«Η διδακτική της Επιχειρηματικότητας στην Τεχνική εκπαίδευση». «Εργαστήριο Επιχειρηματικότητας: Το Παράδειγμα του NFTE » Δημήτρης Μπουρλετίδης, Μέλος της Ομάδας Εκπαιδευτών Επιχειρηματικότητας της ΜΚΕ ΑΣΠΑΙΤΕ

Προγράμματα Επιχειρηματικότητας στο Εκπαιδευτικό Σύστημα των ΗΠΑ Η διδασκαλία μαθημάτων επιχειρηματικότητας δεν είναι κάτι που προέκυψε πρόσφατα. Μαθήματα επιχειρηματικότητας έχουν εισαχθεί ουσιαστικά στο εκπαιδευτικό σύστημα των ΗΠΑ από τα τέλη της δεκαετίας του 70 (Vesper 1979), και σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα: στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση (U.S Department of Education Elementary and Secondary Education Evaluation 2000), στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (National Center of Education Statistics 1999),στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (Vesper & Gartner 1997) και στη δια βίου εκπαίδευση (Kourilsky 1995, Hill 2003). Μία παρόμοια τάση παρατηρήθηκε και στις χαμηλότερες βαθμίδες εκπαίδευσης. Στα δημόσια σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης των ΗΠΑ (που έφτασαν τις 90.000 το 1998), η διδασκαλία της επιχειρηματικότητας αποτελεί μέρος του σχολικού προγράμματος διοίκησης επιχειρήσεων. Σε αρκετές περιπτώσεις διδάσκεται ως μεμονωμένο μάθημα που αναφέρεται σε θέματα οργάνωσης και διοίκησης μιας επιχείρησης, ενώ στις περισσότερες των περιπτώσεων αποτελεί τμήμα του μαθήματος του μάρκετινγκ (Strom, R. 2000).

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ Ε.Ε Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια γίνεται μια σοβαρή προσπάθεια για την εισαγωγή του μαθήματος της επιχειρηματικότητας σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FREG, European Commission 2002).. :

Διεθνείς Οργανισμοί, Ινστιτούτα & Προγράμματα που ασχολούνται με την εκπαίδευση στην επιχειρηματικότητα Ιδιαίτερη δυναμική παρουσιάζουν μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί, ινστιτούτα εποπτευόμενα από τα αντίστοιχα Υπουργεία Παιδείας των χωρών αλλά και μεμονωμένα προγράμματα που ασχολούνται με την δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού και την εισαγωγή και διδασκαλία της επιχειρηματικότητας σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης

Παραδείγματα Οργανισμών National Foundation for Teaching Entrepreneurship (http://www.nfte.com/) Consortium for Entrepreneurship Education (http://www.entre-ed.org/) Kauffman Foundation (http://www.kauffman.org/) Junior Achievement (http://www.ja.org/) Junior Achievement - Young Enterprise Europe (http://www.ja-ye.org ). Σωματείο Επιχειρηματικότητας Νέων [Junior Achievement Young Enterprise Greece]. ( http://www.sen.org.gr/ )

NETWORK FOR TEACHNING ENTREPRENEURSHIP

Τι είναι το NFTE National Foundation for Teaching Entrepreneurship (http://www.nfte.com/) Ίδρυμα της Αμερικής που προωθεί και διδάσκει την επιχειρηματικότητα σε νέους περιοχών με πολύ χαμηλό εισόδημα. Ιδρύθηκε από τον Steve Mariotti (1987) Αποτελεί μη κερδοσκοπικό οργανισμό που οργανώνει προγράμματα εκπαίδευσης στην επιχειρηματικότητα και βοηθά νέους ανθρώπους από φτωχές οικογένειες και περιοχές να αναπτύξουν τις ικανότητες τους να υλοποιήσουν επιχειρηματικές ευκαιρίες και να απελευθερώσουν τη δημιουργικότητα τους. Επιμορφώνει καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη διδασκαλία και υλοποίηση προγραμμάτων επιχειρηματικότητας παρέχοντας τους πιστοποίηση.

Δράσεις-υλοποίηση της αποστολής του NFTE υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων που διαθέτουν βιωματικές ασκήσεις, χρήση ειδικών εργαλείων ανάπτυξης επιχειρηματικών δεξιοτήτων αλλά και των κοινωνικών δεξιοτήτων. κατάρτιση και την υποστήριξη των εκπαιδευτικών αλλά και των νέων επαγγελματιών που αναζητούν δωρεάν επιχειρηματική εκπαίδευση συνεργασία με σχολεία, οργανώσεις και ιδρύματα μετα-δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης συμμετοχή εθελοντών που προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες για τους φοιτητές μεταφέροντας τους εμπειρίες του πραγματικού επιχειρηματικού κόσμου παροχή υπηρεσιών σε αποφοίτους ανάδειξη μέσω της έρευνας των αποτελεσμάτων της εκπαίδευσης για την επιχειρηματικότητα διατήρηση κτιρίου ευαισθητοποίησης του κοινού σε θέματα επιχειρηματικής εκπαίδευσης

Ενδιαφέροντα Στοιχεία για το NFTE Από το 1987 που ιδρύθηκε ο NFTE έχει επιμορφώσει πάνω από 186.000 νέους, και αυτή τη στιγμή διαθέτει 21 προγράμματα εκπαίδευσης σε 13 χώρες εκτός των Η.Π.Α. Ο NFTE διαθέτει περισσότερους από 1000 ενεργούς πιστοποιημένους Καθηγητές στην Επιχειρηματικότητα, και συνεχώς ερευνά τη βελτίωση της καινοτόμου διαδικασίας εκπαίδευσης στις επιχειρηματικές σπουδές.

Η συμμετοχή στο εργαστήριο επιχειρηματικότητας στο NFTE Συμμετοχή στο πρόγραμμα «Ενθάρρυνση νεανικής επιχειρηματικότητας με τη χρήση καινοτόμων εκπαιδευτικών εργαλείων», ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ 2007-2013Leonardo da Vinci υλοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του National Foundation for Teaching Entrepreneurship στο Λονδίνο από 26 Απριλίου έως 2 Μαΐου 2009 και συμμετείχαν 15 εκπαιδευτικοί, διευθυντές και στελέχη της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης με εμπειρία σε θέματα Eπιχειρηματικότητας και Συμβουλευτικής νέων. Βασικός στόχος του προτεινόμενου σχεδίου αποτελούσε η απόκτηση γνώσεων, ανάπτυξη δεξιοτήτων και αναβάθμιση των προσόντων των δικαιούχων, ώστε να είναι σε θέση να μεταφέρουν την εμπειρία και τις καλές πρακτικές που εφαρμόζονται στο φορέα υποδοχής στο περιβάλλον εργασίας τους.

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ NFTE Η κατάρτιση οργανώθηκε σε ομάδες με εισηγήσεις, παρουσιάσεις και workshops μέσω βιωματικών ασκήσεων των συμμετεχόντων στην αγγλική γλώσσα, Παράλληλα οι συμμετέχοντες είχαν τη δυνατότητα να επιμορφωθούν σε νέες μεθόδους και πρακτικές με στόχο την καλύτερη κι αποτελεσματικότερη υλοποίηση των προγραμμάτων και δράσεων επιχειρηματικότητας

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ΣΤΟ NFTE Στο πλαίσιο των Workshops έλαβαν χώρα μια σειρά από καινοτόμες εκπαιδευτικές δραστηριότητες με πιο ενδεικτικές: «Την κλίμακα μέτρησης των στάσεων της επιχειρηματικότητας» «Το επιχειρηματικό-θεματικό πάρκο»

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1η: «Η ΚΛΙΜΑΚΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ» Οι μαθητές ρωτώνται για το αν τους ενδιαφέρει η επιχειρηματικότητα σε μια κλίμακα μέτρησης ενδιαφέροντος από το 1 έως 5 (πολύ λίγο-πάρα πολύ). Ο μέσος όρος ενδιαφέροντος στην αρχή της δραστηριότητας κυμαίνεται από 1έως 2. Δίδεται σε όλους τους μαθητές ένα σακουλάκι με διάφορα αντικείμενα (παιχνίδια-τρόφιμα-ρούχα). Στη συνέχεια κάθε ένας το ανοίγει έχοντας ένα χρονικό διάστημα 10 λεπτών για να σκεφτούν κάποιον επιχειρηματικό σχεδιασμό ή συσχέτιση μεταξύ αυτών των αντικειμένων. Οι μαθητές παρουσιάζουν τις ιδέες τους. Στην ερώτηση σχετικά με το ενδιαφέρον τους για την επιχειρηματικότητα ο μέσος όρος αυξάνεται (Πάνω από 2). Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες ζητώντας τους να συνεργαστούν σε ομάδες και να συνθέσουν τα προϊόντα τους.. Στην ουσία επιτυγχάνεται η συνεργασία των ομάδων επιχειρήσεων. Στην ερώτηση για το ενδιαφέρον τους για την επιχειρηματικότητα ο μέσος όρος αυξάνεται (Πάνω από 3) Δίνεται στους μαθητές ένα χρονικό διάστημα 15 περίπου λεπτών για να ανταλλάξουν οι ομάδες-επιχειρήσεις τα προϊόντα που επιθυμούν. Διαμορφώνεται έτσι μια κουλτούρα ανταλλαγής προϊόντων. Στην ερώτηση σχετικά με το ενδιαφέρον τους για την επιχειρηματικότητα ο μέσος όρος αυξάνεται εντυπωσιακά και κυμαίνεται πάνω από το 4. Στόχος Δραστηριότητας: Αλλαγή στάσεων των μαθητών έναντι της επιχειρηματικότητας

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2η: «ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ-ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ» Οι μαθητές χωρίζονται σε 5 ομάδες-επιχειρήσεις . Αντικείμενο όλων των επιχειρήσεων είναι η δημιουργία ενός θεματικού πάρκου. Κάθε ομάδα παίρνει 20 κάρτες με διάφορες πληροφορίες. Σε ένα χρονικό διάστημα 15 λεπτών τα μέλη των ομάδων-επιχειρήσεων καλούνται να απαντήσουν σε μια σειρά ερωτήσεων που αφορούν στοιχεία για την κάθε επιχείρηση ( πληροφορίες για οικονομικά στοιχεία, για την δομή των επιχειρήσεων, ανθρώπινο δυναμικό). Οι σωστές απαντήσεις βρίσκονται στις κάρτες που έχουν οι υπόλοιπες ομάδες. (Παιχνίδι σωστής αντιστοίχησης ερωτήσεων-απαντήσεων) Όποια ομάδα απαντήσει πιο γρήγορα και σωστά παίρνει το σύνολο των πόντων από τις . Οι υπόλοιπες ομάδες κατατάσσονται ανάλογα με το σύνολο των σωστών απαντήσεων που έδωσαν. Στη συνέχεια σε κάθε ομάδα δίνονται υλικά ( χαρτόνια, ψαλίδια, μπογιές για να φτιάξουν –να αποδώσουν το θεματικό αυτό πάρκο. Διάρκεια δραστηριότητας περίπου 1:30 ώρα. Παρουσίαση της επιχειρηματικής ιδέας από κάθε ομάδα με αντίστοιχη κατανομή ρόλων . Η ομάδα με την πληρέστερη παρουσίαση της επιχειρηματικής ιδέας εμπλουτισμένη με καινοτομικά στοιχεία παίρνει το σύνολο των πόντων Στόχος Δραστηριότητας: Επαφή των ομάδων με βασικές έννοιες των επιχειρήσεων και της ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας όπως επιχειρηματικό σχέδιο, χωροθέτηση της επιχείρησης, οικονομικά στοιχεία της επιχείρησης ,μέσω μιας δραστηριότητας προσομοίωσης ρόλων.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΌ ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ NFTE Διαφορετική λογική προσέγγισης στην έννοια της επιχειρηματικότητας και στη διδασκαλία της Η επιχειρηματικότητα προσαρμοσμένη σε ρεαλιστικά δεδομένα Συμμετοχική διαδικασία στο εργαστήριο επιχειρηματικότητας Καινοτόμα εργαλεία-Ομάδες εργασίας –Παίξιμο ρόλων