Ενσωμάτωση πράσινων κριτηρίων στις δημόσιες συμβάσεις Παραδείγματα – Πρακτική εξάσκηση Πέμπτη 04 Οκτωβρίου 2012 Π.Ε.Δ.Α. Ειρήνη Σκουλά Θεοδώρα Σκόπα

Νομικό Πλαίσιο Δημοσίων Συμβάσεων Οδηγίες 2004/17/ΕΚ & 2004/18/ΕΚ όπως αυτές έχουν μεταφερθεί στο εθνικό θεσμικό πλαίσιο: ΠΔ 60/2007 «Προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας στις διατάξεις της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ» ΠΔ 59/2007 «Προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας στις διατάξεις της Οδηγίας 2004/17/ΕΚ» ΠΔ 118/2007 «Κανονισμός Προμηθειών Δημοσίου (Κ.Π.Δ.)» ΕΚΠΟΤΑ (ΥΑ 11389/1993)

Νομικό Πλαίσιο Δημοσίων Συμβάσεων Για συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων υπάρχουν δεσμευτικές διατάξεις: Κτίρια (Ν. 3661/2008, ΚΕΝΑΚ, 2010/31/EK όπως αυτή θα εναρμονιστεί στο εθνικό θεσμικό πλαίσιο, βλ. Σχέδιο Νόμου «Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων») Οχήματα οδικών Μεταφορών (Ν. 3982/2011) Εξοπλισμός γραφείου

Βασικές Αρχές Δημοσίων Συμβάσεων Σχέση Κόστους – Οφέλους (value for money) Εντιμότητα: Μη διακριτική μεταχείριση Ισότιμη μεταχείριση Διαφάνεια Αναλογικότητα

Δημιουργία επιχειρηματικού ενδιαφέροντος στις ΠΔΣ Ανάλυση Κόστους Κύκλου Ζωής => να λαμβάνεται υπόψη το κόστος καθόλη τη διάρκεια ζωής του προϊόντος (πχ λειτουργικό κόστος) κι όχι μόνο η αρχική τιμή προσφοράς Κοινές Προμήθειες => μείωση κόστους στην τιμή μονάδας και «διοικητικού κόστους» Συμβάσεις Ενεργειακής Απόδοσης => EEY (Εταιρείες Ενεργειακών Υπηρεσιών), αφορά κυρίως τις επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας

Σύμβαση ή συμφωνία – πλαίσιο;;;;; Άρθρο 26, ΠΔ 60/2007 Η διάρκεια μιας συμφωνίας−πλαισίου δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τέσσερα (4) έτη Μπορεί να συναφθεί είτε μόνο με ένα οικονομικό φορέα είτε με περισσότερους οικονομικούς φορείς (τουλάχιστον 3), εφόσον υπάρχει επαρκής αριθμός οικονομικών φορέων που πληρούν τα κριτήρια επιλογής ή/και αποδεκτές προσφορές που ανταποκρίνονται στα κριτήρια ανάθεσης. Στη δεύτερη περίπτωση, για την ανάθεση των επιμέρους συμβάσεων μπορεί να μην γίνει νέα διαδικασία (εφόσον οι όροι καθορίζονται στη συμφωνία – πλαίσιο)

Πορτογαλία: Συμφωνίες-πλαίσιο Σύμβαση ή συμφωνία – πλαίσιο;;;;; Πορτογαλία: Συμφωνίες-πλαίσιο Το ANCP εφαρμόζει συμφωνίες-πλαίσιο για ορισμένα προϊόντα και υπηρεσίες, όπως η προμήθεια προϊόντων χάρτου και γραφικής ύλης, οι στόλοι οχημάτων και οι υπηρεσίες κατασκευών και καθαρισμού. Επί του παρόντος, οικολογικά κριτήρια περιλαμβάνονται σε οκτώ από τις συμφωνίες αυτές, που υπερβαίνουν το 50% των συνολικών προμηθειών της ANCP για το 2010 (τόσο ως προς τον αριθμό των ανατεθεισών συμβάσεων όσο και ως προς την αξία τους). Ο συνυπολογισμός των απαιτήσεων σε εθνικό επίπεδο οδήγησε σε σημαντική εξοικονόμηση κόστους (που υπολογίζεται σε 168 εκατομμύρια ευρώ για το 2010) και κατέστησε δυνατή την επιβολή φιλόδοξων οικολογικών κριτηρίων. Για παράδειγμα, η συμφωνία-πλαίσιο που υπεγράφη το 2011 για την προμήθεια χαρτιού και γραφικής ύλης χορηγούσε μόρια ανάλογα με το ποσοστό περιεκτικότητας ανακυκλωμένων ινών στα προϊόντα και το ποσοστό ινών προερχόμενων από δάση που αποτελούν αντικείμενο βιώσιμης διαχείρισης. Στη συμφωνία-πλαίσιο, η αξία της οποίας ανέρχεται περίπου σε 30 εκατομμύρια ευρώ ετησίως) συμμετέχουν πλέον τριάντα εταιρείες. Πηγή: Buying Green Handbook, 2012

Στάδια δημοσίων συμβάσεων για ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης Αντικείμενο σύμβασης Τεχνικές προδιαγραφές Κριτήρια επιλογής προμηθευτών Αξιολόγηση προσφορών Όροι εκτέλεσης της σύμβασης

Βήμα 1ο : Αντικείμενο της Σύμβασης Πράσινος τίτλος Δικαίωμα επιλογής Εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων Εκτίμηση πραγματικών αναγκών Δικαίωμα επιλογής: ανάλογα με τις ανάγκες δεν τίθενται περιορισμοί από νομοθεσία/οδηγίες η ελευθερία δεν είναι απεριόριστη – ύπαρξη σχετικών διασφαλίσεων Εκτίμηση των πραγματικών αναγκών: εξέταση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της σύμβασης διαβούλευση με τους τελικούς χρήστες του προϊόντος μελέτη σχετικών κριτηρίων των ΠΔΣ Προσδιορισμός Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων: υλικών που χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή του προϊόντος χρήση πρώτων υλών από ΑΠΕ για την κατασκευή του προϊόντος κατανάλωση ενέργειας και ύδατος κατά τη χρήση του προϊόντος ανθεκτικότητα/διάρκεια ζωής δυνατότητα ανακύκλωσης ή εκ νέου χρήσης συσκευασία και μεταφορά του προϊόντος

«Πράσινος» τίτλος (Βρέμη, Γερμανία) Βήμα 1ο : Αντικείμενο της Σύμβασης Η χρήση ενός «Πράσινου» τίτλου στέλνει ένα μήνυμα όχι μόνο στους πιθανούς προμηθευτές, αλλά και στην τοπική κοινότητα και τις άλλες αναθέτουσες αρχές «Πράσινος» τίτλος (Βρέμη, Γερμανία) Το 2010 η εταιρεία ακινήτων δημοσίου της Βρέμης προκήρυξε διαγωνισμό με τον τίτλο «Συμφωνία-πλαίσιο για εξοπλισμό γραφείου φιλικό προς το περιβάλλον». Τα κριτήρια περιελάμβαναν την εφαρμογή μέτρων περιβαλλοντικής διαχείρισης και τη συμμόρφωση με κριτήρια οικολογικών σημάτων, όπως εκείνα που προβλέπονται στον κανονισμό Energy Star ή το σήμα Blue Angel. Πηγή: Buying Green Handbook, 2012

Βήμα 2ο : Τεχνικές Προδιαγραφές Αποτελούν περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης Αποτελούν ελάχιστα κριτήρια συμμόρφωσης Περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις βάσει των οποίων θα αξιολογηθούν οι προσφορές Μπορούν να διατυπωθούν με αναφορά στα ευρωπαϊκά, τα διεθνή ή εθνικά πρότυπα ή με αναφορά σε επιδόσεις ή λειτουργικές απαιτήσεις (οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά) Μπορούν επίσης να αναφέρονται σε οικολογικά σήματα Πρέπει να είναι σαφείς και κατανοητές

Κάθε παραπομπή συνοδεύεται από τη μνεία «ή ισοδύναμο» Βήμα 2ο : Τεχνικές Προδιαγραφές Χρήση Περιβαλλοντικών Τεχνικών Προτύπων Άρθρο 53, ΠΔ 60/2007 (Παράρτημα VI) & Άρθρο 4, ΕΚΠΟΤΑ διεθνές πρότυπο: πρότυπο εγκεκριμένο από διεθνή οργανισμό τυποποίησης που έχει τεθεί στη διάθεση του κοινού ευρωπαϊκό πρότυπο: πρότυπο εγκεκριμένο από ευρωπαϊκό οργανισμό τυποποίησης που έχει τεθεί στη διάθεση του κοινού εθνικό πρότυπο: πρότυπο εγκεκριμένο από εθνικό οργανισμό τυποποίησης που έχει τεθεί στη διάθεση του κοινού Κάθε παραπομπή συνοδεύεται από τη μνεία «ή ισοδύναμο»

Βήμα 2ο : Τεχνικές Προδιαγραφές Προδιαγραφές με αναφορά σε επιδόσεις ή λειτουργικές απαιτήσεις Άρθρο 53, ΠΔ 60/2007 & Άρθρο 4, ΕΚΠΟΤΑ Οι προδιαγραφές αυτές περιγράφουν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα και την αναμενόμενη απόδοση Δεν καθορίζει ούτε τα παραγωγικά μέσα ούτε τη μέθοδο εργασίας του προσφέροντα, ο οποίος είναι ελεύθερος να προτείνει την πιο ενδεδειγμένη λύση Εάν θέλετε να διατηρήσετε γραφεία σε ένα κτίριο σε ορισμένη θερμοκρασία, μπορείτε να το πετύχετε καθορίζοντας λεπτομερέστατες προδιαγραφές για το σύστημα θέρμανσης. Εναλλακτικά, θα μπορούσατε να δηλώσετε ότι τα γραφεία θα πρέπει να έχουν σταθερή θερμοκρασία 20°C και εναπόκειται στους προμηθευτές να αναζητήσουν διαφορετικές επιλογές. Έπειτα, οι προμηθευτές θα μπορούσαν να επιλέξουν καινοτόμα συστήματα θέρμανσης και εξαερισμού, τα οποία μειώνουν την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Πηγή: Buying Green Handbook, 2012

Βήμα 2ο : Τεχνικές Προδιαγραφές Υλικά και μέθοδοι παραγωγής Κανένα από τα υλικά ή καμία από τις χημικές ουσίες που περιέχει το προϊόν δεν πρέπει είναι επιβλαβείς για το περιβάλλον ή την υγεία. Συνήθως αυτό γίνεται με παραπομπή στη νομοθεσία που περιορίζει τη χρήση επικίνδυνων ή επιζήμιων ουσιών, όπως η οδηγία RoHS ή ο κανονισμός REACH. Τα κριτήρια για τις ΠΔΣ της ΕΕ λαμβάνουν υπόψη αυτά τα πορίσματα και προσδιορίζουν τις σχετικές μεθόδους παραγωγής για ορισμένες ομάδες προϊόντων και υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων, των επίπλων και της ηλεκτρικής ενέργειας.

Βήμα 2ο : Τεχνικές Προδιαγραφές Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή & προμήθεια επίπλων Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενσωματώνει ορισμένες περιβαλλοντικές απαιτήσεις στις συμβάσεις προμήθειας επίπλων που συνάπτει οι οποίες αφορούν ολόκληρο τον κύκλο ζωής των προϊόντων. Οι προμηθευτές οφείλουν να συμμορφωθούν με κριτήρια βιωσιμότητας για κάθε στάδιο του κύκλου ζωής των επίπλων: προέλευση του ξύλου που χρησιμοποιήθηκε, την απουσία βαρέων μετάλλων, εξάλειψη αποβλήτων κατασκευής που δεν επαναχρησιμοποιούνται στον ίδιο χώρο, τη μείωση των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων και φορμαλδεΰδης, τα συστήματα συσκευασίας, τη βελτιστοποίηση σε ό,τι αφορά τη συμφόρηση κατά την μεταφορά και την αποθεματοποίηση και τη χρήση ολοκληρωμένων οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών. Κάθε έπιπλο γραφείου πρέπει να συνοδεύεται από δελτίο πληροφοριών σχετικά με τη συντήρηση και τη διαχείριση του τέλους του κύκλου ζωής. Υλικά και μέθοδοι παραγωγής Βουλγαρία: Αγορά ανακυκλωμένου χαρτιού κατά 100% Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ύδατος της Βουλγαρίας επέλεξε την περιεκτικότητα κατά 100% σε ανακυκλωμένες ίνες κατά την παραγγελία χαρτιού. Από μια ανάλυση της αγοράς πριν από τη διαδικασία δημόσιων συμβάσεων προέκυψε ότι η μεταστροφή αυτή προς το φιλικό προς το περιβάλλον χαρτί ήταν εφικτή χωρίς αύξηση του κόστους. Μετά από την επιτυχή ανάθεση δημόσιας σύμβασης του Υπουργείου, ο κεντρικός φορέας προμηθειών της Βουλγαρίας συνήψε επίσης συμφωνία-πλαίσιο για την προμήθεια 100% ανακυκλωμένου χαρτιού σε ορισμένες δημόσιες αρχές. Πηγή: Buying Green Handbook, 2012 Πηγή: Buying Green Handbook, 2012

Βήμα 2ο : Τεχνικές Προδιαγραφές Χρήση οικολογικών σημάτων ή Κριτηρίων ΠΔΣ Τα οικολογικά σήματα και τα κριτήρια ΠΔΣ έχουν διττό ρόλο: Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως τεχνικές προδιαγραφές σας Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μέσα συμμόρφωσης με τις τεχνικές προδιαγραφές. Πάντα πρέπει να γίνεται χρήση του «ή ισοδύναμο»

Βήμα 2ο : Τεχνικές Προδιαγραφές Εξακρίβωση συμμόρφωσης Όταν υπάρχει παραπομπή σε δεσμευτική περιβαλλοντική νομοθεσία (όπως την οδηγία RoHS ή τον κανονισμό REACH), η απόδειξη της συμμόρφωσης με τη νομοθεσία αυτή ή τη συναφή εθνική εφαρμογή της παρέχεται κατά κανόνα από τον προσφέροντα, καθώς πρόκειται για βασική προϋπόθεση άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας στην ΕΕ. Στην περίπτωση που χρησιμοποιούνται κριτήρια ενός οικολογικού σήματος, θεωρείται ότι τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες που φέρουν το εν λόγω σήμα συμμορφώνονται με τις προδιαγραφές. Η συμμόρφωση μπορεί επίσης να αποδειχθεί με την υποβολή αποτελεσμάτων δοκιμών, τεχνικού φακέλου ή δήλωσης του κατασκευαστή.

Βήμα 2ο : Τεχνικές Προδιαγραφές Εξακρίβωση συμμόρφωσης Οι περιβαλλοντικές δηλώσεις προϊόντων μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμο τρόπο αξιολόγησης της συμμόρφωσης με τις περιβαλλοντικές τεχνικές προδιαγραφές. Παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του κύκλου ζωής του προϊόντος ή της υπηρεσίας. Κατά την εφαρμογή περιβαλλοντικών τεχνικών προτύπων μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις ισχύουσες διαδικασίες αξιολόγησης συμμόρφωσης για το σχετικό πρότυπο αποδεχόμενοι την πιστοποίηση ως μέσο απόδειξης της συμμόρφωσης του προϊόντος. Για διαφορετικά πρότυπα προβλέπονται διαφορετικά είδη συστημάτων πιστοποίησης, τα οποία θα πρέπει να παρατίθενται στο δικτυακό τόπο του φορέα τυποποίησης.

Βήμα 3ο : Κριτήρια επιλογής προμηθευτών Κριτήρια αποκλεισμού (Άρθρο 43, ΠΔ60/2007 & Άρθρο 7, ΕΚΠΟΤΑ): Σε 2 από τα κριτήρια μπορεί να δοθεί περιβαλλοντική διάσταση Καταδίκη για παράβαση επαγγελματικής δεοντολογίας Σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα Οι αγοραστές δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν την αιτιολογία του αποκλεισμού εάν δεν υφίσταται εθνική νομοθεσία σύμφωνα με την οποία η συγκεκριμένη παράβαση εξισώνεται με επαγγελματικό παράπτωμα.

Βήμα 3ο : Κριτήρια επιλογής προμηθευτών Κριτήρια επιλογής (Άρθρο 46, ΠΔ 60/2007): Περιβαλλοντική Τεχνική Ικανότητα Εμπειρία σχετικά με την εκτέλεση συμβάσεων περιβαλλοντικού χαρακτήρα Προσωπικό κατάλληλα καταρτισμένο Διάθεση εξοπλισμού για προστασία περιβάλλοντος Στις συμβάσεις έργων και υπηρεσιών μπορεί να ζητηθεί η πιστοποίηση με σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (EMAS ή ISO14001) με την προϋπόθεση ότι αυτό συνδέεται με το αντικείμενο της σύμβασης

Βήμα 4ο : Αξιολόγηση προσφορών Η αξιολόγηση των προσφορών μπορεί να γίνει: Βάση χαμηλότερης τιμής Βάση της πλέον συμφέρουσας από οικονομικής άποψης προσφοράς

Βήμα 4ο : Αξιολόγηση προσφορών Κριτήρια αξιολόγησης: Πρέπει να σχετίζονται με το αντικείμενο της σύμβασης Δεν πρέπει να δίνουν απεριόριστη ελευθερία επιλογής Πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα επαληθευσιμότητά τους Πρέπει να έχουν δημοσιευθεί εκ των προτέρων Δεν πρέπει να αποτελούν κριτήρια επιλογής Πρέπει να συνάδουν με το κοινοτικό δίκαιο 2) Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αποτελούν αντικειμενική βάση για τη διάκριση μεταξύ των προσφορών και να είναι διατυπωμένα κατά τρόπο ώστε να διασφαλιστεί ότι όλοι οι διαγωνιζόμενοι θα τα ερμηνεύσουν κατά τον ίδιο τρόπο. 4) Εάν η σύμβαση θα κατακυρωθεί με βάση την χαμηλότερη τιμή ή την πιο συμφέρουσα από οικονομικής άποψης προσφορά (ΜΕΑΤ). o τα κριτήρια και τα επιμέρους κριτήρια στα οποία θα βασιστείτε (εάν χρησιμοποιήσετε την προσέγγιση ΜΕΑΤ)79. o το ειδικό βάρος που θα έχει κάθε κριτήριο στα πλαίσιο της αξιολόγησης 5) πχ δεν βαθμολογούμε έξτρα την εμπειρία ξανά. Είναι ON OFF. 6) βασικές αρχές δημοσίων συμβάσεων Μη διακριτική μεταχείριση Ισότιμη μεταχείριση Διαφάνεια Αναλογικότητα

Βήμα 4ο : Αξιολόγηση προσφορών Εφαρμογή περιβαλλοντικών κριτηρίων αξιολόγησης Καθορισμός ενός ελάχιστου επίπεδου επίδοσης στις τεχνικές προδιαγραφές και έπειτα να απονείμετε επιπλέον μόρια για ακόμα καλύτερες επιδόσεις στο στάδιο της αξιολόγησης (πχ αν γίνεται χρήση των προδιαγραφών των οικολογικών σημάτων, να δίδονται έξτρα βαθμοί για καλύτερες επιδόσεις από αυτές) Στάθμιση κριτηρίου με περιβαλλοντικές απαιτήσεις ελάχιστη περιβαλλοντική προδιαγραφή Δεν υπάρχει μέγιστο όριο στάθμισης που μπορείτε να δώσετε στα περιβαλλοντικά κριτήρια Πόσο σημαντικοί είναι οι περιβαλλοντικοί στόχοι για τη σύμβαση o πόσα από τα μόρια της φάσης ανάθεσης είστε σε θέση να δώσετε (αυτό εξαρτάται από το προϊόν/την υπηρεσία και τις συνθήκες της αγοράς). Για παράδειγμα, εάν ο βαθμός διακύμανσης της τιμής ενός προϊόντος δεν είναι μεγάλος, αλλά διαπιστώνονται μεγάλες διαφορές στην περιβαλλοντική απόδοση, είναι λογικό να δώσετε περισσότερα μόρια στην αξιολόγηση των περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών

Βήμα 4ο : Αξιολόγηση προσφορών Κόστος Κύκλου Ζωής Στην αξιολόγηση πρέπει να λαμβάνεται υπόψη: Τιμή αγοράς και συναφείς δαπάνες (παράδοση, εγκατάσταση, θέση σε λειτουργία, κ.λπ.) Κόστος λειτουργίας, που συμπεριλαμβάνει την ενέργεια, τα ανταλλακτικά και τη συντήρηση Κόστος που προκύπτει στο τέλος του κύκλου ζωής (π.χ. κόστος παύσης λειτουργίας ή διάθεσης) Ν. 3982/2011 το καθιστά υποχρεωτικό για τα οχήματα

Βήμα 5ο : Όροι εκτέλεσης της σύμβασης Κανόνες που διέπουν τους όρους της σύμβασης: δεν αποτελούν τεχνικές προδιαγραφές ή κριτήρια αξιολόγησης ή επιλογής μπορούν να περιλαμβάνουν ειδικές δεσμεύσεις που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της ανάθεσης πρέπει να καθορίζονται με σαφήνεια στην πρόσκληση υποβολής προσφορών πρέπει να σχετίζονται με την εκτέλεση της σύμβασης δεν πρέπει να συνεπάγονται διακρίσεις υπέρ αναδόχων Δεν επιτρέπεται να ζητηθεί από τον υποψήφιο να αποδείξει τη συμμόρφωσή του με τις συμβατικές ρήτρες κατά τη διαδικασία αξιολόγησης και ανάθεσης του διαγωνισμού επιβολή της συμμόρφωσης με τα επίπεδα περιβαλλοντικής απόδοσης που αναφέρει η προσφορά Για ενημέρωση των υποψηφίων για τις υποχρεώσεις τους ώστε η τιμή της προσφοράς τους να αντικατοπτρίζεται σε αυτές. Αποκλεισμός υποψηφίου σε περίπτωση μη συγκατάθεσης με τους όρους της σύμβασης ……… …………..

Βήμα 5ο : Όροι εκτέλεσης της σύμβασης Χρήση περιβαλλοντικών όρων στον τρόπο παράδοσης των προϊόντων Τρόποι βελτίωσης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της σύμβασης: Παράδοση σε κατάλληλη ποσότητα Παράδοση εκτός των ωρών αιχμής της κυκλοφορίας Ανάκτηση οποιασδήποτε συσκευασίας συνοδεύει το προϊόν Αναφορά του προμηθευτή σχετικά με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και των μέτρων που λαμβάνει για τη μείωση των εκπομπών αυτών Στις συμβάσεις προμηθειών η κύρια ευκαιρία χρήσης περιβαλλοντικών όρων αφορά στον τρόπο παράδοσης. Παράδοση του προϊόντος στην κατάλληλη ποσότητα. Συνήθως πρόκειται για παραδόσεις σε μεγάλες ποσότητες, καθώς έτσι αυξάνεται η περιβαλλοντική απόδοση σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις της μεταφοράς ανά τεμάχιο σε σχέση με τη συχνότερη παράδοση μικρότερων ποσοτήτων. Ο καθορισμός μέγιστου αριθμού παραδόσεων ανά εβδομάδα ή ανά μήνα είναι ένας άλλος τρόπος επίτευξης του ίδιου αποτελέσματος. • Απαίτηση παράδοσης των προϊόντων εκτός των ωρών αιχμής της κυκλοφορίας με στόχο την ελαχιστοποίηση της συμβολής των παραδόσεων στην κυκλοφοριακή συμφόρηση. • Υποχρέωση του προμηθευτή να ανακτά (και να ανακυκλώνει ή να χρησιμοποιεί εκ νέου) οποιαδήποτε συσκευασία συνοδεύει το προϊόν. • Υποχρέωση του προμηθευτή να καταθέτει τακτικά στοιχεία σχετικά με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που συνεπάγεται η παράδοση του προϊόντος και να αναφέρει τα μέτρα που λαμβάνει για τη μείωση των εκπομπών αυτών κατά τη διάρκεια της σύμβασης. Η υποχρέωση αυτή δεν μπορεί να ισχύσει για συμβάσεις εφάπαξ προμήθειας.

Βήμα 5ο : Όροι εκτέλεσης της σύμβασης Χρήση περιβαλλοντικών όρων στον τρόπο παράδοσης των προϊόντων Από το 2007 έως το 2010, η Υπηρεσία Δημοσίων Έργων της Ιρλανδίας προέβη στη σύναψη περισσότερων από 200 συμβάσεων για την προμήθεια επίπλωσης γραφείου με συνολική αξία 10 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Οι όροι της σύμβασης υποχρεώνουν τους αναδόχους να χρησιμοποιούν ορθές περιβαλλοντικές πρακτικές για τη μείωση και την ανάκτηση των αποβλήτων, την ελαχιστοποίηση των συσκευασιών, τη χρήση ανακτήσιμων υλικών συσκευασίας, τον έλεγχο των εκπομπών στο περιβάλλον και την αποδοτική χρήση των υλικών και των μεταφορών. Για παράδειγμα, ένας προμηθευτής άρχισε να παραδίδει τα προϊόντα τυλιγμένα σε ύφασμα αντί να χρησιμοποιεί υλικό περιτυλίγματος από πλαστικό. Η χρήση αυτού του ανακτήσιμου υλικού συσκευασίας αποτελεί πλέον συνηθισμένη πρακτική για τους προμηθευτές του τμήματος επίπλωσης. Επίσης, μια άλλη εταιρεία τεμαχίζει πλέον τα απόβλητα από ξύλινα υλικά συσκευασία για να τα χρησιμοποιήσει στο ίδιο της το σύστημα θέρμανσης Στις συμβάσεις προμηθειών η κύρια ευκαιρία χρήσης περιβαλλοντικών όρων αφορά στον τρόπο παράδοσης. Παράδοση του προϊόντος στην κατάλληλη ποσότητα. Συνήθως πρόκειται για παραδόσεις σε μεγάλες ποσότητες, καθώς έτσι αυξάνεται η περιβαλλοντική απόδοση σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις της μεταφοράς ανά τεμάχιο σε σχέση με τη συχνότερη παράδοση μικρότερων ποσοτήτων. Ο καθορισμός μέγιστου αριθμού παραδόσεων ανά εβδομάδα ή ανά μήνα είναι ένας άλλος τρόπος επίτευξης του ίδιου αποτελέσματος. • Απαίτηση παράδοσης των προϊόντων εκτός των ωρών αιχμής της κυκλοφορίας με στόχο την ελαχιστοποίηση της συμβολής των παραδόσεων στην κυκλοφοριακή συμφόρηση. • Υποχρέωση του προμηθευτή να ανακτά (και να ανακυκλώνει ή να χρησιμοποιεί εκ νέου) οποιαδήποτε συσκευασία συνοδεύει το προϊόν. • Υποχρέωση του προμηθευτή να καταθέτει τακτικά στοιχεία σχετικά με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που συνεπάγεται η παράδοση του προϊόντος και να αναφέρει τα μέτρα που λαμβάνει για τη μείωση των εκπομπών αυτών κατά τη διάρκεια της σύμβασης. Η υποχρέωση αυτή δεν μπορεί να ισχύσει για συμβάσεις εφάπαξ προμήθειας. Πηγή: Buying Green Handbook, 2012

Βήμα 5ο : Όροι εκτέλεσης της σύμβασης Παρακολούθηση της συμμόρφωσης: προσκόμιση αποδεικτικών στοιχείων συμμόρφωσης επιτόπιοι έλεγχοι αναθέτουσας αρχής ανάθεση σε τρίτο φορέα κυρώσεις για μη συμμόρφωση ή επιβράβευση για καλή επίδοση

ΤΟΜΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Κυριότεροι τομείς εφαρμογής των ΠΔΣ: Κτίρια Τρόφιμα και υπηρεσίες εστίασης Ηλεκτρική ενέργεια Ξυλεία

ΤΟΜΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΤΙΡΙΑ Η κατασκευή του νέου νοσοκομείου Vienna North θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τον Χάρτη Βιωσιμότητας, ο οποίος θα εφαρμοστεί σε κάθε στάδιο της διαδικασίας ανάθεσης συμβάσεων και κατασκευής, καθώς επίσης και για την παρακολούθηση της απόδοσης μετά το πέρας των εργασιών. Ο χάρτης καθορίζει φιλόδοξες προϋποθέσεις συμπεριλαμβανομένων όσων σχετίζονται με τη συνολική ζήτηση ενέργειας, την προστασία του περιβάλλοντος στο χώρο των εργασιών, την ποιότητα του αέρα στους εσωτερικούς χώρους, την προσβασιμότητα, την ευέλικτη χρήση, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τα απόβλητα και το θόρυβο κατά τη διάρκεια των εργασιών. Πηγή: Buying Green Handbook, 2012

ΤΟΜΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΣΤΙΑΣΗΣ Στόχος του Malmö είναι η διάθεση αποκλειστικά βιολογικών τροφίμων σε όλες τις δημόσιες εγκαταστάσεις εστίασης έως το 2020. Σε μια πιλοτική διαδικασία ανάθεσης συμβάσεων για το σχολείο της περιοχής Djupadal καθορίστηκαν ορισμένες απαιτήσεις: τα βιολογικά προϊόντα έπρεπε να περιλαμβάνονται στον κατάλογο των προϊόντων, τα προϊόντα με βάση το ψάρι έπρεπε να συμμορφώνονται με τα κριτήρια του Συμβουλίου Επιστασίας των Θαλασσών (ή ισοδύναμα) και οι παραδόσεις έπρεπε να γίνονται άπαξ εβδομαδιαίως με οχήματα που συμμορφώνονται με τα κριτήρια του δήμου σχετικά με τη βιωσιμότητα των μεταφορών. Μέχρι το τέλος του πιλοτικού προγράμματος, το 97% των τροφίμων που σερβίρονταν στο κυλικείο ήταν βιολογικά. Οι επιπτώσεις στον προϋπολογισμό ελαχιστοποιήθηκαν λόγω της μεταστροφής από τα προϊόντα κρέατος στα λαχανικά εποχής. Πηγή: Buying Green Handbook, 2012

ΤΟΜΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Το 2009 οι δέκα δήμοι της ολλανδικής περιφέρειας του Rivierenland αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους για την ανανέωση των συμβάσεών τους για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας. Καταρτίστηκαν, λοιπόν, συμβάσεις-πλαίσιο προκειμένου οι δήμοι να επιλέξουν μεταξύ του ηλεκτρισμού που παράγεται από ορυκτά καύσιμα και του ηλεκτρισμού που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Μέχρι σήμερα όλοι οι αγοραστές έχουν επιλέξει την πράσινη ηλεκτρική ενέργεια, χάρη στην οποία με ετήσια κατανάλωση 12.5 GWh επιτυγχάνεται εξοικονόμηση περίπου 5.500 τόνων εκπεμπόμενου διοξειδίου του άνθρακα, ποσότητα που αντιστοιχεί στις εκπομπές 600 πολιτών της ΕΕ. Πηγή: Buying Green Handbook, 2012

ΤΟΜΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΞΥΛΕΙΑ Το 2005 ο δήμος του Cognac στη Γαλλία αποφάσισε να εφαρμόσει κριτήρια βιωσιμότητας στην προμήθεια ξυλείας ανταποκρινόμενος με αυτόν τον τρόπο στους προβληματισμούς σχετικά με τη χρήση σπάνιων και απειλούμενων ειδών ξύλου σε έπιπλα εξωτερικού χώρου. Οι απαιτήσεις σχετικά με την πιστοποίηση προέλευσης, τη συμμόρφωση με τις διεθνείς συμφωνίες και τη χρήση μέσων επεξεργασίας και συγκολλητικών ουσιών ενσωματώθηκαν στους πρόσφατους διαγωνισμούς χωρίς καμία δυσμενή επίπτωση στο κόστος. Το κριτήρια ισχύουν στην οικοδομική ξυλεία, τα εντοιχισμένα στοιχεία και τις πόρτες. Επί του παρόντος θεσπίζονται επιπλέον κριτήρια για το χαρτί και το έντυπο υλικό. Πηγή: Buying Green Handbook, 2012