“Εκπαίδευση, Σημασία, Στόχοι και Αρμοδιότητες της Λειτουργίας της Διοίκησης Ανθρωπίνων Πόρων”

Βασικές έννοιες - ορισμοί Η Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων ή Διοίκηση Προσωπικού αποτελεί επιστημονικό κλάδο της διοίκησης των επιχειρήσεων. Μελετά και ερευνά όλα τα ζητήματα που αφορούν τη διαχείριση των ανθρώπινων πόρων μιας επιχείρησης ή ενός οργανισμού. Η Διοίκηση των Ανθρώπινων Πόρων αποτελεί μια σημαντική επιχειρησιακή λειτουργία, αφού οι άνθρωποι αποτελούν τον πιο σημαντικό και κρίσιμο παράγοντα επιτυχίας κάθε οργανωμένης ανθρώπινης δραστηριότητας. Η λειτουργία αυτή ανατίθεται πλέον σε εξειδικευμένα στελέχη με σχετικές σπουδές και εμπειρίες. Σχεδόν σε όλες τις μεγάλες επιχειρήσεις ή τους οργανισμούς υπάρχει ξεχωριστό τμήμα ή διεύθυνση που έχει την ευθύνη της Διοίκησης των Ανθρώπινων Πόρων. Ο ρόλος του τμήματος ή της Διεύθυνσης Ανθρώπινων Πόρων είναι να σχεδιάζει τις πολιτικές και τα συστήματα της Διοίκησης Ανθρώπινων Πόρων καθώς και να εκτελεί κάποιες συγκεκριμένες λειτουργίες.

Βασικές έννοιες - ορισμοί Όμως, σε επιμέρους λειτουργίες, όπως η αξιολόγηση, η εκπαίδευση, οι προσλήψεις, οι προαγωγές συμμετέχουν όλοι οι προϊστάμενοι της επιχείρησης. Για παράδειγμα, το Τμήμα Διοίκησης Ανθρώπινων Πόρων σχεδιάζει το σύστημα αξιολόγησης του προσωπικού και υποστηρίζει τη διαδικασία αξιολόγησης, όμως η αξιολόγηση κάθε εργαζόμενου γίνεται κυρίως από τον άμεσο προϊστάμενο με το σύστημα και τη διαδικασία που προβλέπεται. Ο διευθυντής προσωπικού εργάζεται σε μικρές ή μεγάλες επιχειρήσεις και οργανισμούς. Οι δημόσιες επιχειρήσεις συνήθως έχουν εξειδικευμένα τμήματα προσωπικού.

Εκπαίδευση Ο διευθυντής προσωπικού συνήθως είναι πτυχιούχος οικονομικών ή κοινωνικών σχολών των Α.Ε.Ι. με ειδίκευση στη διοίκηση ή πτυχίο πανεπιστημίου στους Ανθρώπινους Πόρους, στο Εργατικό δίκαιο ή στην Ψυχολογία της εργασίας. Τη θέση όμως μπορεί να την αναλάβει κάποιος λόγω πολυετούς πείρας μέσα στην ίδια επιχείρηση ή έχοντας εμπειρία παρόμοιας θέσης από άλλο χώρο. Σχετικές γνώσεις διδάσκονται και σε επίπεδο Τεχνολογικών Επαγγελματικών Ιδρυμάτων όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο.

Σπουδές Σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων και Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού μπορούν να γίνουν από πολλούς εκπαιδευτικούς χώρους και επίπεδα σπουδών, όπως τμήματα των Οικονομικών Σχολών των ΑΕΙ και ΑΤΕΙ με ειδίκευση στη διοίκηση. Οι πτυχιούχοι των παραπάνω τμημάτων έχουν τη δυνατότητα παρακολούθησης μεταπτυχιακών σπουδών τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Σπουδές κατώτερου επιπέδου παρέχονται επίσης στα δημόσια και ιδιωτικά ΙΕΚ. Παράλληλα, οι ενδιαφερόμενοι για αυτό το επάγγελμα μπορούν να ακολουθήσουν σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων και Ανθρώπινου Δυναμικού σε κολέγια ή στα συνεργαζόμενα με αυτά πανεπιστήμια του εξωτερικού, με την προϋπόθεση, όμως, οι τίτλοι σπουδών που χορηγούνται από αυτά να αναγνωρίζονται από τον ΔΟΑΤΑΠ, τόσο για τα ακαδημαϊκά, όσο και για τα επαγγελματικά τους δικαιώματα.

Απαραίτητα Προσόντα 1. Πτυχίο οικονομικής κατεύθυνσης 2. Πολύ καλή γνώση ηλεκτρονικών υπολογιστών 3. Πολύ καλή γνώση Αγγλικών 4. Προσανατολισμός στον άνθρωπο

Επιθυμητά Προσόντα 1. Μεταπτυχιακός τίτλος σπουδών (MBA ή Human Resources Management) 2. Προϋπηρεσία σε ανάλογο τμήμα (πρακτική άσκηση) 3. Γνώση προγραμμάτων μισθοδοσίας

Ο Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού αποφασίζει σχετικά με τον προγραμματισμό, την ανάπτυξη του προσωπικού, την επιλογή, τις υπηρεσιακές αρμοδιότητες και τις εργασιακές σχέσεις των στελεχών μιας εταιρίας ή ενός οργανισμού.

Δεξιότητες Ο διευθυντής προσωπικού πρέπει να έχει οργανωτικές, επικοινωνιακές και διοικητικές ικανότητες, να επιδεικνύει ευαισθησία σε προσωπικά θέματα, να έχει αναπτυγμένο αίσθημα δικαιοσύνης και ικανότητα ενθάρρυνσης του προσωπικού για υψηλότερες αποδόσεις. Παράλληλα, η συναισθηματική σταθερότητα και η ψυχραιμία για την αντιμετώπιση δυσάρεστων διαπροσωπικών καταστάσεων, όπως επίσης η διορατικότητα, η διαλλακτικότητα καθώς και η ικανότητα ευελιξίας και διαπραγμάτευσης σε θέματα που αφορούν και απασχολούν το ανθρώπινο δυναμικό της επιχείρησης, αποτελούν επιπρόσθετα προσωπικά χαρακτηριστικά του διευθυντή προσωπικού.

Δεξιότητες Διανοητικές ικανότητες: Αναφέρονται στην ικανότητα του να αντιλαμβάνεται ολότητες που αποτελούνται από μέρη οργανικά συνδεδεμένα μεταξύ τους, να μπορεί να αντιλαμβάνεται φαινόμενα, καταστάσεις, αντικείμενα, να τα ταξινομεί να τα αξιολογεί, να τα συγκρίνει, να τα ιεραρχεί, να τα αναλύει και να τα συνθέτει. Ανθρώπινες ικανότητες : Αναφέρονται στη δυνατότητα του στελέχους να χειρίζεται τον ανθρώπινο παράγοντα αποτελεσματικά, έτσι ώστε να επηρεάζει τη συμπεριφορά του και να την κατευθύνει προς την αποτελεσματική υλοποίηση των στόχων της οργάνωσης. Τεχνικές ικανότητες : Είναι η ικανότητα του στελέχους να χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τεχνικές, μοντέλα, διαδικασίες, εργαλεία.

Διανοητικές Ικανότητες  Λήψη αποφάσεων σε συνθήκες αβεβαιότητας  Ανάπτυξη καινοτομιών  Επιχειρηματική σκέψη  Ανάπτυξη οργανωτικών δομών  Ανάπτυξη στρατηγικού σχεδιασμού

Ανθρώπινες Ικανότητες  Προφορική, γραπτή επικοινωνία  Ενθάρρυνση, εμψύχωση, έμπνευση και καθοδήγηση  Χειρισμός συγκρούσεων και διαφωνιών  Διαπραγματευτική ικανότητα  Ικανότητα αυτομάθησης, αυτοανάπτυξης

Τεχνικές Ικανότητες  Ανάλυση κόστους – ωφελειών  Αναζήτηση - αξιοποίηση πληροφοριών  Χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών  Διαχείριση χρόνου  Σχεδιασμός προσωπικής καριέρας  Χρήση μοντέλων επιχειρησιακής έρευνας  Χρήση τεχνικών προγραμματισμού και λήψης αποφάσεων

Ο ρόλος του στελέχους HR σε μία επιχείρηση Ο βασικός σκοπός είναι να εξασφαλίζει σε κάθε στιγμή τους κατάλληλους ανθρώπους από άποψη ποιότητας και ποσότητας που έχει ανάγκη η επιχείρηση ή ο οργανισμός καθώς και την αποτελεσματική χρήση και αξιοποίηση αυτών. Τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες είναι πολύπλευρα. Στόχος είναι να μπορέσει να βελτιώσει την απόδοση της εργασίας και ταυτόχρονα να φροντίσει για την ικανοποίηση του προσωπικού τόσο από την εργασία που του έχει ανατεθεί, όσο και από άποψη μισθών και λοιπών παροχών. Ακόμη, φροντίζει για την αποδοτικότερη αξιοποίηση των εργαζομένων, το ύψος των αμοιβών, τις κατάλληλες συνθήκες εργασίας και ασφάλειας του προσωπικού. Ειδικότερα, αναπτύσσει διαπροσωπικές σχέσεις με το προσωπικό, ώστε να δημιουργήσει ένα κλίμα κατανόησης και εμπιστοσύνης.

Ο ρόλος του στελέχους HR σε μία επιχείρηση Εξετάζει τους υποψήφιους για πρόσληψη στην εταιρεία και προτείνει τους καταλληλότερους. Αξιολογεί την απόδοση των υπαλλήλων και προτείνει οριζόντιες και κατακόρυφες μετακινήσεις τους σε θέσεις εργασίας για τη βελτίωση της αποδοτικότητας ή την απομάκρυνση τους από την εταιρεία. Σχεδιάζει και προτείνει την κλίμακα των μισθών και των ασφαλιστικών ή άλλων παροχών για το προσωπικό. Οργανώνει προγράμματα εκπαίδευσης του προσωπικού. Τέλος, ενημερώνεται και προσπαθεί να αντιμετωπίσει τυχόν διαφωνίες μεταξύ του προσωπικού.

Επαγγελματικές συνθήκες Η θέση συνοδεύεται από ευθύνες και ένταση. Η επικοινωνία με άλλα άτομα τόσο εντός της επιχείρησης, όσο και εκτός, είναι καθημερινή, ενώ δεν λείπουν και οι εντάσεις με το προσωπικό. Το καθημερινό ωράριο εργασίας του διευθυντή προσωπικού καθορίζεται και εξαρτάται από τη λειτουργία και τις ανάγκες της επιχείρησης όπου εργάζεται. Ο διευθυντής προσωπικού εργάζεται κυρίως στο γραφείο του. Μερικές φορές επισκέπτεται τους χώρους εργασίας των εργαζομένων.

Η καθημερινότητα ενός υπευθύνου ανθρωπίνων πόρων Μία ημέρα στη ζωή ενός υπευθύνου ανθρωπίνων πόρων περιλαμβάνει συνεδρίαση με τα ανώτατα στελέχη, τους εργαζομένους και τους αιτούντες εργασία στην εταιρεία. Ξοδεύουν αρκετές ώρες φροντίζοντας μία ευρεία ποικιλία διοικητικών θεμάτων που αφορούν στην καθημερινή λειτουργία της εταιρίας.

Τάση της αγοράς εργασίας - επίδραση του περιβάλλοντος Ταχύτητα αλλαγών Παγκοσμιοποίηση – διεθνοποίηση Αλλαγές στη νομοθεσία Διαφορετικότητα εργαζομένων Μεταβαλλόμενοι ρόλοι στην οικογένεια και την εργασία Έλλειψη επαγγελματικών δεξιοτήτων Ανάπτυξη τριτογενούς τομέα (υπηρεσίες) Ραγδαία ανάπτυξη τεχνολογίας Συγχωνεύσεις, εξαγορές

ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ Εισαγωγή  ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΕΥΕΛΙΞΙΑ – Ευρύ φάσμα γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων – Καλύτερη ανταπόκριση σε μεταβολές – Ενίσχυση ομαδικής εργασίας  ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ ΕΥΕΛΙΞΙΑ – Διαφορετικοί τύποι συμβάσεων (έργου, μερικής απασχόλησης κ.λ.π.)  ΕΥΕΛΙΞΙΑ ΩΡΑΡΙΟΥ – Ελαστικό ωράριο, βάρδιες  ΕΥΕΛΙΞΙΑ ΑΜΟΙΒΗΣ

Οι άνθρωποι είναι δημιουργοί των οργανισμών και συνδετικός κρίκος μεταξύ όλων των ενεργειών και δράσεων του οργανισμού. Χωρίς αυτούς δε μπορεί να υπάρξει οργανισμός ούτε εκπαιδευτικός ούτε άλλου είδους.