«Η εκπαίδευση στην Επιχειρηματικότητα βασική προϋπόθεση για την ανανέωση του επιχειρηματικού ιστού της ελληνικής οικονομίας» Γιάννης Καλογήρου, Καθηγητής ΕΜΠ, Επιστημονικός υπεύθυνος ΜοΚΕ ΕΜΠ AGER 2014 Greece Αθήνα, 11 Μαρτίου 2015 AGER 2014 Greece, 11/3/20151Γιάννης Καλογήρου, Καθηγητής ΕΜΠ

How long, how deep the recession was (?) in Greece? [Source: Eurobank, Research Department, 2014], Yannis Caloghirou, Innovating out of crisis Strategy in Greece 2 UNU-MERIT, 26-28/11/2014, Innovation & Governance in Development

Greek recession compared to the Portuguese and the Spanish (Source: Eurobank, Research Department, 2014) Yannis Caloghirou, Innovating out of crisis Strategy in Greece 3 UNU-MERIT, 26-28/11/2014, Innovation & Governance in Development

But, Greece was a rapidly growing economy with higher growth rates than the Eurozone for almost 15 years…( ) Average growth rate in Greece :3,7% EZ-18: 2,0% EE-28: 2,3% Source : Medium-Term Fiscal Strategy Framework (Greek data), Eurostat (EZ data), European Economic Forecast, Spring 2014 Yannis Caloghirou, Innovating out of crisis Strategy in Greece 4 UNU-MERIT, 26-28/11/2014, Innovation & Governance in Development

Το ελληνικό οικονομικό πρόβλημα είναι πρωτίστως πρόβλημα παραγωγής Βαθειά Παρατεταμένη ύφεση μετά από μια 14ετή περίοδο συνεχούς οικονομικής μεγέθυνσης Συρρίκνωση κατά 25% του προϊόντος της ελληνικής οικονομίας. 25% ανεργία. BRAIN DRAIN Υστέρηση του τεχνολογικού επιπέδου και της καινοτομικής επίδοσης – τόσο των υφισταμένων επιχειρήσεων [(έρευνες για τις μεγαλύτερες ελληνικές επιχειρήσεις ΕΒΕΟ/ΕΜΠ, ΙΟΒΕ για λογαριασμό του ΣΕΒ), – όσο και των νέων (GEM/ ΙΟΒΕ)] υστερούν. Το παραγωγικό-επιχειρηματικό σύστημα της ελληνικής οικονομίας συμπιέζεται στο πλαίσιο του εξελισσόμενου νέου Διεθνούς Καταμερισμού Εργασίας. AGER 2014 Greece, 11/3/2015Γιάννης Καλογήρου, Καθηγητής ΕΜΠ5

Ανάπτυξη και νέος Διεθνής Καταμερισμός Εργασίας Ο νέος διεθνής ανταγωνισμός (είσοδος νέων χωρών και νέων παραγωγικών υποκειμένων, παγκόσμιες ροές και διεθνείς αλυσίδες αξίας, νέα γεωγραφία της παραγωγής). Όχι αποκλειστική στήριξη στο μοναδιαίο κόστος εργασίας, αλλά επιδίωξη διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας. Ανάπτυξη με επίκεντρο τη γνώση (έρευνα, εκπαίδευση, διάχυση της τεχνολογίας) και την καινοτομία για την ελληνική και την ευρωπαϊκή οικονομία. Adriatic IPA, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα, 13/5/2014 Γιάννης Καλογήρου, Αξιοποιώντας το δυναμικό της Καινοτομίας και της Επιχειρηματικότητας 6

Η ετερογένεια και η πολυμορφία του φαινομένου της επιχειρηματικότητας: Δυσκολία γενικεύσεων και συνταγών Επιχειρηματικότητα ανάγκης vs. Επιχειρηματικότητα ευκαιρίας Συνήθης επιχειρηματικότητα vs. Καινοτόμος επιχειρηματικότητα Επιχειρηματικότητα εντάσεως γνώσης (KIE ventures) – Επιχειρηματικότητα που αξιοποιεί αποτελέσματα έρευνας – Επιχειρηματικότητα που αξιοποιεί ιδέες από την επαγγελματική και την επιχειρηματική πρακτική – Start-ups, spin-offs vs. corporate entrepreneurship – Κοινωνική επιχειρηματικότητα – Σε κλάδους high-tech, αλλά και low-tech, KIBs (επιχειρηματικές υπηρεσίες εντάσεως γνώσης). Αυτοαπασχολούμενοι Ατομικές, οικογενειακές, ομαδικές Adriatic IPA, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα, 13/5/ Γιάννης Καλογήρου, Αξιοποιώντας το δυναμικό της Καινοτομίας και της Επιχειρηματικότητας

Τα παραγωγικά- επιχειρηματικά υποκείμενα που λείπουν Νέες καινοτόμες εντάσεως γνώσης επιχειρήσεις. Τεχνολογική και οργανωσιακή αναβάθμιση των υφισταμένων επιχειρήσεων. Νέοι καλά εκπαιδευμένοι επιστήμονες με επιχειρησιακή αντίληψη που αυτοαπασχολούνται ως εξειδικευμένοι επαγγελματίες. AGER 2014 Greece, 11/3/2015Γιάννης Καλογήρου, Καθηγητής ΕΜΠ8

Born or made? «Οι επιχειρηματίες γεννιούνται» “Η επιχειρηματικότητα μπορεί να καλλιεργηθεί/ «διδαχθεί” (mindset, skills, mentoring, coaching..)” 2 στους 3 πιστεύουν ότι μπορεί να διδαχθεί και να καλλιεργηθεί. Οι νεότερες ηλικίες το πιστεύουν περισσότερο. Από αυτούς που το πιστεύουν κάποιοι μπορούν να φανταστούν ότι θα ξεκινήσουν μιαν επιχείρηση κάποιοι όχι. AGER 2014 Greece, 11/3/2015Γιάννης Καλογήρου, Καθηγητής ΕΜΠ9

Εκπαίδευση στην Επιχειρηματικότητα Οι περισσότεροι δεν είναι ευχαριστημένοι από την προσφερόμενη εκπαίδευση  σοβαρό περιθώριο βελτίωσης Σε ποιους απευθύνεται η προσφορά εκπαίδευσης και coaching: | | Τι αφορά: Mindsets, skills, Knowledge, practices, attitudes, εξατομικευμένη υποστήριξη… Έχει σχέση και με νοοτροπίες: “Would I?, Should I? Could I? But, I never did it” syndrome Γενικότερο περιβάλλον μάθησης (δημιουργικότητα, πρωτοβουλία, καινοτομία, πειραματισμός, ανάληψη λελογισμένου ρίσκου) και το tacit curriculum (άρρητο πρόγραμμα σπουδών) Ενσωμάτωση στα προγράμματα σπουδών μαθημάτων επιχειρηματικότητας και καινοτομίας- ανεξαρτήτως γνωστικού αντικειμένου και καλλιέργεια αντίστοιχων πρακτικών. Αξιοποίηση αποτελεσμάτων έρευνας και τεχνολογικών/ οργανωτικών ιδεών. AGER 2014 Greece, 11/3/2015Γιάννης Καλογήρου, Καθηγητής ΕΜΠ10

Τριτοβάθμια εκπαίδευση: Σημαντικό Φυτώριο επιχειρηματικού δυναμικού Ποιο είναι το τοπίο σήμερα; Πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται: – ΜοΚΕ σε Πολυτεχνεία, Πανεπιστήμια, ΤΕΙ, – Συλλογικοί παραγωγικοί φορείς – Τράπεζες – Τοπική Αυτοδιοίκηση – Η χρηματοδότηση πρέπει να συνδυάζεται με coaching και networking H επιχειρηματικότητα στις διάφορες μορφές της (αυτοαπασχόληση, νεοφυής επιχείρηση, υφιστάμενη επιχείρηση) και ιδιαίτερα αυτή που αξιοποιεί τη γνώση και την καινοτομία πρέπει να ενταχθεί στις επαγγελματικές επιλογές σταδιοδρομίας των νέων επιστημόνων- επαγγελματιών. AGER 2014 Greece, 11/3/2015Γιάννης Καλογήρου, Καθηγητής ΕΜΠ11