“Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία: 13o Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνικού Διαδημοτικού Δικτύου Υγιών Πόλεων 7-8 Ιουλίου 2017, Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος Καλλιθέα «Υγιείς Πόλεις: Ανθεκτικές – Βιώσιμες – Συμμετοχικές» “Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία: το παράδειγμα σε Υπηρεσία Δήμου – περιπτωσιολογική μελέτη” Ειρήνη Δρίζη Φυσικοθεραπεύτρια – Αν. Συντονίστρια ΕΔΔΥΠΠΥ Δήμου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης

Η Νομοθεσία για την Υγεία και την Ασφάλεια στην εργασία (Οδηγία 89/391/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 12ης Ιουνίου 1989 σχετικά με την εφαρμογή μέτρων για την προώθηση της βελτίωσης της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων στην εργασία), απαιτεί: από τους εργοδότες τη διενέργεια εκτιμήσεων κινδύνου την προσαρμογή της εργασίας στον άνθρωπο την υποχρέωση του εργοδότη “να έχει στη διάθεσή του μια εκτίμηση των υφισταμένων κατά την εργασία κινδύνων για την ασφάλεια και την υγεία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν ομάδες εργαζομένων που εκτίθενται σε ιδιαίτερους κινδύνους” καθώς και το ότι “οι ευαίσθητες ομάδες κινδύνου πρέπει να προστατεύονται από τους κινδύνους που τις αφορούν ειδικότερα”

Στην Ελλάδα... Ο θεσμός της Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία, βρίσκεται ακόμα στα πρώιμα βήματα στην Ελλάδα, παρότι υπάρχει πλούσιο Νομοθετικό πλαίσιο Έχει ξεκινήσει τον Ιούλιο του 2016 έρευνα μελέτης των συνθηκών Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία που αφορά τους Δήμους-μέλη του ΕΔΔΥΠΠΥ και τους εργαζομένους τους. Η έρευνα διεξάγεται από την αρμόδια Δ/νση του Υπουργείου, απευθύνεται προς συμπλήρωση από τους ιατρούς εργασίας των Δήμων ή τον εκπρόσωπο για θέματα Υγείας και ασφάλειας των Δήμων, σε συνεργασία με το Γραφείο Ανθρώπινου Δυναμικού/ προσωπικού και έχει σκοπό την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης στους Δήμους, θα τεθεί δε υπ' όψιν των Δημοτικών Αρχών και των οργάνων της Αυτοδιοίκησης.

ΙΣΧΥΟΥΣΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Ν. 3850/2010 : “Κύρωση του κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων” Π.Δ. 41/2012 (ΦΕΚ 91/Ά/19.4.2012): Εθνικός κατάλογος επαγγελματικών ασθενειών, σε συμμόρφωση με τη σύσταση της Επιτροπής 2003/670/ΕΚ της 19.9.2003) Π.Δ. 176/1997: “Μέτρα για τη βελτίωση της ασφάλειας και της υγείας κατά την εργασία των εγκύων, λεχώνων και γαλουχουσών εργαζομένων σε συμμόρφωση με την οδηγία 92/85/ΕΟΚ Π.Δ. 62/1998: “Μέτρα για την προστασία των νέων κατά την εργασία, σε συμμόρφωση με την οδηγία 94/33/ΕΟΚ”

Μυοσκελετικές παθήσεις (ΜΣΠ) και εργασία σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας “Fourth European working conditions survey” (2005), οι ΜΣΠ αποτελούν μία από τις συνηθέστερες διαταραχές που σχετίζονται με την εργασία και, ειδικότερα, το συνηθέστερο πρόβλημα που σχετίζεται με την εργασία στην Ευρώπη πολλοί εργαζόμενοι αναπτύσσουν ΜΣΠ αυχένα και άνω άκρων, οι οποίες αποτελούν τη συνηθέστερη μορφή επαγγελματικής ασθένειας στην Ευρώπη, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 45% επί του συνόλου των επαγγελματικών ασθενειών. Επίσης, οι ΜΣΠ φαίνεται από έρευνες ότι συνδέονται με ψυχοκοινωνικούς παράγοντες (Eurostat: “Work and health in the EU: A statistical portrait”, 2004) Η αντιμετώπιση των ΜΣΠ αναγνωρίζεται ως θέμα προτεραιότητας από τα κράτη μέλη της Ε.Ε. και από τους ευρωπαίους κοινωνικούς εταίρους (Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία στην εργασία, 2000)

ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΒΑΡΗΣ ΒΟΥΛΑΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Σκοπός έρευνας: - η αναγνώριση και καταγραφή των κυριότερων προβλημάτων υγείας των υπαλλήλων της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Δήμου που σχετίζονται με τον χώρο εργασίας τους και είτε τους καθιστούν απώντες από την εργασία, είτε τους ελαττώνουν την εργασιακή τους απόδοση - τα αποτελέσματα πρόκειται να ληφθούν υπ'όψιν για: α) τη σύνταξη μελέτης εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου στη συγκεκριμένη υπηρεσία του Δήμου και β) την περαιτέρω λήψη αποφάσεων για την πολιτική του Δήμου ως προς το συγκεκριμένο θέμα

Μέθοδος: Αφού μελετήθηκε το ερωτηματολόγιο του αρμόδιου Υπουργείου και αφού δόθηκε από τη Δημοτική αρχή η άδεια για την υλοποίηση της έρευνας, συντάχθηκε ερωτηματολόγιο αποτελούμενο από 12 ερωτήσεις που απευθύνεται προς συμπλήρωση στους υπαλλήλους του Δήμου. Πριν την τελική διαμόρφωσή του, έλαβαν χώρα είκοσι δοκιμαστικά τεστ σε δημοτικούς υπαλλήλους, τα οποία αποτέλεσαν μια διαδικασία τελικού ελέγχου και ανακάλυψης αδυναμιών του ερωτηματολογίου, που σύμφωνα με αυτά διαμορφώθηκε το τελικό περιεχόμενό του. Το ερωτηματολόγιο είναι ανώνυμο και εμπιστευτικό. Οι ερωτήσεις είναι σαφείς και σύντομες, η συμπλήρωση έγινε ατομικά δια χειρός και η συλλογή των ερωτηματολογίων έλαβε χώρα την ίδια ημέρα με τη διανομή τους. Ο ΜΟ συμπλήρωσής του είναι 1m και 20secs. Το ερωτηματολόγιο βασίστηκε στους εξής άξονες: α) δημογραφικά στοιχεία, β) αίσθημα ασφάλειας στην εργασία, γ) καταγραφή παθήσεων που σχετίζονται με τον χώρο εργασίας, δ) βαθμός ενημέρωσης των υπαλλήλων, βάσει της νομοθεσίας, για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία

Αποτελέσματα: Από τους 25 υπαλλήλους της υπηρεσίας, έλαβε χώρα συλλογή 22 συνολικά συμπληρωμένων ερωτηματολογίων. Από την επεξεργασία των αποτελεσμάτων, έχουμε τα εξής: - το 32% των υπαλλήλων της συγκεκριμένης υπηρεσίας είναι ηλικίας άνω των 50 ετών - το 18,18% των υπαλλήλων της υπηρεσίας νιώθουν ασφαλείς στον χώρο εργασίας τους ως προς την τήρηση της νομοθεσίας για την υγιεινή και ασφάλεια εργασίας και την καλή εφαρμογή αυτών των νόμων, 36,36% αρκετά ασφαλείς και 45,46% δεν νιώθουν ασφαλείς - το 22,7% έχει υποβάλει προτάσεις για τη βελτίωση της υγείας και ασφάλειας στην εργασία - το 27,27% των υπαλήλων της συγκεκριμένης υπηρεσίας γνωρίζουν ότι έχουν δικαίωμα να επιλέγουν εκπρόσωπο για θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία τους

Αποτελέσματα: - το 59,1% των υπαλλήλων δήλωσαν τις μυοσκελετικές παθήσεις ως την πάθηση που τους εκδηλώνεται συχνότερα και πιστεύουν ότι σχετίζεται με το περιβάλλον εργασίας τους - το 27,27% των υπαλλήλων δήλωσαν τις αγχώδεις διαταραχές/στρες ως την πάθηση που τους εκδηλώνεται συχνά και πιστεύουν ότι σχετίζεται με το περιβάλλον εργασίας τους - εκτός από τον Ιατρό εργασίας, το 72,7% των υπαλλήλων θεωρούν ότι θα βοηθούσε στη βελτίωση της υγείας τους και της εργασιακής τους απόδοσης και η παρακολούθησή τους από φυσικοθεραπευτή, ενώ το 59,1% από αυτούς θεωρούν ότι θα τους βοηθούσε και η παρακολούθησή τους από ψυχολόγο

Συζήτηση: 1) το δείγμα της έρευνας είναι μικρό (Ν=22), όμως λαμβάνοντας υπ'όψιν ότι από τα 25 άτομα της υπηρεσίας δεν συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο μόνο τα 3, το δείγμα θεωρείται αξιόπιστο για τη συγκεκριμένη υπηρεσία. 2) είναι πολύ μικρό το ποσοστό (18,18%) εκείνων που νιώθουν ασφαλείς στον χώρο εργασία τους 3) είναι μικρό και το ποσοσστό (22,7%) που έχει υποβάλει προτάσεις για τη βελτίωση της υγείας και ασφάλειας στην εργασία 4) είναι λίγο μεγαλύτερο το ποσοστό (27,27%) εκείνων που γνωρίζουν ότι έχουν δικαίωμα να επιλέγουν εκπρόσωπο για θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία τους.

Συζήτηση: 5) άνω των μισών υπαλλήλων (59,1%) δήλωσαν τις μυοσκελετικές παθήσεις ως την πάθηση που τους εκδηλώνεται συχνότερα και πιστεύουν ότι σχετίζεται με το περιβάλλον εργασίας τους 6) ένα πολύ μεγάλο ποσοστό (72,7%) θεωρούν ότι θα βοηθούσε στη βελτίωση της υγείας τους και της εργασιακής τους απόδοσης, εκτός από τον Ιατρό εργασίας, και η παρακολούθησή τους από φυσικοθεραπευτή, γεγονός που έρχεται σε συμφωνία με την αυξημένη ζήτηση της φυσικοθεραπεύτριας του Δήμου από τους συναδέλφους-υπαλλήλους της Κοινωνικής Υπηρεσίας, με σκοπό να ζητηθεί η επιστημονική της άποψη-συμβουλή για προβλήματα μυοσκελετικά που αντιμετώπιζαν και θεωρούσαν ότι προέρχονται από τον χώρο εργασίας τους (με βάση αυτό το συγκεκριμένο αποτέλεσμα θα ακολουθήσει η περιγραφή μιας περιπτωσιολογικής μελέτης, η οποία θα μπορούσε να ληφθεί υπ' όψιν στη λήψη αποφάσεων του Δήμου για το συγκεκριμένο θέμα)

Συζήτηση: 7) άνω των μισών υπαλλήλων (59,1%) δήλωσαν ότι θεωρούν ότι θα τους βοηθούσε στη βελτίωση της υγείας τους και της εργασιακής τους απόδοσης και η παρακολούθησή τους από ψυχολόγο, γεγονός που συμφωνεί με τη βιβλιογραφία ως προς την σύνδεση των μυοσκελετικών και των ψυχολογικών παθήσεων 8) ένα στατιστικά σημαντικό ποσοστό των υπαλλήλων της συγκεκριμένης υπηρεσίας είναι ηλικίας άνω των 50 ετών, γεγονός που πρέπει να ληφθεί υπ'όψιν κατά την σύνταξη της μελέτη Εκτίμησης Κινδύνου.

Σκέψεις... η έρευνα που έλαβε χώρα μικροσκοπικά σε μία από τις υπηρεσίες του Δήμου, θα μπορούσε να γίνει σε καθεμά από τις υπηρεσίες του, ώστε να υφίσταται το προφίλ των υπαλλήλων ως προς την αναγνώριση και την καταγραφή των κυριότερων προβλημάτων υγείας τους που σχετίζονται με τον χώρο εργασίας τους, τόσο για κάθε υπηρεσία ξεχωριστά, όσο και για τον Δήμο, γενικότερα: αυτό θα συμβάλλει στην περαιτέρω λήψη αποφάσεων για την πολιτική του Δήμου στο συγκεκριμένο θέμα.

...Σκέψεις παρόμοια έρευνα δεν έχει λάβει χώρα στο παρελθόν σε Δήμο στην Ελλάδα το ερωτηματολόγιο που συντάχθηκε στην παρούσα έρευνα, θα μπορούσε να αποσταλεί μέσω του ΕΔΔΥΠΥ, συμπληρωματικά, μαζί με το ερωτηματολόγιο του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης που αφορά στην αποτύπωση δράσεων των Δήμων για την Προαγωγή της Υγείας των εργαζομένων τους, ώστε να συμπληρωθεί από τους υπαλλήλους όλων των Υπηρεσιών/Διευθύνσεων των Δήμων και να λειτουργήσει ως κοινό εργαλείο όλων των Δήμων για την αναγνώριση και την καταγραφή των κυριότερων προβλημάτων υγείας των υπαλλήλων τους που σχετίζονται με τον χώρο εργασίας τους

ΠΕΡΙΠΤΩΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ “Πρόγραμμα φυσικοθεραπείας για την πρόληψη των τραυματισμών κατά τη διάρκεια της εργασίας και για την επίτευξη μετρήσιμων αλλαγών σε όλες τις εταιρίες-εταίρους της Toyota Material Handling – Βέλγιο” Θέμα-σκοπός: Η Toyota Material Handling: I) συμπράττοντας με την εκστρατεία "Υγιείς χώροι εργασίας για όλες τις ηλικίες", II) διαβουλεύοντας με τους ενδιαφερόμενους και III) μετά από πρόσφατη έρευνα, αναγνώρισε ότι το 15% του εργατικού της δυναμικού στην Ευρώπη είναι άνω των 50 ετών και ότι η υπερφόρτωση είναι η κύρια αιτία τραυματισμών μεταξύ των τεχνικών υπηρεσιών

Δράσεις που αναλήφθησαν: Μετά από μια εις βάθος ανάλυση των δεδομένων σχετικά με τα ατυχήματα, καθώς και με διαβουλεύσεις με τους τεχνικούς των υπηρεσιών, οι κακές πρακτικές χειρωνακτικής διαχείρισης εντοπίστηκαν ως η κύρια αιτία τραυματισμών στην Toyota Material Handling. Ως εκ τούτου, η εταιρεία ανέπτυξε πρόγραμμα φυσικοθεραπείας. - Το πρώτο στάδιο επικεντρώθηκε μόνο στους τεχνικούς των υπηρεσιών που υπέστησαν τραυματισμό λόγω υπερβολικού φορτίου. Ο φυσικοθεραπευτής έδωσε μια εισαγωγική προπόνηση που συνδυάζει τη θεωρία με τις πρακτικές ασκήσεις. Αυτό καταγράφηκε και μοιράστηκε στο εσωτερικό εργαλείο ηλεκτρονικής μάθησης, όπου ήταν προσβάσιμο σε όλους στην εταιρεία. - Μετά την επιτυχία του με τους εργαζόμενους που είχαν τραυματιστεί, το πρόγραμμα τέθηκε στη συνέχεια σε όλους τους υπαλλήλους, με ένα πρόγραμμα επανεκπαίδευσης που παραδόθηκε στους αποδέκτες 3 χρόνια μετά την αρχική τους κατάρτιση. - Με τη στήριξη αυτής της επιχειρησιακής περίπτωσης, κι άλλες επιχειρήσεις της Toyota, στην Τσεχική Δημοκρατία, τη Γαλλία, την Ιταλία και τη Σουηδία, έχουν ανανεώσει ή έχουν αρχίσει παρόμοια προγράμματα φυσικοθεραπείας.

Αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν: • Τα τελευταία 2 χρόνια, τα ατυχήματα που προκαλούνται από υπερφόρτωση έχουν μειωθεί παραπάνω από το ήμισυ. • Το ποσοστό των εργαζομένων που απουσίασαν λόγω ατυχήματος μειώθηκε από 20% το 2006, σε 5% το 2014. • Εφόσον υποβλήθηκε σε θεραπεία με τον φυσικοθεραπευτή, κανένας από τους υπαλλήλους που υπέστησαν τραυματισμούς λόγω υπερβολικής βλάβης δεν έχει υποστεί παρόμοιο τραυματισμό. • Το κόστος αποφυγής των απολύσεων είναι ίσο με το τετραπλάσιο του επενδυτικού κόστους των 337 συνεδριών φυσικοθεραπείας. Αυτό έχει επίσης οδηγήσει σε μείωση των ασφαλίστρων της εταιρείας. • Οι αποταμιεύσεις επανεπενδύονται σε μέτρα υγείας και ασφάλειας για τους εργαζόμενους. (αυτή η επιχειρηματική περίπτωση μοιράστηκε επίσης προς τα έξω, μέσω των εκδηλώσεων ανταλλαγής καλών πρακτικών της EU-OSHA, που οργανώθηκαν από την Toyota Material Handling και τους συναδέλφους της επίσημης καμπάνιας Seat, Siemens και Lego σε ολόκληρη την Ευρωπαίκή Ένωση)

«Η προαγωγή της υγείας στον χώρο εργασίας είναι μία συντονισμένη προσπάθεια των εργοδοτών, των εργαζομένων και της κοινωνίας, με στόχο τη βελτίωση της υγείας και της ευεξίας των ανθρώπων στο εργασιακό περιβάλλον». Απόσπασμα από τη Διακήρυξη του Λουξεμβούργου (2007) για την προαγωγή της υγείας στο χώρο εργασίας ...ώστε κάθε υπάλληλος να μπορεί να διακατέχεται από «μια κατάσταση ευεξίας στην οποία συνειδητοποιεί τις δυνατότητές του, μπορεί να εργασθεί παραγωγικά και γόνιμα και είναι σε θέση να συμβάλλει στην κοινότητά του» Απόσπασμα από τη Διακήρυξη του Εδινβούργου (2010)

Ιστότοποι: - https://osha.europa.eu/el/themes/musculoskeletal-disorders (προσπελάστηκε την 21η Μαίου 2017) - http://aje.oxfordjournals.org/cgi/content/abstract/164/11/1065 : Rahman Shiri, Eira Viikari-Juntura, Helena Varonen, Markku Heliovaara: “Prevalence and Determinants of Lateral and Medial Epicondylitis: A Population Study”, 2006 (προσπελάστηκε την 21η Μαίου 2017) - http://worker.eguides.osha.europa.eu/GR_el/list-themes (προσπελάστηκε την 21η Μαίου 2017) - https://osha.europa.eu/el/tools-and-publications/oira (προσπελάστηκε την 21η Μαίου 2017) - www.healthy-workplaces.eu : Healthy Workplaces for All Ages (προσπελάστηκε την 21η Μαίου 2017)

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΠΟΥ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΥΣ ΤΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ............ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ................. Το ερωτηματολόγιο είναι ανώνυμο, εμπιστευτικό και τα αποτελέσματα θα χρησιμοποιηθούν αυστηρά και μόνο στα πλαίσια της στατιστικής ανάλυσης έρευνας, που έχει σκοπό τη μελέτη των συνθηκών Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων στους Δήμους. Παρακαλείσθε για τις ειλικρινείς απαντήσεις σας. 1. Ηλικία (σε έτη): < 30 30-40 40-50 50-60 >60 2. Φύλο: άρρεν θήλυ 3. Έτη προϋπηρεσίας στον Δημόσιο τομέα: <5 5-10 10-15 15-20 20-25 >25

4. Πάσχετε από χρόνιες παθήσεις (π. χ 4. Πάσχετε από χρόνιες παθήσεις (π.χ. ΧΑΠ, Σακχαρώδη διαβήτη, Ρευματοειδή αρθρίτιδα); ΝΑΙ ΟΧΙ 5. Στον Δήμο όπου εργάζεσθε, υλοποιούνται προγράμματα ή δράσεις για την προαγωγή και αγωγή της υγείας των εργαζομένων του Δήμου; ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ 5.1 Εάν ΝΑΙ, συμμετέχετε σε αυτά; 6. Αισθάνεσθε ασφαλής στον χώρο εργασίας σας ως προς την τήρηση της νομοθεσίας για την υγιεινή και ασφάλεια της εργασίας και την καλή εφαρμογή των νόμων αυτών; (π.χ. επαρκής φωτισμός και αερισμός χώρου, ορθή συντήρηση συσκευών/ μηχανημάτων/ οχημάτων, απαγόρευση καπνίσματος σε εσωτερικούς χώρους, τοποθέτηση ειδικών σημάτων απαγόρευσης και προειδοποίησης, προστατευτικός εξοπλισμός) ΑΡΚΕΤΑ 7. Έχετε υποβάλει προτάσεις για τη βελτίωση της υγείας και της ασφάλειας στον χώρο εργασίας σας; 7.1 Εάν ΝΑΙ, με ποιον τρόπο; (μπορείτε να επιλέξετε παραπάνω της μία απάντησης) Ατομικά Μέσω της Διεύθυνσης στην οποία ανήκω Μέσω του Σωματείου Άλλο................................................................................................................

7.2 Εάν ΟΧΙ, γιατί; Θεωρώ ότι και να υποβάλω προτάσεις, δεν θα ληφθούν υπ' όψιν Αισθάνομαι απόλυτα ασφαλής Άλλο......................................................................................................... 8. Ποιες από τις παρακάτω παθήσεις πιστεύετε ότι σχετίζονται (εμφανίζονται, επιδεινώνονται) με το περιβάλλον εργασίας σας; (μπορείτε να επιλέξετε παραπάνω της μία απάντησης) Μυοσκελετικές παθήσεις Παχυσαρκία Καρδιαγγειακές παθήσεις Σακχαρώδης διαβήτης Αγχώδεις διαταραχές / Στρες Προβλήματα ψυχικής υγείας Άσθμα Αλλεργίες Άλλο................................................................................................................. 9. Σας έχει εμφανισθεί κάποια από τις παθήσεις που επιλέξατε στην ανωτέρω ερώτηση, ή είχατε κάποιο εργατικό ατύχημα, που σας μείωσε την εργασιακή σας απόδοση ή σας έκανε να απέχετε από την εργασία σας; ΝΑΙ ΟΧΙ 10. Σας εμφανίζετε κάποια/κάποιες από τις παθήσεις που επιλέξατε στην ερώτηση (8) πιο συχνά; 10.1 Εάν ΝΑΙ, ποια / ποιες;............................................................................................

11. Θεωρείτε ότι η παρακολούθηση της υγείας σας στον Δήμο σας και μέσα στο ωράριο εργασίας σας, από ομάδα επαγγελματιών Υγείας του Δήμου σας, στα πλαίσια των προγραμμάτων προαγωγής και αγωγής υγείας στους χώρους εργασίας, θα βοηθήσει στη βελτίωση της υγείας σας και της εργασιακής σας απόδοσης; ΝΑΙ ΟΧΙ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ 11.1 Εάν ΝΑΙ, πιστεύετε ότι η ομάδα επαγγελματιών Υγείας εκτός από τον Ιατρό εργασίας, καλό θα ήταν να αποτελείται και από: (μπορείτε να επιλέξετε παραπάνω της μία απάντησης) Ψυχολόγο Φυσικοθεραπευτή Διαιτολόγο Κοινωνικό Λειτουργό Όλα τα ανωτέρω Μόνο από τον Ιατρό εργασίας Άλλο.............................................................................. 12. Γνωρίζετε ότι έχετε δικαίωμα να επιλέγετε εκπρόσωπο για θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία σας;

Εικόνες: Σας ευχαριστώ!