Σταύρου Ν. Καμπέλη Μ-H Μηχανικού Πρώην Γενικού Γραμματέα ΥΠΕΧΩΔΕ

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΒHMA (και ο αναγκαίος προβληματισμός) Το πρώτο, δυσκολότερο και με τις μεγαλύτερες αντιδράσεις βήμα, είναι πραγματικότητα: • 41 χρόνια από την πρώτη προκαταρτική μελέτη • 11 χρόνια μετά την ένταξη στο Ταμείο Συνοχής παρά τις προσπάθειες και το ζήλο ελάχιστων ανθρώπων σε τοπικό επίπεδο. Αναζητώντας τα αίτια των κοστοβόρων καθυστερήσεων, πρέπει να μας προβληματίσουν • Η αδυναμία της πολιτείας για σοβαρό ρεαλιστικό προγραμματισμό. • Τα μεγάλα προβλήματα του συστήματος παραγωγής δημοσίων έργων • H επιλεκτική ή προσχηματική και πολυ-επίπεδη αξιοποίηση της έννοιας της προστασίας του περιβάλλοντος

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΩΡΙΜΑΝΣΗΣ (28 έτη) Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΩΡΙΜΑΝΣΗΣ (28 έτη) • Ανάθεση προκαταρτικής Μελέτης…………………………… • Ανάθεση προμελέτης……………………………………………1977 • Ανάθεση οριστικών μελετών……………………………………1984 • Ανάθεση μελέτης Ταμιευτήρα………………………………….1988 • Κινητοποιήσεις για επιτάχυνση του έργου • Ανάθεση &Έγκριση περιβαλλοντικής μελέτης.…… • Αντιδράσεις από την πλευρά του Οροπεδίου • Διαβουλεύσεις και ενημέρωση από την Περιφέρεια • Έγκριση οριστικής μελέτης φράγματος……………………… • Αντιδράσεις από την πλευρά της Λαγκάδας • Αίτημα να καταργηθεί το έργο

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΝΤΑΞΗΣ-ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ- ΔΗΜΟΠΡΑΤΗΣΗΣ • Δημιουργία Ειδικής Υπηρεσίας ΕΥΔΕ …………….………….2001 • Οι αντιδράσεις με επικεφαλής το Δήμο Χερσονήσου κορυφώνονται. Προσφυγή στο ΣτΕ και στην ΕΕ, όπου εκκρεμεί αίτημα ένταξης στο Ταμείο Συνοχής • Απόρριψη ενστάσεων ………………………………………Δεκ • Ένταξη στο Ταμείο Συνοχής • Οι αντιδράσεις συνεχίζονται • Πρόταση να «μοιραστεί» το ποσό σε πολλά μικρά φράγματα • Συμφωνία με το Δήμο Οροπεδίου (Λιμνο-δεξαμενή 3εκ.κ.μ) • Διασφάλιση χρηματοδότησης και από Εθνικούς πόρους • Παρακατάθεση σταδιακά περ. 33 εκ.ευρώ……………………2003 • 1η δημοπράτηση (ακυρώθηκε λόγω απεργίας)…… Ιαν • 2η δημοπράτηση (ακυρώθηκε λόγω προσφυγής)….....Μαρτ • 3η δημοπράτηση με νέο νόμο………………….....………Φεβ. 2005

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ • Υπογραφή σύμβασης……………………...……………..Ιουν • Τροποποίηση περιβαλλοντικών όρων…………………Αυγ • Έναρξη πρόδρομων εργασιών………………………….Δεκ • Συνέχιση αντιδράσεων, παρεμβολή εμποδίων • Σταδιακή ενεργοποίηση λοιπών βασικών εργολαβιών, πλην σήραγγας Οροπεδίου • Δυστροπίες εργολάβων • Τροποποίηση μελέτης σήραγγας- Απογείωση κόστους • Έμφραξη ταμιευτήρα εν μέσω αντιδράσεων • Συνέχιση έργου «πλήρωσης ταμιευτήρα»………… …2013 • Υπογραφή σύμβασης για σήραγγα οροπεδίου…… ….2013 • Πρόβλεψη συνολικής ολοκλήρωσης έργου ύδρευσης Ηρακλείου- Αγίου Νικολάου...……………………………………………

ΥΠΕΡΒΑΛΛΟΝΤΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ • Το Έργο έχει ασφαλώς επιπτώσεις στο περιβάλλον και τη φυσιογνωμία κυρίως της περιοχής που καταλαμβάνεται από τον ταμιευτήρα • Η μηδενική επίπτωση δεν υπάρχει σε κανένα έργο, ούτε στην έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης. • Η βιωσιμότητα απαιτεί ισορροπία ανάμεσα σε ισότιμους πυλώνες, τις κοινωνικές ανάγκες, την οικονομία και την προστασία του περιβάλλοντος • Η διασφάλιση της ισορροπίας απαιτεί αντικειμενική περιγραφή του προβλήματος, συνείδηση των πραγματικών μεγεθών, διάλογο και ψύχραιμους χειρισμούς. • Αυτά δεν υπήρξαν (με την εξαίρεση του Οροπεδίου) Ο τρόπος που ενημερώθηκε, καθοδηγήθηκε και τελικά αντέδρασε η τοπική κοινωνία, απέβη και εις βάρος του έργου και εις βάρος της τοπικής κοινωνίας

Το έργο εμφανίστηκε ως μαμούθ με καταστροφικές, μη αναστρέψιμες επιπτώσεις.

• Υπήρξε άρνηση αποδοχής δράσεων που βελτιώνουν την τοπική οικονομία, και την ποιότητα ζωής που σχετίζονται με το έργο («ανταποδοτικά») • Δεν αξιολογήθηκε ο ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει στη βιώσιμη διαχείριση των υδατικών πόρων της ανατολικής Κρήτης • Συνέβαλε σε υιοθέτηση ακραίων περιβαλλοντικών όρων που κατάλληλα αξιοποιούμενοι εκτίναξαν το κόστος της σήραγγας • Αντίθετα, η ένταση δεν επέτρεψε να συζητηθούν τρόποι που θα έκαναν το έργο περιβαλλοντικά πιο φιλικό.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΟΦΕΛΟΥΣ • Θεσμοθέτηση ολοκληρωμένου σχεδίου αειφόρου διαχείρισης υδατικού δυναμικού Περιφέρειας Κρήτης • Πρόγραμμα βιώσιμης ανάπτυξης της Λαγκάδας (τοπική οικονομία, ανάπλαση οικισμών, μεγιστοποίηση του αναπτυξιακού οφέλους από το φράγμα, αποκατάσταση περιβάλλοντος κλπ.) • Προστασία του έργου με καθορισμό χρήσεων γης γύρω από αυτό (ΣΧΟΟΑΠ τουλάχιστον στην περιοχή Λαγκάδας) • Λειτουργία Φορέα διαχείρισης • Διαχείριση λημμάτων περιοχής • Άμεση κατασκευή μικροέργων (ποδηλατόδρομος) και αντιμετώπιση προβλημάτων (πχ. κουνουπιών )

Ευχαριστώ για την προσοχή σας…!