Ενότητα 2.2.1-3. Σύγχρονες θεωρίες στη Διδακτική – δημιουργία πλαισίου εκπ/κών σεναρίων / δραστηριοτήτων / διδακτικού υλικού με τη διαμεσολάβηση των ΤΠΕ Επιμορφώτρια: Νότα Σεφερλή panseferli@sch.gr
Πώς συμμετέχουν «ειδικοί» και «αρχάριοι», μέθοδοι και εργαλεία στην εκπαιδευτική διαδικασία;
Βασικές έννοιες Μέθοδος διδασκαλίας Στρατηγικές διδασκαλίας Μοντέλο διδασκαλίας
Ο ρόλος των ενηλίκων στη μαθησιακή πορεία των παιδιών Οι ενήλικες μπορούν να υποστηρίξουν τη μάθηση των παιδιών Κατευθύνοντας την προσοχή Προσδίδοντας δομή στην εμπειρία Ενθαρρύνοντας τις απόπειρες για μάθηση Ελέγχοντας την πολυπλοκότητα και δυσκολία των πληροφοριών Διδάσκοντας στρατηγικές μεταγνωστικού ελέγχου και αυτορρύθμισης
Πώς διαμορφώνεται ο ρόλος του δασκάλου Διευκολύνει το σχηματισμό ομάδων συνεργασίας και το διάλογο μεταξύ των μελών Ενθαρρύνει και υποστηρίζει μαθητικές πρωτοβουλίες Σχεδιάζει το περιβάλλον μάθησης, ώστε να προωθείται η αυτονομία, η αλληλεπίδραση και οι επιλογές Εντάσσει την αποκτηθείσα γνώση σε ένα ρεαλιστικό πλαίσιο Χρησιμοποιεί ποικίλες στρατηγικές για να καλύψει όλα τα ενδιαφέροντα Αξιολογεί τη διαδικασία της δικής του διδασκαλίας Υποστηρίζει και διευκολύνει την αυτοαξιολόγηση, την ετεροαξιολόγηση και τον αναστοχασμό (self-reflection) επί της διαδικασίας μάθησης Κάνει χρήση διαφόρων εργαλείων για την παρακολούθηση της πορείας μάθησης
Πώς διαμορφώνεται ο ρόλος του μαθητή Συμμετέχει ενεργά σε δραστηριότητες που έχουν νόημα για τον ίδιο Αναπτύσσει στρατηγικές κατανόησης όχι μόνο του περιεχομένου της γνώσης αλλά και των συνθηκών εφαρμογής της Αποτελεί μέλος μιας ομάδας με κοινό στόχο Αναλαμβάνει την αποπεράτωση έργου και αναπτύσσει την ανάλογη δράση Αλληλεπιδρά με συμμαθητές της ίδιας ομάδας για την εκπλήρωση του στόχου Αναζητά τη σύνδεση της γνώσης με την πραγματικότητα Καλλιεργεί τα ταλέντα του και τα χρησιμοποιεί σε όλα τα γνωστικά πεδία Επιβλέπει τη διαδικασία μάθησης του, αυτο-αξιολογείται, αναστοχάζεται και λαμβάνει αποφάσεις για τη μελλοντική του δράση
Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία Ποιοι λόγοι συνηγορούν υπέρ της οργάνωσης μαθημάτων στα οποία ευνοούνται η κοινωνική αλληλεπίδραση, η συνεργατική, ομαδική μάθηση;
Οι λόγοι Λόγοι πρακτικοί Λόγοι επιστημολογικοί …
Λόγοι επιστημολογικοί Οι κοινωνικο-πολιτισμικές προσεγγίσεις για τη μάθηση Οι δυνατότητες που προσφέρουν τα σύγχρονα ηλεκτρονικά περιβάλλοντα εργασίας: άμεση σύγχρονη επικοινωνία (με ήχο, εικόνα, γραπτό κείμενο), από κοινού επεξεργασία κειμένων, εικόνων και ντοκουμέντων πάσης φύσεως, από κοινού επίλυση προβλημάτων, διαμοίραση ψηφιακών πόρων, παιχνίδια ρόλων και συλλογικών κατασκευών, συμμετοχή σε κοινότητες, ιστολόγια, Wikis, ασύγχρονη επικοινωνία
Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία Δυνατότητες και περιορισμοί Μέγεθος Κριτήρια συγκρότησης Κατανομή ρόλων Ανάθεση εργασιών – καθορισμός τρόπου εργασίας και παρουσίασης των εργασιών Χρονισμός Χωροταξική διαμόρφωση της τάξης Τρόπος επικοινωνίας του εκπ/κού με τις ομάδες Παρουσίαση των εργασιών Αξιολόγηση
Σχέδια συνεργατικής έρευνας - project Ομαδικές εργασίες που εκτελούνται σε σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα και αποσκοπούν στην παραγωγή ενός τελικού προϊόντος,το οποίο και αξιολογείται από τα μέλη της ομάδας (και από τις άλλες ομάδες)
Απαραίτητα βήματα Επιλογή του θέματος Συγκεκριμενοποίηση των στόχων Συνεργατικός σχεδιασμός Αναζήτηση πηγών Εκτέλεση Παρουσίαση του τελικού προϊόντος Αξιολόγηση
Τεχνολογίες της Πληροφορίας και Επικοινωνίας στο σχολείο Γιατί;;
Αλλά … Δεν αναιρείται η ανάγκη για ουσιαστική και ευέλικτη γνώση του γνωστικού αντικειμένου και της διδακτικής του
Οι ΤΠΕ μπορούν να αξιοποιηθούν στην εκπαιδευτική διαδικασία με τρόπους, όπως Να στηρίξουν καινοτόμες δράσεις Να στηρίξουν μαθησιακά περιβάλλοντα βασισμένα στη επίλυση (αυθεντικών) προβλημάτων Να αποτελέσουν «σκαλωσιά» και εργαλεία που υποστηρίζουν τη μάθηση Να προσφέρουν σε δάσκαλο – μαθητές ευκαιρίες για ανατροφοδότηση και αναστοχασμό Να στηρίξουν τη δημιουργία κοινοτήτων
Βιβλιογραφία Επιμορφωτικό υλικό για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική πράξη, Τεύχος 1: Γενικό Μέρος, Γ΄ έκδοση. Πάτρα: ΙΤΥΕ, 2013, σσ. 48-53.
Ενεργός συμμετοχή
Κοινωνική αλληλεπίδραση Συμμετοχή σε διάλογο, οργανωμένη συζήτηση, ομάδες με στόχο την παραγωγή ενός έργου Διαμόρφωση του μαθησιακού περιβάλλοντος (χώροι, εργαλεία, μέσα) Επικοινωνία με την ευρύτερη κοινότητα (ενδεχομένως με τους «ειδικούς»)