Προστασία και εκμετάλλευση πανεπιστημικών εφευρέσεων Μανόλης Σαμουηλίδης Επ. Καθηγητής ΕΜΠ European Patent Attorney Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών 16 Μαίου 2000

16 Μαϊου Intellectual property Διανοητική ιδιοκτησία Industrial property Βιομηχανική ιδιοκτησία Εφευρέσεις, σήματα, βιομηχανικά σχέδια Copyright Πνευματική ιδιοκτησία Εργα με την έννοια του ν. 2121/1993

16 Μαϊου Με βάση a)Τα μεγέθη αφορούν στα έτη 1989 έως 1993, και b)Αμερικάνικα ΔΕ. Από το «Caracostas, P. & Muldur, U., 1997, Society the endless frontier, pp », έκδοση ευρωπαϊκής επιτροπής Νέα γνώση και καινοτομία Το ευρωπαϊκό παράδοξο

16 Μαϊου Καταθέσεις για ΔΕ ή ΠΥΧ στον ΟΒΙ από το 1988 έως και το 1999 Προστασία των εφευρέσεων στην Ελλάδα μέσω ΔΕ και ΠΥΧ Προέλευση αίτησης ελ. αλλοδ. Αιτήσεις για ΔΕ Αιτήσεις για ΠΥΧ άθροισμα

16 Μαϊου ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΕ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΕΣ ΣΤΟ ΕΒΔΙ ΤΑ ΕΤΗ Προέλευση αίτησης ΕλληνικήΕκτός ΕλλάδοςΣύνολο Καταθέτης: φυσικό πρόσωπο Καταθέτης: νομικό πρόσωπο Σύνολο Καταθέτες αιτήσεων για ΔΕ

16 Μαϊου Προστασία των εφευρέσεων στην Ελλάδα μέσω ΔΕ και ΠΥΧ Καταθέσεις μεταφράσεων ευρωπαϊκών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στον ΟΒΙ από το 1988 έως και το 1999

16 Μαϊου Προέλευση αίτησης ελ. αλλοδ. Αιτήσεις για ΔΕ Αιτήσεις για ΠΥΧ άθροισμα Προστασία των εφευρέσεων στην Ελλάδα μέσω ΔΕ και ΠΥΧ Πλέον αυτών έχει ζητηθεί η ισχύς ευρωπαϊκών ΔΕ στην Ελλάδα

16 Μαϊου Ελληνικές εφευρέσεις στις ΗΠΑ Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Τεχνολογίας (4) 123

16 Μαϊου Ευρωπαϊκές αιτήσεις

16 Μαϊου Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Ερευνητικά κέντρα ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών Εθνικό Ιδρυμα Αγροτικής Ερευνας Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Τεχνολογίας Εταιρεία Στήριξης Ερευνας, Τεχνολογίας και Εκπαίδευσης Ο κατάλογος είναι ενδεικτικός και ΔΕΝ είναι πλήρης ΑΕΙ και ΕΚ καταθέτες

16 Μαϊου Στοιχεία από πανεπιστήμια του εξωτερικού Διεθνείς αιτήσεις προέλευσηπαν.αιτ. παν. με αιτήσεις – 8> έως την 3η Ιονίου Δανία Ο. Δ. Γερμανίας Ιαπωνία Ισραήλ Ιταλία Πορτογαλία Δημ. Ιρλανδίας Ισπανία Ην. Βασίλειο 3733 Σύνολο ΗΠΑ η εβδομάδα Ιουνίου ‘99

16 Μαϊου στο 70% των αιτήσεων το πανεπιστήμιο ήταν ο μοναδικός καταθέτης, στο 24% των αιτήσεων το πανεπιστήμιο ήταν καταθέτης μαζί με άλλο πρόσωπο από το ίδιο κράτος στο 6% των αιτήσεων το πανεπιστήμιο ήταν καταθέτης μαζί με άλλο πρόσωπο από διαφορετικό κράτος Στοιχεία από πανεπιστήμια του εξωτερικού

16 Μαϊου IPC Τεχνική περιοχή αιτήσιες διεθνείς παν.ευρ. ‘97 C12-C14 Fermentation, sugar, skins6918%3,1% C08 Organic chemistry6618%6,8% A61K Preparations for med… pur5615%3,8% G01-G03 Instruments I4512%8,2% 23662%21,9% A61-A63 ex. A61K Health339%5,6% B01-B09 Preparing and mixing175%3,1% C21-C23, C25 Inorganic chemistry164%1,8% H01,H02,H05 Electric techniques154%9,4% H01,H02,H05 Metallurgy123%1,5% 32988%43,3% Στοιχεία από πανεπιστήμια του εξωτερικού

16 Μαϊου Μεταφορά τεχνολογίας «παραδοσιακή μεταφορά της νέας γνώσης» Σύμφωνα με το: ΟΟΣΑ, Trends in University / Industry Research Partnership, Science and Technology Industry, Review No. 23 ΠανεπιστήμιαΔημόσιος Τομέας Κυβέρνηση Χρηματοδότηση Παραγωγή Φόρο ι Υποτροφίε ς Γνώση Πτυχιούχοι Γνώση

16 Μαϊου Δίπλωμα ευρεσιτεχνίας: Γιατί;  έρευνα κατά παραγγελία, για την περαιτέρω ανάπτυξη της τεχνολογίας  την παραχώρηση αδειών εκμετάλλευσης των εφευρέσεων που παράγονται στα πανεπιστήμια,  τη δημιουργία εταιρειών (εταιρείες τεχνολογικής βάσης – spin off) με την έμμεση ή άμεση συμμετοχή των πανεπιστημίων

16 Μαϊου Αξιοποίηση των εφευρέσεων στο MIT

16 Μαϊου Αρθρο 6, ν. 1733/1987 ο/η εφευρέτης ή οι νόμιμοι διάδοχοι του/της κοινή εφεύρεση εφεύρεση εργαζομένου ελεύθερη εφεύρεση υπηρεσιακή εφεύρεση εξαρτημένη εφεύρεση «κάθε συμφωνία, που περιορίζει τα παραπάνω δικαιώματα του εργαζομένου είναι άκυρη» Δικαιούχοι ΔΕ

16 Μαϊου Ισχύουσα νομοθεσία Συμβατικές υποχρεώσεις των Ιδρυμάτων προς χορηγούς, χρηματοδότες, «παραγγελείς της έρευνας». Σχέσεις ΑΕΙ με ερευνητές (εργαζόμενους, απασχολούμενους, φοιτητές) Δικαιούχοι ΔΕ Εργαζόμενοι σε πανεπιστήμια

16 Μαϊου …any patentable invention or discovery which is conceived or first reduced to practice in the course of my emlpoyment with the University, or with the use of University resources shall belong to the University, and be subject to the provisions of the University Patent Policy. Δικαιούχοι ΔΕ πρακτική πανεπιστημίων στις ΗΠΑ

16 Μαϊου Αρθρο 8, ν. 2557/1997 «το περιουσιακό δικαίωμα επί των έργων που δημιουργήθηκαν από τους απασχολούμενους με οιανδήποτε σχέση εργασίας στο δημόσιο ή ΝΠΔΔ, σε εκτέλεση του υπηρεσιακού τους καθήκοντος μεταβιβάζεται αυτοδικαίως στον εργοδότη, εκτός αν υπάρχει αντίθετη συμφωνία» Εργα που εμπίπτουν στο αντικείμενο της πνευματικής ιδιοκτησίας

16 Μαϊου Προστασία και εκμετάλλευση πανεπιστημικών εφευρέσεων Στα Πανεπιστήμια πραγματοποιείται το μεγαλύτερο ποσοστό δαπανών για έρευνα. Τα πανεπιστήμια έχουν αρχίσει να ευαισθητοποιούνται για την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων, και ως εκ τούτου και για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων, που έχουν στη διανοητική ιδιοκτησία. Τα Γραφεία Διαμεσολάβησης με την τεχνογνωσία που έχουν αποκτήσει μπορούν να βοηθήσουν τα ιδρύματα και τους ερευνητές στην αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Σχετικές ρυθμίσεις πρέπει να είναι δίκαιες ώστε να ενθαρρύνουν τη συνεργασία των ΑΕΙ, ερευνητών και χρηματοδοτών για την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων.