ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΕΤΑΙΡΙKH ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΥΠΟ ΤΗΣ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑΣ : ΚΟΤΖΑΜΠΟΥΙΚΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : Κλεανθησ κωνσταντινουδησ ΣΕΡΡΕΣ 2014
Σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά, με ενήμερους καταναλωτές και ευαισθητοποιημένη κοινωνία, οι επιχειρήσεις βρέθηκαν προ των ευθυνών τους έναντι του κοινωνικού συνόλου (Porter & Kramer). Στη δεκαετία του 1990, οι τολμηρές ενέργειες των ακτιβιστών προκάλεσαν την προσοχή των μέσων μαζικής ενημέρωσης και τα θέματα κοινωνικής ανευθυνότητας έγιναν γνωστά στο ευρύ κοινό. Στη δεκαετία που διανύουμε ο ακτιβισμός μπορεί να εκφραστεί με μια απλή καταγγελία εταιρικής κοινωνικής ανευθυνότητας και να διαδοθεί ταχύτατα σε εκατομμύρια χρήστες , με ολέθριες συνέπειες για την επιχείρηση. Μέσα σε μια δεκαετία η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη αναδείχθηκε σημαντικό ζήτημα διαβούλευσης, τόσο σε πολιτικό όσο και σε επιχειρηματικό επίπεδο. Δημιούργησε ένα νέο ακαδημαϊκό πεδίο έρευνας και μελέτης σε πολλά πανεπιστήμια του κόσμου και αποτέλεσε την κύρια στρατηγική επιλογή για την ανάπτυξη της Ευρώπης τον 21ο αιώνα. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη διένυσε πολύ δρόμο από την αποσπασματική φιλανθρωπία ως την οργανωμένη στρατηγική διάσταση, που μπορεί να προσλάβει σήμερα. Ωστόσο οι επιχειρήσεις δεν εφαρμόζουν ανάλογες και ιδίου τύπου πρακτικές ΕΚΕ.
Υπάρχουν επιχειρήσεις που εφαρμόζουν συγκεκριμένα προγράμματα ΕΚΕ και μόνες τους θέτουν στόχους, αναλαμβάνουν δράσεις, προβαίνουν σε ελέγχουν, εφαρμόζουν συστήματα αξιολόγησης των δράσεων ΕΚΕ και υλοποιούν περιβαλλοντικά πρότυπα ή εξειδικευμένα συστήματα διαχείρισης. Τέλος υπάρχουν οι επιχειρήσεις που δεν αρκούνται στην εφαρμογή ενός προτύπου ή εξιδεικευμένου συστήματος διαχείρισης, αλλά προχωρούν σε διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη και σχεδιάζουν ολοκληρωμένη στρατηγική ΕΚΕ.
ΜΙΑ ΕΥΘΥΝΗ, ΠΟΛΛΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ Ο όρος της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης αναφέρεται στις ενέργειες των επιχειρήσεων που αποσκοπούν στην συμβολή αντιμετώπισης περιβαλλοντικών και κοινωνικών ζητημάτων. Οφείλουν λοιπόν οι επιχειρήσεις να αναγνωρίζουν την ευθύνη που τους αναλογεί για την κοινωνία και το περιβάλλον. Ο σεβασμός στις αρχές και στις αξίες χαρακτηρίζουν τον πολιτισμό μας. Σεβασμός προς τον άνθρωπο και την αξιοπρέπεια του καθενός, σεβασμός για ίσες ευκαιρίες, σεβασμό στο περιβάλλον και σεβασμό στην ποιότητα ζωής.
Ο ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ο θεσμός της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης προσδιορίζεται με πολιτικές δράσεις της ευρωπαϊκής ένωσης η οποία θα δώσει μεγάλη πολιτική προβολή και θα επιβραβεύσει ευρωπαϊκές επιχειρήσεις για τις ενέργειες τους. Πρωταγωνιστικό ρόλο στην εταιρική κοινωνική ευθύνη έχουν οι επιχειρήσεις, οπότε μπορεί να επιτύχει καλύτερα τους στόχους σε συνεργασία με τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Έτσι υπάρχει ένα πλέγμα νόμων και κανόνων για την προστασία του περιβάλλοντος κατά την διαδικασία παραγωγής που προστατεύει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΡΙΣΜΟΣ CORPORATE SOCIAL RESPONSIBILITY Η εταιρική κοινωνική ευθύνη χωρίζεται σε έξι κατηγορίες ανάλογα με την φύση της ανάλογης πρωτοβουλίας προγράμματος: Προώθηση σκοπού Marketing Κοινωνικό marketing Εταιρική φιλανθρωπία Εταιρικός εθελοντισμός Κοινωνικά υπεύθυνες πρακτικές Οι κατηγορίες αυτές (εκτός του κοινωνικού marketing) δεν είναι ακόμα παγιωμένες στην ελληνική ακαδημαϊκή κοινότητα λόγω της σχετικής νεότητας του επιστημονικού αυτού αντικειμένου.
Πως αντιλαμβάνονται οι επιχειρήσεις την εταιρική κοινωνική ευθύνη Οι επιχειρήσεις κατανοούν με διαφορετικό τρόπο την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Θα χωριστεί στα εξής επίπεδα : • Στο πρώτο επίπεδο εντάσσονται επιχειρήσεις που θεωρούν ότι κοινωνική ευθύνη είναι η παροχή εργασίας στο προσωπικό τους και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Για αυτές ηθική συμπεριφορά σημαίνει σεβασμός της νομοθεσίας • Σε ένα λίγο υψηλότερο επίπεδο η εταιρική κοινωνική ευθύνη εξομοιώνει με την αγαθοεργία. Στο επίπεδο αυτό οι επιχειρήσεις δημιουργούν συνήθως ένα ίδρυμα μέσα από το οποίο προωθούν τις δωρεές τους. • Στο επίπεδο των αρνητικών κριτηρίων έχουμε επιχειρήσεις που λένε ότι δεν προξενούν ζημιά. Δεν μολύνουν το περιβάλλον, δεν καταναλώνουν μη ανανεώσιμους φυσικούς πόρους, δεν παράγουν επιβλαβή προϊόντα.
• Στο επόμενο επίπεδο γνωστό ως θετικές δράσεις για μερικές επιχειρήσεις σημαίνει ενασχόληση με κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα, ως μέρος της εσωτερικής τους δύναμης. Για παράδειγμα εντάσσουν στις στρατηγικές τους κάποιο σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης ή απασχολούν άτομα από μειονεκτούσες ομάδες. • Πέμπτο είναι το επίπεδο της παγκόσμιας επιρροής. Εδώ οι επιχειρήσεις δέχονται ότι έχουν επιρροή και ευθύνη που ξεπερνά το χώρο στον οποίο είναι δραστηριοποιημένες. Αυτό περιλαμβάνει και επιχειρήσεις που διενεργούν κοινωνικούς ελέγχους στην παραγωγική τους αλυσίδα. • Τέλος έχουμε το επίπεδο ενσωμάτωσης αποστολής και ευθύνης. Πρόκειται για καινοτόμες επιχειρήσεις που έχουν δημιουργηθεί σε συνεργασία με ΜΚΟ ή άλλους κοινωνικούς φορείς στην Ολλανδία, τον Καναδά κ.λ.π. ειδικά με στόχο την παραγωγή προϊόντων ή υπηρεσιών που σε όλα τα στάδια λαμβάνουν υπόψη τις αρχές της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.
Τομείς εφαρμογής προγραμμάτων της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης Οι τομείς εφαρμογής προγραμμάτων της Ε.Κ.Ε. μπορούν να διακριθούν σε εκείνες που αφορούν το εσωτερικό της επιχείρησης και σε εκείνες που αφορούν το εξωτερικό περιβάλλον. Πιο κάτω αναφέρονται οι τομείς και δίνονται σύντομες επεξηγήσεις για κάθε έναν από αυτούς: • Αποστολή αξίες και όραμα • Κοινωνικός διάλογος • Εργασιακό κλίμα • Ανθρώπινα δικαιώματα • Ενασχόληση με τις τοπικές κοινότητες • Ανάπτυξη τοπικών οικονομιών • Περιβάλλον • Αγορά • Ηθική
Τρόποι δημοσιοποίησης της κάθε επιχείρησης γύρω από την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη Οι τρόποι με τους οποίους κάθε επιχείρηση δημοσιοποιεί τη θέση που έχει γύρω από το θέμα της κοινωνικής ευθύνης και τις δράσεις που εφαρμόζει διαφέρουν ανάλογα με τον τομέα στον οποίο ανήκε, το είδος των δράσεων κ.λ.π.. Πιο κάτω περιγράφονται ενδεικτικά κάποιοι από τους τρόπους αυτούς: • Κοινωνικός απολογισμός • Θεματικός απολογισμός • Κώδικας δεοντολογίας • Πληροφόρηση μέσω του διαδικτύου • Διαβούλευση με διάφορους εμπλεκόμενους φορείς (stakeholder forum) • Εσωτερική επικοινωνία • Πρότυπα και ετικέτες προϊόντων • Βραβεία και εκδηλώσεις • Ενέργειες marketing συνδεδεμένες με κοινωνικό σκοπό • Δελτία τύπου μέσω του διαδικτύου
Η ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΤΟΥ CARROLL Το μοντέλο του Carroll υποστηρίζει ότι η ΕΚΕ αποτελείται από τέσσερις διαδοχικά εξαρτώμενες διαστάσεις : • Οικονομικές • Νομικές • Ηθικές • Φιλανθρωπικές προσδοκίες που η κοινωνία αναμένει από τις επιχειρήσεις σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. Το μοντέλο Διατήρησης Ανάπτυξης βασίζει την ΕΚΕ σε τρείς βασικές διαστάσεις: • Την οικονομική • Την κοινωνική • Την περιβαλλοντική
Τα πρότυπα της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης Τα πρότυπα αφορούν την κοινωνική, περιβαλλοντική και την οικονομική ή επιχειρηματική διάσταση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Οι βασικές κατηγορίες προτύπων είναι τα πρότυπα της εσωτερικής και της εξωτερικής κοινωνικής ευθύνης. Για την εσωτερική κοινωνική ευθύνη δηλαδή τις δράσεις που αφορούν συνιστώσες του εσωτερικού περιβάλλοντος της επιχείρησης τα προτεινόμενα πρότυπα είναι : SA 8000 Διεθνές σύστημα διαχείρισης ανθρώπινων δικαιωμάτων στην εργασία OHSAS 18001 Υγεία και ασφάλεια στην εργασία.
Για την εξωτερική κοινωνική ευθύνη δηλαδή για θέματα που αφορούν το εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης τα κυριότερα πρότυπα είναι : ISO 14000:2000 πιστοποίησης περιβαλλοντικής διαδικασίας της επιχείρησης EMAS πιστοποίηση της επιχείρησης για την συνεχή βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων ECO LABEL πιστοποίηση περιβαλλοντικών προϊόντων ISO 27001 πιστοποίηση για την ασφάλεια των πληροφοριών AA 1000 είναι ένα καινοτόμο σύνολο προτύπων και οδηγιών που στηρίζονται σε εφαρμόσιμες πρακτικές και διασφαλίζουν τη βάση για την βελτίωση της βιώσιμης ανάπτυξης. Η απόκτηση πιστοποίησης βάσει κάποιου προτύπου ισχύσει για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μετά γίνεται έλεγχος για την συνέχιση της πιστοποίησης.
Η ΕΤΑΙΡΙΑ 40 καταστήματα εκ των οποίων τα 37 είναι στον νομό της Θεσσαλονίκης, μετά ακολουθεί το κατάστημα στα Γιάννενα, στην Κατερίνη, στην Λάρισα, στον Βόλο και σύντομα στις Σέρρες
Η εταιρία έχει συγκεκριμένη στρατηγική για θέματα κοινωνικής ευθύνης; ΟΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΔΩΘΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ TODAYLICIOUS ΜΕ ΤΗΝ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟ κ. ΠΕΡΠΕΡΙΔΗ Τι σημαίνει για την εταιρία Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη πως την εφαρμόζει και τι κινήσεις κάνει ώστε η εταιρία να γίνει κοινωνικά υπεύθυνη; Η εταιρία έχει συγκεκριμένη στρατηγική για θέματα κοινωνικής ευθύνης; Συμφωνείται ότι η φήμη μιας κοινωνικά υπεύθυνης εταιρίας βελτιώνεται σε σύγκριση με άλλες εταιρίες μη κοινωνικά υπεύθυνες και αυτό την κάνει πιο ανταγωνιστική; Εταιρική κοινωνική ευθύνη σημαίνει φιλανθρωπία , σεβασμό προς το περιβάλλον ,σεβασμό προς τους καταναλωτές, σεβασμό προς το προσωπικό της εταιρίας. Η συγκεκριμένη εταιρία είναι κοινωνικά υπεύθυνη σε όλες τις παραπάνω κατηγορίες και με ποιους τρόπους το επιδιώκει αυτό;
Σκοπός της έρευνας ήταν να μας αναφέρει μια εταιρία τροφίμων γρήγορης εστίασης πως αντιλαμβάνεται την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και τι κινήσεις κάνει για να την υποστηρίξει. Η συγκεκριμένη εταιρία που διάλεξα να αναφέρω στην πτυχιακή μου άσκηση προσπαθεί να είναι κοινωνικά υπεύθυνη και κάνει κοινωνικές πράξεις για να αποδεικνύει αυτήν την επιλογή της
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ