Ο ΝΕΟΣ ΔΑΣΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ 4280/2014-ΝΕΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ-ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Δρ. Χριστακόπουλος Παύλος Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος Διευθυντής Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών ΑΔΑ

Αρχικά νομοθετήματα για τα δάση ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ (1) Αρχικά νομοθετήματα για τα δάση Ν.Δ. «Περί των εις τα δάση ανομημάτων» (ΦΕΚ 33Α΄/10(18)-7-1836) Ν.Δ. «Περί ιδιωτικών δασών» (ΦΕΚ 69Α΄/17-11-1836) Νόμος ΧΙΓ/1877 «Περί τροποποιήσεως των περί διοικήσεως των δασών διατάξεων» (ΦΕΚ 37Α΄/1877) (με τον οποίο οργανώνεται η δασική διοίκηση) Νόμος ΒΡΞΒ/1893 «Περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως των περί δασών νόμων» (ΦΕΚ 34Α΄/1893) (συγκροτήθηκε Υπηρεσία Δασών ως Τμήμα στο Υπουργείο Οικονομικών)

Μεταγενέστερα νομοθετήματα για τα δάση ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ (2) Μεταγενέστερα νομοθετήματα για τα δάση Νόμος 853/1917 «Περί Οργανισμού Υπουργείου Γεωργίας» (ΦΕΚ 193Α΄/1917) Νόμος 3077/1924 «Περί Δασικού Κώδικος» (ΦΕΚ 113Α΄/19-5-1924) Νόμος 4173/1929 ««Περί κυρώσεως και τροποποιήσεως του από 11 Μαΐου 1929 Ν. Διατάγματος «Περί Δασικού Κώδικος»» (ΦΕΚ 205Α΄/19-6-1929) (άρθρα είναι σε ισχύ)

Νεώτερα νομοθετήματα για τα δάση ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ (3α) Νεώτερα νομοθετήματα για τα δάση Ν.Δ. 86/1969 «Δασικός Κώδιξ» (ΦΕΚ 7Α΄/18-1-1969) Ν. 248/1976 «Περί Φύλλου Καταγραφής. Μητρώου ιδιοκτησίας και οριοθεσίας των Δασικών Εκτάσεων και Προστασίας των Δημοσίων Δασικών Εκτάσεων» (ΦΕΚ 6A΄/12-1-1976) Ν.998/1979 «Περί προστασίας των δασών και των δασικών εν γένει εκτάσεων της Χώρας» (ΦΕΚ 289A΄/29-12-1979) Ν.1650/1986 «Για την προστασία του περιβάλλοντος» (ΦΕΚ 160Α΄/16-10-1986)

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ (3β) Ν.1734/1987 «Βοσκότοποι και ρύθμιση ζητημάτων σχετικών με κτηνοτροφική αποκατάσταση και με άλλες παραχωρήσεις καθώς και θεμάτων που αφορούν δασικές εκτάσεις» (ΦΕΚ 189Α΄/26-10-1987) Ν.1845/1989 «Ανάπτυξη και αξιοποίηση της αγροτικής έρευνας και τεχνολογίας – Δασοπροστασία και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 102Α΄/26-4-1989) Ν.1892/1990 «Για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 101Α΄/31-7-1990)

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ (3γ) Ν.2664/1998 «Εθνικό Κτηματολόγιο και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 275Α΄/3-12-1998) Ν. 3208/2003 «Προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, κατάρτιση δασολογίου, ρύθμιση εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί δασών και δασικών εν γένει εκτάσεων και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 303Α΄/2003) Ν.3818/2010 «Προστασία δασών και δασικών εκτάσεων του Νομού Αττικής, σύσταση Ειδικής Γραμματείας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ Α 17/16-2-2010) Ν. 3889/2010 « Χρηματοδότηση περιβαλλοντικών παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, κύρωση δασικών χαρτών και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 182Α΄/14-10-2010) Ν. 4280/2014 «Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση-Βιώσιμη ανάπτυξη οικισμών-Ρυθμίσεις δασικής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 159Α΄/2014)

ΒΑΣΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΔΑΣΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ Διαφορετικός τρόπος ορισμού της έννοιας του δάσους σε κάθε έκδοση νόμου ΄Ελλειψη δασολογίου-Πράξη χαρακτηρισμού αρθρ. 14 Ν. 998/79-καθυστερήσεις-συσσώρευση αιτημάτων Πληροφοριακά έγγραφα-επανάκριση των υποθέσεων με διαφορετικό τρόπο (με νέο νομοσχέδιο που έχει κατατεθεί θεωρούνται ισχυρά τα μετά το Σύνταγμα του 1975 πληροφοριακά έγγραφα)

ΕΕΔΑ-τεράστιες καθυστερήσεις Κήρυξη αναδασωτέων-ανάκληση αυτών Χαρακτηρισμός εκτάσεων με βάση το ιδιοκτησιακό καθεστώς Δασωμένοι αγροί ΄Ασκηση Διοίκησης με βάση τις αποφάσεις του ΣτΕ

Α΄θμιες ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΑΣΙΚΩΝ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΕΩΝ Ανατολική Αττική (4 επιτροπές)-1.544 εκκρεμείς αιτήσεις-από το έτος 2000 Δυτική Αττική (2 επιτροπές)-344 εκκρεμείς αιτήσεις-από το έτος 2002 Πειραιάς (2 επιτροπές)- 140 εκκρεμείς υποθέσεις-από το έτος 2002 Αθηνών (1 επιτροπή)- Δεν υπάρχουν

Με το νέο νόμο….. Σταμάτησε η λειτουργία των επιτροπών Δεν συγκροτήθηκαν ακόμη οι προβλεπόμενες από το νόμο (έκδοση Π.Δ.-ΚΥΑ καθορισμού αμοιβής μελών) Προβλέπεται αποζημίωση των μελών (υπό έκδοση ΚΥΑ) Στη σύνθεση των νέων επιτροπών προβλέπεται θέση δικηγόρου

Προτάσεις… Επιτάχυνση της διαδικασίας εξέτασης των αιτημάτων Δημιουργία τμημάτων πλήρους απασχόλησης στην προτεινόμενη από τα νέα οργανογράμματα Διεύθυνση Επιθεώρησης στελεχωμένα με το πλέον έμπειρο προσωπικό ΄Αμεση πρόσληψη 150 τουλάχιστον δασολόγων και άλλων απαραίτητων ειδικοτήτων με αυξημένα προσόντα

Β΄θμιες Επιτροπές Ε.Δ.Α. Αθηνών (2 επιτροπές-665 εκκρεμείς υποθέσεις-από το έτος 2000-37 με αντιρρήσεις του ΓΓΑΔ) Πειραιάς (2 επιτροπές-50 εκκρεμείς υποθέσεις-από το έτος 2000-10 με αντιρρήσεις του ΓΓΑΔ)

Με το νέο νόμο…. Καταργούνται οι Β΄θμιες επιτροπές Λειτουργούν μεταβατικά για ένα εξάμηνο οι υπάρχουσες Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να καταβάλλουν παράβολο της παρ. 3 του αρθρ. 14 (μάλλον είναι της παρ. 4) Εξαιρούνται της καταβολής παραβόλου οι ενστάσεις της Διοίκησης Προβλέπεται αμοιβή των μελών για το χρόνο λειτουργίας Αυτή τι στιγμή δεν λειτουργούν (καθορισμός ύψους παραβόλου, έκδοση ΠΔ, ΚΥΑ αμοιβών)

Προβλήματα…. Δεν επιλύεται το πρόβλημα της εξέτασης εκατοντάδων αιτημάτων Δεν έπρεπε να θεσμοθετηθεί παράβολο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας και μετά από τεράστια καθυστέρηση Είναι αδύνατη η εξέταση των αιτημάτων στον εναπομείναντα χρόνο

Προτάσεις…. Παράταση της λειτουργίας Κατάργηση του προβλεπόμενου παραβόλου ή Με νομοθετική ρύθμιση προώθηση των εκκρεμών υποθέσεων στα ΔΔ χωρίς επί πλέον επιβάρυνση των αιτούντων

ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΔΑΣΩΝ ΣΙΔ Αθηνών (104 εκκρεμείς υποθέσεις από το 1974) ΣΙΔ Πειραιά (15 εκκρεμείς υποθέσεις από το έτος 2007) Δεν λειτουργούν σήμερα (δεν έχει γίνει σύσταση από το αρμόδιο υπουργείο)

Με το νέο νόμο…. Παύει η λειτουργία των ΣΙΔ στις περιοχές που έχουν κηρυχτεί υπό κτηματογράφηση-και έχουν συσταθεί οι επιτροπές ενστάσεων του αρθρ. 7 του Ν. 2308/1995 (ΦΕΚ 114 Α΄) Προβλέπεται η συνέχιση εξέτασης των εκκρεμών υποθέσεων ή μετά από αίτημα των ενδιαφερομένων η εξέτασή τους από τις επιτροπές ενστάσεων του αρθρ. 7 του ανωτέρω νόμου

ΧΟΡΤΟΛΙΒΑΔΙΚΕΣ-ΒΡΑΧΩΔΕΙΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ ……..μέχρι την ψήφιση του νέου νόμου Δεν υπαγόταν στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας Οι Δημόσιες εκτάσεις ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ να χησιμοποιηθούν για δάσωση και για τους σκοπούς του κεφ. ΣΤ΄του Ν. 998/79

Με το νέο νόμο (παρ 5 αρθρ. 32)…. Υπάγονται στις δασικές διατάξεις οι δημόσιες εκτάσεις (πάλι χαρακτηρισμός με βάση το ιδιοκτησιακό) Εξαιρούνται οι περιπτώσεις των αρθρ. 17,22,63,64 & 65 του Ν. 998/79 Για πρώτη φορά γίνεται πιο σαφής ο προσδιορισμός τους (φρυγανική, ποώδης βλάστηση κλπ)

Προβλήματα…… Τι γίνεται με τις δημόσιες εκτάσεις που είχαν χαρακτηριστεί τελεσίδικα ως αγροτικές; Μπορούν ή πρέπει να επαναχαρακτηρισθούν; Πως επηρεάζει η ρύθμιση αυτή τους δασικούς χάρτες; Στις μέχρι τώρα αναρτήσεις δεν χαρακτηριζόταν ως δασικές. Θα έχουμε στη συνέχεια δασικούς χάρτες δύο ταχυτήτων; Ασαφής ο προσδιορισμός των εκτάσεων των αρθρ. 17, 22, 63, 64 & 65 του Ν. 998/79 Ασαφείς οι έννοιες ορεινών, ημιορεινών και ανωμάλων εδαφών. Τα κριτήρια θα έπρεπε να είναι πιο σαφή Θα χαρακτηρίζονται δασικές οι δημόσιες εκτάσεις της παρ. 6 του αρθρ. 32 (εξέταση Α/Φ 1945 ή 1960);

Προτάσεις….. Δεν κρίνεται ότι η νέα ρύθμιση επιλύει κάποια προβλήματα Προτείνεται η επαναφορά του προηγούμενου καθεστώτος, που κρίνεται επαρκές

Παραχώρηση εκτάσεων για γεωργική χρήση (αρθρ. 47 Ν. 998/79) …..με το νέο νόμο Απαγορεύεται η εκχέρσωση δασών Επιτρέπεται η εκχέρσωση σε δασικές εκτάσεις και τμήματα δασών με ασκεπή μορφή-μορφή δασικής έκτασης Επιτρέπεται η εκχέρσωση σε δημόσιες χορτολιβαδικές εκτάσεις Επιτρέπεται η εκχέρσωση σε κοινόχρηστες και διαθέσιμες εποικιστικές εκτάσεις Απαιτείται οικονομοτεχνική μελέτη βιωσιμότητας από Γεωτεχνικό επιστήμονα

Εξαιρέσεις…… Προστατευτικά δάση (περ. β παρ. 1 αρθρ. 4 Ν. 998/79) Πάρκα και άλση (περ. α παρ. 2 αρθρ. 4 Ν. 998/79) Δάση και δασικές εν γένει εκτάσεις του Ν. Αττικής (περ.ζ παρ. 2 αρθρ. 4 Ν. 998/79 )

Εξαγορά παρανόμως εκχερσωθεισών δασών, δασικών εκτάσεων και δημόσιων χορτολιβαδικών εκτάσεων πριν το Σύνταγμα του 1975 Για την απόδειξη κατοχής δεν λαμβάνονται υπόψη ένορκες βεβαιώσεις. (Η διάταξη αυτή δεν επηρεάζει την εφαρμογή ειδικών διατάξεων όπως του αρθρ. 21 του Ν. 719/77 στη Λαυρεωτική) Για την εξαγορά απαιτείται η καταβολή τιμήματος Καταβολή τιμήματος για την εφαρμογή του «Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου του αρθρ. 45 παρ. 8 του τροπ. Νόμου 998/79) Δεν εφαρμόζεται σε εκτάσεις ειδικού καθεστώτος προστασίας εκτός αν η γεωργική εκμετάλλευση προβλέπεται από το ειδικό καθεστώς προστασίας Με το νέο υπό ψήφιση νομοσχέδιο νομιμοποιούνται οι παράνομες εκχερσώσεις από το έτος 1975-2007 (αναδρομική διαδικασία νομιμοποίησης)

Προβλήματα…… Για την παραχώρηση δεν έπρεπε να εξαιρούνται και οι εκτάσεις της περ. α΄της παρ. 1 του αρθρ. 4 του Ν. 998/79; (προστατευόμενες περιοχές) Στις δασικές εν γένει εκτάσεις της περ. ζ παρ. 2 του αρθρ. 4 νοούνται και οι δημόσιες χορτολιβαδικές εκτάσεις (παρ. 5α); Με δεδομένη την δραματική πτώση της αξίας των γεωργικών εκτάσεων η καταβολή δύο τιμημάτων, πιθανόν να οδηγήσει στην μη εφαρμογή της ρύθμισης Η καταβολή τιμήματος περιβαλλοντικού ισοζυγίου και η εφαρμογή της δάσωσης ή αναδάσωσης είναι πρακτικά αδύνατη για μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις Οι διατάξεις για την οικονομοτεχνική μελέτη είναι αόριστες (μη ύπαρξη προδιαγραφών, αρχής που θα την εγκρίνει κλπ) Πριν την εξαγορά θα πρέπει να προηγηθεί πράξη χαρακτηρισμού για τον χαρακτηρισμό της έκτασης ως μη δασικής;

Παραχώρηση εκτάσεων για κτηνοτροφική εκμετάλλευση (αρθρ. 47Α Ν. 998/79) Στο νέο νόμο….. Αναφέρονται οι επιτρεπόμενες δραστηριότητες Επιτρέπεται και η κατασκευή συνοδών έργων Η έγκριση επέμβασης από τον Δασάρχη με σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής Σταυλισμού και της Αρχής Αδειοδότησης του Ν. 4056/2012 Καθορίζεται αντάλλαγμα χρήσης της παρ. 8 του αρθρ. 45 (στις περιπτώσεις που υφίσταται τέτοια υποχρέωση)

Εξαιρέσεις… Περ. β και δ της παρ. 1 του αρθρ. 4 Ν. 998/79 (προστατευτικά δάση-δάση αναψυχής) Περ. α,δ,ε της παρ. 2 του αρθρ. 4 Ν. 998/79 (πάρκα και άλση, τουριστικές περιοχές-λουτροπόλεις, αρχαιολογικοί χώροι) Εξαιρούνται τα μελισσοκομεία Δεν εξαιρείται ο νομός Αττικής

Προβλήματα….. Για την παραχώρηση δεν έπρεπε να εξαιρούνται και οι εκτάσεις της περ. α΄ της παρ. 1 του αρθρ. 4 του Ν. 998/79; (προστατευόμενες περιοχές) Δύσκολη η εφαρμογή των διατάξεων για μικρούς κτηνοτρόφους και συναφείς δραστηριότητες σε απομακρυσμένες περιοχές

Εγκαταστάσεις τουριστικού χαρακτήρα Με το νέο νόμο….. Επιτρέπεται επέμβαση: - σε δάση -δασικές εκτάσεις - δημόσιες χορτολιβαδικές-πετρώδεις εκτάσεις Απαιτείται: ΄Εκθεση Τουριστικής Αξιοποίησης Επιτρέπονται οι επεμβάσεις σε ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις με τους ίδιους όρους Επιτρέπεται η επέμβαση σε ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις για τη δημιουργία σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων και εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής

Εξαιρέσεις…. Σε προστατευόμενες περιοχές-προστατευτικά δάση-παραγωγικά δάση (περ. α,β, γ της παρ. 1 του αρθρ. 4 Ν. 998/79) Σε πάρκα-άλση-δάση και δασικές εκτάσεις εντός βιομηχανικών ζωνών-δάση και δασικές εκτάσεις εντός του Ν. Αττικής (περ. α, στ, ζ παρ. 2 του αρθρ. 4 Ν. 998/79)

Προβληματισμοί…. Δεν είναι σαφές αν στις εξαιρέσεις περιλαμβάνονται και οι χορτολιβαδικές-βραχώδεις εκτάσεις (οι εξαιρέσεις αφορούν διατάξεις του 998/79 που δεν άλλαξαν- ενώ με τον παρόντα νόμο οι δημόσιες χορτολιβαδικές θεωρούνται ως υπαγόμενες στη δασική νομοθεσία Η δημιουργία σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων και εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής σε ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις μπορεί να γίνει εντός του Ν. Αττικής; Η δημιουργία των ανωτέρω μπορεί να γίνει και σε δημόσια δάση; (υπάρχει αναφορά στο τέλος της παρ. 4β που αφήνει να εννοηθεί ότι μπορεί να γίνει)

ΘΕΜΑΤΑ ΔΑΣΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Αρθρ. 51 παρ. 3: Κλάδοι μεταξύ των οποίων και Διοικητικού που μετατάχθηκαν από την Αγροφυλακή θεωρούνται δασικοί υπάλληλοι Ερώτημα: Οι διοικητικοί γενικά κλάδοι των δασικών υπηρεσιών που επί δεκαετίες δίνουν τον αγώνα για την προστασία των δασών μαζί τε τους υπαλλήλους των δασικών ειδικοτήτων δεν θα πρέπει να θεωρούνται και αυτοί δασικοί υπάλληλοι;

Σας ευχαριστώ για τη προσοχή σας!