Yπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας-Τμήμα Στήριξης και Προβολής της Ελληνικής Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (ΚΕΓ) και οι Δράσεις του σε σχέση με την Ένταξη των Υπηκόων Τρίτων Χωρών

Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (εφεξής ΚΕΓ) είναι ερευνητικός φορέας με νομική προσωπικότητα Ν.Π.Ι.Δ. και αφορά τους ΥΤΧ ως ακολούθως: •Με τις υπηρεσίες πιστοποίησης της ελληνικής γλώσσας ως δεύτερης/ξένης γλώσσας μέσω του συστήματος πιστοποίησης της επάρκειας της ελληνομάθειας. •Με την κατάρτιση των διδασκόντων το ειδικό κοινό- στόχος των μεταναστών. •Με την επιμόρφωση του ίδιου του κοινού-στόχος. •Με την οργάνωση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας. •Με τις υπηρεσίες πιστοποίησης της ελληνικής γλώσσας ως δεύτερης/ξένης γλώσσας μέσω του συστήματος πιστοποίησης της επάρκειας της ελληνομάθειας. •Με την κατάρτιση των διδασκόντων το ειδικό κοινό- στόχος των μεταναστών. •Με την επιμόρφωση του ίδιου του κοινού-στόχος. •Με την οργάνωση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας.

Πιο συγκεκριμένα, το ΚΕΓ: •Γνωμοδοτεί και συμμετέχει στη σύνταξη του νομοθετικού πλαισίου σε σχέση με ό,τι αφορά την ελληνική γλώσσα σε όλες τις μορφές της. Νομοθετικό πλαίσιο •Διαθέτει πλήρως οργανωμένο σύστημα πιστοποίησης με πολλούς κύκλους εξετάσεων με βάση τα Κοινά Επίπεδα Αναφοράς του ΚΕΠΑ (Α1 ως Γ2) Σύστημα πιστοποίησης •Υποστηρίζει τους μετανάστες σε όλα τα στάδια της διαδικασίας εκμάθησης της γλώσσας και παρέχει εκπαιδευτικό υλικό και μαθησιακούς πόρους. Διδασκαλία, εκμάθηση, αξιολόγηση

Αναφορικά με την ελληνομάθεια ως όρο ενσωμάτωσης/πολιτογράφησης των ΥΧΓ: Ο Κώδικας Ελληνικής Ιθαγένειας: Άρθρο 5Α, παρ. 1 (όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 3 του ν. 3838/2010 –ΦΕΚ Α΄ 49/ ) προβλέπει ότι: •1. Ο αλλοδαπός που επιθυμεί να γίνει Έλληνας πολίτης με πολιτογράφηση πρέπει, πέραν των προϋποθέσεων του προηγούμενου άρθρου: α. Να γνωρίζει επαρκώς την Ελληνική γλώσσα, ώστε να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την ιδιότητα του Έλληνα πολίτη.

Την «επάρκεια» της ελληνομάθειας ως προαπαιτούμενο όρο: •Την εξειδικεύει το ΚΕΓ σε συνεργασία με το Υ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α. και όλα τα συναρμόδια Υπουργεία σε σχέση με: (1)Την πολιτογράφηση και την ενσωμάτωση (2)Την άσκηση των επαγγελματικών δικαιωμάτων (3)Τις σπουδές, τη μόρφωση και την κατάρτιση των ΥΤΧ.

Για παράδειγμα, αναφορικά με τους αιτούντες το καθεστώς του επί μακρόν διαμένοντος: •Ν.4115/2013 και συγκεκριμένα το α. 31 του τελευταίου που ορίζει τον τρόπο πιστοποίησης της ελληνομάθειας των αιτούντων το καθεστώς του επί μακρόν διαμένοντος Διευκρινίστηκε μέσω συγκριτικής μελέτης η επάρκεια στο επίπεδο Α2 (μαζί με στοιχεία ιστορίας και πολιτισμού) και Β1 (ειδικό πιστοποιητικό για την ελληνική γλώσσα) Ελληνομάθεια: πολιτογράφηση και την ενσωμάτωση

•Σε κάθε περίπτωση πρέπει να γίνεται επιστημονικά η αντιστοίχιση του επαγγελματικού πεδίου με το προαπαιτούμενο της ελληνομάθειας: το επαγγελματικό πιστοποιητικό για επαγγέλματα τουρισμού είναι στο επίπεδο Α2, τα επίπεδα Β2 και πάνω για εργασία σε φροντιστήριο ξένων γλωσσών κ.τ.λ. Ελληνομάθεια: επαγγελματικά δικαιώματα

•Ενδεικτικά αναφέρονται οι περιπτώσεις των αιτούντων ειδικής άδειας οδήγησης Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου (άρθρο 95, Ν.4070/2012), καθώς και η πρόσφατη περίπτωση των αποκλειστικών νοσοκόμων (ΑΔΑ: ΒΕΝΓΘ-ΡΚ6, Υ4α/οικ.37804, 25/04/2013, Υ.Α. του Υπ.Υγείας) Σε κάθε περίπτωση εξειδικεύεται, σε συνεργασία με τον αρμόδιο για την αναγνώριση του επαγγελματικού δικαιώματος φορέα, η επάρκεια της ελληνομάθειας. •Ενδεικτικά αναφέρονται οι περιπτώσεις των αιτούντων ειδικής άδειας οδήγησης Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου (άρθρο 95, Ν.4070/2012), καθώς και η πρόσφατη περίπτωση των αποκλειστικών νοσοκόμων (ΑΔΑ: ΒΕΝΓΘ-ΡΚ6, Υ4α/οικ.37804, 25/04/2013, Υ.Α. του Υπ.Υγείας) Σε κάθε περίπτωση εξειδικεύεται, σε συνεργασία με τον αρμόδιο για την αναγνώριση του επαγγελματικού δικαιώματος φορέα, η επάρκεια της ελληνομάθειας. Ελληνομάθεια: επαγγελματικά δικαιώματα

•Για να εγγραφεί ΥΤΧ σε πανεπιστημιακό ίδρυμα, σε πρόγραμμα μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κ.τ.λ. προβλέπεται, με ειδικούς νόμους, το επίπεδο ελληνομάθειας που απαιτείται. •Εκπονούνται ειδικά προγράμματα ενίσχυσης της ελληνομάθειας για την ενίσχυση της κοινωνικής ενσωμάτωσης. •Για να εγγραφεί ΥΤΧ σε πανεπιστημιακό ίδρυμα, σε πρόγραμμα μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κ.τ.λ. προβλέπεται, με ειδικούς νόμους, το επίπεδο ελληνομάθειας που απαιτείται. •Εκπονούνται ειδικά προγράμματα ενίσχυσης της ελληνομάθειας για την ενίσχυση της κοινωνικής ενσωμάτωσης. Ελληνομάθεια: σπουδές, επιμόρφωση, κατάρτιση- Δικαιούχοι, επιμορφούμενοι.

•Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης σε συνεργασία με το ΚΕΓ: υλοποίηση προγραμμάτων εκμάθησης ελληνικής γλώσσας σε πιστοποιημένα ΚΕΚ για «άνεργους παλιννοστούντες-μετανάστες-πρόσφυγες και ανέργους για τους οποίους η ανεπαρκής γνώση της ελληνικής γλώσσας λειτουργεί ανασταλτικά στην κοινωνική τους ενσωμάτωση» Ελληνομάθεια: σπουδές, επιμόρφωση, κατάρτιση- Δικαιούχοι, επιμορφούμενοι

Ελληνομάθεια: σπουδές, επιμόρφωση, κατάρτιση- Διδάσκοντες

•Η επιμόρφωση των διδασκόντων είναι ενδελεχής και αφορά την εξειδίκευσή τους στη μεθοδολογία της διδασκαλίας της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης γλώσσας. * Σημειώνεται πως εντός του ακαδημαϊκού έτους συμμετείχαν σε δύο τετραμηνιαίους κύκλους επιμόρφωσης πάνω από 700 επιμορφούμενοι διδάσκοντες την ελληνική ως ξένη στην ημεδαπή). •Η επιμόρφωση των διδασκόντων είναι ενδελεχής και αφορά την εξειδίκευσή τους στη μεθοδολογία της διδασκαλίας της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης γλώσσας. * Σημειώνεται πως εντός του ακαδημαϊκού έτους συμμετείχαν σε δύο τετραμηνιαίους κύκλους επιμόρφωσης πάνω από 700 επιμορφούμενοι διδάσκοντες την ελληνική ως ξένη στην ημεδαπή). Ελληνομάθεια: σπουδές, επιμόρφωση, κατάρτιση- Δικαιούχοι, επιμορφούμενοι

Καλές πρακτικές •Ολοκληρωμένο σύστημα επιμόρφωσης, διδασκαλίας, εκμάθησης και πιστοποίησης της ελληνικής με τη χρήση των πιο σύγχρονων τεχνολογιών με άμεση και δωρεάν πρόσβαση για όλους τους δικαιούχους. •Δυνατότητα αυτό-επιμόρφωσης: ψηφιακοί πόροι, δείγματα εξετάσεων. •Υποστήριξη του ειδικού-κοινού: δωρεάν διενέργεια εξετάσεων, πιστοποίηση και κατάρτιση για ΥΤΧ-μαθητές ΣΔΕ εντός σωφρονιστικών καταστημάτων.

Καλές πρακτικές •Πλήρης αντιστοίχιση του εθνικού πλαισίου πιστοποίησης της ελληνομάθειας με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες-ΚΕΠΑ (την ελληνική εκδοχή του οποίου εξέδωσε και εκπόνησε το ΚΕΓ) και εκπόνηση του Νέου Αναλυτικού Εξεταστικού Προγράμματος της ελληνομάθειας με βάση το Π.Δ. 60/ ΦΕΚ Α΄ 98: κάθε υποψήφιος γνωρίζει τις γλωσσικές γνώσεις και λειτουργίες που απαιτούνται σε κάθε επίπεδο ελληνομάθειας.

Καλές πρακτικές •Εκπροσώπηση του φορέα και συμμετοχή σε σχετικές δράσεις, συμπράξεις και προγράμματα, σε φόρα και εκδηλώσεις: ουσιαστική υποστήριξη και προβολή της ελληνικής γλώσσας. •Δημιουργία καινοτόμου εκπαιδευτικού υλικού για τη γλωσσική και διαπολιτισμική επίγνωση των ΥΤΧ, όπως το διαπολιτισμικό παιχνίδι “Diversonopoly”.

Σημεία για προβληματισμό: •Ολιγάριθμο προσωπικό επιφορτισμένο με πολλά καθήκοντα. • Έλλειψη ενιαίου νομοθετικού πλαισίου για τα ζητήματα ελληνομάθειας: οι διατάξεις για την ελληνομάθεια βρίσκονται διασκορπισμένες σε διάφορους νόμους. •Οι παρεχόμενες υπηρεσίες per se είναι αποτελεσματικές και άρτιες: λείπει συντονισμός όλων των συναρμόδιων φορέων, για παράδειγμα στην ταυτοποίηση των εμπλεκόμενων αρχών για την υποβολή του φακέλου αίτησης για το καθεστώς του επί μακρόν διαμένοντος.

Προοπτικές και ανάγκες •Η ολοκλήρωση και η πλήρης εφαρμογή του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων: στο ΕΠΠ θα αναφέρεται με ακρίβεια το επίπεδο ελληνομάθειας που απαιτείται ανά επαγγελματικό κλάδο/ειδικότητα. Το ΚΕΓ έχει στείλει τις προτάσεις του. •Η εναρμόνιση των πρακτικών των συναρμόδιων φορέων για το σχεδιασμό και την εφαρμογή μια κοινής ενταξιακής πολιτικής βάσει μιας ενιαίας υποδομής. •O ψηφιακός γραμματισμός/ δεξιότητες χρήσης Η/Υ των δικαιούχων.

Για το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας Σας ευχαριστώ. Άννα Κοκκινίδου,