(Vers 1 à 15)
( ΠΟΛΥΔΩΡΟΥ ΕΙΔΩΛΟΝ ) Ἥ κω νεκρ ῶ ν κευθμ ῶ να κα ὶ σκ ό του π ύ λας λιπ ώ ν, ἵ ν ´ Ἅ ιδης χωρ ὶ ς ὤ ικισται θε ῶ ν, Πολ ύ δωρος, Ἑ κ ά βης πα ῖ ς γεγ ὼ ς τ ῆ ς Κισσ έ ως Πρι ά μου τε πατρ ό ς, ὅ ς μ ´, ἐ πε ὶ Φρυγ ῶ ν π ό λιν κ ί νδυνος ἔ σχε δορ ὶ πεσε ῖ ν Ἑ λληνικ ῶ ι, δε ί σας ὑ πεξ έ πεμψε Τρωϊκ ῆ ς χθον ὸ ς Πολυμ ή στορος πρ ὸ ς δ ῶ μα Θρηικ ί ου ξ έ νου, ὃ ς τ ή νδ ´ ἀ ρ ί στην Χερσονησ ί αν πλ ά κα σπε ί ρει, φ ί λιππον λα ὸ ν ε ὐ θ ύ νων δορ ί.
πολ ὺ ν δ ὲ σ ὺ ν ἐ μο ὶ χρυσ ὸ ν ἐ κπ έ μπει λ ά θραι πατ ή ρ, ἵ ν ´, ε ἴ ποτ ´ Ἰ λ ί ου τε ί χη π έ σοι, το ῖ ς ζ ῶ σιν ε ἴ η παισ ὶ μ ὴ σπ ά νις β ί ου. νε ώ τατος δ ´ ἦ Πριαμιδ ῶ ν, ὃ κα ί με γ ῆ ς ὑ πεξ έ πεμψεν· ο ὔ τε γ ὰ ρ φ έ ρειν ὅ πλα ο ὔ τ ´ ἔ γχος ο ἷό ς τ ´ ἦ ν έ ωι βραχ ί ονι.
Situation du passage : Une scène d’exposition Un récit à la fois rétrospectif (le sac de Troie) et anticipateur (les événements à venir) Enonciation : ΠΟΛΥΔΩΡΟΥ ΕΙΔΩΛΟΝ, l’ombre de Polydore (usage de la MHXANH) ; ΑΤΑΦΟΣ, ΑΚΛΑΥΤΟΣ Verbes à la première personne : énonciation pathétique
Ἥ κω (verbe de mouvement, 1 ère personne du sg) νεκρ ῶ ν κευθμ ῶ να (CCL) κα ὶ σκ ό του π ύ λας Λιπ ώ ν ( participe, mouvement) ἵ ν ´ Ἅ ιδης / χωρ ὶ ς / ὤ ικισται / θε ῶ ν / χωρ ὶ ς + gén. loin de Lecture dynamique des premiers vers
Ἥ κω νεκρ ῶ ν κευθμ ῶ να κα ὶ σκ ό του π ύ λας λιπ ώ ν, ἵ ν ´ Ἅ ιδης χωρ ὶ ς ὤ ικισται θε ῶ ν,
Soyez sensible à l’ordre des mots et à l ’énonciation déclarée : première personne du singulier, formes verbales à l’initiale des vers. Notez l’importance dès ces premiers vers du champ lexical de la mort. Présentation volontairement très ambigüe : mouvements et inertie du monde des morts, lieu et non lieu, ombre et lumière.
Ἥ κω νεκρ ῶ ν κευθμ ῶ να κα ὶ σκ ό του π ύ λας λιπ ώ ν, ἵ ν ´ Ἅ ιδης χωρ ὶ ς ὤ ικισται θε ῶ ν,
Πολ ύ δωρος, Ἑ κ ά βης πα ῖ ς γεγ ὼ ς τ ῆ ς Κισσ έ ως Πρι ά μου τε πατρ ό ς La révélation d’une identité…
( Πρι ά μου τε πατρ ό ς ) ὅ ς μ ´ (rapprochement des deux pronoms) ἐ πε ὶ ( conjonction, temporalité antérieure) Φρυγ ῶ ν π ό λιν (accusatif, à la fin du vers) κ ί νδυνος ἔ σχε πεσε ῖ ν δορ ὶ πεσε ῖ ν Ἑ λληνικ ῶ ι κ ί νδυνος ἔ σχε + τινα + inf = être en danger de D’une triste généalogie à une triste histoire
( Πρι ά μου τε πατρ ό ς ) ὅ ς μ ´ δε ί σας ὑ πεξ έ πεμψε Τρωϊκ ῆ ς χθον ὸ ς (génitif, cplt d’origine) Πολυμ ή στορος πρ ὸ ς δ ῶ μα (cplt de destination) Θρηικ ί ου ξ έ νου (apposition)
Πολυμ ή στορος …. ὃ ς τ ή νδ ´ ἀ ρ ί στην Χερσονησ ί αν πλ ά κα σπε ί ρει (place du verbe) φ ί λιππον λα ὸ ν ε ὐ θ ύ νων ( participe ) δορ ί D’un nom à l’autre, d’un exil à l’autre
Πολ ύ δωρος, Ἑ κ ά βης πα ῖ ς γεγ ὼ ς τ ῆ ς Κισσ έ ως Πρι ά μου τε πατρ ό ς, ὅ ς μ ´, ἐ πε ὶ Φρυγ ῶ ν π ό λιν κ ί νδυνος ἔ σχε δορ ὶ πεσε ῖ ν Ἑ λληνικ ῶ ι, δε ί σας ὑ πεξ έ πεμψε Τρωϊκ ῆ ς χθον ὸ ς Πολυμ ή στορος πρ ὸ ς δ ῶ μα Θρηικ ί ου ξ έ νου, ὃ ς τ ή νδ ´ ἀ ρ ί στην Χερσονησ ί αν πλ ά κα σπε ί ρει, φ ί λιππον λα ὸ ν ε ὐ θ ύ νων δορ ί.
Soyez sensible aux effets qui retardent le message attendu et insistent sur le pathos d’une situation espérée et définitivement perdue : le salut de Polydore. Soyez sensible aux occurrences du mot « δορ ὶ » et réfléchissez à l’importance d’un tel mot dans la bouche du personnage…
Πολ ύ δωρος, Ἑ κ ά βης πα ῖ ς γεγ ὼ ς τ ῆ ς Κισσ έ ως Πρι ά μου τε πατρ ό ς, ὅ ς μ ´, ἐ πε ὶ Φρυγ ῶ ν π ό λιν κ ί νδυνος ἔ σχε δορ ὶ πεσε ῖ ν Ἑ λληνικ ῶ ι, δε ί σας ὑ πεξ έ πεμψε Τρωϊκ ῆ ς χθον ὸ ς Πολυμ ή στορος πρ ὸ ς δ ῶ μα Θρηικ ί ου ξ έ νου, ὃ ς τ ή νδ ´ ἀ ρ ί στην Χερσονησ ί αν πλ ά κα σπε ί ρει, φ ί λιππον λα ὸ ν ε ὐ θ ύ νων δορ ί.
πολ ὺ ν δ ὲ σ ὺ ν ἐ μο ὶ χρυσ ὸ ν ἐ κπ έ μπει λ ά θραι ( en secret) πατ ή ρ
ἵ ν ´ (expression du but) ε ἴ ποτ ´ Ἰ λ ί ου τε ί χη π έ σοι Des précautions vaines…
το ῖ ς ζ ῶ σιν εἴηεἴη παισ ὶ μ ὴ σπ ά νις β ί ου
πολ ὺ ν δ ὲ σ ὺ ν ἐ μο ὶ χρυσ ὸ ν ἐ κπ έ μπει λ ά θραι πατ ή ρ, ἵ ν ´, ε ἴ ποτ ´ Ἰ λ ί ου τε ί χη π έ σοι, το ῖ ς ζ ῶ σιν ε ἴ η παισ ὶ μ ὴ σπ ά νις β ί ου.
Soyez sensible à l’emploi de l’optatif dans le système hypothétique ( π έ σοι, ε ἴ η ) : en quoi est-ce un procédé propre à faire naître la passion. Soyez sensible à la place des mots ( το ῖ ς ζ ῶ σιν … παισ ὶ … β ί ου ) : commentez cet effet de sourdine…
πολ ὺ ν δ ὲ σ ὺ ν ἐ μο ὶ χρυσ ὸ ν ἐ κπ έ μπει λ ά θραι πατ ή ρ, ἵ ν ´, ε ἴ ποτ ´ Ἰ λ ί ου τε ί χη π έ σοι, το ῖ ς ζ ῶ σιν ε ἴ η παισ ὶ μ ὴ σπ ά νις β ί ου.
νε ώ τατος δ ´… Πριαμιδ ῶ ν ἦ (valeur de ce passé ?) ὃ κα ί ( justifie le choix) με γ ῆ ς (valeur affective de ce mot, connotations par rapport au contexte énonciatif) ὑ πεξ έ πεμψεν
ο ὔ τε γ ὰ ρ φ έ ρειν ὅ πλα οὔτ´οὔτ´ ἔ γχος ο ἷό ς τ ´ ἦ ν έ ωι βραχ ί ονι
νε ώ τατος δ ´ ἦ Πριαμιδ ῶ ν, ὃ κα ί με γ ῆ ς ὑ πεξ έ πεμψεν· ο ὔ τε γ ὰ ρ φ έ ρειν ὅ πλα ο ὔ τ ´ ἔ γχος ο ἷό ς τ ´ ἦ ν έ ωι βραχ ί ονι.
En quoi Polydore apparaît-il dès le début comme un personnage proprement pathétique ? Comment les détails de son exil sont-ils rapportés pour conférer au passage une grande force ? Une destinée tôt marquée…
νε ώ τατος δ ´ ἦ Πριαμιδ ῶ ν, ὃ κα ί με γ ῆ ς ὑ πεξ έ πεμψεν· ο ὔ τε γ ὰ ρ φ έ ρειν ὅ πλα ο ὔ τ ´ ἔ γχος ο ἷό ς τ ´ ἦ ν έ ωι βραχ ί ονι.