1 Ανάπτυξη ιστοσελίδας στο πλαίσιο της διδασκαλίας της Στατιστικής Εφαρμογές με χρήση Νέων Τεχνολογιών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση Τσολακίδης Κωνσταντίνος Γιαλαμάς Βασίλειος Αθανασιάδης Ηλίας Στέφος Ευστάθιος Νικολοπούλου Κλεοπάτρα

2 Κατά τη διάρκεια του χειμερινού εξαμήνου του ακαδημαϊκού έτους 2009 – 2010 στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου πραγματοποιήθηκε έρευνα στους φοιτητές του Τμήματος που διδάσκονταν Στατιστική. Η έρευνα αφορούσε τη διερεύνηση της αλλαγής των στάσεων των φοιτητών απέναντι στη Στατιστική μετά τη διδασκαλία του μαθήματος με χρήση Νέων Τεχνολογιών αλλά και την υλοποίηση εργασίας τύπου Project που πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια σύγχρονων λογισμικών και του διαδικτύου.

3 Σε αυτό το πλαίσιο διερευνήθηκαν λογισμικά που είναι εύκολο να βρεθούν από τους φοιτητές των παιδαγωγικών τμημάτων, τόσο κατά τη διάρκεια των σπουδών τους όσο και στα σχολεία όπου θα υπηρετήσουν ως δάσκαλοι, όπως είναι το Microsoft Excel, το ελεύθερο λογισμικό στο διαδίκτυο (freeware) SLGallery, οι προσομοιώσεις του Virtual Institute of Applied Science, οι εφαρμογές Java του Rice Virtual Lab in Statistics και το SPSS v.17 που χρησιμοποιείται σε ευρεία κλίμακα στην παιδαγωγική έρευνα. Κατόπιν αναπτύχθηκαν Φύλλα Εργασίας που δόθηκαν στους φοιτητές κατά τη διάρκεια των μαθημάτων και είχαν ως στόχο τη διδασκαλία της Στατιστικής με σύγχρονα – αλλά και ταυτόχρονα απλά στη χρήση – λογισμικά.

4 Τα μαθήματα πραγματοποιήθηκαν εξολοκλήρου στο εργαστήριο Η/Υ του Τμήματος. Βασικό εργαλείο υλοποίησης της έρευνας ήταν ιστοσελίδα που κατασκευάστηκε με τη βοήθεια των λογισμικών Macromedia Dreamweaver 8 και E-Learning XHTML Editor (eXe), στην οποία παρουσιάζονταν ο σκοπός της εργασίας, στοιχεία της διδασκαλίας της Στατιστικής στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, οι σημειώσεις του μαθήματος, τα Φύλλα Εργασίας, εφαρμογές του διαδικτύου, οι παρουσιάσεις με PowerPoint, συνδέσεις με χρήσιμες ιστοσελίδες καθώς και δυνατότητες επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης εκπαιδευτικών – εκπαιδευόμενων.

5 Στο πλαίσιο της διδασκαλίας παρουσιαζόταν αρχικά η βασική θεωρία του μαθήματος με χρήση PowerPoint. Γι’ αυτό κατασκευάστηκαν αρχεία παρουσίασης που κάλυπταν ολόκληρη τη διδακτέα ύλη. Μετά τη διδασκαλία της θεωρίας υλοποιούνταν εφαρμογές – σχετικές με τη θεωρία – στους υπολογιστές του εργαστηρίου επιλέγοντας κάθε φορά κάποιο από τα παραπάνω Φύλλα Εργασίας. Στο πλαίσιο της αλληλεπίδρασης εκπαιδευτικών και φοιτητών, αλλά και της γενικότερης επικοινωνίας, κατασκευάστηκε ιστολόγιο, στο οποίο οι φοιτητές είχαν τη δυνατότητα να παρέμβουν στο σχεδιασμό της διδασκαλίας, να καταθέτουν προτάσεις κ.ά.

6 Για την έρευνα χρησιμοποιήθηκε, μετά από άδεια, το ερωτηματολόγιο SATS-36 (Survey of Attitudes Toward Statistics) της Ομότιμης Καθηγήτριας του New Mexico University Candace Schau. Ουσιαστικά πρόκειται για δύο ερωτηματολόγια: το PRE-SATS που δίνεται πριν τη διδακτική παρέμβαση και το POST-SATS που δίνεται μετά. Τα δύο ερωτηματολόγια δίνουν αποτελέσματα για έξι παράγοντες που καθορίζουν τις στάσεις των ερωτηθέντων σχετικά με τη Στατιστική: (α) Συναισθήματα, (β) Γνωστική ικανότητα, (γ) Αξία, (δ) Δυσκολία, (ε) Ενδιαφέρον και (στ) Προσπάθεια.

7 Το προφίλ των φοιτητών Στην έρευνα συμμετείχαν 126 φοιτητές (19 άνδρες και 107 γυναίκες), οι οποίοι συμπλήρωσαν το PRE-SATS στην αρχή του εξαμήνου και το POST-SATS στο τέλος του εξαμήνου. Το 2,38% των φοιτητών που συμμετείχε στην έρευνα παρακολουθούσε το 1 ο έτος σπουδών, το 50,00% παρακολουθούσε το 2 ο έτος, το 44,44% παρακολουθούσε το 4 ο έτος σπουδών και το 1,59% παρακολουθούσε το 5 ο έτος. Ένας φοιτητής παρακολουθούσε το 6 ο έτος (0,79%) και ένας το 7 ο έτος. Οι 113 φοιτητές ήταν Έλληνες (89,68%) και οι υπόλοιποι 13 (10,32%) Κύπριοι. Από τη θεωρητική κατεύθυνση προέρχονταν 81 φοιτητές (64,3%), από τη θετική 20 (15,9%), από την τεχνολογική 18 (14,3%), από την 1 η δέσμη 2 (1,6%), από την 4 η δέσμη 3 (2,4%) και από τα ΤΕΛ-ΤΕΕ 2 (1,6%).

8 Στην ερώτηση πόσο «βοηθούν οι Νέες Τεχνολογίες στην κατανόηση της Στατιστικής»το συνολικό ποσοστό του «πολύ» και «πάρα πολύ» αποτελεί το 69,84% και είναι προφανές ότι η αποδοχή της χρησιμότητας των Νέων Τεχνολογιών στη διδασκαλία της Στατιστικής ήταν πολύ υψηλή από τους φοιτητές που συμμετείχαν στην έρευνα.

9 Στάσεις PRE-SATSPOST-SATS Sig. (2-tailed) Cohen’s d Μέση τιμή Τυπική απόκλιση Μέση τιμή Τυπική απόκλιση Συναισθήματα4,621,135,371,180,0000,65 Γνωστική ικανότητα5,121,145,791,070,0000,60 Αξία5,381,035,831,020,0000,44 Δυσκολία3,820,783,900,700,2340,10 Ενδιαφέρον5,711,045,900,970,0510,18 Προσπάθεια5,900,955,911,000,8570,01 Πραγματοποιήθηκε έλεγχος μέσων τιμών με τη χρήση του ελέγχου των εξαρτημένων ζευγών (Paired-Samples T-Test) των στάσεων των φοιτητών απέναντι στη Στατιστική. Πραγματοποιήθηκε, επίσης, υπολογισμός του συντελεστή d του Cohen που δείχνει τη συσχέτιση της επίδρασης του μεγέθους. Διαπιστώθηκε ότι υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά ανάμεσα στο PRE-SATS και στο POST-SATS στις στάσεις Συναισθήματα, Γνωστική ικανότητα και Αξία. Διαφοροποίηση παρουσιάζεται και στη στάση Ενδιαφέρον αλλά όχι ιδιαιτέρως σημαντική. Στις στάσεις Δυσκολία και Προσπάθεια δεν παρουσιάζεται στατιστικά σημαντική διαφορά πριν και μετά τη διδακτική παρέμβαση.

10 Η έρευνα έδειξε ότι η χρήση των Νέων Τεχνολογιών βελτίωσε σημαντικά τις στάσεις των φοιτητών απέναντι στη Στατιστική μετά τη διδακτική παρέμβαση που πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια εργαλείων του διαδικτύου. Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαιώνει και η Ιεραρχική Ταξινόμηση που οδήγησε στη δημιουργία 4 ομάδων φοιτητών. Όλες οι ομάδες, εκτός από την τρίτη, παρουσίασαν θετικές στάσεις απέναντι στη Στατιστική. 1η ομάδα (54 φοιτητές, 42,86%) Οι φοιτητές και φοιτήτριες της πρώτης ομάδας είχαν κυρίως ελληνική υπηκοότητα, προέρχονταν από τη θεωρητική κατεύθυνση και παρουσίασαν οριακά θετικές στάσεις απέναντι στη Στατιστική. Η ικανότητά τους στα Μαθηματικά ήταν σχετικά κάτω του μετρίου και μετά το πέρας του εξαμήνου δήλωσαν ότι κατανόησαν αρκετά τις βασικές αρχές της Στατιστικής. 2 η ομάδα (33 φοιτητές, 26,19%) Οι φοιτητές και φοιτήτριες της δεύτερης ομάδας δήλωσαν ότι οι ικανότητές τους στα Μαθηματικά ήταν αρκετά καλές και παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στις στάσεις τους απέναντι στη Στατιστική μετά τη διδακτική παρέμβαση. Ήταν κυρίως κυπριακής καταγωγής αλλά και Έλληνες που εισήχθησαν με κατατακτήριες εξετάσεις.

11 3η ομάδα (17 φοιτητές, 13,49%) Οι φοιτητές και φοιτήτριες της τρίτης ομάδας είχαν αρνητικές στάσεις απέναντι στη Στατιστική στην αρχή του εξαμήνου αλλά και μετά το πέρας των μαθημάτων οι στάσεις τους δεν βελτιώθηκαν αισθητά. Δήλωσαν ότι είναι πολύ αδύνατοι στα Μαθηματικά. Δεν κατανόησαν τις βασικές αρχές του μαθήματος και δεν πίστευαν ότι η Στατιστική θα τους βοηθήσει στην εργασία τους. 4 η ομάδα (22 φοιτητές, 17,46%) Οι φοιτητές και φοιτήτριες της τέταρτης ομάδας προέρχονταν κυρίως από τη θετική κατεύθυνση, παρουσίασαν πολύ θετικές στάσεις απέναντι στη Στατιστική, δήλωσαν ότι ξέρουν πολύ καλά Μαθηματικά και κατανόησαν πλήρως τις βασικές αρχές της Στατιστικής. Πιστεύουν ότι η Στατιστική θα είναι πολύ χρήσιμη στην επαγγελματική τους ζωή και δήλωσαν ότι οι Νέες Τεχνολογίες τους βοήθησαν πάρα πολύ στην κατανόηση του μαθήματος.

12 Προτάσεις για περαιτέρω έρευνα Η προμήθεια διαδραστικών πινάκων στα δημόσια σχολεία της Ελλάδας που ξεκίνησε από το σχολικό έτος 2010 – 2011 δίνει νέο ενδιαφέρον στην έρευνα που αφορά τη χρήση των Νέων Τεχνολογιών στη διδασκαλία της Στατιστικής. Οι νέες εφαρμογές, η αποδοχή τους από την εκπαιδευτική κοινότητα, η κατάλληλη επιμόρφωση των διδασκόντων, η αποτελεσματικότητα των νέων μεθόδων στη διδακτική πράξη, τα τεχνικά και λειτουργικά προβλήματα που θα προκύψουν κλπ. αποτελούν σημαντική πρόκληση για τους ερευνητές που θα επιδιώξουν να συνεχίσουν τη μελέτη και να προχωρήσουν πέρα από τα αποτελέσματα της παρούσης εργασίας σχετικά με τη χρήση των Νέων Τεχνολογιών στη διδασκαλία της Στατιστικής.