Μηχανισμοί Στήριξης και Αξιοποίησης Αποτελεσμάτων Έρευνας ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Management of TEchnology Research Lab Εργαστήριο Διαχείρισης Τεχνολογίας Μηχανισμοί Στήριξης και Αξιοποίησης Αποτελεσμάτων Έρευνας Διεθνής και Ελληνική Εμπειρία Ι.Λ. Μπακούρος Αν. Καθηγητής Διαχείρισης Τεχνολογίας Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΠΘ – Επιτροπή Ερευνών - Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων Τετάρτη, 16 Μαΐου 2012

Αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων Η συγκέντρωση, ανάλυση και προώθηση των αποτελεσμάτων της έρευνας στην αγορά, και ιδιαίτερα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις 4/3/2017 www.materlab.eu

Τροποι Οικονομικής Αξιοποίησης • Εκχώρηση εμπορικής αξιοποίησης με τη διάθεση άδειας εμπορικής εκμετάλλευσης της γνώσης από τον φορέα παραγωγής γνώσης σε άλλο οργανισμό ή επιχείρηση οποιασδήποτε μορφής, έναντι τιμήματος που καθορίζεται με σύμβαση εκχώρησης.
• Εκχώρηση εμπορικής αξιοποίησης με αντάλλαγμα τη συμμετοχή του φορέα παραγωγής της γνώσης, με την ιδιότητα του μετόχου, σε από κοινού δραστηριότητα εμπορικής εκμετάλλευσης της γνώσης με άλλον προϋπάρχοντα οργανισμό ή επιχείρηση.
• Δημιουργία ανεξάρτητης τεχνολογικής επιχείρησης από τα φυσικά πρόσωπα που παρήγαγαν εμπορικά εκμεταλλεύσιμη γνώση, στην οποία συμμετέχει με την ιδιότητα του μετόχου ο φορέας στον οποίο παράχθηκε η γνώση, καθώς και τρίτα φυσικά ή νομικά πρόσωπα. 4/3/2017 www.materlab.eu

* 16/07/96 Εμπειρογνωμοσύνη Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας (Γραφείων Διαμεσολάβησης) 2009 Αποτύπωση Υπάρχουσας Κατάστασης Γραφείων Διαμεσολάβησης. Ανάλυση και Αξιολόγηση Υπάρχουσας Κατάστασης Γ.Δ. Καταγραφή και παρουσίαση Βέλτιστων Πρακτικών και Μοντέλων Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας σε Ευρωπαϊκό κυρίως επίπεδο. Διαμόρφωση Στρατηγικής και Σχεδίου Δράσης Γραφείων Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνολογίας. 4/3/2017 www.materlab.eu *

7 σε Ερευνητικά Κέντρα-Ινστιτούτα 7 σε Τεχνολογικά Πάρκα 13 σε ΚΕΤΑ Για τις παραπάνω ενέργειες δημιουργήθηκε ένα ερωτηματολόγιο το οποίο αποτελείται από τέσσερις ενότητες και το οποίο απευθύνθηκε στα 45 εν δυνάμει Γραφεία Καινοτομίας & Μεταφοράς Τεχνολογίας που υπάρχουν στον Ελλαδικό χώρο: 10 σε ΑΕΙ 3 σε ΤΕΙ 7 σε Ερευνητικά Κέντρα-Ινστιτούτα 7 σε Τεχνολογικά Πάρκα 13 σε ΚΕΤΑ 4 σε BIC 1 στο HIRC 1 στο IRC 4/3/2017 www.materlab.eu

Αποτελέσματα SWOT ανάλυση για Ελληνικά Γραφεία Διαμεσολάβησης Άξονες Στρατηγικής Ελληνικών Γραφείων Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνολογίας Διαμόρφωση Στρατηγικής 4/3/2017 www.materlab.eu

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ Η έρευνα διεξήχθη είτε μέσω προσωπικών επαφών, τηλεφωνικών συνεντεύξεων είτε μέσω ενδελεχούς έρευνας στο διαδίκτυο. Συγκεντρώθηκαν συνολικά στοιχεία για 23 πανεπιστήμια του ευρωπαϊκού κυρίως χώρου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασαν το Σουηδικό μοντέλο, το ιταλικό, το ισπανικό, το αγγλικό, το ελβετικό και το ιρλανδικό 4/3/2017 www.materlab.eu

ΜΟΝΤΕΛΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τα μοντέλα Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας (Γ.Μ.Τ.) που φαίνεται να κυριαρχούν στον ευρωπαϊκό και διεθνές χώρο είναι τρία: Οργανικές μονάδες ή εξειδικευμένα τμήματα μέσα στους Ερευνητικούς και Ακαδημαϊκούς Φορείς (Ε.Α.Φ.) Θυγατρικοί οργανισμοί που λειτουργούν εκτός ενός Ε.Α.Φ. και συνδέονται με ένα συγκεκριμένο Ε.Α.Φ. ή συγκεκριμένο τμήμα αυτού. Δημόσιοι ή ιδιωτικοί, ανεξάρτητοι διαμεσολαβητές που εξυπηρετούν περισσότερους από έναν Ε.Α.Φ.. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΜΟΝΤΕΛΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ 1. ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ Ή ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΑ ΤΜΗΜΑΤΑ Καθώς είναι ενσωματωμένα στον Οργανισμό. έχουν χαμηλότερο λειτουργικό κόστος. Η γειτνίαση με τους ερευνητές διασφαλίζει τις στενές επαφές με αυτούς και τελικά οδηγεί σε εξοικείωση με τα ερευνητικά προγράμματα και τα αποτελέσματα που μπορεί να αποδειχτούν χρήσιμα για εμπορευματοποίηση. Από την άλλη, ελλοχεύει ο κίνδυνος ότι τέτοια γραφεία θα εστιάσουν σε ήδη υπάρχοντα εγχειρήματα και θα παραμελήσουν τις νέες ευκαιρίες. Η στενή σχέση με τον μητρικό οργανισμό μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα των δραστηριοτήτων μάρκετινγκ και τον επαγγελματισμό του εξειδικευμένου προσωπικού σε μεταφορά και διοίκηση. Τα κίνητρα για εμπορευματοποίηση μπορεί να είναι αδύναμα και επομένως μπορεί να παραγκωνιστεί η επικοινωνία με τη βιομηχανία. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΜΟΝΤΕΛΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ 2. ΘΥΓΑΤΡΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ Η προσέγγιση αυτή διευκολύνει τα ΓΜΤ να καταγράφουν και να αποφεύγουν ή να επιλύουν αντιπαραθέσεις συμφέροντος μεταξύ των ερευνητών και των συνεργατών της βιομηχανίας κατά τη διαδικασία εμπορευματοποίησης και να περιορίσουν τις προστριβές. Συγκριτικά με την πρώτη προσέγγιση, αυτή η δομή τυγχάνει υψηλότερης διοικητικής και οικονομικής ανεξαρτησίας, διευκολύνοντας τα γραφεία να αναπτύξουν ευκολότερα σχέσεις με πιθανούς συνεργάτες αδειών εκμετάλλευσης ή πελάτες. Το μεγαλύτερο μειονέκτημα είναι το υψηλότερο κόστος λειτουργίας και η πολυπλοκότερη συνεργασία με τους ερευνητές. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΜΟΝΤΕΛΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΕΣ Κυριότερο πλεονέκτημα αυτού του μοντέλου είναι η επαγγελματικότητα των δραστηριοτήτων μεταφοράς και η διοίκησή τους, η οικονομία κλίμακας και η ευρύτερη προσέγγιση στις ευκαιρίες εμπορευματοποίησης. Στα μειονεκτήματα εντάσσονται η μεγαλύτερη απόσταση από την έρευνα, τα ανεπαρκή κίνητρα για αναγνώριση των ευκαιριών και η υποτονική διαχείριση του χαρτοφυλακίου των ερευνητικών αποτελεσμάτων και των δυνατοτήτων των Ε.Α.Φ.. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΜΟΝΤΕΛΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ: Οι παράγοντες Κατά τη δημιουργία του γραφείου λαμβάνονται υπόψη διάφοροι παράγοντες: Η πολιτική του γραφείου Οι δραστηριότητες που θα αναπτυχθούν Η χρηματοδότηση του γραφείου Η αναγνώριση των αναγκών Το πελατολόγιο Η στελέχωση του γραφείου 4/3/2017 www.materlab.eu

ΜΟΝΤΕΛΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ: Η Πολιτική των Γραφείων ΜΟΝΤΕΛΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ: Η Πολιτική των Γραφείων Αναπτύσσονται πολιτικές για την εύρυθμη λειτουργία του γραφείου που αφορούν: Το μέρισμα του καθαρού κέρδους Τα έσοδα από συμβόλαια παροχής συμβουλών / συμβόλαια συνεργασίας Τα έσοδα από την εκμετάλλευση της Π.Π. Τα έσοδα από την εμπορική εκμετάλλευση εκπαιδευτικών προγραμμάτων Μερίδια σε εταιρίες spin-out και εταιρίες που ανήκουν αποκλειστικά στο πανεπιστήμιο. Πολιτικές για την ανταμοιβή του προσωπικού των μονάδων μεταφορών γνώσης. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΈΝΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ: Οι Δραστηριότητες Τα περισσότερα γραφεία διαθέτουν μια ποικιλία υπηρεσιών και λειτουργιών: Χρηματοδότηση έρευνας και πληροφόρηση. Διαχείριση πληροφοριών στην έρευνα και τη Μ.Τ. Ανίχνευση περιβάλλοντος – πολιτικού και αγοραστικού. Διασυνδέσεις με τη βιομηχανία. Προώθηση των υπηρεσιών και της Π.Π. Διαχείριση προγράμματος. Διαχείριση χαρτοφυλακίου Π.Π. και αξιολόγηση. Διαπραγματεύσεις συμβολαίων. Όροι συμβολαίων. Αναγνώριση εφεύρεσης και αξιολόγηση. Αναγνώριση της διαδικασίας διάθεσης. Διαχείριση της διαδικασίας μεταφοράς γνώσης. Κατοχύρωση πατέντας. Όροι συμβολαίου για άδεια εκμετάλλευσης / δημιουργία επιχειρήσεων. Διάθεση εσόδων. Υποστήριξη των εταιριών spin-out. 4/3/2017 www.materlab.eu

Συνήθως τα έσοδα προέρχονται από: ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΈΝΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ: Η Χρηματοδότηση του Γραφείου Συνήθως τα έσοδα προέρχονται από: Χρηματοδότηση από το ερευνητικό ίδρυμα Χρηματοδότηση από κρατικούς φορείς Συμμετοχή σε ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα Έσοδα από εμπορευματοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων Δωρεές 4/3/2017 www.materlab.eu

ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΈΝΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ: Η Αναγνώριση των Αναγκών Έρευνα Μέγεθος του ΓΜΤ (Αριθμός ερευνητών). Θεματικές ενότητες έρευνας (σχετίζονται με τη βιομηχανία). Προηγούμενη εμπειρία μεταφοράς. Ερευνητές Αριθμός ερευνητών, διαχωρισμός τμημάτων. Αυτόνομη δραστηριότητα κατοχύρωσης πατέντας των ερευνητών. Ερευνητικά συμβόλαια με τη βιομηχανία Αριθμός ερευνητικών συμβολαίων. Έσοδα από τα ερευνητικά συμβόλαια. Έσοδα από τα ερευνητικά συμβόλαια που μοιράζονται ανά τμήμα, πεδίο έρευνας. Ερευνητική χρηματοδότηση από περιφερειακές πηγές Επιχορηγήσεις και κονδύλια για ερευνητικά προγράμματα. Επιχορηγήσεις και κονδύλια για μεταφορά γνώσης και δραστηριότητες καινοτομίας. Αριθμός κονδυλίων που διατέθηκε εθνικά, περιφερειακά. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΈΝΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ: Η Στοχοθέτηση Πελατολογίου Πολλές από τις λειτουργίες και τις δραστηριότητές που αναπτύσσονται εξαρτώνται από τους πελάτες στους απευθύνεται το γραφείο: Το ερευνητικό προσωπικό του ιδρύματος Η τοπική βιομηχανία Η εθνική βιομηχανία Η διεθνής βιομηχανία Άλλοι, όπως κυβερνητικοί και τοπικοί οργανισμοί / αρχές για τη διαχείριση της διαδικασίας μεταφοράς. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΈΝΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ: Η Στελέχωση του Γραφείου Χαρακτηριστικά που είναι σημαντικά για την στελέχωση είναι η ικανότητα των ατόμων: Στη διαχείριση πληροφοριών και επικοινωνίας. Στη διαχείριση σχέσεων. Στη διαχείριση προγραμμάτων. Στη διαχείριση εμπορικής δραστηριότητας. Στη διαχείριση των λειτουργιών σε ένα νομικό πλαίσιο. Στη λύση προβλημάτων και τη διαχείριση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων. Στην διοίκηση ενός ΓΜΤ, Σε όλα τα παραπάνω προστίθεται και τα προσωπικά κίνητρα, οι δυνατότητες εξέλιξης και το εργασιακό φορτίο. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟ ΣΟΥΗΔΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ (Ι) Η χώρα έχει λίγα Γραφεία Μεταφοράς Τεχνολογίας που να ασχολούνται αποκλειστικά με την έρευνα που γίνεται στα Πανεπιστήμια και παραδόξος η δημόσια χρηματοδότηση για παραδοσιακές πρωτοβουλίες είναι περιορισμένη. Αντιθέτως το ενδιαφέρον στρέφεται στα Ινστιτούτα Μεταφοράς Τεχνολογίας όπως είναι οι spin-off θερμοκοιτίδες και οι ελεγχόμενες από τα πανεπιστήμια εταιρίες (University Holding Companies) οι οποίες δίνουν την δυνατότητα στα πανεπιστήμια να αναλαμβάνουν εμπορικές δραστηριότητες και να αναπτύσσουν μια πιο εξειδικευμένη εκπαίδευση. Αναμφίβολα αυτές οι συνθήκες ενθάρρυναν τους περισσότερους Σουηδούς ερευνητές να είναι κύριοι των δικών τους ερευνητικών αποτελεσμάτων. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟ ΣΟΥΗΔΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ (ΙΙ) Ηγετικό ρόλο στην έρευνα παίζει η Σουηδική Κρατική Εταιρία για τα Συστήματα Καινοτομίας, η VINNOVA. Μέσω τριών προγραμμάτων ειδικότερα, η VINNOVA στοχεύει να ενδυναμώσει αυτή την κουλτούρα στα πανεπιστήμια με την οποία επιθυμούν να έχουν μια θετική σύνδεση με την κοινωνία και την βιομηχανία από το να δημιουργούν γραφεία τα οποία θα προωθούν την αλληλεπίδραση αυτή. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟ ΙΤΑΛΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ (Ι) Η Ιταλία έχει αναπτύξει δύο πρωτοβουλίες μια εθνική γνωστή ως FAR (Fund for Advanced Research) και μία περιφερειακή γνωστή ως Technology Districts. Αυτό το μοντέλο είναι ένα άλλο παράδειγμα της σημαντικότητας της ύπαρξης ενός δικτύου. Η Ιταλία επιπλέον έχει αναπτύξει οικονομικά κίνητρα για την προώθηση της ανταλλαγής γνώσεων. Είναι ξεκάθαρο προς τα πανεπιστήμια ότι για να αυξήσουν τα επίπεδα της χρηματοδότησης τους θα πρέπει να ψάξουν για εξωτερικές ευκαιρίες και προκειμένου να παρακινηθούν οι ερευνητές προς αυτήν την λογική έχει εισαχθεί και ένα είδος ανταγωνισμού. Τα δύο αυτά προγράμματα έχουν ωθήσει τα πανεπιστήμια και τους ερευνητικούς οργανισμούς στην αναζήτηση επιχειρήσεων που θα επιθυμούσαν ενδεχομένως να αναπτύξουν ένα είδος συνεργασίας. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟ ΙΤΑΛΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ (ΙΙ) Σημειώνεται ότι η επιχορήγηση των επιχειρήσεων για την συμμετοχή τους σε προγράμματα Ε&Α αυξάνεται ποσοτικά όταν συνεργάζονται με πανεπιστήμια ή ερευνητικούς οργανισμούς. Ο πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας (ο οποίος διοικεί και τα περισσότερα ινστιτούτα στην Ιταλία) έχει αλλάξει τους κανόνες χρηματοδότησης από εφάπαξ επιχορήγηση σε μια προγραμματισμένη υπό συνθήκες επιχορήγηση. Αυτή η αλλαγή θεωρείται κρίσιμη στην ανάπτυξη μιας κουλτούρας. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟ ΑΓΓΛΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ (Ι) Το Knowledge Transfer Partnerships είναι ένα από τα πρόγραμμα του Ηνωμένου Βασιλείου το οποίο βοηθά τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους και την παραγωγικότητά τους διαμέσου της καλύτερης χρήσης της γνώσης, της τεχνολογίας και των εμπειριών τα οποία αντλούνται από τα Ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, από τους Ερευνητικούς οργανισμούς και τα Κολλέγια. Μια σχέση διαμορφώνεται μεταξύ μιας επιχείρησης και ενός Ερευνητικού-Ακαδημαϊκού Φορέα, το όποιο αναλαμβάνει τη μεταφορά της γνώσης, της τεχνολογίας και των εμπειριών στα οποία η επιχείρηση δεν θα μπορούσε υπό διαφορετικές συνθήκες να έχει πρόσβαση. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟ ΑΓΓΛΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ (ΙΙ) Κάθε συνεργασία απασχολεί (ένα ή περισσότερους) πρόσφατα καταρτισμένους πτυχιούχους στην επιχείρηση σε ένα πρόγραμμα στρατηγικής σημασίας, το οποίο πρόγραμμα εποπτεύεται ταυτόχρονα από το πανεπιστήμιο. Τα προγράμματα ποικίλλουν χρονικά μεταξύ 12 και 36 μηνών. Οι συνεταίροι είναι συνήθως μεταπτυχιακοί ερευνητές και απόφοιτοι του πανεπιστημίου. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από την επιχείρηση και από το Τμήμα Εμπορίου και Βιομηχανίας (Department of Trade and Industry (DTI)). Εάν η επιχείρηση έχει λιγότερους από 250 υπαλλήλους, το ποσό της κυβερνητικής επιχορήγησης είναι μεγαλύτερο από ότι θα ήταν εάν η επιχείρηση ήταν μεγαλύτερη. Η γενική χρηματοδότηση καλύπτει μισθούς, ακαδημαϊκή και γραμματειακή υποστήριξη, εξοπλισμό, ταξίδια, και δαπάνες κατάρτισής του. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟ ΕΛΒΕΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ (Ι) Τα πανεπιστημιακά ιδρύματα στην Ελβετία χωρίζονται σε δυο τύπους: τα ομοσπονδιακά και τα περιφερειακά. Το 1999 ιδρύθηκε το Ελβετικό Δίκτυο Καινοτομίας. Σκοπός του ήταν η υποστήριξη των πανεπιστημίων σε θέματα Μ.Τ. Όλα τα πανεπιστήμια της χώρας είναι μέλη του Δικτύου, καθώς και διάφορα ερευνητικά κέντρα και ιδιωτικές επιχειρήσεις. Συνήθως, ένα άτομο ή ένα εσωτερικό ή εξωτερικό γραφείο είναι υπεύθυνο για τη Μ.Τ. για όλο το πανεπιστήμιο. Οι δραστηριότητες της διαδικασίας συμπληρώνονται από τα τμήματα του πανεπιστημίου ή ακόμα και από τους ίδιους τους ερευνητές. Τα περισσότερα ΓΜΤ της χώρας είναι μικρότερα των 10 ετών. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟ ΕΛΒΕΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ (ΙΙ) Δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο μοντέλο που επικρατεί. Η Μ.Τ. στα πανεπιστήμια της Ζυρίχης και της Βέρνης εκτελείται από μια μη κερδοσκοπική εταιρία που ανήκει εξολοκλήρου στα πανεπιστήμια και τις υπηρεσίες της μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν και άλλα ιδρύματα κατόπιν συμφωνίας. Το πανεπιστήμιο της Γενεύης από την άλλη διαθέτει το δικό του εσωτερικό ΓΜΤ. Στο πανεπιστήμιο του Basle η Μ.Τ. βρίσκεται υπό την αιγίδα του αντιπρύτανη, υπεύθυνου σε θέματα έρευνας. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟ ΙΣΠΑΝΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ (Ι) Η ισπανική κυβέρνηση επικεντρώνεται στη: Δημιουργία νέων εταιριών βασισμένων στην τεχνολογία. Προώθηση της συνεργασίας ιδιωτικού – δημόσιου τομέα σε θέματα Ε&Α. Υποστήριξη της κρίσιμης μάζας και της ερευνητικής εξειδίκευσης σε θέματα Ε&Α. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟ ΙΣΠΑΝΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ (ΙΙ) Τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο η Ισπανία έχει επενδύσει σε γραφεία και προγράμματα τριτογενούς αποστολής, ιδιαίτερα σε ένα δίκτυο γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας γνωστό ως OTRI. Επίσης προωθήθηκαν προγράμματα που παρέχουν κίνητρα στα πανεπιστήμια να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στην διάχυση της έρευνάς τους. Και οι δυο αυτές ενέργειες αντικατοπτρίζουν το γεγονός ότι στα περισσότερα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα τα Π.Δ. των ερευνητών ανήκει κυριως σε αυτά. 4/3/2017 www.materlab.eu

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟ ΙΡΛΑΝΔΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ Η Ιρλανδία διαθέτει επτά πανεπιστήμια, δεκατέσσερα Τεχνολογικά ινστιτούτα και ένα μικρό αριθμό ιδιωτικών κολλεγίων. Τα Γραφεία Μεταφοράς Τεχνολογίας είναι εσωτερικά τμήματα των πανεπιστημίων και είναι υπεύθυνα για την παροχή συμβουλών σε θέματα μάρκετινγκ και διαπραγματεύσεων. Δημιουργηθούν διαδικασίες στους ερευνητικούς οργανισμούς για την έγκαιρη αναγνώριση, δημοσίευση και αξιολόγηση της έρευνας με εμπορικές πιθανότητες. Πολλά προγράμματα χρηματοδότησης προωθούνται από την κυβέρνηση με σκοπό την συνεργασία για την ανάπτυξη της διαδικασίας της ΜΤ, όπως αυτό που συμμετέχουν το Cork, το Limerick και το Galway που διαθέτουν πρακτορεία μεταφοράς τεχνολογίας. 4/3/2017 www.materlab.eu

S W O T Α Ν Α Λ Υ Σ Η 1) Ε Θ Ν Ι Κ Α Γ. Δ S + ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ * S W O T Α Ν Α Λ Υ Σ Η 16/07/96 ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ S + ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ W - ΑΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ Η θέση του γραφείου δίπλα στην ερευνητική κοινότητα. Η θέληση των Διαμεσολαβητών να προωθήσουν τα ερευνητικά αποτελέσματα που έχουν στη διάθεση τους. Η δημιουργία ενός πρώτου πυρήνα στελεχών που κατανοούν τι είναι μεταφορά τεχνολογίας. Ο μικρός αριθμός των ατόμων που απασχολούνται στα γραφεία αυτά σε συνδυασμό με το πλήθος των υπηρεσιών που προσφέρονται. Η περιορισμένη βιομηχανική πείρα που έχουν οι Διαμεσολαβητές. Η άμεση οικονομική και διοικητική εξάρτηση από το Πανεπιστήμιο. Η έλλειψη εμπιστοσύνης που δείχνουν οι Ερευνητές προς τους Διαμεσολαβητές. Η έλλειψη κινήτρων προς τους Ερευνητές για να συνεργαστούν με τους Διαμεσολαβητές και τις επιχειρήσεις. Η έλλειψη στοχευμένων χρηματοδοτήσεων που θα αποτελέσουν κίνητρο συνεργασίας στις βιομηχανίες-επιχειρήσεις. Τα χαμηλά έσοδα των Γραφείων Διαμεσολάβησης από ιδία δραστηριότητα. Έλλειψη πιστοποιημένων γνώσεων σε θέματα Διαχείρισης Τεχνολογίας και Καινοτομίας. 1) Ε Θ Ν Ι Κ Α Γ. Δ 4/3/2017 www.materlab.eu *

S W O T Α Ν Α Λ Υ Σ Η Ε Θ Ν Ι Κ Α Γ. Δ O + ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ T - ΑΠΕΙΛΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ O + ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ T - ΑΠΕΙΛΕΣ Εξειδικευμένο και καταρτισμένο προσωπικό. Στέγαση του Γραφείου Μεταφοράς Τεχνολογίας εντός του χώρου του πανεπιστημίου. Συνύπαρξη των Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογία με θερμοκοιτίδες – τεχνολογικά πάρκα πλησίον του χώρου του πανεπιστημίου. Διαδικασία συνεργασίας ερευνητών – Γραφείου μεταφοράς τεχνολογίας. Ύπαρξη πολιτικής για τις διαδικασίες. κατοχύρωσης πατέντας / licensing Έσοδα από Royalties / licensing. Ανάπτυξη ισχυρής διεθνούς φήμης. Η ισχύουσα νομοθεσία για την λειτουργία των γραφείων αυτών. Η ισχύουσα νομοθεσία για την δημιουργία των spin-off. Η διεύρυνση των απευθείας συναλλαγών των ερευνητικών ομάδων με τις επιχειρήσεις λόγω αυξημένης χρήσης των νέων μορφών επικοινωνίας (internet κτλ). Η έλλειψη ενός εθνικού δικτύου συνεργασίας. Η συνεχιζόμενη αποβιομηχάνιση στον ελληνικό χώρο. Η έλλειψη επενδυτών υψηλού κινδύνου. Η αύξηση διαθεσιμότητας των δικτύων προώθησης των ερευνητικών αποτελεσμάτων σε Διεθνές επίπεδο (εάν αυτό γίνεται σε ατομική βάση). Ε Θ Ν Ι Κ Α Γ. Δ 4/3/2017 www.materlab.eu

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Όπως διαπιστώθηκε το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών καταλαμβάνουν οι αμοιβές των στελεχών και ακολουθούν οι αμοιβές των εξωτερικών συνεργατών, οι δαπάνες δημοσιότητας, οι λειτουργικές δαπάνες, οι λοιπές δαπάνες και ένα ελάχιστο μέρος αντιστοιχεί στις δαπάνες για πατέντες και συμβόλαια συνεργασίας με άλλες επιχειρήσεις.

Είναι απαραίτητα τα Γραφεία Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνολογίας? Το ερώτημα Με βάση την εμπειρία από τη μελέτη των Διεθνών Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας (Technology Transfer Offices) Είναι απαραίτητα τα Γραφεία Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνολογίας? ΝΑΙ Η απάντηση 4/3/2017 www.materlab.eu

Α Ξ Ο Ν Ε Σ Σ Τ Ρ ΑΤ Η Γ Ι Κ Η Σ Α Β Γ Δ Α Ξ Ο Ν Ε Σ Σ Τ Ρ ΑΤ Η Γ Ι Κ Η Σ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ & ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΕ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ. Α ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ & ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. Β ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ SPIN-OFFS & ΣΥΝΑΨΗ ΣΥΜΒΟΛΑΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Γ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ & ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Δ 4/3/2017 www.materlab.eu

Π Ι Θ Α Ν Α Σ Ε Ν Α Ρ Ι Α Ε Ξ Ε Λ Ι Ξ Η Σ Τ Ο Υ Θ Ε Σ Μ Ο Υ Π Ι Θ Α Ν Α Σ Ε Ν Α Ρ Ι Α Ε Ξ Ε Λ Ι Ξ Η Σ Τ Ο Υ Θ Ε Σ Μ Ο Υ Να παραμείνουν ως έχουν με κάποιες καίριες τροποποιήσεις. Να καταργηθούν και οι δραστηριότητες τους να ανατεθούν αμειγώς σε ενδιάμεσους φορείς (ιδιωτικές εταιρίες ή κρατικοί ενδιάμεσοι οργανισμοί) ΣΕΝΑΡΙΑ Να δημιουργηθούν ομάδες Γραφείων Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνολογίας με κεντρικές μονάδες και αντένες στους ΕΑΦ. 4/3/2017 www.materlab.eu

Σ Ε Ν Α Ρ Ι Ο 1 Τα Γραφεία Διαμεσολάβησης συνεχίζουν να λειτουργούν με την μορφή που έχουν έως τώρα, ως τμήματα των Επιτροπών Έρευνας των ΕΑΦ ασκώντας όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων που έχουν ορίσει στο «καταστατικό ίδρυσης» τους και προσβλέποντας στις ίδιες πηγές χρηματοδότησης. Προτάσεις τροποποίησης-βελτιστοποίησης αυτού του μοντέλου: Ένταξη του Γραφείου Διαμεσολάβησης στο γενικότερο οργανόγραμμα του Ιδρύματος, παραχώρηση πλήρης αυτονομίας . Εξασφάλιση περισσότερων θέσεων εργασίας σύμφωνα με την ερευνητική δυναμικότητα του Ιδρύματος από ειδικούς Επιστήμονες με ειδίκευση σε θέματα Μεταφοράς Τεχνολογίας και ανάλογη βιομηχανική πείρα. Δημιουργία μικρού αριθμού συνεργαζόμενων Εθνικών Ψηφιακών Βάσεων Ερευνητικών Δεδομένων. Δημιουργία κινήτρων προς τους ερευνητές για σύναψη συνεργασιών με τα Γραφεία Διαμεσολάβησης. Δημιουργία κινήτρων προς τις επιχειρήσεις και τις βιομηχανίες για σύναψη συνεργασιών με τα Γραφεία Διαμεσολάβησης και του ερευνητές. 4/3/2017 www.materlab.eu

Σ Ε Ν Α Ρ Ι Ο 1 Πλεονεκτήματα λειτουργίας αυτού του μοντέλου: Σ Ε Ν Α Ρ Ι Ο 1 Πλεονεκτήματα λειτουργίας αυτού του μοντέλου: Αδιαμφισβήτητα χαμηλά πάγια έξοδα. Άμεση επαφή με τους ερευνητές και τις εξελίξεις των ερευνητικών έργων. Μειονεκτήματα λειτουργίας αυτού του μοντέλου: Η άμεση διοικητική τους εξάρτηση από την Επιτροπή Ερευνών μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα και την ευελιξία των δραστηριοτήτων τους. Υπάρχει ο κίνδυνος αυτά τα γραφεία να εστιάσουν σε ήδη υπάρχοντα εγχειρήματα περιορισμένοι μέσα στο χώρο του Ιδρύματος και να παραμελήσουν νέες εξωτερικές ευκαιρίες. Ο μικρός αριθμός των ατόμων που εργάζεται σε αυτή την δομή δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να αναλάβει αυτό το μεγάλο όγκο εργασιών. 4/3/2017 www.materlab.eu

Σ Ε Ν Α Ρ Ι Ο 2 Διακοπή της λειτουργίας των Γραφείων Διαμεσολάβησης με την μορφή που έχουν έως σήμερα εντός των Ερευνητικών Ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων (ΕΑΦ) και ανάθεση των δραστηριοτήτων τους σε άλλους ενδιάμεσους φορείς (κρατικούς ή ιδιωτικούς), σε ιδιωτικές εταιρίες, εταιρίες συμβούλων κλπ Πλεονεκτήματα λειτουργίας αυτού του μοντέλου: Η ανάθεση της Μεταφοράς Τεχνολογίας σε τέτοιου είδους εταιρίες δίνει δυνατότητα βέλτιστης διαχείρισης των ερευνητικών αποτελεσμάτων καθώς θα γίνεται από έμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό. Η δυνατότητα διάχυσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων και πέρα από τον ελλαδικό χώρο και προώθηση αυτών στις διεθνής αγορές. Μειονεκτήματα λειτουργίας αυτού του μοντέλου: Η απομακρυσμένη διαχείριση των ερευνητικών αποτελεσμάτων, εκτός του τόπου παραγωγής τους, μπορεί να επιφέρει λειτουργικές δυσκολίες. Ελλοχεύει ο κίνδυνος απαξίωσης της εταιρίας από την πλευρά των ερευνητών, που μπορεί να θεωρήσουν (και όχι πάντοτε δικαίως) ότι δεν μπορεί αυτή να προσφέρει τις κατάλληλες υπηρεσίες. 4/3/2017 www.materlab.eu

Σ Ε Ν Α Ρ Ι Ο 3 Δημιουργία 3-5 Γραφείων Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνολογίας με κεντρικές μονάδες και αντένες στους Ερευνητικούς Ακαδημαϊκούς Φορείς (ΕΑΦ). Οι κεντρικές μονάδες Γραφείων Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνολογίας θα είναι αυτόνομα κέντρα ενταγμένα στο πλαίσιο ενός ευρύτερου μηχανισμού καινοτομίας. Θα παρέχουν διαμεσολαβητικές υπηρεσίες μεταφοράς τεχνολογίας ανάμεσα στους ΕΑΦ και στις επιχειρήσεις όπως: υπηρεσίες τεχνολογικής πληροφόρησης, τεχνο-διάγνωση, τεχνο-μεσιτεία, υπηρεσίες επιχειρηματικής και τεχνολογικής κατάρτισης καθώς και ένα σύνολο υπηρεσιών συμβουλευτικής και τεχνολογικής υποστήριξης στις επιχειρήσεις. Το προσωπικό των αντένων θα είναι ο σύνδεσμος των Ερευνητών των ΕΑΦ με τις κεντρικές μονάδες και θα έχουν σαν κύρια αποστολή τους την προώθηση της αξιοποίησης των ερευνητικών αποτελεσμάτων των φορέων Ο βασικός σκοπός τους θα είναι η ανάληψη όλων των οριζόντιων δράσεων της Μεταφοράς Τεχνολογίας από τους ΕΑΦ στον παραγωγικό εγχώριο και διεθνή ιστό. 4/3/2017 www.materlab.eu

Προτεινόμενο Οργανόγραμμα Σ Ε Ν Α Ρ Ι Ο 3 Προτεινόμενο Οργανόγραμμα ΑΝΤΕΝΑ ΕΑΦ….. ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΜΗΜΑ: Συμβουλευτικών Υπηρεσιών για την Δημιουργία Spin-off. Απόκτησης & Εκμετάλλευσης Τίτλων Προστασίας Τμήμα Τεχνολογικής Διάγνωσης Σύναψης Συμβάσεων Συμβουλευτικής & τεχνολογικής υποστήριξης 4/3/2017 www.materlab.eu

Ε Υ Χ Α Ρ Ι Σ Τ Ω Π Ο Λ Υ Ι.Λ.ΜΠΑΚΟΥΡΟΣ Αναπ. Καθηγητής Ε Υ Χ Α Ρ Ι Σ Τ Ω Π Ο Λ Υ Ι.Λ.ΜΠΑΚΟΥΡΟΣ Αναπ. Καθηγητής Τηλ. : 24610-56660-4 ylb@uowm.gr 4/3/2017 www.materlab.eu