ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ (NQF) ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΤΑ ΠΡΟΣΟΝΤΑ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΒΟΛΟΣ Πέμπτη, 3 Μαρτίου 2011

ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ (NQF) ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Υλοποίηση και Προοπτικές Αναστασία Λεονάρδου, ΜΑ Εκπρόσωπος της Γενικής Γραμματείας Διά Βίου Μάθησης Εθνική Αντιπρόσωπος στο EQF National Coordination Points Group

Tο Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων (European Qualifications Framework/EQF) Σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου (23 Απριλίου 2008) http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2008:111:0001:0007:EN:PDF Τι είναι το EQF Ένας μηχανισμός μετάφρασης και κατανόησης των προσόντων σε όλα τα κράτη – μέλη της Ευρώπης. Ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα αναφοράς, το οποίο θα συνδέσει τα εθνικά πλαίσια προσόντων διαφορετικών χωρών. Ένα «μετα-πλαίσιο». Τι προσφέρει το EQF Κατανόηση και σύγκριση των προσόντων που παρέχονται από τα διάφορα ευρωπαϊκά συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης. Διευκόλυνση της ανάπτυξης ενός ευρωπαϊκού χώρου εκπαίδευσης, κατάρτισης και διά βίου μάθησης και μιας ευρωπαϊκής αγοράς απασχόλησης. Πώς λειτουργεί το EQF Τα κράτη μέλη προτρέπονται να: Χρησιμοποιήσουν το EQF ως εργαλείο αναφοράς για τη σύγκριση των συστημάτων απόκτησης προσόντων. Συσχετίσουν τα εθνικά τους συστήματα προσόντων με το EQF. Να προσδώσουν σε όλους τους παρεχόμενους τίτλους μάθησης μια σύνδεση - αναφορά προς το EQF.

Διασάφηση εννοιών «Προσόν»: το επίσημο αποτέλεσμα μιας διαδικασίας αξιολόγησης και επικύρωσης, το οποίο επιτυγχάνεται όταν ο αρμόδιος φορέας διαπιστώνει ότι ένα άτομο έχει επιτύχει μαθησιακά αποτελέσματα που ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένες προδιαγραφές. «Μαθησιακά αποτελέσματα»: οι διατυπώσεις όλων αυτών που ο εκπαιδευόμενος γνωρίζει, κατανοεί και μπορεί να κάνει μετά την ολοκλήρωση μιας μαθησιακής διαδικασίας και οι σχετικοί ορισμοί αφορούν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις ικανότητες. «Γνώσεις»: το αποτέλεσμα της αφομοίωσης πληροφοριών μέσω της μάθησης. Στο Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων, οι γνώσεις χαρακτηρίζονται ως θεωρητικές ή/και αντικειμενικές. «Δεξιότητες»: η ικανότητα εφαρμογής γνώσεων και αξιοποίησης τεχνογνωσίας για την εκπλήρωση εργασιών και την επίλυση προβλημάτων. Στο Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων, οι δεξιότητες περιγράφονται ως νοητικές (χρήση λογικής, διαισθητικής και δημιουργικής σκέψης) και πρακτικές (αφορούν τη χειρωνακτική επιδεξιότητα και τη χρήση μεθόδων, υλικών, εργαλείων και οργάνων). «Ικανότητες»: η αποδεδειγμένη επάρκεια στη χρήση γνώσεων, δεξιοτήτων και προσωπικών, κοινωνικών ή/και μεθοδολογικών δυνατοτήτων σε περιστάσεις εργασίας ή σπουδής και στην επαγγελματική ή/και προσωπική ανάπτυξη. Στο Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων, η περιγραφή ως προς τις ικανότητες αφορά την υπευθυνότητα και την αυτονομία.

EQF – Επίπεδα και περιγραφικοί δείκτες Level Knowledge Skills Competence Level 1 Basic general knowledge basic skills required to carry out simple tasks work or study under direct supervision in a structured context Level 2 Basic factual knowledge of a field of work or study basic cognitive and practical skills required to use relevant information in order to carry out tasks and to solve routine problems using simple rules and tools work or study under supervision with some autonomy Level 3 Knowledge of facts, principles, processes and general concepts, in a field of work or study a range of cognitive and practical skills required to accomplish tasks and solve problems by selecting and applying basic methods, tools, materials and information take responsibility for completion of tasks in work or study; adapt own behaviour to circumstances in solving problems Level 4 Factual and theoretical knowledge in broad contexts within a field of work or study a range of cognitive and practical skills required to generate solutions to specific problems in a field of work or study exercise self-management within the guidelines of work or study contexts that are usually predictable, but are subject to change; supervise the routine work of others, taking some responsibility for the evaluation and improvement of work or study activities Level 5 Comprehensive, specialised, factual and theoretical knowledge within a field of work or study and an awareness of the boundaries of that knowledge a comprehensive range of cognitive and practical skills required to develop creative solutions to abstract problems exercise management and supervision in contexts of work or study activities where there is unpredictable change; review and develop performance of self and others Level 6 Advanced knowledge of a field of work or study, involving a critical understanding of theories and principles advanced skills, demonstrating mastery and innovation, required to solve complex and unpredictable problems in a specialised field of work or study manage complex technical or professional activities or projects, taking responsibility for decision-making in unpredictable work or study contexts; take responsibility for managing professional development of individuals and groups Level 7 Highly specialised knowledge, some of which is at the forefront of knowledge in a field of work or study, as the basis for original thinking and/or research - Critical awareness of knowledge issues in a field and at the interface between different fields specialised problem-solving skills required in research and/or innovation in order to develop new knowledge and procedures and to integrate knowledge from different fields manage and transform work or study contexts that are complex, unpredictable and require new strategic approaches; take responsibility for contributing to professional knowledge and practice and/or for reviewing the strategic performance of teams Level 8 Knowledge at the most advanced frontier of a field of work or study and at the interface between fields the most advanced and specialised skills and techniques, including synthesis and evaluation, required to solve critical problems in research and/or innovation and to extend and redefine existing knowledge or professional practice demonstrate substantial authority, innovation, autonomy, scholarly and professional integrity and sustained commitment to the development of new ideas or processes at the forefront of work or study contexts including research

Το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων (ΕΠΠ) Είναι ένα πλαίσιο ταξινόμησης των προσόντων των ατόμων, δηλαδή των γνώσεων, των δεξιοτήτων και ικανοτήτων που αποκτώνται μετά την ολοκλήρωση μιας μαθησιακής διαδικασίας. «Εθνικό πλαίσιο προσόντων» νοείται το «εργαλείο» για την κατηγοριοποίηση των προσόντων σύμφωνα με σύνολο κριτηρίων επίτευξης καθορισμένων επιπέδων μάθησης. Το εν λόγω μέσο στοχεύει στη συνένωση σε ενιαίο σύνολο και στο συντονισμό των εθνικών υποσυστημάτων προσόντων, καθώς και στη βελτίωση της διαφάνειας, της πρόσβασης, της εξέλιξης και της ποιότητας των προσόντων σε σχέση με την αγορά εργασίας και την κοινωνία των πολιτών». http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2008:111:0001:0007:EL:PDF

Το Ελληνικό Πλαίσιο Προσόντων (ΕΠΠ) Στο ΕΠΠ τα προσόντα έχουν τη μορφή μαθησιακών αποτελεσμάτων που κατατάσσονται σε επίπεδα. Τα μαθησιακά αποτελέσματα, όσα δηλαδή το άτομο γνωρίζει, κατανοεί και μπορεί να κάνει μετά την ολοκλήρωση μιας μαθησιακής διαδικασίας, κατηγοριοποιούνται σε γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες. Τα μαθησιακά αποτελέσματα που αντιστοιχούν στα προσόντα ενός συγκεκριμένου επιπέδου προσδιορίζονται από περιγραφικούς δείκτες, οι οποίοι συγκροτούνται από τις ποιοτικές και ποσοτικές διαβαθμίσεις των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων. Περιγραφή Το ΕΠΠ περιλαμβάνει 8 επίπεδα αναφοράς που καλύπτουν ολόκληρο το φάσμα των προσόντων που αποκτώνται: Σε όλο το φάσμα του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος (από την υποχρεωτική έως και την ανώτατη εκπαίδευση), Από τη μη τυπική μάθηση, Από την άτυπη μάθηση.

Το Ελληνικό Πλαίσιο Προσόντων (ΕΠΠ) Στοχεύει στη δόμηση ενός σύγχρονου και αποτελεσματικού συστήματος, αναγνώρισης ταξινόμησης πιστοποίησης των προσόντων του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας. Απευθύνεται σε: Σε εκπαιδευόμενους και εργαζόμενους που επιθυμούν να αλλάξουν εκπαιδευτική διαδρομή ή θέση εργασίας ή να μετακινηθούν εντός και εκτός συνόρων, Σε παρόχους εκπαίδευσης και κατάρτισης, Σε εργοδότες, Σε όλους τους πολίτες.

Το Ελληνικό Πλαίσιο Προσόντων (ΕΠΠ) Παρέχει: Διευκόλυνση της πρόσβασης και συμμετοχής στη διά βίου μάθηση Δυνατότητα επαγγελματικής εξέλιξης Αύξηση της κινητικότητας εκπαιδευομένων και εργαζομένων Ενίσχυση της διαφάνειας των προσόντων και σύνδεσή τους με την εργασία και την απασχόληση Αναγνώριση και πιστοποίηση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης Εξορθολογισμό και διασφάλιση της ποιότητας του συστήματος αναγνώρισης και πιστοποίησης προσόντων Δεν παρέχει: Απονομή των προσόντων Αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων

ΕΠΠ - Επίπεδα - Περιγραφικοί δείκτες (1)

ΕΠΠ - Επίπεδα - Περιγραφικοί δείκτες (2)

Η πορεία υλοποίησης του Ελληνικού Πλαισίου Προσόντων Φάσεις υλοποίησης (1) Φάση 1 Σχεδιασμός, Διαβούλευση, Νομοθεσία Φάση 2 Προετοιμασία για τη συγκρότηση του ΕΠΠ Φάση 3 Συγκρότηση του ΕΠΠ Φάση 4 Αντιστοίχιση στα επίπεδα του EQF

Φάσεις υλοποίησης του ΕΠΠ (2) Φάση Ενέργειες Φάση 1η Σχεδιασμός, διαβούλευση και νομική κατοχύρωση Πρόταση για βασικές αρχές, προτεινόμενα επίπεδα, γενικούς περιγραφικούς δείκτες. Εξάμηνη δημόσια διαβούλευση επί του προτεινόμενου κειμένου του Υπουργείου Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων (5.3.2010-5.9.2010). Νομοθετική κατοχύρωση ΕΠΠ: «Ανάπτυξη της Διά Βίου Μάθησης και λοιπές διατάξεις» (3789/2010,28.9). Φάση 2η Προπαρασκευαστικές ενέργειες για τη συγκρότηση του ΕΠΠ Δημιουργία Εθνικού Φορέα για την πιστοποίηση προσόντων (ΕΟΠΠ). Καταγραφή σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων όλων των τίτλων, βεβαιώσεων και πιστοποιητικών που απονέμονται από το τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα , καθώς και από φορείς της μη τυπικής μάθησης. Εκπόνηση μεθοδολογικού οδηγού για τη συγκρότηση του ΕΠΠ. Φάση 3η Η συγκρότηση του ΕΠΠ (Εντός του 2012) Σύσταση Ομάδων Εργασίας στον ΕΟΠΠ. Εκπόνηση ειδικών περιγραφικών δεικτών κατά επίπεδο και κατά κλάδο και αντιστοίχιση με τα επίπεδα του ΕΠΠ. Ανάπτυξη μεθοδολογίας για την εκπόνηση προτύπων και διαδικασιών πιστοποίησης στη μη τυπική μάθηση με βάση τα μαθησιακά αποτελέσματα κάνοντας χρήση και των επαγγελματικών περιγραμμάτων. Ανάπτυξη μεθοδολογίας συστήματος πιστωτικών μονάδων σε προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης. Πιλοτική πιστοποίηση σε επιλεγμένα προγράμματα της ΣΕΚ και της ενδο-επιχειρησιακής κατάρτισης. Ανάπτυξη ειδικών περιγραφικών δεικτών και πιλοτική αντιστοίχιση δυο επαγγελματικών κλάδων κάθετα στα 8 επίπεδα του ΕΠΠ. Πιλοτική εφαρμογή ανεξάρτητων και πλουραλιστικών διαδικασιών αναγνώρισης μη τυπικής και άτυπης μάθησης. Θεσμοθέτηση του συστήματος πιστοποίησης προσόντων (δυνατότητα υιοθέτησης διαφορετικών διαδικασιών εντός ενός κοινού πλαισίου). Θεσμοθέτηση συστήματος διαπίστευσης φορέων πιστοποίησης προσόντων. Φάση 4η Αντιστοίχιση στα επίπεδα του EQF (Έως το τέλος του 2012) Εφαρμογή της μεθοδολογίας αντιστοίχισης στα δεδομένα της Φάσης 3. Εκπόνηση της έκθεσης αντιστοίχισης.

Η πορεία υλοποίησης του Ελληνικού Πλαισίου Προσόντων Αρμόδιοι Φορείς Υπουργείο Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων - ασκεί την εποπτεία της διαμόρφωσης και λειτουργίας του ΕΠΠ, καθώς και το συντονισμό των εμπλεκομένων με το ΕΠΠ φορέων. Γενική Γραμματεία Διά Βίου Μάθησης - έχει αναλάβει την προβολή του ΕΠΠ μέσω του Ινστιτούτου Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων (Ι.Δ.ΕΚ.Ε.) Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων (Εθνικό Σημείο Συντονισμού) - είναι ο αρμόδιος φορέας για τη δημιουργία και ανάπτυξη του ΕΠΠ και την αντιστοίχισή του με το EQF.

Το Εθνικό Σημείο Συντονισμού EQF National Coordination Point Κύρια καθήκοντα Αντιστοίχιση των επίπεδων του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων στα επίπεδα του EQF Διασφάλιση της διαφάνειας στην ανωτέρω διαδικασία αντιστοίχισης Μέριμνα για την δημοσίευση των πορισμάτων Ενημέρωση και καθοδήγηση στους ενδιαφερόμενους φορείς για τη σχέση των εθνικών προσόντων με το EQF Προώθηση της συμμετοχής των ενδιαφερομένων φορέων στη διαδικασία της σύγκρισης και της χρήσης των προσόντων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η Γενική Γραμματεία Διά Βίου Μάθησης Το 1ο Εθνικό Σημείο Συντονισμού Περίοδος 2009 (Ιούνιος) – 2011 (Απρίλιος) Προετοιμασία της πρότασης για το Ελληνικό Πλαίσιο Προσόντων. Εποπτεία της Δημόσιας διαβούλευσης, επεξεργασία εισροών. (http://www.opengov.gr/ypepth/?p=43) Δράσεις προβολής και δημοσιότητας. Χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πρόγραμμα: LIFELONG LEARNING PROGRAMME / TRANSVERSAL PROGRAMME: "Activities of EQF National Coordination Points with a view to implement the EQF at national level») Επιδότηση: 70.000€ (75% ευρωπαϊκή χρηματοδότηση – 25% εθνικοί πόροι) Δράσεις: Ενημερωτικές εκδηλώσεις Ιστοσελίδα Έντυπο υλικό Εποπτεία της συγκρότησης του Μητρώου Φορέων και Τίτλων για το ΕΠΠ.

Ενημερωτικές εκδηλώσεις Δράσεις προβολής και δημοσιότητας ΕΠΠ Περίοδος 2010 (Μάιος) – 2011 (Απρίλιος) Ενημερωτικές εκδηλώσεις Ημερίδες (5) Εκπρόσωποι των ΑΕΙ – 7.10.2010 Φορείς Περιφέρειας Ηράκλειο Κρήτης – 8.12.2010 Πάτρα – 3.2.2011 Βόλος – 3.3.2011 Θεσσαλονίκη – 8.4.2011 Τεχνικά Σεμινάρια (4)

Η ιστοσελίδα του ΕΠΠ www.nqf.gov.gr

Το φυλλάδιο του ΕΠΠ (1)

Το φυλλάδιο του ΕΠΠ (2)