Τι αλλάζει με το Προσχέδιο του «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ» Μία πρώτη προσέγγιση
Περιφερειακές Δημοτικές Κεντρικό Κράτος Αποκεντρωμένη Διοίκηση Περιφέρειες Δήμοι Περιφερειακές Δημοτικές Ενότητες Ενότητες Αυτοτελής Υπηρεσία Εποπτείας ΟΤΑ Ο Ρ Ι Σ Μ Ελεγκτής Νομιμότητας δημοτικές κοινότητες >2.000 κατοίκων τοπικές κοινότητες <2.000 κατοίκων
Οι βασικές πολιτικές επιλογές του Εκλογικού Συστήματος Άρση του ηλικιακού κωλύματος του 21ου έτους Επαναφορά του ορίου του 50% + 1 και στα δύο επίπεδα αυτοδιοίκησης
Οι εκλογικές περιφέρειες Οι νέες εκλογικές περιφέρειες της αυτοδιοίκησης είναι οι εξής: Στο επίπεδο της Περιφέρειας οι σημερινές νομαρχίες Κάθε εκλογική περιφέρεια θα έχει οπωσδήποτε 3 έδρες στο περιφερειακό συμβούλιο Στις περιφέρειες Βορείου & Νοτίου Αιγαίου η εκλογική περιφέρεια δεν είναι το σύνολο του νομού Στο επίπεδο του Δήμου οι σημερινοί Δήμοι ή Κοινότητες & τα σημερινά δημοτικά διαμερίσματα (σε περιπτώσεις Δήμων > 100.000 κατοίκων). Κάθε εκλογική περιφέρεια θα έχει οπωσδήποτε 1 έδρα στο δημοτικό συμβούλιο
Επαγγελματική Δραστηριότητα του Δημάρχου Αναστέλλεται κάθε επαγγελματική δραστηριότητα των δημάρχων, κατά τη διάρκεια της θητείας τους, σε δήμους άνω των 10.000 κατοίκων
Εκλογική Διαδικασία Ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει προτίμηση για έως 3 υποψηφίους της εκλογικής του περιφέρειας (όρια σημερινού δήμου), Δυνατότητα σταυροδότησης 1 υποψηφίου, εκτός των ορίων της εκλογικής περιφέρειας, Στις περιφέρειες, μαζί με τον Περιφερειάρχη εκλέγονται άμεσα & οι τοπικοί Αντιπεριφερειάρχες, 1 για κάθε νομό.
Κατάρτιση Συνδυασμών Η ψηφοφορία & στις δημοτικές & στις τοπικές κοινότητες γίνεται κατά συνδυασμούς, Οι συνδυασμοί υποχρεούνται να δηλώνουν συνδυασμούς σε όλες τις δημοτικές κοινότητες, για να ανακηρυχθούν από το πρωτοδικείο.
Νέα όργανα θεσπίζονται & λειτουργούν στους νέους ΟΤΑ Οικονομική Επιτροπή: Αποτελείται από τον αρμόδιο αντιδήμαρχο & 6-10 μέλη. Είναι υπεύθυνη για τη συγκρότηση, παρακολούθηση & έλεγχο της οικονομικής λειτουργίας του δήμου Εκτελεστική Επιτροπή:αποτελείται από τον δήμαρχο & τους αντιδημάρχους, είναι συλλογικό όργανο & παρακολουθεί της εφαρμογή της δημοτικής πολιτικής Συμβούλιο ένταξης μεταναστών: Γνωμοδοτικό όργανο με 5-11 μέλη Επιτροπή ποιότητας ζωής: Σε δήμους >10.000 Νέα όργανα θεσπίζονται & λειτουργούν στους νέους ΟΤΑ «Συμπαραστάτης» Δημότη & Επιχείρησης: Πρόσωπο εγνωσμένου κύρους, θα δέχεται καταγγελίες για κακοδιοίκηση στο δήμο Δημοτική επιτροπή διαβούλευσης: γνωμοδοτικό όργανο σε δήμους >10.000
Καταστατική θέση αιρετών Αντιμισθία Δημάρχων Πληθυσμιακή τάξη ΟΤΑ Αποδοχές Γ.Γ. 0 – 20.000 60% 20.000 – 100.000 80% 100.000 και πάνω 100% Οι δήμαρχοι, οι αντιδήμαρχοι & οι πρόεδροι δημοτικών συμβουλίων, αντί των εξόδων παράστασης λαμβάνουν πλέον αντιμισθία
Οι νέες αρμοδιότητες των νέων ΟΤΑ Οι νέες αρμοδιότητες των Δήμων: Πολεοδομικές εφαρμογές & έκδοση οικοδομικών αδειών Τομέας κοινωνικής πρόνοιας Έκδοση σειράς επαγγελματικών αδειών Τομέας γεωργίας, κτηνοτροφίας, αλιείας Τομέας εκτέλεσης έργων, συγκοινωνιακών υποδομών Τομέας προστασίας δημόσιας υγείας Παιδείας (δια βίου μάθηση, υποστήριξη σχολικών υποδομών) Οι νέες αρμοδιότητες της αιρετής Περιφέρειας: Το σύνολο των αρμοδιοτήτων που αφορά στον αναπτυξιακό περιφερειακό προγραμματισμό Η περιφέρεια να αποτελέσει το θεσμικό πλαίσιο της Πράσινης Ανάπτυξης Μεταφορά αρμοδιοτήτων με στόχο την ανάπτυξη & την εύρυθμη λειτουργία των δύο μεγαλύτερων χωρικών ενοτήτων της χώρας (Περιφέρεια Αττικής – Μητροπολιτικό Διαμέρισμα Θεσσαλονίκης)
Εξορθολογισμός, συγχώνευση & περιορισμός ΝΠΔΔ & Επιχειρήσεων Δήμων & Περιφερειών (1) Νομικά Πρόσωπα Δήμων: έως 2 νομικά πρόσωπα ΔΔ, ένα για τομείς κοινωνικής προστασίας, αλληλεγγύης & παιδείας & ένα για τομείς πολιτισμού, αθλητισμού περιβάλλοντος Πρόβλεψη για δήμους άνω των 300.000 κατοίκων, ώστε να λειτουργούν έως 2 νομικά πρόσωπα για κάθε έναν από τους αναφερόμενους τομείς ένα νομικό πρόσωπο ΔΔ για τη διοίκηση & διαχείριση ζώνης λιμένα (Λιμενικά Ταμεία) Πρόβλεψη για τις σχολικές επιτροπές να συγχωνευθούν σε κάθε δήμο σε δύο νομικά πρόσωπα, ενώ σε δήμους άνω των 300.000 κατοίκων να συσταθούν αντίστοιχες σχολικές επιτροπές
Εξορθολογισμός, συγχώνευση & περιορισμός ΝΠΔΔ & Επιχειρήσεων Δήμων & Περιφερειών (2) Κάθε δήμος μπορεί να έχει: α) μία κοινωφελή επιχείρηση, β) μία επιχείρηση ύδρευσης αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) γ) μία επιχείρηση λειτουργίας ραδιοφωνικού ή τηλεοπτικού σταθμού, εφόσον είχαν συσταθεί στους συνενούμενους δήμους δ) μία δημοτική ανώνυμη εταιρία (μονομετοχική), εφόσον είχαν συσταθεί στους συνενούμενους δήμους
Εξορθολογισμός, συγχώνευση & περιορισμός ΝΠΔΔ & Επιχειρήσεων Δήμων & Περιφερειών (3) Κάθε περιφέρεια μπορεί να: Συνιστά ή να συμμετέχει σε μία επιχείρηση, η οποία έχει τη μορφή της αναπτυξιακής ανωνύμου εταιρίας
Νησιωτικοί & Ορεινοί Δήμοι αρμοδιότητες & εκλογικό σύστημα Οι νησιωτικοί δήμοι: ασκούν περισσότερες αρμοδιότητες σε σχέση με τους ηπειρωτικούς (Ανάπτυξη, Περιβάλλον, Ποιότητα Ζώής, Εξυπηρέτηση Πολίτη, Υγείας & Πρόνοιας), συγκροτούν Επιτροπή Τουριστικής Προβολής, έχουν τοπικό Αντιδήμαρχο με αυξημένες αρμοδιότητες (στην περίπτωση που συνενωθούν στο πλαίσιο του Νησιωτικού Δήμου) Το εκλογικό σύστημα των νησιωτικών περιφερειών: Στις περιφέρειες Βορείου & Νοτίου Αιγαίου ως εκλογική περιφέρεια για την εκλογή περιφερειακών συμβούλων δεν είναι το σύνολο του νομού, αλλά αυτές διαχωρίζονται σε επιμέρους ενότητες που αντιστοιχούν κατά βάση στα όρια των σημερινών επαρχείων
Λειτουργίες Μητροπολιτικού χαρακτήρα (1) Λειτουργίες Μητροπολιτικού χαρακτήρα (1) Αττική: προβλέπονται 4 μητροπολιτικές επιτροπές που αντιστοιχούν σε κάθε τομέα αρμοδιοτήτων & οι οποίες προετοιμάζουν και εισηγούνται στο Συμβούλιο όλα τα θέματα Κεντρική Μακεδονία: οι μητροπολιτικές λειτουργίες ασκούνται μόνο για το Διαμέρισμα της Θεσσαλονίκης, το οποίο έχει Μητροπολιτικά χαρακτηριστικά οι εκλεγμένοι περιφερειακοί σύμβουλοι της Θεσσαλονίκης εκλέγουν από τα μέλη τους μία μητροπολιτική επιτροπή που αποφασίζει για την άσκηση των μητροπολιτικών αρμοδιοτήτων
Λειτουργίες Μητροπολιτικού χαρακτήρα (2) Τομείς μητροπολιτικών λειτουργιών: Μεταφορών & συγκοινωνιών Περιβάλλοντος & ποιότητα ζωής Χωρικού σχεδιασμού & αστικών Αναπλάσεων Πολιτικής προστασίας & ασφάλειας
Μηχανισμοί εποπτείας, ελέγχου διαφάνειας (1) Οι τρεις πυλώνες διασφάλισης της νομιμότητας Έλεγχος Ελεγκτικού Συνεδρίου σε όλους τους δήμους και τις περιφέρειες, Αυτοτελής Υπηρεσία Εποπτείας ΟΤΑ, Καθολική υποχρέωση ανάρτησης στο διαδίκτυο όλων των αποφάσεων των ΟΤΑ
Μηχανισμοί εποπτείας, ελέγχου διαφάνειας (2) Ελεγκτικό Συνέδριο: Προληπτικός έλεγχος, Κατασταλτικός έλεγχος, Προσυμβατικός έλεγχος, Έλεγχος είσπραξης εσόδων Αυτοτελής Υπηρεσία Εποπτείας ΟΤΑ: Συστήνεται στις έδρες των επτά αποκεντρωμένων διοικήσεων, Αρμόδια για τον έλεγχο νομιμότητας των πράξεων των ΟΤΑ & για τον πειθαρχικό έλεγχο των αιρετών & οργανώνεται σε επίπεδο λειτουργικής αυτοτέλειας απεξαρτημένη από κάθε δυνατότητα κρατικής παρέμβασης, Διαρθρώνεται σε διεύθυνση Γενικών, Οικονομικών & Τεχνικών Υποθέσεων
Αξιοκρατία στη στελέχωση των Υπηρεσιών της Αυτοδιοίκησης Μετατάξεις, Δυνατότητα εθελούσιων μετατάξεων, Αξιοκρατικές προσλήψεις & διαχείριση ανθρωπίνου δυναμικού, Εκπόνηση νέων πρότυπων Εσωτερικών Οργανισμών Οργάνωσης Δήμων, περιφερειών & Αποκεντρωμένων Διοικήσεων
Διαχείριση Απορριμμάτων Εντός των ορίων κάθε περιφέρειας, οι σύνδεσμοι & οι ανώνυμες εταιρείες που έχουν συσταθεί ως φορείς διαχείρισης στερεών αποβλήτων (Φ.Ο.Δ.Σ.Α.), υποκαθίστανται από ενιαίο σύνδεσμο, στον οποίον συμμετέχουν υποχρεωτικά οι Δήμοι όλων των διαχειριστικών ενοτήτων της περιφέρειας, Ο Ενιαίος Σύνδεσμος Δήμων & Κοινοτήτων Νομού Αττικής (Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α.) λύεται & τίθεται σε εκκαθάριση, με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών Αποκέντρωσης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
Πρόγραμμα «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» Οι νέες ρυθμίσεις στα οικονομικά των ΟΤΑ Κρατικές Επιχορηγήσεις Δημοσιονομική Αποκέντρωση Πιστοληπτική Πολιτική Έλεγχος δαπανών Πρόγραμμα Εξυγίανσης Δήμων & Περιφερειών Μεταφορά Αρμοδιοτήτων Το πρόγραμμα «ΕΛΛΑΔΑ»
1. Κρατικές Επιχορηγήσεις Περιφέρειες α) Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) β) Φόρος Εισοδήματος Δήμοι α) Φόρος Εισοδήματος β) Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) γ) Φόρος Ακίνητης Περιουσίας (Φ.Α.Π.)
2. Δημοσιονομική Αποκέντρωση (1) Στόχος Ολοκληρωμένο πρόγραμμα με σύνδεση: επιχορηγήσεων – φορολογικής προσπάθειας –φόρων ειδικής διάθεσης α) η αύξηση του Φ.Π.Α. κατευθύνεται σε υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας, β) το 20% του φόρου ακίνητης περιουσίας, ως τοπικό φορολογικό έσοδο, χρηματοδοτεί πολεοδομικές παρεμβάσεις, γ) η αντικειμενική αξία των ακινήτων καθορίζεται με τη συμμετοχή των οικείων Δήμων, δ) διασταύρωση οικονομικών στοιχείων Κράτους & Δήμων
2. Δημοσιονομική Αποκέντρωση (2) Επαναξιολόγηση & προγραμματισμός του τοπικού φορολογικού συστήματος Φόροι Τέλη
3. Πιστοληπτική Πολιτική Κανόνες για τον τοπικό & περιφερειακό δανεισμό Δανεισμός αποκλειστικά για επενδύσεις και χρηματοδότηση χρέους Οι Δήμοι & οι Περιφέρειες δε μπορούν να ξεπερνούν ποσοστό Τοκοχρεωλυσίων – Τακτικών Εσόδων Συνολικού Χρέους – Συνολικών Εσόδων
4. Κανόνες για τον τοπικό & περιφερειακό δανεισμό (1) α) Δημιουργία Αυτοτελούς Ειδικής Υπηρεσίας Εποπτείας για τους δήμους & τις περιφέρειες, β) Οι δήμοι, οι περιφέρειες & τα Νομικά τους Πρόσωπα υπάγονται στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου γ) Οι δήμοι & οι περιφέρειες υποχρεούνται να τηρούν διπλογραφικό σύστημα αναλυτικής λογιστικής δ) Διαφάνεια - Δημοσιότητα
4. Κανόνες για τον τοπικό & περιφερειακό δανεισμό (2) Ολοκληρωμένος οικονομικός σχεδιασμός (επιχειρησιακό σχέδιο, προϋπολογισμός, τεχνικό πρόγραμμα), Ταμειακή υπηρεσία σε όλους τους δήμους & τις περιφέρειες, Βάσεις δεδομένων για οικονομικά στοιχεία & προσωπικό, Αριθμοδείκτες βάσει των οποίων γίνεται επιπλέον έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο
5. Πρόγραμμα Εξυγίανσης (1) ποιους αφορά; Υπερχρεωμένες δημοτικές ενότητες, δήμους & περιφέρειες ποιος υπάγεται στο πρόγραμμα; % τοκοχρεωλυσίων / τακτικά έσοδα ή % χρέους / συνολικά έσοδα
5. Πρόγραμμα Εξυγίανσης (2) Πώς μπορούν οι Δήμοι & Περιφέρειες να ενταχθούν στο πρόγραμμα εξυγίανσης; Είτε κατόπιν δική τους αίτησης, Είτε κατόπιν σχετικής απόφασης του Υπουργού Εσωτερικών, Αποκέντρωσης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Το πρόγραμμα Εξυγίανσης διαχειρίζεται Εποπτική Επιτροπή, η οποία αποτελείται από: Έναν Σύμβουλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Πρόεδρος) Τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Έναν εκπρόσωπο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων & Κοινοτήτων Ελλάδας ή της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ανάλογα με την περίπτωση)
5. Πρόγραμμα Εξυγίανσης (3) Τι συνεπάγεται; Συμμετοχή στο Λογαριασμό Εξυγίανσης & Αλληλεγγύης Έλεγχο από την Εποπτική Επιτροπή Περιορισμό προσλήψεων Χρηματοδότηση του Προγράμματος Εξυγίανσης από ίδια έσοδα & ΣΑΤΑ Προγραμματισμός δράσεων που δε θα ξεπερνούν τη δημοτική περίοδο Κύριος στόχος η ικανοποίηση των κριτηρίων
Ο Λογαριασμός Εξυγίανσης & Αλληλεγγύης Χρηματοδοτείται από τους ΚΑΠ, Χρηματοδοτεί τμήμα του Προγράμματος Εξυγίανσης, Οι λειτουργικές του λεπτομέρειες καθορίζονται ύστερα από γνώμη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων & Κοινοτήτων Ελλάδας ή της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας
6. Μεταφορά Αρμοδιοτήτων Η μεταφορά αρμοδιοτήτων δεν αποτελεί απλώς θεσμικό ζήτημα, αλλά συνοδεύεται από μεταφορά υπηρεσιών, ανθρωπίνου δυναμικού, υποδομών και πόρων, Η μεταφορά αρμοδιοτήτων πραγματοποιείται μέσω ειδικού επιχειρησιακού προγράμματος που εμπεριέχεται στο Πρόγραμμα «ΕΛΛΑΔΑ» Αναλυτική πλήρης κοστολόγηση, που αφορά τα λειτουργικά & τα πάγια κόστη, προηγείται της μεταφοράς
7. Το πρόγραμμα «ΕΛΛΑΔΑ» Το πρόγραμμα διαρθρώνεται: Στον πρώτο άξονα που χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ Αξιοποίηση & Αναδιάταξη του ανθρωπίνου δυναμικού Στο δεύτερο άξονα που χρηματοδοτείται από εθνικούς πόρους (Κεντρικό Κράτος & Τοπική Αυτοδιοίκηση)