«Ασφάλεια κατά την εκτέλεση εργασιών από εξωτερικά συνεργεία» Παρουσίαση στο σεμινάριο ΣΕΧΒ, «Υπεύθυνη Φροντίδα – Η πρακτική εφαρμογή στη Χημική Βιομηχανία» 4 Ιουλίου 2011 Β. Μουκριώτη Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ Υποδιευθύντρια Διαχείρισης Υγιεινής και Ασφάλειας Ομίλου

Ο στόχος μας είναι μηδέν ατυχήματα Σχεδιασμός –Κατασκευή Εφαρμογή νομοθεσίας και διεθνών κωδίκων - μελέτες HAZOP Λειτουργία - Συντήρηση Διαδικασίες έκδοσης αδειών εργασίας, διαχείρισης αλλαγών ηλεκτρολογική απομόνωση κ.α. Εκπαίδευση Περιοδική εκπαίδευση προσωπικού & εργολάβων Μετρήσιμοι στόχοι Αναφορές και διερευνήσεις ατυχημάτων και «παρ’ ολίγον» -Επιθεωρήσεις- Διορθωτικές ενέργειες - Δείκτες

Κανονισμός ασφάλειας για εργολάβους Περιλαμβάνεται σε κάθε προκήρυξη ή ανάθεση έργου εντός των Βιομηχανικών Εγκαταστάσεων. Σκοπός: η ασφαλής εκτέλεση των εργασιών και η αποφυγή ατυχημάτων, δηλ. Η ασφάλεια του ίδιου του εργολαβικού προσωπικού Η ασφάλεια του προσωπικού και των εγκαταστάσεων των Διυλιστηρίων Η εξασφάλιση μίας κοινής αντίληψης - κουλτούρας ασφάλειας. Αποτελεί μέρος του υλικού βασικής εκπαίδευσης του προσωπικού του εργολάβου.

Κανονισμός ασφάλειας για εργολάβους ΓΕΝΙΚΕΣ υποχρεώσεις & απαγορεύσεις: Απαγόρευση καπνίσματος Κίνηση οχημάτων σε προκαθορισμένες διαδρομές με άδεια κίνησης. Τήρηση χαμηλών ορίων ταχύτητας. Απαγόρευση στάθμευσης μπροστά σε πυροσβεστικό εξοπλισμό. Απαγόρευση επέμβασης στον εξοπλισμό των μονάδων παραγωγής. Απαγόρευση μεταφοράς και χρήσης κινητών τηλεφώνων στις μονάδες Απαγόρευση χρήσης φωτογραφικών μηχανών χωρίς άδεια. Απαγόρευση εισαγωγής και χρήσης ραδιενεργών πηγών χωρίς άδεια. Τοποθέτηση πινακίδων και φώτων κινδύνου στο χώρο εργασίας Απαγόρευση εισαγωγής και χρήσης οινοπνευματωδών ποτών. Υποχρέωση χρήσης αντιεκρηκτικού ηλεκτρολογικού εξοπλισμού. Επαναφορά του χώρου στην αρχική του κατάσταση στο τέλος της εργασίας.

Κανονισμός ασφάλειας για εργολάβους συνέχεια Α Δ Ε Ι Ε Σ Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α Σ Για κάθε εργασία εντός των εγκαταστάσεων απαιτείται κατάλληλη άδεια εργασίας συμπληρωμένη και εγκεκριμένη από τον υπεύθυνο της περιοχής. Η άδεια εργασίας ισχύει για το χρόνο για τον οποίο έχει εκδοθεί. Αναρτάται στον τόπο της εργασίας κατά την εκτέλεσή της και επιστρέφεται στον υπεύθυνο της περιοχής μετά το τέλος της εργασίας ή του χρόνου ισχύος της άδειας. Απαγορεύεται η είσοδος σε κλειστό εξοπλισμό (δοχεία, πύργοι, δεξαμενές, αποχετευτικοί αγωγοί, φούρνοι, τα ανοιχτά φρεάτια κλπ) χωρίς την έκδοση άδειας εισόδου. Απαγορεύεται εκσκαφή χωρίς άδεια εκσκαφής. Απαγορεύεται είσοδος οχήματος στις μονάδες χωρίς άδεια. Μ Ε Σ Α Α Τ Ο Μ Ι Κ Η Σ Π Ρ Ο Σ Τ Α Σ Ι Α Σ: Ο εργολάβος πρέπει να εφοδιάζει τους υπαλλήλους του με κράνος, παπούτσια ασφαλείας, φόρμες εργασίας, γυαλιά ασφαλείας, γάντια και ό,τι επιπλέον απαιτείται από την Τεχνική Προδιαγραφή του έργου.

Κανονισμός ασφάλειας για εργολάβους συνέχεια Ενέργειες σε περίπτωση Σ Υ Ν Α Γ Ε Ρ Μ Ο Υ Κ Α Ι Ε Κ Τ Α Κ Τ Η Σ Α Ν Α Γ Κ Η Σ Α Ν Α Φ Ο Ρ Α Ε Ρ Γ Ο Λ Α Β Ι Κ Ω Ν Α Τ Υ Χ Η Μ Α Τ Ω Ν στον εργοδηγό της περιοχής Ε Υ Θ Υ Ν Ε Σ – Π Ο Ι Ν Ε Σ Σε περιπτώσεις παράβασης των κανονισμών ασφαλείας επιβάλλονται κυρώσεις όπως : Αφαίρεση της άδειας εργασίας για μια ή περισσότερες ημέρες ή Απαγόρευση εισόδου ατόμου ή ατόμων για ορισμένο χρονικό διάστημα ή επ΄αορίστου ή Αποκλεισμός εργολάβου από μελλοντικούς διαγωνισμούς ή Χρηματικές ποινές ή και τέλος Διακοπή σύμβασης.

Κανονισμός ασφάλειας για εργολάβους συνέχεια Ν Ο Μ Ο Θ Ε Τ Ι Κ Ε Σ Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Σ Ε Ι Σ Ε Ρ Γ Ο Λ Α Β Ω Ν Ημερολόγιο μέτρων ασφαλείας, βάσει νόμου 1396/83 για την περίπτωση που το έργο απαιτεί άδεια από αρμόδια αρχή. Ημερολόγιο έργου για την περίπτωση που το έργο δεν απαιτεί άδεια από αρμόδια αρχή. Βιβλίο απασχολούμενου προσωπικού, βάσει της ΚΥΑ 1872/92. Σχέδιο Ασφάλειας και Υγείας (Π.Δ. 305/96) καθώς και Φάκελο Ασφάλειας και Υγείας, όταν απασχολεί πολλά διαφορετικά συνεργεία ή όταν οι εργασίες ενέχουν ειδικούς κινδύνους ή όταν για την αποπεράτωση του έργου απαιτούνται περισσότερα από 500 ημερομίσθια, οπότε προβλέπεται και σχετική γνωστοποίηση του έργου στις αρμόδιες αρχές. Απασχόληση Συντονιστή ασφάλειας, βάσει του Π.Δ. 305/96 εφ΄ όσον στο έργο θα απασχοληθούν πολλά συνεργεία συγχρόνως. Απασχόληση Τεχνικού ασφάλειας και Γιατρού Εργασίας, αν απαιτείται, βάσει του Π.Δ. 17/96 και του Ν-1568/85. Διάθεση στο εργολαβικό προσωπικό για χρήση κατάλληλων χώρων αποδυτηρίων, εστίασης, καθαριότητας, υγιεινής, πρώτων βοηθειών και ανάπαυσης κατά τα διαλείμματα της εργασίας βάσει του Π.Δ. 1073/81.

Πρόσφατες δράσεις για την Υγεία και Ασφάλεια Εργολάβων Από το 2009 καθιερώθηκε κοινή συστηματική εκπαίδευση των εργολαβικών συνεργείων στην ασφάλεια, που συνοδεύεται από εξετάσεις και χορήγηση κάρτας εισόδου και εργασίας στους επιτυχόντες. Επίσης από το 2009 επεκτάθηκε η παρακολούθηση δεικτών εργατικών ατυχημάτων και στους εργολάβους συντήρησης και νέων έργων. Η Εταιρεία συμμετέχει στην ετήσια έρευνα δεικτών ατυχημάτων και στη συγκριτική αξιολόγηση (benchmarking) που διεξάγει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός CONCAWE για τον κλάδο. Από το 2010 καθιερώθηκε σύστημα περιοδικών ελέγχων εργολαβικών συνεργείων από υψηλόβαθμα στελέχη, με άμεσες παρεμβάσεις σε περίπτωση ανασφαλών συμπεριφορών. Από το Μάιο 2011 τέθηκε σε ισχύ κοινό σύστημα αξιολόγησης εργολάβων ως προς την ασφάλεια, την οργάνωση, την ποιότητα, το χρονοδιάγραμμα και τη γενικότερη συμπεριφορά, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών. Η αξιολόγηση έχει επιπτώσεις στη δυνατότητα ανάληψης μελλοντικών έργων.

Εκπαίδευση εργολάβων στην ασφάλεια Η εκπαίδευση -‘’πιστοποίηση’’ του προσωπικού των εργολαβικών εταιριών στους κανόνες ασφάλειας και τις διαδικασίες των εγκαταστάσεων της ΕΛΠΕ αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την είσοδο και εργασία στις εγκαταστάσεις. Η Ελληνικά Πετρέλαια ανέπτυξε γραπτό εγχειρίδιο για την εκπαίδευση στην ασφάλεια και υγιεινή περίπου 30 ειδικοτήτων εργολαβικών τεχνιτών και εργοδηγών συνεργειών (π.χ. ηλεκτροσυγκολλητή, οξυγονοκολλητή, ηλεκτρολόγου, ηλεκτροτεχνίτη, μηχανουργού, τεχνίτη σκαλωσιών κ.α. ). Επιπλέον περιλαμβάνει γενικές οδηγίες ασφάλειας για όλες τις ειδικότητες εργολαβικών συνεργείων. Το εγχειρίδιο διανέμεται δωρεάν σε εργολαβικές εταιρείες που πρόκειται να αναλάβουν εργασίες σε οποιαδήποτε βιομηχανική εγκατάσταση της ΕΛΠΕ, με την υποχρέωση να διδαχθεί στο προσωπικό τους. Στη συνέχεια ορίζονται ημέρες γραπτών εξετάσεων στην ύλη του εγχειριδίου με ερωτηματολόγια διαφορετικά για κάθε ειδικότητα τεχνίτη και εργοδηγού συνεργείου.

Εκπαίδευση εργολάβων στην ασφάλεια συνέχεια Εξετάσεις Ως βάση επιτυχίας θεωρείται το 70% επιτυχών απαντήσεων για το εργατοτεχνικό προσωπικό και 80% αντίστοιχα για τους υπευθύνους συνεργείων. Για τους επιτυχόντες εκδίδεται προσωπική κάρτα εισόδου στις εγκαταστάσεις για εργασία. Η κάρτα έχει ημερομηνία λήξης, μετά την οποία οι εργολαβικοί πρέπει να ξαναδώσουν εξετάσεις.

Άλλες μορφές εκπαίδευσης Άλλες μορφές εκπαίδευσης Κάθε εγκατάσταση διαθέτει εκπαιδευτική ταινία με τους βασικούς κανόνες ασφάλειας, στην ελληνική και αγγλική γλώσσα, που προβάλλεται σε εργολάβους-επισκέπτες των εγκαταστάσεων (πχ μελετητές έργων), κατά την άφιξή τους στις εγκαταστάσεις. Πριν από την έναρξη μεγάλων έργων και περιοδικών συντηρήσεων γίνονται συγκεντρώσεις και ομιλίες ασφάλειας σε όλους τους εργολαβικούς εργαζόμενους που πρόκειται να απασχοληθούν. Σε όλες τις εργολαβικές συμβάσεις επισυνάπτονται κεφάλαια με τους γενικούς κανόνες και όρους ασφάλειας, που πρέπει να γνωρίζει και να τηρεί όλο το εργολαβικό προσωπικό κατά την εργασία του στις εγκαταστάσεις. Εκπαίδευση επιτυγχάνεται και μέσα από τις άμεσες παρατηρήσεις των Τεχνικών Ασφάλειας των εγκαταστάσεων, που πραγματοποιούν περιοδικούς ελέγχους στα εργαζόμενα εργολαβικά συνεργεία.

Αξιολόγηση εργολάβων Μετά την εκτέλεση των έργων όλοι οι εργολάβοι αξιολογούνται ως προς: Την Υγεία, Ασφάλεια, Περιβάλλον (30%) Την οργάνωση/επίβλεψη (25%) Την ποιότητα των εργασιών και την τήρηση του χρονοδιαγράμματος (30%) Τα οικονομικά, τη γενικότερη συνεργασία και συμπεριφορά (15%). Η αξιολόγηση γίνεται από τις παρακάτω Διευθύνσεις: Κατασκευής του Έργου Λειτουργίας του Έργου Ασφάλειας Προμηθειών Συνθετότερα κριτήρια για έργα >150.000€ Η αξιολόγηση συνοδεύεται από αναβάθμιση στο μητρώο εργοληπτών της ΕΛΠΕ για τους άριστους έως και υποβάθμιση ή και προσωρινό αποκλεισμό για τους μέτριους ή ανεπαρκείς (<50/100)

Επίλογος Για την αποφυγή ατυχημάτων απαιτείται μια διαρκής προσπάθεια από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Η προσπάθεια αυτή δεν έχει τέλος αλλά αξίζει τον κόπο. Σώζει ζωές.