Π.Μ.Σ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κωνσταντίνος Φιλέρης Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής Σχολή Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών Π.Μ.Σ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κωνσταντίνος Φιλέρης

Τίτλος μεταπτυχιακής διατριβής Πολιτικές και πρακτικές ένταξης των μεταναστών στην τοπική αυτοδιοίκηση και στην κοινωνία των πολιτών Τα παραδείγματα των δήμων Πατρέων και Κορινθίων

Τριμελής εξεταστική επιτροπή Παπαδοπούλου Δέσποινα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Πάντειο Πανεπιστήμιο Βενιέρης Δημήτρης, Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Φερώνας Ανδρέας, Επίκουρος καθηγητής, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ Ιστορική αναδρομή

Το φαινόμενο της μετανάστευσης Ιστορικά η μετανάστευση αποτέλεσε δομικό στοιχείο της κοινωνίας Αιτίες: Φυσικά φαινόμενα και καταστροφές, βιαιοπραγίες, πόλεμοι, αναζήτηση καλύτερου βιοτικού επιπέδου Μεταναστευτικές ροές, νέα κοινωνικά δεδομένα, νέες κουλτούρες, πλουραλισμός, «εκρηκτικό δημογραφικό μείγμα» Βασική θεματική στην πολιτική ατζέντα των ηγετών της Ε.Ε καθώς οι μετανάστες αποτελούν: α) φθηνό εργατικό δυναμικό β) λύση στο δημογραφικό πρόβλημα της Ευρώπης

Ορισμοί μετανάστευσης Μετανάστευση Παραδοσιακή (19ος έως αρχές 20ου αιώνα) Προς την Αμερική Σύγχρονη (20ος αιώνας, σύγχρονη βιομηχανική επανάσταση) Προς την Ευρώπη Έννοιες Μετανάστης Πολιτικός Πρόσφυγας Πρόσφυγας Αλλοδαπός Παλιννοστούντας Ανιθαγενής

Μετανάστευση στην Ευρώπη και στην Ελλάδα Ελλάδα: χώρα αποστολής μεταναστών τον 19ο έως τα μισά του 20ου αιώνα. Νέα κοινωνικά δεδομένα: Επιστροφή παλιννοστούντων, πτώση κομμουνιστικών καθεστώτων στα Βαλκάνια και την ΕΣΣΔ (τέλος 1980’, αρχές 1990’) Μετατροπή της Ελλάδας σε χώρα υποδοχής μεταναστών. Νέα πολιτισμική ταυτότητα. Βίαιη, ταχύτατη μεταβολή ΕΛ.ΣΤΑΤ (2011): 912.000 αλλοδαποί εκ των οποίων 52,7% Αλβανοί, 8,3% Βούλγαροι, 5,1% Ρουμάνοι, 3,7% Πακιστανοί, 3% Γεωργιανοί.

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Νομοθετικές ρυθμίσεις για την μετανάστευση Δημιουργία νομοθετικού πλαισίου για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος. Σχετικά αργά κρατικά αντανακλαστικά. Αρκετές οι ελλείψεις στα νομοθετήματα. Τέθηκαν όμως ορισμένες βάσεις, για την καλύτερη ένταξη των μεταναστών. Νόμος 1975/1991 Νόμος 2910/2001 Νόμος 3386/2005 Νόμος 3536/2007 Νόμος 3838/2010 Νόμος 4251/2014

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ

Ορισμός κοινωνικής ένταξης Δεν υπάρχει ένας ορισμός. Σύμφωνα με ακαδημαϊκούς, η ένταξη είναι η διαδικασία κατά την οποία οι μετανάστες γίνονται αποδεκτοί από την κοινωνία τόσο ως άτομα όσο και ως ομάδες” Κοινωνική ένταξη : Εκμάθηση γλώσσας της χώρας υποδοχής Εκπαίδευση και κατάρτιση Είσοδος στην αγορά εργασίας Στέγαση Πολιτικές νεολαίας Ίσες ευκαιρίες, εξάλειψη διακρίσεων, κοινωνική συνοχή

Κοινωνική ενσωμάτωση Κάθε κοινωνία ενσωματώνει τα άτομα αναλόγως τις αρχές και τις αξίες που έχει υιοθετήσει. Η σχέση της συγκρότησης ενός έθνους – μετανάστευσης καθορίζει τον βαθμό ενσωμάτωσης και λειτουργίας. Μετανάστες: ήδη κοινωνικοποιημένοι ως ένα βαθμό. Προσπάθεια ανάδειξης μιας νέας ταυτότητας και κουλτούρας. Η επιτυχία εξαρτάται από το ποσοστό αποβολής παλαιών χαρακτηριστικών και υιοθέτησης νέων στοιχείων της.

Διαδικασίες ένταξης και ενσωμάτωσης στην Ελλάδα Εκπαίδευση Γλώσσα Εργασία Δημόσιος βίος Οικογένεια Θρησκεία Κοινωνικές σχέσεις Ιδιωτικός βίος Η διάκριση μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού βίου Θεμελιώδης αρχή δημοκρατικών κοινωνιών Καθορίζει τις διαδικασίες ένταξης και ενσωμάτωσης

«Καλές πρακτικές» Οι όροι «καλές πρακτικές» ή «βέλτιστες πρακτικές» υποδηλώνουν μία δοκιμασμένη διαδικασία, μέθοδο ή δράση που έχει αποδειχθεί περισσότερο αποτελεσματική συγκριτικά με άλλες, κατά την εφαρμογή της σε συγκεκριμένες συνθήκες και πλαίσια. Χαρακτηριστικά των «Καλών Πρακτικών»: Καινοτομία Αποτελεσματικότητα Βιωσιμότητα Αναπαραγωγιμότητα Αποδοτικότητα

Συμβούλια Ένταξης Μεταναστών (Σ.Ε.Μ) Κοινωνικός διάλογος. Διαβούλευση μεταξύ τοπικών φορέων – κοινωνικών ομάδων Τα ΣΕΜ αποτελούνται από 5 έως 11 μέλη που ορίζονται από το δημοτικό συμβούλιο Δημοτικοί σύμβουλοι, εκπρόσωποι φορέων μεταναστών, εκπρόσωποι κοινωνικών φορέων Έργο τους η καταγραφή, διερεύνηση προβλημάτων ως προς την ένταξη των μεταναστών. Συμβουλευτικές υπηρεσίες. Εκδηλώσεις για ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας. Ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.

ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ

Ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης Σύνδεσμος μεταξύ κράτους και τοπικής κοινωνίας Ρυθμίζει υποθέσεις σε τοπικό επίπεδο - Αφουγκράζεται την κοινή γνώμη - Σχεδιάζει ρεαλιστικές πολιτικές Νέες Προκλήσεις – Σχέδιο «Καποδίστριας» – «Καλλικράτης». Ανάδειξη του ρόλου της Τ.Α τα τελευταία χρόνια Ανάγκη η εύρυθμη λειτουργία της Τ.Α ειδικά σε θέματα κοινωνικής πολιτικής και ένταξης των μεταναστών

Κοινωνία των Πολιτών Οργανωμένες δραστηριότητες, στο πλαίσιο μιας ανοικτής και δημοκρατικής κοινωνίας οι οποίες έχουν: Μη κρατικό, κυβερνητικό χαρακτήρα Μη οικονομικό, κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Κοινωφελής σκοπός Εθελοντικό χαρακτήρα Δημοκρατικό, κοινωνικό, πολιτισμικό ή ηθικό χαρακτήρα Ασκεί πίεση και επιρροή στις κυβερνήσεις στοχεύοντας στην ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης. Λειτουργεί συμπληρωματικά με τις κρατικές δομές. Δεν αντικαθιστά το κράτος

Η ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ

ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ποιοτική μέθοδος Εστίαση σε εργαζομένους φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης στους δήμους Πατρέων και Κορινθίων Εργαζόμενοι και υπεύθυνοι σε οργανώσεις (ΜΚΟ, κοινωνικές δομές) Ημιδομημένη συνέντευξη – Στοχευμένες ερωτήσεις και παράλληλη ευελιξία την ώρα της συνέντευξης για προσθήκη νέων ερωτημάτων Συλλογή δεδομένων και απομαγνητοφώνηση

ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΟΔΗΓΟΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ – Επτά (7) θεματικοί άξονες: Φορείς, ΜΚΟ, εθελοντικές οργανώσεις κλπ. Πολιτικές κοινωνικής ένταξης των μεταναστών Καλές πρακτικές στην τοπική αυτοδιοίκηση Αποτελεσματικότητα των πολιτικών και των μέτρων ένταξης Ελλείψεις και κριτική των φορέων στις ίδιες τις δράσεις τους Σχεδιασμός, υλοποίηση και αποτελεσματικότητα ενδεχόμενων νέων δράσεων Κοινωνική ένταξη των μεταναστών και ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης

Η περίπτωση του δήμου Κορινθίων

Η περίπτωση του δήμου Κορινθίων Προσπάθεια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για καλύτερη προσαρμογή των μεταναστών στην περιοχή και ουσιαστική ένταξη Δεν καρποφόρησαν οι προσπάθειες για την λειτουργία του Σ.Ε.Μ Συγκροτήθηκε το 2011 αλλά δεν είχε αποτέλεσμα. Σκέψεις αρχικά για δράσεις, πρακτικά όμως δεν υλοποιήθηκαν ποτέ Ο δήμος αναφέρει προσπάθεια λειτουργίας του Σ.Ε.Μ, εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας για βελτίωση της καθημερινότητας. Έλλειψη ενδιαφέροντος - ανεπαρκής οργάνωση των μεταναστευτικών κοινοτήτων.

Η περίπτωση του δήμου Κορινθίων Στο Κέντρο Κράτησης μεταναστών δεν υπάρχουν πολιτικές ένταξης. Χώρος προσωρινής φιλοξενίας. Εθελοντικά μαθήματα από τους κοινωνικούς λειτουργούς Συνεργασία με κοινωνικό ιατρείο. (Φάρμακα, εθελοντικές υπηρεσίες από γιατρούς) Συνεργασία με Ερυθρό Σταυρό. (Ταυτοποίηση των στοιχείων, εξεύρεση συγγενών στη χώρα προέλευσης) Εξεύρεση χορηγών (είδη υγιεινής, γραφική ύλη, μπάλες, μπασκέτες κλπ). Ελλείψεις σε πολλά είδη

Η περίπτωση του δήμου Κορινθίων Έλλειψη προσωπικού στην Κοινωνική Υπηρεσία. Αδυναμία παροχής ουσιαστικών υπηρεσιών Απουσία οργανωμένου σχεδίου ένταξης σύμφωνα με τους φορείς Παροχή συμβουλευτικής και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης από κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους της υπηρεσίας Ενθάρρυνση από την υπηρεσία για εξεύρεση εργασίας και βοήθεια με τις γραφειοκρατικές διαδικασίες για όσους επιλέγουν να παραμείνουν περισσότερο καιρό στην περιοχή

Η περίπτωση του δήμου Κορινθίων Στο κοινωνικό παντοπωλείο του δήμου, δεν υπήρξε δράση που να αφορά το μεταναστευτικό πληθυσμό. Πιθανή έλλειψη ενδιαφέροντος ή γνώσης ύπαρξης της δομής Στην περιοχή μένουν λίγοι μετανάστες. Όσοι παραμένουν, επιδιώκουν και βρίσκουν εργασία εξασφαλίζοντας τα απαραίτητα για την διαβίωσή τους. Οι περισσότεροι επιθυμούν να μετακινηθούν στην πρωτεύουσα.

Η περίπτωση του δήμου Κορινθίων Το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης παρέχει υπηρεσίες σε μετανάστες, νόμιμους και μη Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε 1ο στάδιο. νοσηλευτικά ιδρύματα, συνεργασία με Ιατρικά Κέντρα Αθηνών Εθελοντική λειτουργία στα πλαίσια της Κοινωνίας των Πολιτών, κάλυψη των κρατικών κενών επεμβαίνοντας συμπληρωματικά. Υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής στήριξης εντός, διαγνωστικές κλπ εκτός σε Ιατρικά κέντρα ή ιατρεία εθελοντών 1000 ασθενείς σε 3 χρόνια. Το 40% περίπου είναι μετανάστες

Η περίπτωση του δήμου Κορινθίων Διαμεσολάβηση και διεκπεραίωση των διαδικασιών που απαιτούνται για την έκδοση εγγράφων Πίεση από την δομή, ώστε να έχουν όλοι πρόσβαση στο σύστημα Υγείας χωρίς καμία εξαίρεση. Παρεμβάσεις σε κοινωνικούς φορείς. Κριτική στη τοπική αυτοδιοίκηση εκ μέρους του Κοινωνικού Ιατρείου ότι λειτουργεί με βάση τη λογική της ψηφοθηρίας.

Η περίπτωση του δήμου Κορινθίων Οι δομές Μη Κυβερνητικού Οργανισμού, λειτουργούν όπως οι αντίστοιχες των δήμων. Κοινωνικό υπνωτήριο αστέγων για Έλληνες και νόμιμους μετανάστες. Ανθρωπιστική οπτική εκ μέρους διοίκησης και εργαζομένων. Κέντρο διημέρευσης για όλους Περίπου το 15-20% άλλης εθνικότητας Το κοινωνικό φαρμακείο της δομής παρέχει φάρμακα (μέσω χορηγιών) Το κοινωνικό εστιατόριο στηρίζεται αποκλειστικά σε χορηγίες επιχειρήσεων και πολιτών Το κοινωνικό παντοπωλείο παρέχει διάφορα προϊόντα σε κοινωνικά ευπαθείς ομάδες

Η περίπτωση του δήμου Κορινθίων Το κοινωνικό φροντιστήριο φροντίζει κυρίως για τα παιδιά του δημοτικού (διάβασμα για την επόμενη μέρα) μέσω εθελοντών δασκάλων Η τράπεζα χρόνου αφορά την εθελοντική ανταλλαγή υπηρεσιών μεταξύ εθελοντών και ωφελουμένων Το γραφείο διαμεσολάβησης παρεμβαίνει για επίλυση θεμάτων των ωφελουμένων με δημόσιες υπηρεσίες κλπ. Επιπλέον, προτείνει ευκαιρίες επανένταξης εργασίας Ψυχοκοινωνική και συμβουλευτική υποστήριξη μέσω κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων της δομής Συνεργασία με το νοσοκομείο της πόλης και εθελοντές γιατρούς που συμβάλλουν στο έργο

Η περίπτωση του δήμου Κορινθίων Ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης και οργάνωση εκδηλώσεων με θέματα που άπτονται του ζητήματος των μεταναστών (πολιτιστικές εκδηλώσεις και δράσεις διαφόρων χωρών) Πολύ καλή συνεργασία με την Τ.Α. Αρωγός στις εκδηλώσεις των δομών Στο πλευρό τους, η τοπική κοινωνία , ηθικά και υλικά (τρόφιμα, ρούχα κλπ) Τελικός στόχος η εξεύρεση εργασίας από όλους ώστε να μην έχουν ανάγκη τις δομές του οργανισμού

Η περίπτωση του δήμου Πατρέων

Η περίπτωση του δήμου Πατρέων Στο δήμο Πατρέων δημιουργήθηκε Σ.Ε.Μ όπου λειτούργησε για 3-4 χρόνια Καλή πρακτική ένταξης. Πλήθος εκδηλώσεων κατά τη διάρκεια λειτουργίας του Σ.Ε.Μ. Η Τ.Α πλαισίωνε τις εκδηλώσεις και τις υποστήριζε οργανωτικά. Γιορτές από κάθε μεταναστευτική κοινότητα για την εκπαίδευση, την γλώσσα, τον πολιτισμό Σταμάτησε η λειτουργία τους από την σταδιακή αδιαφορία από τους εμπλεκομένους

Η περίπτωση του δήμου Πατρέων Μεγάλο ζήτημα οι πρακτικές των ΜΚΟ στο θέμα της ένταξης. Οικονομική επιβίωση μέσω προγραμμάτων λόγω της ανάμειξης στο μεταναστευτικό Ο δήμος Πατρέων διαφωνεί και δεν συνεργάζεται πια, παρότι είναι μία κατεύθυνση της Ε.Ε Δεν συνεργάζεται με ΜΚΟ λόγω πολιτικών πεποιθήσεων Το προσωπικό των ΜΚΟ αποτελείται συνήθως από άτομα χωρίς εμπειρία μη βοηθώντας ουσιαστικά στο έργο

Η περίπτωση του δήμου Πατρέων Υπάρχει έλλειψη τεχνογνωσίας και ελλιπής ενημέρωση σε θέματα κοινωνικής πολιτικής των δημοτών Έχουν ξοδευθεί αρκετά χρήματα για υλικό ενημέρωσης, ποτέ όμως στοχευμένα με αποτέλεσμα να μην αποδίδει καρπούς η προσπάθεια Η περιφέρεια θα μπορούσε να απορροφήσει κονδύλια. Δεν υπάρχει εκπαιδευμένο προσωπικό.

Η περίπτωση του δήμου Πατρέων Απουσία ρεαλιστικού σχεδιασμού ένταξης στο δήμο. Δεν υπάρχει πάντα συντονισμός με τις κρατικές παρεμβάσεις Η φιλανθρωπία δεν αποτελεί πολιτική ώστε να στηριχθεί η Τ.Α Δήμος και Περιφέρεια είναι θετικοί ως προς την κατεύθυνση δράσεων ένταξης όμως δεν αρκεί. Αντιμετωπίζεται η κάθε περίπτωση ξεχωριστά. Δεν διαχέεται μια πολιτική από πάνω προς τα κάτω (up to bottom)

Η περίπτωση του δήμου Πατρέων Η δομή στέγασης ασυνόδευτων ανηλίκων (Στέγη+) λειτουργεί με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και συντονίζουν ο Ερυθρός Σταυρός και μία ΜΚΟ 30 ανήλικοι ασυνόδευτοι – 40 μέλη ευπαθών κοινωνικών ομάδων Ψυχοκοινωνική υποστήριξη, πρωτοβάθμια περίθαλψη και φροντίδα, νομική βοήθεια Στέγη και σίτιση το ανώτερο για ένα (1) έτος Ασυνόδευτοι ανήλικοι δεν χρειάζονται να είναι αιτούντες άσυλο. Οι οικογένειες όμως πρέπει να έχουν αιτηθεί

Η περίπτωση του δήμου Πατρέων Η δομή έχει στόχο την υποδοχή. Δεν είναι ουσιαστικής ένταξης. Επίσημο πρόγραμμα από το κράτος είναι το ΟΔΥΣΣΕΑΣ και αφορά την εκμάθηση ελληνικών και τη χορήγηση πιστοποιητικού Εθελοντικά μαθήματα όχι μόνο της ελληνικής γλώσσας αλλά αναλόγως με την χώρα μελλοντικής υποδοχής των μεταναστών Χρειάζονται περισσότεροι ξενώνες. Δεν καλύπτονται οι ανάγκες στέγασης όπως και ένδυσης. Η δομή στηρίζεται στην αλληλεγγύη των πολιτών

Η περίπτωση του δήμου Πατρέων Ο Ερυθρός Σταυρός έχει εποπτικό ρόλο στο πρόγραμμα στέγασης Στέγη+ που φιλοξενούνται κυρίως ασυνόδευτοι ανήλικοι μετανάστες Παροχή τροφίμων στο πλαίσιο οργανωμένου προγράμματος σίτισης. Κοινωνικοί λειτουργοί αξιολογούν την κάθε περίπτωση με μόνο κριτήριο τις ανάγκες Πρόγραμμα στεγαστικής συνδρομής (στην περιοχή) για αιτούντες άσυλο.Εφάπαξ ποσό σαν επιδότηση ενοικίου. Το 2012 ωφελήθηκαν εννέα (9) άτομα και το 2013 εικοσιπέντε (25) Σήμερα συνεχίζονται τα επισιτιστικά προγράμματα ανεξαρτήτου φυλής και εθνικότητας και η παροχή νομικής βοήθειας

Η περίπτωση του δήμου Πατρέων Η υπηρεσία ασύλου δέχεται αιτήσεις καθώς σταμάτησε η λειτουργία των περιφερειακών τμημάτων. Αποσυμφόρηση στα επαρχιακά τμήματα. Χρονική καθυστέρηση στην έκδοση πιστοποιητικών. Κούραση και έξοδα μετακινήσεων για τους μετανάστες. Ανήλικοι μετανάστες, άμεση στέγαση. Λόγω καθυστέρησης αιτήματος υπήρξε και απόπειρα αυτοκτονίας εντός της υπηρεσίας του Ερυθρού Σταυρού!

Η περίπτωση του δήμου Πατρέων Κύριο μέλημα της Κίνησης Υπεράσπισης των Προσφύγων και των Δικαιωμάτων των Μεταναστών είναι η παρέμβαση σε κοινωνικά θέματα πολιτικής φύσεως Επιπλέον, πολιτιστικές εκδηλώσεις και δρώμενα σε πλατείες και δημόσιους χώρους, με θέμα τους μετανάστες Για την Κίνηση, είναι ουσιαστική η πλήρης ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους και θεωρείται σημαντικό το πρόσφατο μέτρο της κάλυψης σε όλους τους μετανάστες όπως και η καθιέρωση του εργόσημου τακτοποιώντας ασφαλιστικά και εργασιακά θέματα

Η περίπτωση του δήμου Πατρέων Στην Κίνηση πραγματοποιούνται μαθήματα ελληνικών. Ανάγκη πιστοποίησης γνώσεων μέσω Υπουργείου Ζητήθηκε από το Παιδαγωγικό ινστιτούτο η αποστολή βιβλίων με τεχνικές και μεθοδολογία για ενήλικες Η ανθρωπιστική υπόσταση της Κίνησης αναγνωρίζεται και από τις δράσεις για παροχή στοιχειωδών συνθηκών διαβίωσης σε όλους τους αλλοδαπούς Σημαντική η κοινωνική συνοχή και η ομαλή συνύπαρξη γηγενών - αλλοδαπών

Συμπεράσματα

Συμπεράσματα Συγκριτικό κομμάτι: Στο δήμο Κορινθίων Παρατηρήθηκε μια διάχυση των αρμοδιοτήτων και των υπηρεσιών σε επί μέρους τμήματα Διάθεση για προσφορά από τους εργαζομένους Έλλειψη συντονισμού, μη ικανοποιητικά αποτελέσματα Πρόδηλη η απουσία οργανωμένου σχεδίου ένταξης μεταναστών παρά τις όποιες προσπάθειες (π.χ συγκρότηση Σ.Ε.Μ αλλά δεν λειτούργησε)

Συμπεράσματα Στο δήμο Πατρέων Συγκεντρωτισμός αρμοδιοτήτων κυρίως σε μία υπηρεσία Η συνεργασία με κοινωνικούς λειτουργούς και διεθνείς οργανώσεις συντελεί σε μια θετική κατεύθυνση Δημιουργία και συγκρότηση Σ.Ε.Μ, αρκετές δράσεις μια μεγάλη περίοδο, παύση λειτουργίας Τονίζεται η απουσία οργανωμένου σχεδίου ένταξης κυρίως γιατί η Πάτρα θεωρείται λόγω του λιμανιού η «πύλη προς τη Δύση» έλκοντας πλήθος μεταναστών ανά περιόδους

Συμπεράσματα Έλλειψη εκπαιδευμένου προσωπικού και μικρή τεχνογνωσία για περαιτέρω απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων Ρεαλιστική στρατηγική ένταξης μεταναστών δεν υπάρχει. (Επίσημη πολιτική παρέμβαση σε κάθε επίπεδο τοπικό και περιφερειακό) Η Κοινωνία των Πολιτών αναλαμβάνει σε αρκετές περιπτώσεις ένα μεγάλο κομμάτι δράσεων που όμως δεν μπορεί να θεωρηθεί ένταξη

Συμπεράσματα Αλληλεγγύη, ανθρωπιστική δράση, εθελοντισμός, προσφορά στο συνάνθρωπο. Χορηγίες πολιτών και επιχειρήσεων βοηθούν έμπρακτα το έργο των συλλόγων Πολιτιστικές εκδηλώσεις και εκμάθηση γλώσσας οι κυριότερες δράσεις κοινωνικής ένταξης Ευαισθητοποίηση και ενημέρωση πολιτών και επαφή με τη νέα κουλτούρα, τα ήθη και έθιμα των μεταναστών Συλλογικές προσπάθειες. Επικουρικά στο έργο της πολιτείας, δεν επαρκούν λόγω των ισχνών κοινωνικών πολιτικών

Προτάσεις Είναι απαραίτητο : Η κρατική παρέμβαση να γίνει πιο δυναμική – ουσιαστική Η Τοπική Αυτοδιοίκηση σε συνεργασία με την Κοινωνία των Πολιτών να καταστρώσουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο κοινωνικής ένταξης των μεταναστών Βασικοί πυλώνες: η στέγαση, η εκπαίδευση, η εργασία, η εξασφάλιση των κοινωνικών δικαιωμάτων με την εξάλειψη των διακρίσεων και η μέγιστη κοινωνική συνοχή Όλοι οι αρμόδιοι φορείς και η τοπική κοινωνία να στηρίξουν τις δράσεις ένταξης των μεταναστών για το κοινό καλό

Σας ευχαριστώ