Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου 2011 ΠΑΤΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΔΙΑΡΚΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ/ΤΕΧΝΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ TΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ (NQF) ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ: Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΤΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου 2011 ΠΑΤΡΑ

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ (EQF) ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Α. ΛΕΟΝΑΡΔΟΥ, ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΜΑ ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ ΣΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ EQF ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ

Στρατηγική της Λισαβόνας Το 2000 στη Λισαβόνα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέθεσε ένα Στρατηγικό σχέδιο για την ενίσχυση: - της απασχόλησης - της οικονομικής μεταρρύθμισης - της ευρωπαϊκής οικονομικής συνοχής στο πλαίσιο μιας οικονομίας βασισμένης στη Γνώση.

Η διά βίου μάθηση Ως Διά Βίου Μάθηση νοείται κάθε μαθησιακή δραστηριότητα σε ολόκληρη τη διάρκεια του βίου, με σκοπό τη βελτίωση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων του ατόμου. Αναφέρεται σε όλες τις μορφές της τυπικής εκπαίδευσης, της μη τυπικής εκπαίδευσης και της άτυπης μάθησης. Εστιάζει στις εκροές της μάθησης, στα μαθησιακά αποτελέσματα. Η βασική αντίληψη που τη διατρέχει είναι ότι κάθε άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να μαθαίνει και γι’ αυτό το λόγο πρέπει να έχει τόσο το κίνητρο όσο και την ενθάρρυνση αλλά και τη δυνατότητα να το κάνει, σ’ όλη τη διάρκεια του βίου του. Σ’ αυτή τη λογική θεσπίστηκαν τα ευρωπαϊκά «εργαλεία» που ενισχύουν τη διά βίου μάθηση και αυξάνουν τα προσόντα των ανθρώπων.

Ορισμοί Μαθησιακά αποτελέσματα: όσα ο εκπαιδευόμενος γνωρίζει, κατανοεί και μπορεί να κάνει μετά από την ολοκλήρωση μιας διαδικασίας μάθησης. Προσόντα: τα επίσημα αποτελέσματα μιας διαδικασίας αξιολόγησης και επικύρωσης των αναμενόμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων μιας διαδικασίας μάθησης. Γνώσεις: το αποτέλεσμα της αφομοίωσης πληροφοριών μέσω της μάθησης. Δεξιότητες: η ικανότητα εφαρμογής γνώσεων και αξιοποίησης τεχνογνωσίας για την εκπλήρωση εργασιών και την επίλυση προβλημάτων. Ικανότητες: η αποδεδειγμένη επάρκεια στη χρήση γνώσεων, δεξιοτήτων και προσωπικών, κοινωνικών ή/και μεθοδολογικών δυνατοτήτων σε περιστάσεις εργασίας ή σπουδής και στην επαγγελματική ή/και προσωπική ανάπτυξη. Στο EQF, η περιγραφή ως προς τις ικανότητες αφορά την υπευθυνότητα και την αυτονομία.

«Εργαλεία» για τη διά βίου μάθηση Το Ευρωδιαβατήριο (Europass) http://europass.cedefop.europa.eu/europass/home/hornav/Introduction.csp?loc=el_GR Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς Πιστωτικών Μονάδων για την Ανώτατη Εκπαίδευση (ECTS) (http://ec.europa.eu/education/lifelong-learning-policy/doc/ects/key_el.pdf) Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς Πιστωτικών Μονάδων για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ECVET) http://ec.europa.eu/education/lifelong-learning-policy/doc50_en.htm Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Διασφάλισης Ποιότητας στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (EQARF) http://www.enqavet.eu/EQARF-website.htm Το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων (EQF) http://ec.europa.eu/education/lifelong-learning-policy/doc44_en.htm

Το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων (European Qualifications Framework/EQF) Η αναγκαιότητα Ποικιλομορφία συστημάτων μάθησης στην Ευρώπη Ανάγκη για διεθνή διάσταση των προσόντων Εξασφάλιση της διαφάνειας των προσόντων Διευκόλυνση της κινητικότητας και της πρόσβασης στην αγορά εργασίας Οι στόχοι Να προαχθεί η διαφάνεια των τίτλων μάθησης (τι σημαίνουν πρακτικά σε επίπεδο μαθησιακών αποτελεσμάτων) Να γεφυρωθούν οι φαινομενικά αντίθετες (ή τουλάχιστον εν μέρει διαφορετικές) προσεγγίσεις, που παραδοσιακά χώριζαν την εκπαίδευση από την κατάρτιση Να εξασφαλισθεί η επικοινωνία ανάμεσα σε διαφορετικά συστήματα προσόντων Να δοθεί ώθηση στην επαγγελματική και στην εκπαιδευτική κινητικότητα

Τι είναι το EQF Ένα εργαλείο ταξινόμησης των τίτλων μάθησης σε επίπεδα, σύμφωνα με ένα σύνολο περιγραφικών δεικτών. Βασίζεται στα μαθησιακά αποτελέσματα (γνώσεις, δεξιότητες, ικανότητες) που καλύπτουν όλο το εύρος της μάθησης (τυπική και μη τυπική εκπαίδευση, άτυπη μάθηση). «Μεταφράζει» τα προσόντα μέσω της απλοποίησης της σύγκρισης του περιεχομένου τους Επιτρέπει τη σύνδεση και τον συνδυασμό των προσόντων που προσφέρονται σε διαφορετικά συστήματα μάθησης.

Τι δεν είναι το EQF Δεν απονέμει προσόντα, απλώς τα περιγράφει με όρους μαθησιακών αποτελεσμάτων και τα κατηγοριοποιεί σε επίπεδα. Δεν αποτελεί εργαλείο εκχώρησης επαγγελματικών δικαιωμάτων στους εργαζόμενους με σκοπό την άσκηση ενός νομοθετικά κατοχυρωμένου επαγγέλματος σε άλλο κράτος μέλος, αφού αυτές τις περιπτώσεις καλύπτει η Οδηγία 2005/36.

Η δομή του EQF Η «καρδιά» του EQF είναι 8 επίπεδα που βασίζονται σε μαθησιακά αποτελέσματα (γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες), καταγεγραμμένα στη βάση περιγραφικών δεικτών. Οι περιγραφικοί δείκτες του EQF: Καλύπτουν όλο το εύρος των μαθησιακών αποτελεσμάτων ανεξάρτητα από το μαθησιακό ή θεσμικό περιβάλλον, στο οποίο αποκτήθηκαν Επιτρέπουν την αντιστοίχιση κάθε μορφής μάθησης Έχουν γενική μορφή και δεν αποτελούν δεσμευτικά πρότυπα για τα Εθνικά Πλαίσια Προσόντων

Τα 8 επίπεδα του EQF

Ευρωπαϊκό και Εθνικά Πλαίσια Προσόντων Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων (National Qualifications Framework/NQF) είναι το «εργαλείο» για την κατηγοριοποίηση των προσόντων που αποκτώνται μέσα από τις διαδικασίες μάθησης που λαμβάνουν χώρα σ’ ένα κράτος, σύμφωνα με ένα σύνολο κριτηρίων επίτευξης των στόχων της μάθησης. Η κατηγοριοποίηση (ταξινόμηση σε επίπεδα) συνοδεύεται από διαδικασίες έγκυρης πιστοποίησης των μαθησιακών αποτελεσμάτων τόσο της τυπικής εκπαίδευσης όσο (και κυρίως) αυτών της μη τυπικής εκπαίδευσης και της άτυπης μάθησης. Τα προσόντα του ατόμου, αυτά που συνιστούν το ατομικό portfolio, είναι πλέον αναγνωρισμένα, αδιαμφισβήτητα και αποδεκτά. Η αντιστοίχιση των επιπέδων του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων με αυτά του Ευρωπαϊκού εγγυάται την αναγνώριση και αποδοχή των προσόντων του κάθε ατόμου σε οποιοδήποτε ευρωπαϊκό κράτος.

Ευρωπαϊκό και Κλαδικά Πλαίσια Προσόντων - Κλαδικό Πλαίσιο Προσόντων (Sectoral Qualifications Framework/SQF) είναι το «εργαλείο» για την κατηγοριοποίηση των προσόντων που αποκτώνται μέσα στο πλαίσιο μιας εργασιακής διαδρομής. Τα οφέλη: Εντοπισμός αναγκών Προσαρμογή επαγγελματικής εκπαίδευσης/κατάρτισης στις ανάγκες Δημιουργία εξειδικευμένου προσωπικού Διαφανείς διαδικασίες επαγγελματικής εξέλιξης - Δυνατότητα δημιουργίας Ευρωπαϊκών Κλαδικών Πλαισίων Προσόντων - Δυνατότητες αντιστοίχισης των (Εθνικών και Ευρωπαϊκών) Κλαδικών Πλαισίων με το Εθνικό και/ή το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων

Sectors – linking scenarios EQF provides an opportunity, through its reference levels and descriptors, to clarify how to turn the EQF into a (common) reference point also for qualifications awarded by sectors and companies Challenge: How these qualifications can be referenced to the EQF? 14 Loukas Zahilas

Η αξία των Πλαισίων Προσόντων Οι ωφελούμενοι Εκπαιδευόμενοι Πάροχοι εκπαίδευσης/κατάρτισης Εργαζόμενοι Εργοδότες Διασφάλιση: Διαφάνειας Κινητικότητας Διά Βίου Μάθησης Τα οφέλη Ατομικό portfolio ικανοτήτων, αναγνωρίσιμων σε εργασιακούς και εκπαιδευτικούς χώρους εκτός συνόρων Δυνατότητες συνδυασμού μαθησιακών αποτελεσμάτων από διαφορετικό περιβάλλον (σπουδές, εργασία, κλπ) Διαφάνεια προσόντων που απονέμονται από κλάδους/εταιρείες– δυνητική διασύνδεση αυτών με τα προσόντα των εθνικών συστημάτων

Το ελληνικό Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων Δημόσια Διαβούλευση: 5 Μαρτίου – 5 Σεπτεμβρίου 2010 (http://www.opengov.gr/ypepth/?p=43) Δομή: Οκτώ (8) επίπεδα Περιγραφικοί δείκτες των προσόντων βασισμένοι σε γνώσεις, δεξιότητες, ικανότητες Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης: 2011: οι αντιστοιχίσεις των ελληνικών τίτλων μάθησης (τυπικής και μη τυπικής εκπαίδευσης) στα 8 επίπεδα του Πλαισίου 2012: η αναγραφή/σφραγίδα σε κάθε τίτλο του αντίστοιχου επιπέδου του EQF