Προσέλκυση Επενδύσεων στον τομέα του Ιαματικού Τουρισμού Ιαματικός Τουρισμός, για μια Νέα Στρατηγική Ανάπτυξης Αθήνα 25/09/2013 Στάθης Ραγκούσης Δ/νων Σύμβουλος ΠΕΤΑ ΑΕ
Ο Ιαματικός Τουρισμός σε κρίση Η επισκεψιμότητα των Λουτρικών Μονάδων (2005 – 2012) Στοιχεία από Έρευνα που διενέργησε η Ομάδα Περιβάλλοντος του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) για το Ερευνητικό Πρόγραμμα : «Ιαματικές Πηγές και Λουτρότοποι» 1
Το 2010, ως επακόλουθο των περικοπών των επιχορηγήσεων από τα ασφαλιστικά ταμεία, ανακόπτεται η ανάπτυξη που παρουσιάζει ο τομέας Ιαματικού Τουρισμού σημειώνοντας πτώση 11,5% έναντι του 2009. Το 2012 παρατηρείται σημαντική μείωση της επισκεψιμότητας η οποία ανέρχεται στο 45% έναντι του 2011 και στο 56% έναντι του 2005. 1
Οι Περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας και Κεντρικής Μακεδονίας συγκεντρώνουν τον υψηλότερο αριθμό επισκεπτών / εισιτηρίων ενώ οι Περιφέρειες το Νοτίου Αιγαίου και Δυτικής Μακεδονίας παρουσιάζουν την χαμηλότερη επισκεψιμότητα. 1
1
Συμπεράσματα Ο Ιαματικός Τουρισμός έχει εισέλθει σε μία περίοδο δομικής κρίσης. Αναγκαίος ο επαναπροσδιορισμός του μοντέλου ανάπτυξης - η χάραξη μιας νέας στρατηγικής ανάπτυξης. Οι Δήμοι κατέχουν σημαντικό μερίδιο των εγκαταστάσεων. Κρίσιμος ο ρόλος τους στη διαμόρφωση της νέας στρατηγικής ανάπτυξης. 1
Συστατικά στοιχεία μίας νέας στρατηγικής του τομέα Επαναπροσδιορισμός του προϊόντος εντάσσοντας υπηρεσίες οι οποίες θα απευθύνονται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και φύλα του πληθυσμού. Δημιουργία δευτερογενούς τουριστικής προσφοράς και παροχή ποικίλων άλλων δραστηριοτήτων (πολιτιστικών, αναψυχής κτλ) για την ανάδειξη της περιοχής ως νέο τουριστικό προορισμό καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Δημιουργία κατάλληλων υποδομών. Βελτίωση εγκαταστάσεων σε σύγχρονες υποδομές και εξοπλισμό για προσφορά ανταγωνιστικών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας. Προβολή και προώθηση του προϊόντος σε αγορές του εξωτερικού. 1
Προϋποθέσεις - μέσα για την επίτευξη των στόχων Προϋποθέσεις - μέσα για την επίτευξη των στόχων Κεφάλαια που θα κατευθυνθούν σε επενδύσεις για αναβάθμιση και συμπλήρωση των υφιστάμενων υποδομών. Τεχνογνωσία στην διαχείριση των εγκαταστάσεων και την προσφορά ποιοτικών υπηρεσιών. Ικανότητα πρόσβασης στις διεθνείς αγορές για προσέλκυση πελατείας. Μπορούν οι Δήμοι να ικανοποιήσουν και τις τρείς προϋποθέσεις; Κατά την εκτίμησή μας ΌΧΙ. Διέξοδος: Η αναζήτηση συμμαχιών με διεθνούς βεληνεκούς επενδυτές, που θα εξασφαλίζουν τις παραπάνω προϋποθέσεις. 1
Μεθοδολογία για την προσέλκυση επενδυτών και την οικοδόμηση συνεργασιών 1
Δημιουργία «κρίσιμης ποσότητας» Τα ισχυρά και έμπειρα επενδυτικά σχήματα ενδιαφέρονται μόνο για μεγάλου μεγέθους εκμεταλλεύσεις. Οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις στην χώρα μας δεν πληρούν αυτήν την προϋπόθεση. Ομαδοποίηση των Ιαματικών εγκαταστάσεων/ εκμεταλλεύσεων ώστε να δημιουργηθούν μεγέθη που θα προσελκύσουν το ενδιαφέρον μεγάλων επενδυτικών σχημάτων. Απαραίτητη η συνεργασία των Δήμων και ομαδοποίηση των εγκαταστάσεων που διαθέτουν ώστε να επιτευχθεί αύξηση των μεγεθών. 1
Market sounding – Προβολή του «προϊόντος» Πηγαίνουμε στους επενδυτές – δεν τους περιμένουμε να μας ανακαλύψουν. Δημιουργία ταυτότητας εγκαταστάσεων / εκμεταλλεύσεων Συστηματική προβολή των επενδυτικών προτάσεων στη διεθνή επενδυτική κοινότητα. Οργάνωση Road shows στο εξωτερικό. Προβολή μέσα από το διαδίκτυο (Portal). Συμμετοχή σε διεθνείς θεματικές εκθέσεις Διασύνδεση με διεθνείς οργανισμούς Υποδοχή επενδυτικού ενδιαφέροντος. Ένα σημείο υποδοχής με εξειδίκευση , συνέπεια και συνέχεια. 1
Από την εκδήλωση ενδιαφέροντος στην συνεργασία Αύξηση της αξίας της προσφερόμενης επένδυσης Άδειες / αναίρεση θεσμικών και νομικών εμποδίων. Υποστηρικτικές υποδομές . Συμπληρωματικές /συναφείς δράσεις. Συναίνεση των τοπικών κοινωνιών. Δημοπράτηση - σύναψη συμβάσεων. Επιλογή της διαγωνιστικής διαδικασίας Δημοπράτηση Υπογραφή συμβάσεων 1
Ο ρόλος της ΠΕΤΑ ΑΕ (1) Η ΠΕΤΑ ΑΕ είναι εταιρεία της αυτοδιοίκησης, που σκοπός της είναι να καταστεί ένας χρήσιμος και αποτελεσματικός συνεργάτης των ΟΤΑ στην προώθηση της τοπικής ανάπτυξης και ειδικότερα στη υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων σε συνεργασία με τον Ιδιωτικό Τομέα. Σε αυτή την κατεύθυνση η Π.Ε.Τ.Α. Α.Ε., το Υπουργείο Εσωτερικών (ΥΠ.ΕΣ.) και Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (Κ.Ε.Δ.Ε.) έχουν προχωρήσει στην υπογραφή προγραμματικής σύμβασης με στόχους: Δημιουργία Βάσης Δεδομένων Επενδυτικών Σχεδίων των ΟΤΑ, που συνίσταται στον εντοπισμό, τη συγκέντρωση, ομαδοποίηση, και αξιολόγηση αναπτυξιακών έργων των Ο.Τ.Α. α’ και β΄ βαθμού (Δήμων και Περιφερειών), τα οποία δύνανται να υλοποιηθούν μέσω ΣΔΙΤ. 1
Ο ρόλος της ΠΕΤΑ ΑΕ (2) 2. Προβολή των ανταποδοτικών επενδυτικών σχεδίων των ΟΤΑ, με: Τη δημιουργία web εφαρμογής (portal) μέσω της οποίας θα προβάλλονται τα επενδυτικά σχέδια των ΟΤΑ σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, τροφοδοτούμενη με τα στοιχεία της Βάσης Δεδομένων. την πραγματοποίηση θεματικών συναντήσεων (Road Shows) παρουσίασης των επενδυτικών σχεδίων των ΟΤΑ σε επενδυτές στην Ελλάδα και το Εξωτερικό. 3. Υποστήριξη στην υλοποίηση των Επενδυτικών Σχεδίων των Ο.Τ.Α.: Την οργάνωση και λειτουργία HELPDESK για την υποστήριξη των Ο.Τ.Α. και των ιδιωτών, που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Την υποστήριξη στην ωρίμανση των επενδυτικών σχεδίων και στη διαδικασία δημοπράτησης, σε συνεργασία με τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Τη δημιουργία ΝΕΩΝ πηγών χρηματοδότησης και χρηματοδοτικών «προϊόντων» για την χρηματοδότηση των αναπτυξιακών έργων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης 1
Επίλογος Η χάραξη μίας νέας στρατηγικής ανάπτυξης στον τομέα του Ιαματικού Τουρισμού είναι επιβεβλημένη. Συστατικά στοιχεία της νέας στρατηγικής πρέπει να είναι η εξωστρέφεια και η αναβάθμιση του «προϊόντος» Κρίσιμος παράγοντας για την επιτυχή κατάληξη είναι η εξασφάλιση συνεργασίας με διεθνούς εμβέλειας επενδυτές. Η προσέλκυση επενδύσεων στον τομέα, προϋποθέτει μεγαλύτερα μεγέθη, συστηματικό τρόπο προσέγγισης και σύγχρονες και διαφανείς διαδικασίες «ωρίμανσης» και δημοπράτησης. Η αυτοδιοίκηση έχει το πρώτο λόγο. 1
«ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ – ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» «ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ – ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» Αναπτυξιακή Ανώνυμη Εταιρεία Ο.Τ.Α. (Π.Ε.Τ.Α. Α.Ε.) Ηπείρου 11, 10433, Αθήνα Τηλέφωνο: 213 215 56 00 Fax: 213 215 56 24 webite: www.info-peta.gr E-mail: peta@info-peta.gr 1