ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΤΠΕ (ΙΙ) Λάμπρος Πόλκας –Μαρία Παλάσκα
Σύνδεση των μεθόδων προσέγγισης των αρχαίων κειμένων με τις θεωρίες μάθησης και τις ΤΠΕ. Συγκρίσεις-διαπιστώσεις
Οι μέθοδοι προσέγγισης των αρχαιοελληνικών κειμένων Page 3
Οι θεωρίες μάθησης Συμπεριφορισμός Οικοδομιστικές/ Γνωστικές θεωρίες Κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες Γραμμική οργάνωση της πληροφορίας Η γνώση ως σύστημα οικοδομείται με βάση την προϋπάρχουσα Ανακαλυπτική μάθηση (Bruner) Εξελιξη της ύλης σε βαθμίδες δυσκολίας Ζητούμενο η αναδόμηση της γνώσης με τη διαμεσολάβηση του δασκάλου Κοινωνικοπολιτισμική θεωρία του Vygotsky Μοντέλα επεξεργασίας των πληροφοριών (αναλογίες εγκεφάλου και μηχανών) «Εγκαθυδριμένη» μάθηση (Lave & Wenger) Κατανεμημένη γνώση Συνδετιστικές προσεγγίσεις της μάθησης Θεωρητικοί της δραστηριότητας (απόγονοι της θεωρίας του Vygotsky) Πολλαπλές επιλογές Μηχανιστική ανατροφοδότηση Page 4
Θεωρίες μάθησης και λογισμικά εργαλεία Συμπεριφορισμός Οικοδομιστικές/ Γνωστικές θεωρίες Κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες Λογισμικά Καθοδήγησης της διδασκαλίας & Πρακτικής και εξάσκησης Προσομοιώσεις (μικρόκοσμοι) Δίκτυα Περιβάλλοντα συνεργατικής μάθησης Logo & Έμπειρα διδακτικά συστήματα Page 5
Η σύνδεση Page 6
Παραδείγματα / Δραστηριότητες Διερεύνηση της δομής ενός λογισμικού από τη σειρά «Θύμησις» Ποιες μέθοδοι προσέγγισης του αρχαιογνωστικού μαθήματος ευνοούνται; Ποιες θεωρίες μάθησης υπόκεινται; Σε ποια κατηγορία λογισμικού θα μπορούσε να ενταχθεί; Διερεύνηση της δομής της «Πύλης για την ελληνική γλώσσα» Παρόμοια ερωτήματα Διερεύνηση της δομής ενός αρχαιογνωστικού puzzle Διερεύνηση της δομής ενός εννοιολογικού χάρτη Page 7
Ρόλοι – παραδοχές - αντιλήψεις δασκάλων και μαθητών για το μάθημα των «Αρχαίων» υπό το πρίσμα των ΤΠΕ
Η σχέση δασκάλων και μαθητών με τα «Αρχαία» και τις ΤΠΕ Η σχέση δασκάλων και μαθητών με τα «Αρχαία» και τις ΤΠΕ 1. τί λέγεται για τη σχέση αυτή; 2. τί γίνεται στην πράξη; καθορίζεται από το 4. τί μπορεί να γίνει στην πράξη; 3. τί και πώς θέλουμε να γίνεται στην πράξη; * Insert your footnote here Page 9
Οι λέξεις Το μάθημα των «Αρχαίων» μπορεί να απαλλαγεί από την «εσωστρέφειά» του & τον διδακτικό φορμαλισμό, Με τις ΤΠΕ ευνοούνται οι: Διερευνητικές προσεγγίσεις της αρχαιογνωστικής μάθησης Παράδειγμα; Ολιστικές και ενωτικές θεωρήσεις της αρχαιογνωσίας με την αρχαιογλωσσία Διαλογικές / συνεργατικές και εμπράγματες διαδικασίες αρχαιογνωστικής μάθησης Page 10
Τα γεγονότα Έχουν γίνει αρκετά, αλλά είναι λίγα... Λείπουν τα βασικά ηλεκτρονικά εργαλεία που είναι απαραίτητα στον κλασικό φιλόλογο, ώστε να γίνουν πράξη οι λέξεις Παράδειγμα; Η αρχαιογνωσία με τις ΤΠΕ δεν διαγράφει την «τυραννία του μόχθου», αλλά μπορεί και να την αυξάνει «Το μέσον είναι το μήνυμα», δηλαδή αλλάζοντας εργαλεία δουλειάς αλλάζει και ο τρόπος που εργαζόμαστε «Το μέσον είναι και δεν είναι το μήνυμα», επειδή χρειάζεται να έχουμε κάτι δημιουργικό να πούμε και να κάνουμε για τα «Αρχαία», προκειμένου να αλλάξει η φυσιογνωμία του μαθήματος προς το καλύτερο Page 11
Οι επιθυμίες... Να ξανα-κάνουμε τους αρχαίους μοντέρνους Σύνδεση με την σημερινή πραγματικότητα Παράδειγμα; Κριτική ανάγνωση του παρελθόντος Ιστορικές, διαθεματικές και διεπιστημονικές προσεγγίσεις Page 12
Οι δυνατότητες του μέσου Καθορίζονται από τη «ζήτηση» που έχει ο κλάδος των κλασικών σπουδών Παράδειγμα; Τις τεχνολογικές εξελίξεις Τις επιλογές που ακολουθούνται στην εκπαιδευτική πολιτική Τις ανάγκες του εκπαιδευτικού πλαισίου Page 13
Σχέδια διδακτικών προτάσεων για την αρχαία ελληνική γλώσσα και γραμματεία με τις ΤΠΕ
Τα μέρη μιας διδακτικής πρότασης Θεματική ενότητα: περιεχόμενο Στόχοι Δραστηριότητες Εργαλεία/ Λογισμικά Αξιολόγηση Page 15
Σχέσεις των μερών μιας διδακτικής πρότασης Θεματική ενότητα: Περιεχόμενο Χαρακτηριστικά μαθητών / εκπ. πλαισίου Στόχοι δραστηριότητες Εργαλεία / λογισμικά Αξιολόγηση Page 16
Θεματική ενότητα: Περιεχόμενο Τα προοίμια της Ιλιάδας και της Οδύσσειας Τίτλος Περιεχόμενο Σύγκριση των δύο προοιμίων Τυπολογία και λειτουργία των δύο προοιμίων Υποθέματα Τάξη Α & Β Γυμνασίου Χρονική κατανομή Δύο διδακτικές ώρες Page 17
Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές την τυπολογική ενότητα που συνέχει τα δύο ομηρικά προοίμια Γνωστικοί Να συνειδητοποιήσουν τις αναλογίες μέσα στις επιμέρους διαφορές ανάμεσα στην αρχαία και τη νέα ελληνική γλώσσα Παιδαγωγικοί Να κατανοήσουν την πολύτροπη αναπαραστατική λειτουργία των αρχαίων κειμένων στην οθόνη του υπολογιστή Τεχνολογικοί Page 18
Πώς: εργαλεία / λογισμικά Στόχοι: παιδαγωγικοί Δραστηριότητες Τί: περιγραφή Πώς: εργαλεία / λογισμικά Να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές τις αναλογίες μέσα στις επιμέρους διαφορές ανάμεσα στην αρχαία και τη νέα ελληνική γλώσσα Με την καθοδήγηση του δασκάλου οι μαθητές εντοπίζουν και καταγράφουν στο φύλλο εργασίας λέξεις ή φράσεις των δύο αρχαίων προοιμίων, οι οποίες στα νέα ελληνικά μένουν αμετάφραστες ή ελαφρώς παραλλάσσονται Χρησιμοποιούν το λογισμικό Ομηρικά Έπη, όπου το κείμενο των δύο προοιμίων εμφανίζεται αντικριστά με τη νεοελληνική του απόδοση Page 19
Δημιουργία σεναρίου για την αρχαία ελληνική γλώσσα και γραμματεία με τις ΤΠΕ
Βασικές ενότητες Ιδέα Ανάλυση Στόχοι Δραστηριότη τες Διδακτικό υλικό/μέσα Αξιολόγηση Page 21
Ερωτήματα Πώς θα εντάξω την ιδέα στον στόχο; Ιδέα Ανάλυση Στόχοι Δραστηριότη τες Διδακτικό υλικό/μέσα Αξιολόγηση Πώς θα εντάξω την ιδέα στον στόχο; Πώς θα οικειοποιηθεί την ιδέα ο μαθητής; Πώς θα υλοποιηθούν οι στόχοι και με ποια μέσα; Page 22
Εμπλεκόμενοι ρόλοι στο σενάριο Καθηγητής Μαθητής Τί θέλω και πώς θα διδάξω το σενάριο; Να καταγράψω πρώτα τη διδακτική ατζέντα Πώς θα ανταποκριθώ στις απαιτήσεις του σεναρίου; Μετά να πω τί θα κάνει ο μαθητής Page 23
Βασικά περιεχόμενα σεναρίου Διδακτικό αντικείμενο/ τάξη Παιδαγωγικές αρχές και μέθοδος υλοποίησης Διδακτικοί στόχοι Υλικό και λογισμικά εργαλεία Προβλεπόμενος χρόνος Οργάνωση της τάξης / ομάδες / ρόλοι Προβλεπόμενος τόπος Πορεία δρστηριοτήτων Σχέση με το πρόγραμμα σπουδών Αξιολόγηση Προαπαιτούμενα Page 24
Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ Page 25