Στερεά απόβλητα και φορείς διαχείρισης σύμφωνα με το νόμο 2939/2001
Ιεράρχηση επιλογών για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων
Κατηγορίες ΗΗΕ 1) Μεγάλες οικιακές συσκευές 2) Μικρές οικιακές συσκευές 3) Εξοπλισμός πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών 4) Καταναλωτικά είδη 5) Φωτιστικά είδη 6) Ηλεκτρικά και Ηλεκτρονικά εργαλεία 7) Παιχνίδια, εξοπλισμός ψυχαγωγίας και αθλητισμού 8) Ιατροτεχνολογικές συσκευές 9) Όργανα παρακολούθησης και ελέγχου 10) Συσκευές αυτόματης διανομής
Ποσοστό συμμετοχής στο συνολικό παραγόμενο όγκο ΑΗΗΕ Κατηγορία ΗΗΕ Ποσοστό Μεγάλες οικιακές συσκευές 55,8 Μικρές οικιακές συσκευές 9,3 Εξοπλισμός πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών 12 Καταναλωτικά είδη 12,1 Φωτιστικά είδη 3,4 Ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά εργαλεία 4 Παιχνίδια, εξοπλισμός ψυχαγωγίας και αθλητισμού 2,2 Ιατροτεχνολογικές συσκευές 0,5 Όργανα παρακολούθησης και ελέγχου 0,4 Συσκευές αυτόματης διανομής 0,3 ΣΥΝΟΛΟ 100
Οι επικίνδυνες ουσίες στους Η/Υ και στις οθόνες CRT
Τι είναι Εναλλακτική Διαχείριση και Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης ΑΗΗΕ Εναλλακτική Διαχείριση αποτελούν οι εργασίες: Συλλογής Παραλαβής Μεταφοράς Προσωρινής αποθήκευσης Επαναχρησιμοποίησης Αξιοποίησης (ανακύκλωσης και ανάκτησης ενέργειας), ώστε μετά την επεξεργασία τους να επιστρέφουν στην αγορά, για την παραγωγή προϊόντων, ως δευτερογενείς πρώτες ύλες. Σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης είναι η οργάνωση σε ατομική ή συλλογική βάση των ανωτέρω εργασιών.
Ανακύκλωση συσκευών Α.Ε. Mοναδικός εγκεκριμένος φορέας από το ΥΠΕΧΩΔΕ για τη λειτουργία του Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης ΑΗΗΕ από το 2004. Ρόλος: Οργανωτικός, συντονιστικός και ελεγκτικός. Λειτουργεί με μη επενδυτικό χαρακτήρα και στηρίζεται στην αρχή μη επιδίωξης κερδών. Στόχος: Xωριστή συλλογή τουλάχιστον 4 kg ΑΗΗΕ ανά κάτοικο και ανά έτος. Ποσοστά ανακύκλωσης-αξιοποίησης 50-80% ανάλογα με την κατηγορία. Το 2009 υπερκαλύφθηκε ο εθνικός στόχος, συλλέγοντας και ανακυκλώνοντας 47.000 τόνους. Άξονες δράσης: Ενημέρωση των υπόχρεων παραγωγών και προσχώρηση τους στο σύστημα. Δημιουργία τον κατάλληλων υποδομών για ορθολογική διαχείριση. Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πολίτη.
Ολοκληρωμένο διάγραμμα ροής του συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης ΑΗΗΕ στην Ελλάδα
Διάγραμμα ροής για τη διαχείριση των ΑΗΗΕ
Συνθήκη της Βασιλείας Παγκόσμια συμφωνία για τον έλεγχο και απαγόρευση της διασυνοριακής διακίνησης επικίνδυνων αποβλήτων και της διάθεσης τους. Τέθηκε σε ισχύ το 1992. 175 χώρες υπέγραψαν, 3 δεν επικύρωσαν : Αϊτή, Αφγανιστάν και ΗΠΑ. Σύμφωνα με την Συνθήκη απαγορεύεται η διακίνηση επικίνδυνων αποβλήτων για διάθεση και ανακύκλωση Απαιτούνται έλεγχοι και πιστοποιήσεις για να διαπιστωθεί η κατάσταση του υλικού.
Πορείες απόθεσης ΑΗΗΕ
«Επαναχρησιμοποίηση» και παράνομες εξαγωγές στις αναπτυσσόμενες χώρες Αν και η εξαγωγή για επαναχρησιμοποίηση είναι νόμιμη, η λέξη αυτή χρησιμοποιείται ως «πρόφαση» για την εξαγωγή ηλεκτρονικών αποβλήτων από τις αναπτυγμένες στις αναπτυσσόμενες χώρες. Το 75% το προϊόντων αυτών είναι απόβλητα και μη λειτουργικά . Η διαχείριση τους, διεξάγεται ανεξέλεγκτα υπό επικίνδυνες συνθήκες και από ακατάλληλους φορείς.
Guiyu το μεγαλύτερο «ψηφιακό νεκροταφείο» Επιχειρήσεις: 300 Μεμονωμένα εργαστήρια: 3000 Εργατικό δυναμικό: 150.000 (100.000 μετανάστες) Μέσος μισθός είναι: 1,20 ευρώ την ώρα Μέσος όρος εργασίας: 16 ώρες Επεξεργασμένες ποσότητες/έτος: 1,5 εκ. τόνους (80% από εισαγωγές) Κύρια ασχολία: ανάκτηση πολύτιμων υλικών και εξαρτημάτων Εναπομείναντα μέρη: ανεξέλεγκτες χωματερές, αποτέφρωση Μέθοδοι επεξεργασίας: χειρωνακτική αποσυναρμολόγηση, αποτέφρωση, χημική διήθηση Τεχνολογία-τεχνογνωσία: ελάχιστη Μετρά προστασίας: ελλιπή Ιατρική ασφάλιση: ανύπαρκτη Αέρας και ύδατα: τα υψηλοτέρα επίπεδα διοξινών
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ όπου: Ε η συνεισφορά κάθε προϊόντος στην ετήσια παραγωγή αποβλήτων (kg / έτος) M το βάρος του προϊόντος (kg) N ο αριθμός των μονάδων του προϊόντος που βρίσκονται σε λειτουργία L η μέση διάρκεια ζωής του προϊόντος (έτη)
Μέσο βάρος και εκτιμώμενη διάρκεια ζωής προϊόντων ΗΗΕ Προϊόν Μέσο βάρος (kg) Εκτιμώμενη διάρκεια ζωής (έτη) Ηλεκτρονικός υπολογιστής 25 3 Κινητό τηλέφωνο 0,1 2 Συσκευή fax 5 Φωτοτυπικό μηχάνημα 60 8 Τηλεόραση 30 Σύστημα αναπαραγωγής ήχου 10 Συσκευή DVD Ηλεκτρονικό παιχνίδι
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΑΗΗΕ (1) ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ ΑΓΟΡΑΣ Εάν οι πωλήσεις ενός προϊόντος το έτος x είναι S και εάν n είναι η μέση διάρκεια ζωής του προϊόντος, το έτος x+n ο αριθμός των αποβλήτων μονάδων του προϊόντος θα είναι S (-) στο τέλος της διάρκειας ζωής του προϊόντος το 100% των πωληθέντων μονάδων θα είναι ΑΗΗΕ (-) η διάρκεια ζωής των προϊόντων δεν μεταβάλλεται
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΑΗΗΕ (2) ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ ΑΓΟΡΑΣ Α Παρόμοια με την προηγούμενη μέθοδο. Χρησιμοποιεί την κανονική κατανομή για τον υπολογισμό των αποβλήτων, με μέση τιμή τη διάρκεια ζωής του προϊόντος Προσεγγιστικά, για μέση διάρκεια ζωής 3 έτη: 10% απορρίπτεται ένα χρόνο μετά την πώληση 20% απορρίπτεται δύο χρόνια μετά την πώληση 40% απορρίπτεται τρία χρόνια μετά την πώληση 20% απορρίπτεται τέσσερα χρόνια μετά την πώληση 10% απορρίπτεται πέντε χρόνια μετά την πώληση
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΑΗΗΕ (3) ΜΕΘΟΔΟΣ ΧΡΟΝΙΚΩΝ ΒΗΜΑΤΩΝ ΑΗΗΕ (t) = [Απόθεμα (t1) – Απόθεμα (t)]ιδιώτες + [Απόθεμα (t1) – Απόθεμα (t)]βιομηχανία + Σ Πωλήσεων (n) – Σ ΑΗΗΕ (n) όπου n = t1+1 έως t για τις πωλήσεις n = t1+1 έως t–1 για τα ΑΗΗΕ t1 < t Απόθεμα (ιδιώτες) = αριθμός νοικοκυριών * βαθμός πληρότητας των νοικοκυριών / 100 = πληθυσμός / μέσο μέγεθος ενός νοικοκυριού * βαθμός πληρότητας των νοικοκυριών / 100 Απόθεμα (βιομηχανία) = αριθμός χώρων εργασίας * βαθμός πληρότητας στη βιομηχανία / 100 = αριθμός εργαζομένων / αριθμός χρηστών ανά συσκευή
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΑΗΗΕ (4) ΜΕΘΟΔΟΣ “CARNEGIE MELLON” 1) Ένας Η/Υ θεωρείται ότι απαξιώνεται τεχνολογικά μετά από χρονικό διάστημα 5 ετών 2) Ελάχιστοι απαξιωμένοι Η/Υ πηγαίνουν κατευθείαν για ανακύκλωση ή υγειονομική ταφή 3) Η συντριπτική πλειοψηφία των απαξιωμένων Η/Υ κατανέμεται εξίσου μεταξύ επαναχρησιμοποίησης και αποθήκευσης 4) Η πλειοψηφία των επαναχρησιμοποιούμενων Η/Υ αποθηκεύεται 5) Μετά από ένα χρονικό διάστημα αποθήκευσης, οι περισσότεροι Η/Υ ανακυκλώνονται, ενώ ένας μικρότερος αριθμός οδηγείται σε χώρους υγειονομικής ταφής
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΑΗΗΕ (5) ΕΚΤΙΜΗΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΗΗΕ = Απόθεμα (ιδιώτες και βιομηχανία) / Μέση διάρκεια ζωής Υπενθυμίζεται ότι: Απόθεμα (ιδιώτες) = αριθμός νοικοκυριών * βαθμός πληρότητας των νοικοκυριών / 100 = πληθυσμός / μέσο μέγεθος ενός νοικοκυριού * βαθμός πληρότητας των νοικοκυριών / 100 Απόθεμα (βιομηχανία) = αριθμός χώρων εργασίας * βαθμός πληρότητας στη βιομηχανία / 100 = αριθμός εργαζομένων / αριθμός χρηστών ανά συσκευή
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΑΗΗΕ (6) ΜΕΘΟΔΟΣ “STANFORD” Χρησιμοποιήθηκε ένα μοντέλο μεταβαλλόμενης διάρκειας ζωής των PCs Στο μοντέλο εισάγονται διαφορετικές τιμές διάρκειας ζωής για κάθε έτος πωλήσεων, βάσει μεταβολών σε πρότυπα χρήσης των υπολογιστών Για κάθε έτος, χρησιμοποιήθηκε μία κατανομή τιμών της διάρκειας ζωής με μέση τιμή από 2 έως 5 έτη
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΑΗΗΕ (7) ΜΕΘΟΔΟΣ “ICER” Το UK Industry Council for electronic Equipment Recycling εκτίμησε την αναλογία επί των πωλήσεων για πιθανή αντικατάσταση εξοπλισμού Χρησιμοποίησε για κάθε τύπο εξοπλισμού ένα συντελεστή πληρότητας της αγοράς (ποσοστό επί των πωλήσεων που αντικαθιστούν παλαιότερες μονάδες) ΑΗΗΕ = Πωλήσεις * Συντελεστής πληρότητας