Νομικά Θέματα Πληροφορικής Δρ. Δαμιανός Σακάς

To νομικό καθεστώς της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης

Ορισμός ηλεκτρονικής διακυβέρνησης Με τον όρο ηλεκτρονική διακυβέρνηση (e- government) χαρακτηρίζεται γενικά η εισαγωγή των τεχνολογιών της πληροφορικής και των υπολογιστών στη δημόσια διοίκηση και οι νέες διοικητικές πρακτικές, τις οποίες οι τεχνολογίες αυτές εισήγαγαν. Ο όρος αυτός δημιουργήθηκε με τις γενικότερες πρακτικές, σύμφωνα με τις οποίες τοποθετείται το επίθετο «ηλεκτρονικό-ή» (“e”) με σκοπό να δώσει έμφαση στον ηλεκτρονικό τρόπο παραγωγής και διανομής των υπηρεσιών (ηλεκτρονικό εμπόριο, ηλεκτρονικό επιχειρείν, ηλεκτρονική μάθηση κλπ.

Υπάρχουν δύο φιλοσοφικές αντιλήψεις σχετικά με την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. –Για μερικούς η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση είναι «η εφαρμογή εργαλείων και τεχνικών του ηλεκτρονικού εμπορίου στη λειτουργία της διακυβέρνησης». Αυτή η αντίληψη εστιάζει στη πρακτική αποδοτικότητα και στη μείωση του κόστους, όπως αυτές που μπορούν για παράδειγμα να προέλθουν από την ηλεκτρονική κατάθεση της φορολογικής δήλωσης και τον ηλεκτρονικό εφοδιασμό. –Για κάποιους άλλους, η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση έχει τη δυναμική να «βελτιώσει τη δημοκρατική συμμετοχή» και να «υπερκεράσει τη πολιτική αποστασιοποίηση». Η αντίληψη αυτή εστιάζει σε πρωτοβουλίες που θα φέρουν την αλληλεπίδραση μεταξύ των διάφορων μορφών διακυβέρνησης και του πολίτη σε νέα επίπεδα.

Ιστοσελίδα Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Γενική Γραμματεία Δημόσιας Διοίκησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης

Σύνταγμα & Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Το νέο Σύνταγμα της Ελλάδος μετά την αναθεώρηση του 2001 στο αρ. 5 Α προβλέπει το δικαίωμα κάθε ατόμου να συμμετέχει στην Κοινωνία της Πληροφορίας. Η διευκόλυνση της πρόσβασης στις πληροφορίες που διακινούνται ηλεκτρονικά καθώς και της παραγωγής και ανταλλαγής τους αποτελεί υποχρέωση του Κράτους.

Ευρωπαϊκή Ένωση & e-government Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει μείνει αδιάφορη απέναντι στις εξελίξεις των τεχνολογιών. Ένα κείμενο επί του Θέματος είναι το European Governance : A white paper [COM 2001, ] όπου αναφέρεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι η ποιότητα της Δημοκρατίας εξαρτάται από την δυνατότητα του λαού να συμμετέχει στον δημόσιο διάλογο και να επηρεάζει τη λήψη αποφάσεων σε κάθε επίπεδο.

Ανάγκες της Ηλεκτρονικής Διοίκησης Τα επίπεδα υλοποίησης της ηλεκτρονικής διοίκησης ξεκινώντας από τα πιο απλά και προχωρώντας προς τα πιο πολύπλοκα είναι : · Εσωτερική οργάνωση του φορέα έτσι ώστε να δημιουργηθεί η κατάλληλη υποδομή. Σ αυτό το στάδιο θα πρέπει να γίνει προμήθεια του απαραίτητου λογισμικού για εφαρμογές γραφείου, διαδικτυακή σύνδεση του υπάρχοντος εξοπλισμού κτλ · Καθιέρωση ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου. · Ανασχεδιασμός της εσωτερικής ροής των εγγράφων και των εσωτερικών διαδικασιών (Βusiness procew Re-Engineering). · Δημιουργία Intranet. · Δημιουργία «πύλης» της διοίκησης (portal) · Ψηφιακές υπογραφές · Smart cards · Χρήση της ψηφιακής τηλεόρασης για πρόσβαση στην «πύλη» του δημοσίου

Στόχοι του e-government στην Ελλάδα 1 Στόχος των δύο ανωτέρων προγραμμάτων είναι –πρώτον να ενισχυθεί η επικοινωνία μεταξύ των διαφόρων φορέων της Κυβέρνησης αλλά και –να καταστεί περισσότερο αποτελεσματική η συμμετοχή των πολιτών στη λήψη των αποφάσεων Γιατί όμως πρέπει να υπάρξει αυτή η μέριμνα ; –για να αποφευχθούν φαινόμενα δυσαρέσκειας όπως αυτά εκδηλώθηκαν με τη μεγάλη αποχή στην τελευταία προεδρική εκλογή των ΗΠΑ, αλλά και στη Γαλλία.

Στόχοι του e-government στην Ελλάδα 2 Δεύτερον να καταστεί δυνατή η παροχή δημοσίων υπηρεσιών on line με την εκτεταμένη χρήση του διαδικτύου (internet). Σε αυτό το σημείο πρέπει να διακρίνουμε την –α) βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ των δημοσίων υπηρεσιών και –β) τη βελτίωση εξυπηρέτησης του πολίτη. Πρόκειται για μία σύγχρονη μορφή δημόσιας διοίκησης που ονομάζεται ηλεκτρονική διοίκηση(e – government). Τρίτον η μελλοντική εμβάθυνση της δημοκρατίας η οποία ξεπερνά τα σχέδια για ηλεκτρονική ψήφο και αποσκοπεί στη βελτίωση του τρόπου λήψεως αποφάσεων με τη διευκόλυνση της παρέμβασης των πολιτών και διαπραγμάτευσης με τους κοινωνικούς φορείς.

Δημόσιο Κλειδί Λέγοντας λοιπόν ηλεκτρονική διοίκηση εννοούμε μία νέα μορφή Δημόσιας Διοίκησης η οποία χρησιμοποιεί ευρύτατα τις νέες τεχνολογίες της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών ώστε να επιτυγχάνεται η ποιοτική αναβάθμιση της εξυπηρέτησης των πολιτών και η βελτίωση των συνθηκών εργασίας των δημοσίων υπαλλήλων Για να επιτευχθεί αυτό όμως χρειαζόμαστε το Δημόσιο Κλειδί Ήδη η Ελλάδα έχει ενσωματώσει στο εθνικό της δίκαιο την Οδηγία 99/93 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Τούτο πραγματοποιήθηκε με την υπογραφή του Προεδρικού Διατάγματος 150/ Η Οδηγία και το Προεδρικό Διάταγμα αποτελούν το μέχρι στιγμής ισχύον θεσμικό πλαίσιο για τη δημιουργία υποδομής Δημόσιου Κλειδιού (Public Key Infrastructure) στοιχείο απαραίτητο για την ηλεκτρονική υπογραφή.

Έξυπνες Κάρτες Η ηλεκτρονική υπογραφή μπορεί να συνδυαστεί με τις έξυπνες κάρτες ( smart cards ), οι οποίες είναι φορητές και έχουν μνήμη δεδομένων και μικροεπεξεργαστή. Οι έξυπνες κάρτες θα μπορούν να έχουν αποθηκευμένα διάφορα στοιχεία καθώς και την ηλεκτρονική υπογραφή. Ήδη εφαρμόζονται μερικά πιλοτικά προγράμματα έξυπνων καρτών από τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων καθώς και από το Υπουργείο Υγείας-Πρόνοιας.

Διαφορές Smart Card και Πιστωτικής Η Έξυπνη κάρτα (smart card) είναι μια κάρτα, η οποία μοιάζει πολύ εξωτερικά με τη γνωστή πιστωτική κάρτα. Εσωτερικά, όμως, διαφέρει σημαντικά από αυτήν. Η πιστωτική κάρτα είναι ένα απλό κομμάτι πλαστικού, στο οποίο έχει ενσωματωθεί μια μαγνητική ταινία(magnetic stripe), στην οποία είναι εγγεγραμμένα κάποια στοιχεία του χρήστη. Η έξυπνη κάρτα, αντίθετα, ενσωματώνει ένα μικροεπεξεργαστή, ο οποίος βρίσκεται κάτω από μια επαφή από χρυσό, προσαρμοσμένο στη μια πλευρά της.

Hardware Smart Card Η βασική διαφορά των δύο τύπων καρτών είναι ότι, ενώ τα δεδομένα στη μαγνητική ταινία είναι εύκολο να παραλλαχθούν ή και να διαγραφούν (ακόμη και τυχαία), αυτό δεν είναι δυνατό στην έξυπνη κάρτα, γιατί ο μικροεπεξεργαστής της δεν περιέχει δεδομένα για το χρήστη: O μικροεπεξεργαστής της κάρτας και ο υπολογιστής, με τον οποίο συνδέεται, επικοινωνούν πριν ο μικροεπεξεργαστής επιτρέψει την πρόσβαση στα δεδομένα που περιέχονται στη μνήμη της κάρτας.

Ρύθμιση Θεμάτων Ηλεκτρονικής Διοίκησης Ήδη από την 19η Φεβρουαρίου 2001 έχει εκδοθεί εγκύκλιος του Υπουργού εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης για τη ρύθμιση θεμάτων ηλεκτρονικής διοίκησης. Η εγκύκλιος αποσκοπεί στη ρύθμιση ζητημάτων που άπτονται της εισαγωγής και χρήσεως του –α)ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου στις δημόσιες υπηρεσίες, –β)τη γενίκευση της χρήσεως του fax και για ανταλλαγή κειμένου, –γ) την υποχρεωτική χρήση προγραμμάτων επεξεργασίας κειμένου για τη δημιουργία εγγράφων και –δ) τέλος την αποστολή των κειμένων προς δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως σε ηλεκτρονική μορφή συνοδευόμενα και με την αντίστοιχη δισκέτα.

Ηλεκτρονικό Πρωτόκολλο όλα τα Υπουργεία, Γενικές Γραμματείες, Περιφέρειες, Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις και Δήμοι έχουν αντικαταστήσει το χειρόγραφο σύστημα Πρωτοκόλλου με Ηλεκτρονικό από τον Αύγουστο του 2001.

και e-πρωτόκολλο Όπως ήδη προαναφέρθηκε το αρ. 14 ν.2672/1998 επιτρέπει τη διακίνηση εγγράφων με fax ή και η ανωτέρω εγκύκλιος εφιστά την προσοχή των υπηρεσιών στη χρήση των εν λόγω τεχνολογιών καθώς και στη σύνδεση και ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου. Οι υπηρεσίες υποχρεούνται να ορίσουν αρμόδιο υπάλληλο για τη λειτουργία του ενώ θα πρέπει να συνταχθούν και οι σχετικοί κατάλογοι με τις ηλεκτρονικές διευθύνσεις των υπηρεσιών.

TAXIS Στο πλαίσιο της ηλεκτρονικής διοίκησης το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών έχει προχωρήσει μέσω του προγράμματος TAXIS στη δημιουργία βάσεως δεδομένων στην οποία έχουν πρόσβαση μέσω των τερματικών τους όλοι οι υπάλληλοι των κεντρικών και αποκεντρωμένων υπηρεσιών του Υπουργείου. Από το 2002 για πρώτη φορά κατέστη δυνατή η υποβολή φορολογικών δηλώσεων του εισοδήματος των φυσικών και νομικών προσώπων μέσω . Για τους πολίτες που θα υπέβαλαν τη φορολογική τους δήλωση μ’αυτόν τον τρόπο προβλέπονταν έκπτωση από το τελικό ποσό του φόρου. Για το επόμενο έτος προβλέπεται η δυνατότητα γενίκευσης του μέτρου αυτού.

Υπηρεσίες TAXISnet.gr

Δημιουργία Υποδομών Σε επίπεδο δημιουργίας υποδομών για την επίτευξη του στόχου της ηλεκτρονικής διοίκησης υλοποιούνται τα προγράμματα Κοινωνία της Πληροφορίας, Πολιτεία, Σύζευξις. Το επιχειρησιακό πρόγραμμα Κοινωνία της Πληροφορίας (ν.2680/2001) χρηματοδοτείται από το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Στον άξονα 2 υπό τον τίτλο “Εξυπηρέτηση του Πολίτη και Βελτίωση ποιότητας ζωής” τα μέτρα 2.1 και 2.2 αναφέρονται στην ηλεκτρονική διοίκηση

ΣΥΖΕΥΞΙΣ Το «ΣΥΖΕΥΞΙΣ» είναι ένα έργο του Υπουργείου Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης (ΥΠΕΣΔΔΑ), με το οποίο επιδιώκεται η ανάπτυξη και ο εκσυγχρονισμός της τηλεπικοινωνιακής υποδομής του Δημόσιου Τομέα. Πρόκειται για ένα δίκτυο πρόσβασης και κορμού για τους φορείς του Δημοσίου, με σκοπό να καλύψει όλες τις ανάγκες για τη μεταξύ τους επικοινωνία με Τηλεφωνία (τηλεφωνική επικοινωνία ανάμεσα στους φορείς), Δεδομένα (επικοινωνία υπολογιστών - Internet) και Video (τηλεδιάσκεψη - τηλεεκπαίδευση).

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑ eia/ eia/

στην Ελλάδα δεν υπάρχει ένα κεντρικό portal αντίστοιχο αυτού της Βρετανικής Κυβερνήσεως

Your Topic Goes Here Your subtopic goes here