Επιβεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας δικαιούχων ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΥΠΟΙΟ - Ιανουάριος 2007 Κ. Αρβανίτης, Χημικός Μηχανικός, στέλεχος Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού της εφαρμογής των Ε.Π.

Ποιος είναι ο στόχος ; ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ έγκαιρη, οικονομική και ποιοτική εκτέλεση των συγχρηματοδοτούμενων έργων σύμφωνα με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και τις απαιτήσεις του Κοινοτικού και Εθνικού Δικαίου

Πώς θα επιτευχθεί ; Η επιτυχημένη υλοποίηση συνδέεται άμεσα με τη γνώση που έχουν οι δικαιούχοι για τις απαιτήσεις του Κοινοτικού και Εθνικού δικαίου και με την τεχνογνωσία και επάρκεια που διαθέτουν για να τις εφαρμόζουν. Στο πνεύμα αυτό, το ΥΠΟΙΟ κοινοποίησε αρχικά τον Σεπτέμβριο ‘06 το βασικό πλαίσιο κριτηρίων διαχειριστικής επάρκειας των δικαιούχων της περιόδου Μετά από σύνθεση των θέσεων των εμπλεκόμενων φορέων διαμορφώθηκαν κατ’ αρχήν οι απαιτήσεις και οι διαδικασίες του εν λόγω πλαισίου τον Μάιο ’07.

Ποια στάδια θα ακολουθηθούν ; Σύνταξη και εφαρμογή Ελληνικού Προτύπου διοίκησης και διαχείρισης έργων (μέσω ΕΛΟΤ). Η έναρξη εφαρμογής του προβλέπεται στις αρχές του 2009 Μεταβατική περίοδος (μέχρι την έναρξη εφαρμογής του προτύπου). Οι κατευθύνσεις θα εξειδικευτούν με σχετική υπουργική απόφαση και εγκύκλιο όπως προβλέπεται στον νόμο 3614/07 για τη διαχείριση των αναπτυξιακών παρεμβάσεων της 4 ης Π.Π.

Την ευθύνη ανάπτυξης του προτύπου έχει αναλάβει ο ΕΛΟΤ με βάση τις κατευθύνσεις του ΥΠΟΙΟ και την ενεργό συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών στη διαμόρφωσή του (με τη συμμετοχή τους στην αρμόδια Τεχνική Επιτροπή), ενώ θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση πριν την έγκρισή του προκειμένου να διασφαλίσει την ευρύτερη δυνατή αποδοχή. Ελληνικό Πρότυπο Διοίκησης - Διαχείρισης Έργων Ποιος θα το αναπτύξει;

Ελληνικό Πρότυπο Διαχείρισης Έργων Όλους τους φορείς που υλοποιούν έργα στα πλαίσια των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων (του ΕΣΠΑ) της περιόδου Εξαιρούνται: Δικαιούχοι - επιχειρήσεις που λαμβάνουν κρατικές ενισχύσεις Στις περιπτώσεις αυτές στις προκηρύξεις θα προσδιορίζονται εξειδικευμένες απαιτήσεις σύμφωνα με το εγκεκριμένο καθεστώς ενίσχυσης και οι υποβαλλόμενες προτάσεις θα αξιολογούνται από το κατά περίπτωση αρμόδιο όργανο αξιολόγησης των επενδυτικών προτάσεων. Ελληνικό Πρότυπο Διοίκησης - Διαχείρισης Έργων Ποιους αφορά;

Ελληνικό Πρότυπο Διοίκησης - Διαχείρισης Έργων Διαδικασία ανάπτυξης 1.Διαμόρφωση βασικού πλαισίου απαιτήσεων - κριτηρίων από το ΥΠΟΙΟ στο οποίο θα βασιστεί η ανάπτυξη του Ελληνικού Προτύπου. Το πλαίσιο οριστικοποιήθηκε λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικότερες θέσεις των φορέων. 2.Επεξεργασία του πλαισίου απαιτήσεων - κριτηρίων από Τεχνική Επιτροπή προκειμένου να παραχθούν τα απαιτούμενα τυποποιητικά κείμενα (Ελληνικό Πρότυπο), τα οποία πέρα από τον καθορισμό των απαιτήσεων ως προς τη διοίκηση και διαχείριση των έργων, θα περιλαμβάνουν και οδηγούς εφαρμογής καθώς και τη διαδικασία ελέγχου της συμμόρφωσης των δικαιούχων με τις απαιτήσεις αυτές. Στην Τεχνική Επιτροπή συμμετέχουν εκπρόσωποι των Υπουργείων ΥΠΕΣΔΔΑ, ΥΠΕΧΩΔΕ, ΥΠΑΝ, ΥΠΑΠΚΠ, ΥΠΟΙΟ, της ΕΝΑΕ, της ΚΕΔΚΕ, του ΤΕΕ και της ΜΟΔ αε. Το έργο της Τεχνικής Επιτροπής υποστηρίζεται από ειδικές ομάδες εργασίας οι οποίες θα προετοιμάσουν τα προσχέδια των αναγκαίων τυποποιητικών κειμένων τα οποία θα επεξεργαστεί η Τεχνική Επιτροπή.

3.Τα τυποποιητικά κείμενα θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση - κρίση για διάστημα ενός μηνός, προκειμένου να διατυπωθούν απόψεις από τους ενδιαφερόμενους φορείς [στην περίπτωση που απαιτείται κοινοποίηση των σχεδίων αυτών μέσω της Οδηγίας 98/34, η δημόσια κρίση θα διαρκέσει περίπου τρεις μήνες]. 4.Η Τεχνική Επιτροπή θα αξιολογήσει τα σχόλια και τις προτάσεις που υπεβλήθησαν από τους φορείς κατά τη δημόσια διαβούλευση. 5.Τα τελικά κείμενα θα εγκριθούν από τον ΕΛΟΤ και θα αποτελέσουν το Ελληνικό Πρότυπο Διοίκησης - Διαχείρισης Έργων δημόσιου χαρακτήρα για την επιβεβαίωση της επάρκειας των δικαιούχων τους (πιθανώς να αποτελούν ομάδα προτύπων). 6.Η εφαρμογή του προτύπου θα ρυθμιστεί με κανονιστική απόφαση που θα εκδοθεί μετά την έγκρισή του. Ελληνικό Πρότυπο Διοίκησης - Διαχείρισης Έργων Διαδικασία ανάπτυξης

Ελληνικό Πρότυπο Διοίκησης - Διαχείρισης Έργων Ολοκλήρωση διαδικασίας ανάπτυξης Προτύπου Το πρότυπο εκτιμάται ότι θα είναι δυνατό να εφαρμοστεί από

Μεταβατική περίοδος Επιβεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας Μέχρι την έναρξη εφαρμογής του Ελληνικού Προτύπου Διαχείρισης Έργων και των μηχανισμών για την πιστοποίηση των φορέων, η επιβεβαίωση της διαχειριστικής επάρκειας των δικαιούχων θα παρέχεται από : Πρέπει να καλύπτονται οι ακόλουθες απαιτήσεις: την οικεία Διαχειριστική Αρχή / Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή ή τον Ενδιάμεσο Φορέα Διαχείρισης, που ασκούν καθήκοντα διαχείρισης

ΑΠΑΙΤΗΣΗ 1 : Συμβατότητα του κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας των δικαιούχων με το Κοινοτικό δίκαιο. Σε κάθε περίπτωση ακόμη και αν ορισμένες συμβάσεις δημοσίων έργων, προμηθειών ή υπηρεσιών δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των Κοινοτικών Οδηγιών, οι αναθέτουσες αρχές υποχρεούνται να τηρούν τους θεμελιώδεις κανόνες της Συνθήκης εν γένει και των αρχών της απαγόρευσης διακρίσεων λόγω ιθαγενείας και της ίσης μεταχείρισης ειδικότερα. Για τον έλεγχο του κανονιστικού πλαισίου ανάθεσης και εκτέλεσης έργων, προμηθειών και υπηρεσιών που εφαρμόζουν οι δικαιούχοι ώστε να είναι πλήρως συμβατό με το Κοινοτικό δίκαιο, θα δοθούν συγκεκριμένες οδηγίες από την εθνική αρχή συντονισμού. Μεταβατική περίοδος Επιβεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας - απαιτήσεις

ΑΠΑΙΤΗΣΗ 2 : Οργανωτική Δομή Θα πρέπει να έχουν καθορισθεί οι αρμόδιες υπηρεσίες / όργανα καθώς και οι υπεύθυνοι για : (α) τον προγραμματισμό και την ωρίμανση των έργων, (β) τη διενέργεια των διαγωνισμών και της ανάθεσης των συμβάσεων για τις περιπτώσεις δημόσιων συμβάσεων ή τη διενέργεια των διαγωνισμών και την επιλογή των ωφελουμένων στις λοιπές περιπτώσεις, (γ) την παρακολούθηση και διαχείριση του έργου, την πιστοποίηση του φυσικού αντικειμένου και (δ) την οικονομική διαχείριση του έργου. Τα ανωτέρω θα αποτυπώνονται σε τυποποιημένο έντυπο (Στοιχεία φορέα) που θα συμπληρώνεται από τον δυνητικό δικαιούχο και στο οποίο επίσης θα καταγρά- φεται η εμπειρία του φορέα σε αντίστοιχης φύσης έργα. Μεταβατική περίοδος Επιβεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας - απαιτήσεις

Απαίτηση 3 : Εγχειρίδιο/α διαδικασιών. Τρόποι κάλυψης : διαθέτει πιστοποίηση σε ισχύ κατά ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001 το πεδίο εφαρμογής / τα εγχειρίδια καλύπτουν τις υπηρεσίες / όργανα για διενέργεια των διαγωνισμών - ανάθεσης συμβάσεων - επιλογή ωφελουμένων Προγραμματισμός και ωρίμανση έργων παρακολούθηση - διαχείριση έργου - πιστοποίηση φυσικού αντικειμένου οικονομική διαχείριση έργου α΄ περίπτωση : Ύπαρξη πιστοποίησης κατά ISO 9001 Μεταβατική περίοδος Επιβεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας - απαιτήσεις

β΄περίπτωση : Εφαρμογή εγχειριδίου διαδικασιών (*) Οι τεκμηριωμένες διαδικασίες θα καλύπτουν τις υπηρεσίες / όργανα που προαναφέρθηκαν. διαθέτει υπό μορφή εγχειριδίου/ων και χρησιμοποιεί τεκμηριωμένες διαδικασίες* για Προγραμματισμό έργων – ενεργειών Σχεδιασμό και ωρίμανση έργων Διενέργεια διαγωνισμού / ανάθεση σύμβασης / επιλογή ωφελουμένων / Παρακολούθηση και διαχείριση έργου, πιστοποίηση φυσικού αντικειμένου Οικονομική διαχείριση έργου Ο δυνητικός δικαιούχος : Μεταβατική περίοδος Επιβεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας

ΑΠΑΙΤΗΣΗ 4 : Υλικοτεχνική υποδομή Οι δικαιούχοι θα πρέπει να διαθέτουν : (α) μηχανογραφημένη οικονομική διαχείριση – τήρηση λογιστικού σχεδίου, (β) ηλεκτρονική διασύνδεση τεχνικής υπηρεσίας – μονάδας διαγωνισμών με βάσεις πληροφοριών, (γ) ενημερωμένη βιβλιοθήκη (ή ηλεκτρονική βιβλιοθήκη) με το θεσμικό πλαίσιο, πρότυπα τεύχη προκηρύξεων, οδηγούς εφαρμογής κ.α. (δ) ηλεκτρονική παρακολούθηση έργων και (ε) τεχνική υποστήριξη της υποδομής και εξασφάλιση χώρων / τρόπων ασφαλούς τήρησης – φύλαξης αρχείων. Τα ανωτέρω θα αποτυπώνονται στο τυποποιημένο έντυπο (Στοιχεία φορέα) που θα συμπληρώνεται από τον δυνητικό δικαιούχο. Μεταβατική περίοδος Επιβεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας - απαιτήσεις

Τύποι επιβεβαίωσης – κατηγορίες φορέων Μεταβατική περίοδος Επιβεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας Επιβεβαίωση τύπου Α Επιβεβαίωση τύπου Β Επιβεβαίωση τύπου Γ Η επιβεβαίωση αυτή καλύπτει έργα με τεχνικό περιεχόμενο (δημόσια έργα υποδομής και τεχνικές μελέτες) και έχει μεγαλύτερο αριθμό απαιτήσεων από τις λοιπές κατηγορίες. Η επιβεβαίωση αυτή καλύπτει έργα/πράξεις χωρίς τεχνικό περιεχόμενο (προμήθειες, υπηρεσίες κ.λ.π.). Η επιβεβαίωση αυτή καλύπτει δεν καλύπτει τις ανάγκες των απαιτήσεων για επιβεβαίωση τύπου Α΄ή Β΄. Οι περιπτώσεις που θα μπορεί να καλύψει η επιβεβαίωση αυτή είναι εξειδικευμένες δράσεις (ΕΚΤ ή άλλων ταμείων) που υλοποιούνται κυρίως με ίδια μέσα

Δικαιούχος ο οποίος θα λάβει την εν λόγω επιβεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας, θα μπορεί να τη χρησιμοποιεί για όλα τα Επιχειρησιακά Προγράμματα και θα συνοδεύει κάθε μελλοντική πρόταση του δικαιούχου προς αυτά κατά την μεταβατική περίοδο. Σε κάθε περίπτωση όμως η επιβεβαίωση θα καλύπτει τις υπηρεσίες που έχουν περιγραφεί στην αίτηση του φορέα και για τις οποίες έχει ελεγχθεί η επάρκεια των διαδικασιών. Ο δυνητικός δικαιούχος οφείλει, μετά την λήξη της μεταβατικής περιόδου, να πιστοποιηθεί σύμφωνα με το Ελληνικό Πρότυπο Διοίκησης - Διαχείρισης Έργων, μέσω των μηχανισμών που θα προβλεφθούν για το σκοπό αυτό. Μεταβατική περίοδος Επιβεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας

Επισημαίνεται ότι για να μπορεί ένας φορέας να αποδείξει την διαχειριστική του επάρκεια, για τις ελάχιστες απαιτούμενες υπηρεσίες /όργανα (προγραμματισμού, ωρίμανσης, διαχείρισης δημοσίων συμβάσεων/επιλογής ωφελουμένων, παρακολούθησης/πιστοποίησης φυσικού αντικειμένου και οικονομικής διαχείρισης) θα πρέπει να εξασφαλίζει στην οργανωτική του δομή τις ανωτέρω λειτουργίες και να μη στηρίζεται σε υπηρεσίες άλλων φορέων Μεταβατική περίοδος Επιβεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας

Βασικές διαφοροποιήσεις κριτηρίων για διαφορετικούς τύπους επιβεβαίωσης Για κάθε μία από τις 4 απαιτήσεις θα δοθούν αναλυτικά κριτήρια τα οποία θα πρέπει να καλύπτει ο δικαιούχος και θα διαφοροποιούνται ανάλογα με τον τύπο επιβεβαίωσης (με μέγιστο απαιτήσεων για την επιβεβαίωση τύπου Α) Ειδικότερα : Για την απαίτηση 2, στην κατηγορία Α, ο φορέας θα πρέπει να διαθέτει συγκροτημένη τεχνική υπηρεσία ενώ για την κατηγορία Β αντίστοιχη μονάδα (διαγωνισμών & συμβάσεων) με συγκεκριμένες απαιτήσεις στελέχωσης. Στην κατηγορία Γ απαιτείται αντίστοιχη μονάδα με ένα τουλάχιστον στέλεχος Για τις απαιτήσεις 3 και 4 τα ελάχιστα κριτήρια μειώνονται για τον τύπο επιβεβαίωσης Γ

Δικαιούχοι μη διαχειριστικά επαρκείς Τόσο κατά τη μεταβατική περίοδο όσο και μετά από αυτή, εάν οι δικαιούχοι δεν διαθέτουν την επιβεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας, είναι δυνατόν η πρόταση ένταξης έργου να υποβάλλεται από άλλο, διαχειριστικά επαρκή φορέα υπό την προϋπόθεση ότι η αρμοδιότητα υλοποίησης θα του έχει μεταβιβαστεί με προγραμματική σύμβαση. Ο εν λόγω φορέας δύναται να είναι η αρχή στην οποία υπάγεται ή από την οποία εποπτεύεται ο κύριος του έργου ή συναφής δημόσια υπηρεσία ή Ανώνυμη Εταιρεία του ευρύτερου δημόσιου τομέα π.χ. ΔΗΜΟΣ ΑΕ ή ευρύτερου δημόσιου τομέα π.χ. ΔΗΜΟΣ ΑΕ ή αναπτυξιακή Ανώνυμη Εταιρεία ΟΤΑ.

Υποστήριξη ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού Αναγνωρίζοντας το σημαντικό ρόλο των φορέων της αυτοδιοίκησης στην υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων έργων, το ΥΠΟΙΟ υποστηρίζει τους ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού της χώρας προκειμένου να ξεκινήσουν άμεσα οι ενέργειες προετοιμασίας τους. Προς την κατεύθυνση αυτή έχουν ήδη ολοκληρωθεί οι συζητήσεις με την ΕΝΑΕ και την ΚΕΔΚΕ για την υποστήριξη της προετοιμασίας αλλά και της λειτουργίας των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης για την υλοποίηση των συγχρηματοδοτούμενων έργων της περιόδου Στο πλαίσιο αυτό υλοποιούνται δράσεις υποστήριξης των ΟΤΑ για την εκτέλεση των έργων αρμοδιότητάς τους, καθώς και την ανταπόκρισή τους στις απαιτήσεις του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου της περιόδου

Ενημέρωση δικαιούχων Οι δικαιούχοι θα πρέπει να παρακολουθούν συστηματικά την πρόοδο των εργασιών ανάπτυξης του Προτύπου η οποία θα δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του ΥΠΟΙΟ για την 4η προγραμματική περίοδο και να ενημερώνονται κατά τη φάση της δημόσιας διαβούλευσης επί του σχεδίου του Ελληνικού Προτύπου Διαχείρισης Έργων. Με τον τρόπο αυτό θα μπορούν να ενσωματώσουν, πριν την έγκριση του Προτύπου, σημαντικά του κεφάλαια και εύκολα θα καλύψουν τις περαιτέρω απαιτήσεις που πιθανά θα χρειασθούν.

Ευχαριστώ πολύ