Παράγοντες που διαμορφώνουν τις στάσεις εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ως προς τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών για σκοπούς διδασκαλίας-μάθησης. Ποιος ο ρόλος του φύλου σε αυτή τη διαδικασία; Δρ. Βικτωρία Παύλου Πανεπιστήμιο Αιγαίου, 8 Δεκεμβρίου, 2007 Ημερίδα «Φύλο και Νέες Τεχνολογίες στην Εκπαίδευση» Στα πλαίσια του Προγράμματος της «Κεντρικής Δράσης του Φύλου»
Περιεχόμενα παρουσίασης Πώς μελετήθηκαν οι στάσεις των εκπαιδευτικών ως προς τη χρήση των υπολογιστών για σκοπούς διδασκαλίας-μάθησης Θεωρητικό υπόβαθρο Μεθοδολογία Δείγμα Ο ρόλος του φύλου και ο ρόλος άλλων παραγόντων Αποτελέσματα Συμπεράσματα
Τίτλος ερευνητικού έργου Διερεύνηση στάσεων, αντιλήψεων και πρακτικών σε θέματα ισότητας φύλων ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με ειδική αναφορά στις νέες τεχνολογίες Το έργο διεξάγει στα πλαίσια του προγράμματος ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ II - ενίσχυση ερευνητικών ομάδων στα πανεπιστήμια
Θεωρητικό πλαίσιο (Ι) Μοντέλο της Τεχνολογικής Αποδοχής (ΤΑΜ-Technology Acceptance Model, Davis 1989) Αντιλήψεις σχετικά με τη χρησιμότητα Αντιλήψεις σχετικά με την ευκολία χρήσης
Θεωρητικό πλαίσιο (ΙΙ) Ο ρόλος της απόλαυσης ή απογοήτευσης (Al-Gahtani και King, 1999) Προσλαμβάνουσα αντίληψη ως προς την ευκολία χρήσης των Η/Υ για σκοπούς διδασκαλίας-μάθησης Πραγματική χρήση των Η/Υ για σκοπούς διδασκαλίας-μάθησης Εξωτερικές/ ανεξάρτητες μεταβλητές Προσλαμβάνουσα αντίληψη ως προς τη χρησιμότητα των Η/Υ για σκοπούς διδασκαλίας-μάθησης Αναμενόμενη απόλαυση από την επικείμενη χρήση των Η/Υ για σκοπούς διδασκαλίας-μάθησης
Μεθοδολογία (Ι) Στάδια κατασκευής της ΚΣΧΥΔ (Κλίμακας Στάσεων ως προς τη Χρήση Υπολογιστών για σκοπούς Διδασκαλίας-μάθησης) Στάδιο 1ο: Ομαδικές συνεντεύξεις Στάδιο 2ο:Κατασκευή πιλοτικής κλίμακας με 70 προτάσεις που ανταποκρίνονταν σε όλες τις πτυχές του ορισμού της έννοιας υπό εξέταση. Κλίμακα ανταπόκρισης τύπου Likert. Στάδιο 3ο: Συμπλήρωση πιλοτικής κλίμακας από δείγμα 134 εκπαιδευτικών και ανάλυση αποτελεσμάτων με βάση τη διερευνητική ανάλυση παραγόντων βασικών συστατικών
Μεθοδολογία (ΙΙ) Αποτελέσματα πιλοτικής φάσης: 4 παράγοντες (διαστάσεις), 30 προτάσεις Νέα διάσταση: «εικόνα εκπαιδευτικού» Διεξαγωγή κύριας φάσης τους έργου συλλογή και ανάλυση δεδομένων: Αφαίρεση δύο προτάσεων έτσι ώστε να αυξηθεί η αξιοπιστία της υποκλίμακας προσλαμβάνουσα ευκολία χρήσης Διεξαγωγή επικυρωτικής ανάλυση παραγόντων βασικών συστατικών – επιβεβαίωση ύπαρξης 4 παραγόντων /διαστάσεων/υποκλιμάκων
Μεθοδολογία (ΙΙΙ): Το εργαλείο ΚΣΧΥΔ ΥΠΟΚΛΙΜΑΚΕΣ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ – Προσλαμβάνουσα αντίληψη ως προς τη χρησιμότητα χρήσης υπολογιστών για σκοπούς διδασκαλίας-μάθησης – 13 προτάσεις ΕΥΚΟΛΙΑ ΧΡΗΣΗΣ – Προσλαμβάνουσα αντίληψη ως προς την ευκολία χρήσης υπολογιστών για σκοπούς διδασκαλίας-μάθησης – 6 προτάσεις ΑΠΟΛΑΥΣΗ – Αναμενόμενη απόλαυση (ή όχι) από μια επικείμενη χρήση υπολογιστών για σκοπούς διδασκαλίας-μάθησης – 6 προτάσεις ΕΙΚΟΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ – Αντιλήψεις εκπαιδευτικών σχετικά με την εικόνα που πιστεύουν ότι θα έχουν στα μάτια των μαθητών/τριων από μια επικείμενη χρήση υπολογιστών – 3 πρ.
Δείγμα Βαθμίδα Εκπαίδευσης 90 67 168 125 258 192 Ολικό Ηλικία Άντρες Πρωτοβάθμια Δευτεροβάθμια Μέσος όρος (ΤΑ) Άντρες 90 67 157 43.53 (7.09) Γυναίκες 168 125 293 40.53 (7.21) 258 192 450 41.47 (7.28)
Αποτελέσματα (Ι) Ο ρόλος του φύλου στα αποτελέσματα της ΚΣΧΥΔ (στατιστικό κριτήριο t) t df Sig. Χρησιμότητα 2.058 448 .040** Ευκολία χρήσης 2.004 .046** Αναμενόμενη ικανοποίηση 5.006 .000* Εικόνα εκπαιδευτικού .387 .950 Ολικό σκορ 3.516 .000** * p<.001 **p<.05
Αποτελέσματα (ΙΙ) Άλλοι σημαντικοί παράγοντες: Έτη προϋπηρεσίας (και ηλικία) Κατοχή ΗΥ Έτη χρήσης ΗΥ Κατάρτιση σε θέματα ΗΥ Ύπαρξη ΗΥ στην αίθουσα διδασκαλίας Ευκολία πρόσβασης στο εργαστήριο ΗΥ
Αποτελέσματα (ΙΙΙ) Ανάλυση πολλαπλής γραμμικής παλινδρόμησης για το ολικό σκορ της κλίμακας ΚΣΧΥΔ (R2= .271) Beta Σημαντ. Φύλο -,132 ,008 Προϋπηρεσία -,121 ,007 Κατοχή ΗΥ -,133 ,004 Κατάρτιση σε ΗΥ -,017 ,709 Έτη χρήσης ΗΥ ,265 ,000 Ύπαρξη ΗΥ στην αίθουσα διδασκαλίας -,207 Ευκολία πρόσβασης στο εργαστήριο ΗΥ -,090 ,045
Αποτελέσματα (ΙV) Ανάλυση πολλαπλή γραμμική παλινδρόμησης για το ολικό σκορ της Κλίμακας Χρήσης Υπολογιστών για σκοπούς Διδασκαλίας-μάθησης (R2 = .529) Beta Σημαντ. Φύλο -,013 ,744 Προϋπηρεσία -,210 ,005 Έτη χρήσης ΗΥ ,255 ,000 Kατοχή ΗΥ -,127 ,002 Κατάρτιση σε Η/Υ -,020 ,606 Ύπαρξη Η/Υ στην αίθουσα διδασκαλίας -,224 Ευκολία πρόσβασης στο εργαστήριο ΗΥ -,040 ,305 ΚΣΧΥΔ ,346
Συμπεράσματα Το παρόν έργο επιβεβαιώνει και επεκτείνει το μοντέλο της Τεχνολογικής Αποδοχής (ΤΑΜ) σχετικά με τις στάσεις των εκπαιδευτικών σε θέματα που αφορούν τη χρήση νέων τεχνολογιών, με ειδική αφορά στους ΗΥ για σκοπούς διδασκαλίας-μάθησης. Οι στάσεις είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που καθορίζουν την πραγματική χρήση των ΗΥ για σκοπούς διδασκαλίας-μάθησης. Το φύλο αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα που επηρεάζει τις στάσεις των εκπαιδευτικών στο ζήτημα αυτό.