Ολοκληρωμένη Πολιτική Προϊόντων (IPP) Αθηνά Μπούρκα Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc

Ολοκληρωμένη Πολιτική Προϊόντων (IPP) Κοινοτική Πολιτική για τα προϊόντα (περιλαμβάνοντας και τις υπηρεσίες Η IPP δεν θέτει συγκεκριμένα μέτρα ή προδιαγραφές για τις επιχειρήσεις, αλλά ορίζει το γενικό πλαίσιο μέσα στο οποίο πρέπει να διαμορφωθούν όλες οι πολιτικές για τη βιομηχανία σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Στόχος της IPP: o περιορισμός των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από το κύκλο ζωής των προϊόντων

Κύκλος Ζωής Προϊόντων Με τον όρο “κύκλο ζωής προϊόντων” (Product Life Cycle) νοείται όλη η διαδικασία από τη φάση εξόρυξης των πρώτων υλών μέχρι την παραγωγή, τη διανομή, τη χρήση και τη διαχείριση των αποβλήτων των προϊόντων.

Το Γενικό Πλαίσιο της IPP Μέσα για τη δημιουργία του κατάλληλου οικονομικού και νομικού πλαισίου Δημιουργία κινήτρων για τους παραγωγούς ώστε να καταστήσουν οικολογικότερες τις νέες γενιές προϊόντων – καθώς και για τους καταναλωτές, ώστε να αγοράζουν τα εν λόγω προϊόντα. Συνεκτίµηση του κύκλου ζωής Η συνεκτίμηση του κύκλου ζωής πρέπει να είναι κατανοητό από όλους που έρχονται σε επαφή με τα προϊόντα Ενημέρωση καταναλωτών Τίποτα δεν μπορεί να επιτευχθεί εάν οι καταναλωτές δεν είναι ενήμεροι για τα προϊόντα

Μέσα για τη δημιουργία του κατάλληλου οικονομικού και νομικού πλαισίου 1 Φόροι και Επιχορηγήσεις Μακροπρόθεσμος στόχος της Ε.Ε. είναι η διαµόρφωση κατάλληλων τιµών, κατά τρόπο ώστε να αντανακλώνται επακριβώς στη τιµή οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις (π.χ. ειδικός φόρος κατανάλωσης) Κατάργηση επιχορηγήσεων που έχουν αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις (π.χ. επιχορήγηση για αγορά πετραιολοκίνητων οχημάτων) Κατευθυντήριες γραµµές για τις κρατικές ενισχύσεις περιβαλλοντικού χαρακτήρα, (π.χ. η στήριξη τεχνολογικών αλλαγών φιλικότερων προς το περιβάλλον)

Μέσα για τη δημιουργία του κατάλληλου οικονομικού και νομικού πλαισίου 1 Εθελοντικές Συμφωνίες και Τυποποίηση Περιβαλλοντικές συμφωνίες ανάμεσα στα κράτη-μέλη (π.χ. Διμερείς συμφωνίες είτε μεταξύ πολιτείας και παραγωγών είτε διακρατικές) Ανάγκη για αξιοποίηση της Διεθνούς και Ευρωπαϊκής Τυποποίησης Προϊόντων

Μέσα για τη δημιουργία του κατάλληλου οικονομικού και νομικού πλαισίου 1 Νομοθεσία σχετικά με τις Δημόσιες Προμήθειες Οι δηµόσιες προµήθειες αντιπροσωπεύουν το 16% περίπου του Ακαθάριστου Εσωτερικού Κοινοτικού Προϊόντος. Αν υπήρχε νομοθεσία για την αγορά Οικολογικών Προϊόντων και Υπηρεσιών στο Δημόσιο, η αγορά θα κατευθυνόταν σε περισσότερο φιλικά προϊόντα. Στην Ευρώπη γίνονται πολλές προσπάθειες για το «πρασίνισμα» των δημόσιων προμηθειών Στην Ελλάδα έχει ξεκινήσει μια ενιαία προσπάθεια στα πλαίσια του Κοινοτικού Προγράμματος GreenMed.

GREENMED – Βασικά Στοιχεία Έρευνας 40% των Ελληνικών Δήμων συμμετείχε στην έρευνα 94% δήλωσε ότι θα ενδιαφερόταν για την αγορά πράσινων προϊόντων και υπηρεσιών 25% των Ο.Τ.Α. εφαρμόζει περιβαλλοντικά κριτήρια κατά την εκτέλεση προμηθειών, τα οποία μάλιστα περιορίζονται στην προμήθεια λαμπτήρων και άλλων ηλεκτρονικών συσκευών χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης και δευτερευόντως στην αγορά οικολογικών προϊόντων καθαρισμού

GREENMED – Εμπόδια για την Υλοποίηση Πράσινων Προμηθειών

Μέσα για τη δημιουργία του κατάλληλου οικονομικού και νομικού πλαισίου 1 Άλλα Νομοθετικά Μέτρα Θέσπιση Νομοθεσίας για συγκεκριμένα προϊόντα στα πλαίσια θεματικών πολιτικών Σχετικά παραδείγµατα: η Οδηγία 2002/95/ΕΚ σχετικά µε τον περιορισµό της χρήσης ορισµένων επικίνδυνων ουσιών σε είδη ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισµού Λευκή Βίβλος-Στρατηγική για µια µελλοντική πολιτική για τα χηµικά προϊόντα (REACH) Μείωση της περιεκτικότητας του θείου σε πετρελαιοειδή προϊόντα

Συνεκτίµηση του κύκλου ζωής 2 Ανάλυση Κύκλου Ζωής Η Ανάλυση του Κύκλου Ζωής – Life Cycle Analysis (LCA) - είναι ένα χρήσιμο εργαλείο το οποίο παρέχει πληροφορίες για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των προϊόντων σε κάθε φάση του κύκλου ζωής του. Για την υλοποίηση της LCA απαιτείται συστηµατική συλλογή δεδοµένων σχετικών µε τον κύκλο ζωής του προϊόντος, κάτι το οποίο αποτελεί και το πιο δύσκολο μέρος της ανάλυσης αυτής. Στόχος της Ε.Ε. είναι η ανάπτυξη βάσεων δεδομένων με στοιχεία για ένα μεγάλο εύρος προϊόντων, οι οποίες θα βοηθήσουν τους παραγωγούς κατά τη φάση του σχεδιασμού

Συνεκτίµηση του κύκλου ζωής 2 Συστήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης Τα Συστήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης θεωρούνται εξίσου σημαντικά εργαλεία για την ενσωµάτωση της συνεκτίµησης του κύκλου ζωής στις δραστηριότητες µιας επιχείρισης. Παρόλο που δεν εστιάζονται σε προϊόντα, δίνεται έμφαση στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των προϊόντων Η Επιτροπή θα εκδόσει κατευθυντήριες γραµµές για την αντιµετώπιση των σχετικών µε τα προϊόντα προβληµάτων στο πλαίσιο του EMAS.

Ενημέρωση καταναλωτών 3 Οικολογικότερες Δημόσιες Προμήθειες Πέρα από τη νομοθεσία για τις Δημόσιες Προμήθειες τα κράτη µέλη να καταρτίσουν σχέδια δράσης για οικολογικότερες δηµόσιες προµήθειες, στα οποία να έχει πρόσβαση το κοινό. Απαραίτητα Εργαλεία πρακτικό εγχειρίδιο για τις δηµόσιες αρχές βάση δεδοµένων για τις οµάδες προϊόντων. ιστοσελίδα στο διαδίκτυο με πληροφορίες για τις "οικολογικότερες δηµόσιες προµήθειες"

GREENMED – Λύσεις για την Προώθηση Πράσινων Προμηθειών

Ενημέρωση καταναλωτών 3 Οικολογικότερες αγορές εκ µέρους εταιρειών Ο ιδιωτικός τοµέας έχει τη δυνατότητα να απαιτήσει από τους προµηθευτές του οικολογικότερα προϊόντα και οικολογικότερες διαδικασίες παραγωγής. Έχει σηµαντικές δυνατότητες να ασκήσει θετική επίδραση στην αγορά οικολογικότερων προϊόντων, εφόσον το θελήσει, ζητώντας, π.χ., ένα αναγνωρισµένο σύστηµα περιβαλλοντικής διαχείρισης, όπως είναι το EMAS.

Ενημέρωση καταναλωτών 3 Οικολογικά σήµατα Ανάγκη για ύπαρξη οικολογικών σημάτων και αναγνωρισιμότητα αυτών Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει το οικολογικό σήµα. (EU Flower) για διάφορες κατηγορίες προϊόντων Νέο εργαλείο για τη σήμανση είναι οι Περιβαλλοντικές Δηλώσεις Προϊόντων (Environmental Product Declarations - EPD) Αποτελούν µέσο παρουσίασης ποσοτικοποιηµένων πληροφοριών σχετικά µε τον κύκλο ζωής -όπως είναι οι εκποµπές για το CO2 ή τα NOx- για ένα προϊόν Δεν αποτελούν ένδειξη οικολογικού προϊόντος

GREENMED – Αναγνωρισιμότητα Οικολογικών Σημάτων

Επόμενες Δράσεις της COMMISSION ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Εθελοντικά πρότυπα έργα Εταιρείες σε Ευρωπαϊκό επίπεδο μπορούσαν να δηλώσουν συμμετοχή για να υλοποιήσουν πρότυπα έργα διάρκειας 12 μηνών (επιλέχθηκαν: κινητά τηλέφωνα & έπιπλα εξοχής teak) Διαδικασία που ακολουθήθηκε: τεκµηρίωση και ανάλυση όλων των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του προϊόντος καθόλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του προσδιορισµός, σε συνεργασία µε τα ενδιαφερόµενα µέρη, των πλέον εφικτών επιλογών βελτίωσης συµφωνία στην κατάρτιση σχεδίων εφαρµογής εφαρµογή

Επόμενες Δράσεις της COMMISSION ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Εντοπισµός των προϊόντων µε το µεγαλύτερο περιθώριο περιβαλλοντικής βελτίωσης Εντοπισµό και την προώθηση δράσεων για τα προϊόντα µε τα µεγαλύτερα περιθώρια περιβαλλοντικών βελτιώσεων Ανάπτυξη μεθοδολογίας για τον εντοπισμό αυτών των προϊόντων και την δημιουργία ενός καταλόγου Για τα προϊόντα που βρίσκονται στην κορυφή του καταλόγου, θα διενεργηθεί περαιτέρω ανάλυση προκειµένου να προσδιοριστούν όλοι οι δυνατοί τρόποι περιορισµού των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.