Ευρωπαϊκό Πρότυπο Σήμανσης Οικοτουρισμού (EETLS) Η πιλοτική εφαρμογή σε τέσσερα βήματα Κώστας Τενεκετζής PRISMA – Κέντρο Αναπτυξιακών Μελετών Ημερίδα: Οι προοπτικές του Οικοτουρισμού στην Ελλάδα: Η συμβολή της πιστοποίησης ποιότητας Αθήνα, 22 Μαΐου 2013

Βήμα 1 Εκπαιδευτικό Πακέτο Με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού πακέτου η επιχείρηση γνωρίζει τις παραμέτρους του Οικοτουρισμού, εμβαθύνει στο πνεύμα του, ανατρέχει σε πιο ειδικές πληροφορίες και εξοικειώνεται με τα κριτήρια του Προτύπου Σήμανσης EETLS Το εκπαιδευτικό πακέτο διαρθρώνεται με βάση τη δομή των κριτηρίων του Προτύπου

Βήμα 1 Εκπαιδευτικό Πακέτο <<στην πρώτη διαφάνεια του εκπαιδευτικού πακέτου μπορούμε να δούμε τη δομή του: Ι. ΤΙΤΛΟΣ, II. ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ, III. ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ, IV. ΕΙΣΑΓΩΓΗ, V. ΜΕΛΕΤΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ, VI. ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΜΕ ΑΛΛΑ ΘΕΜΑΤΑ, VII. ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΜΕΛΕΤΗ, VIII. ΑΣΚΗΣΕΙΣ, IX. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΤΟΥ EETLS >>

Βήμα 1 Συμπλήρωση εργαλείου «Αυτό-αξιολόγησης» Τα κριτήρια διαρθρώνονται σε 4 ομάδες, 25 θεματικές, 94 δείκτες Ο αξιολογητής, σε διαρκή επικοινωνία με την επιχείρηση, παρέχει τις απαραίτητες οδηγίες και διευκρινίσεις για τη συμπλήρωση του εργαλείου Σε κάθε θεματική δίνεται σύντομη περιγραφή της καθώς και η δυνατότητα λήψης αναλυτικότερων πληροφοριών Η επιχείρηση αξιολογεί μόνη της τις δυνατότητες συμμόρφωσης με τα κριτήρια του Προτύπου Σήμανσης EETLS υποστηρίζοντας με σχόλια τις επιλογές των πεδίων

Βήμα 1 Συμπλήρωση Εργαλείου «Αυτό αξιολόγησης» << Η συμπλήρωση γίνεται στη γενική κλίμακα: Ναι / ‘Όχι, αλλά είναι πραγματοποιήσιμο / Όχι, είναι αδύνατον / Μη σχετικό >>

Βήμα 1 Συμπλήρωση Εργαλείου «Αυτo-αξιολόγησης» Η βαθμολογία εξάγεται αυτόματα και η επιχείρηση έχει διαρκώς τη δυνατότητα να την παρακολουθεί μέχρι να αποφασίσει την οριστικοποίησή της Η επιχείρηση αποκτά μια πρώτη εποπτική εικόνα των δυνατοτήτων της και, κατόπιν συζήτησης με τον αξιολογητή, προχωρά ή όχι στο κύριο ερωτηματολόγιο αξιολόγησης

Βήμα 2 Συμπλήρωση Ερωτηματολογίου για την αξιολόγηση των εργαλείων ECOLNET Το ερωτηματολόγιο με απλούς και λειτουργικούς πίνακες στοχεύει στην αξιολόγηση των εργαλείων του προγράμματος και του εκπαιδευτικού πακέτου Η επιχείρηση καλείται να σχολιάσει το περιεχόμενο των κριτηρίων και του εκπαιδευτικού υλικού, να αξιολογήσει τις θεματικές και τους δείκτες, να αναφέρει τη σημαντικότητά τους γι’ αυτές και το βαθμό κατανόησής τους Το πρόγραμμα εξάγει χρήσιμα στοιχεία για τη βελτίωση της εφαρμογής του Προτύπου Σήμανσης EETLS και της λειτουργικότητας του εκπαιδευτικού υλικού <<αποκτώντας έτσι εποπτική εικόνα του Προτύπου Σήμανσης EETLS>>

Βήμα 3 Συμπλήρωση του «Ολοκληρωμένου εργαλείου αξιολόγησης» Η επιχείρηση βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία με τον αξιολογητή ο οποίος δίνει τις απαραίτητες διευκρινίσεις και οδηγίες για την απαιτούμενη τεκμηρίωση χωρίς να παρεμβαίνει στη βαθμολόγηση Σε κάθε δείκτη παρατίθεται η απαιτούμενη τεκμηρίωση ώστε η επιχείρηση να επισυνάψει έγγραφα, οπτικοακουστικό υλικό, συνδέσμους και σχόλια Η επιχείρηση αξιολογεί κατά πόσο εκπληρώνει τις απαιτήσεις του Προτύπου Σήμανσης EETLS τεκμηριώνοντας τη βαθμολογία που επιλέγει σε κάθε δείκτη

Βήμα 3 Συμπλήρωση του «Ολοκληρωμένου εργαλείου αξιολόγησης» << Η συμπλήρωση γίνεται στην κλίμακα: 100% / 75% / 50% / 25% / 0% / Μη σχετικό >>

Βήμα 3 Συμπλήρωση του «Ολοκληρωμένου εργαλείου αξιολόγησης» Βήμα 3 Συμπλήρωση του «Ολοκληρωμένου εργαλείου αξιολόγησης» Η επιχείρηση έχει διαρκώς τη δυνατότητα να παρακολουθεί τη βαθμολογία μέχρι να αποφασίσει την οριστικοποίησή της Η συνολική αναλυτική βαθμολογία εξάγεται αυτόματα

Βήμα 4 Τελική αξιολόγηση του «Ολοκληρωμένου εργαλείου αξιολόγησης» Ο αξιολογητής εξετάζει τη σχετική τεκμηρίωση στο συμπληρωμένο εργαλείο χωρίς να έχει πρόσβαση στη βαθμολογία που έθεσε η επιχείρηση Αξιολογεί το υλικό τεκμηρίωσης της επιχείρησης και θέτει τη δική του βαθμολογία Το εργαλείο εξάγει απευθείας τη σύγκριση των βαθμολογιών επιχείρησης/αξιολογητή ώστε ο αξιολογητής να συντάξει την τελική έκθεση για καθεμία επιχείρηση <<και να εξάγει τα συνολικά συμπεράσματα για την πιλοτική εφαρμογή του Προτύπου Σήμανσης EETLS>>

Πιλοτική εφαρμογή Δυσκολίες & Προβλήματα Α. Σχετικά με το εκπαιδευτικό πακέτο Απευθύνεται κυρίως σε επιχειρήσεις διαμονής, μπορεί να εμπλουτιστεί με περισσότερα στοιχεία σχετικά με υπαίθριες δραστηριότητες και Φορείς Διαχείρισης Είναι καλό να προσαρμοστεί περισσότερο στα ελληνικά δεδομένα σχετικά με το νομοθετικό πλαίσιο και με παραδείγματα καλής πρακτικής επιχειρήσεων στον τόπο μας <<Από τις απαντήσεις/σχόλια των συμμετεχόντων φαίνεται ότι περιέχεται σημαντική ποσότητα πληροφορίας για επιχειρήσεις που μόλις ξεκινούν (ή διερευνούν την έναρξή τους), στοιχεία τα οποία εν πολλοίς είναι γνωστά σε επιχειρήσεις που ήδη δραστηριοποιούνται ως οικοτουριστικές επιχειρήσεις. Το εκπαιδευτικό υλικό φαίνεται ότι κατά βάση καλύπτει ικανοποιητικά τις ανάγκες των επιχειρήσεων στην κατανόηση των κριτηρίων του προτύπου EETLS. Στην προοπτική της βελτίωσής του θα πρέπει να περιληφθούν περισσότερα στοιχεία σχετικά με υπαίθριες δραστηριότητες και Φορείς Διαχείρισης, να προσαρμοστεί περισσότερο στο εθνικό νομοθετικό πλαίσιο καθώς και να εμπλουτισθεί με περισσότερα παραδείγματα καλής πρακτικής από επιχειρήσεις στην Ελλάδα>>

Πιλοτική εφαρμογή Δυσκολίες & Προβλήματα Β. Σχετικά με τα εργαλεία αξιολόγησης Θα πρέπει να εξεταστεί πιθανή μείωση των απαιτούμενων εγγράφων τεκμηρίωσης Στην εξαγωγή της βαθμολογίας θα πρέπει να μην υπολογίζονται τα πεδία που αυτονόητα είναι «Μη σχετικά» με το είδος της επιχείρησης Οι επιχειρήσεις είναι συχνά μικρές, οικογενειακές, χωρίς μόνιμο προσωπικό και με εποχική υποστήριξη από κατοίκους της περιοχής σε πλαίσιο αμοιβαιότητας Θα πρέπει να εξεταστεί πιθανή μείωση των απαιτούμενων εγγράφων τεκμηρίωσης << Όλοι οι συμμετέχοντες δήλωσαν ότι το Εργαλείο Αξιολόγησης είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον και σαφές αλλά θεωρούν ότι ζητούνται πολλά σε αριθμό ντοκουμέντα. Θα πρέπει να εξετασθεί η παράλειψη ορισμένων δικαιολογητικών όπως για παράδειγμα, σε περιπτώσεις επικάλυψης με βάση τη διαδικασία αδειοδότησης των επιχειρήσεων στη χώρα μας>> Στην εξαγωγή της βαθμολογίας θα πρέπει να μην υπολογίζονται τα πεδία που αυτονόητα είναι «Μη σχετικά» με το είδος της επιχείρησης <<Για τη βελτίωση των εργαλείων αξιολόγησης θα πρέπει να επιλυθούν κάποιες δυσκολίες στην αυτόματη εξαγωγή βαθμολογίας αλλά και να ληφθούν υπόψιν οι ιδιαιτερότητες των πολύ μικρών επιχειρήσεων, των επιχειρήσεων υπαίθριων δραστηριοτήτων καθώς και των Φορέων Διαχείρισης ώστε να μην μειώνεται η βαθμολογία τους από πεδία που αυτονόητα είναι «Μη σχετικά» >> Οι επιχειρήσεις είναι συχνά μικρές, οικογενειακές, χωρίς μόνιμο προσωπικό και με εποχική υποστήριξη από κατοίκους της περιοχής σε πλαίσιο αμοιβαιότητας <<Πολλές επιχειρήσεις οικοτουρισμού στη χώρα μας είναι μικρές επιχειρήσεις οι οποίες δεν απασχολούν εργαζόμενους ολικής απασχόλησης, συχνά έχουν οικογενειακό χαρακτήρα και συνήθως καλύπτουν τις εποχικές λειτουργικές τους ανάγκες στο πλαίσιο αμοιβαίας συνεργασίας με κατοίκους της περιοχής. Μία τέτοια σχέση αμοιβαιότητας είναι εξαιρετικά σημαντική στο επίπεδο της ανάπτυξης κοινωνικών δεσμών σε τοπικό επίπεδο όμως δεν αξιολογείται ιδιαίτερα από το εργαλείο αξιολόγησης>>

Πιλοτική εφαρμογή Συμπεράσματα Το εκπαιδευτικό πακέτο χαρακτηρίζεται επαρκές, πολύ ενδιαφέρον και με αξιοποιήσιμη πληροφορία κατά περίπτωση Το Εργαλείο Αυτο-αξιολόγησης αντικατοπτρίζει ικανοποιητικά την κατάσταση κάθε επιχείρησης ώστε να προχωρήσει (ή όχι) στη συμπλήρωση του Ολοκληρωμένου εργαλείου αξιολόγησης Στο Εργαλείο ολοκληρωμένης αξιολόγησης το υλικό προώθησης, η ιστοσελίδα, το οπτικοακουστικό υλικό κλπ, όπως και τα επεξηγηματικά σχόλια συνιστούν σημαντικό υλικό τεκμηρίωσης για κάθε επιχείρηση Τα εργαλεία μπορούν να εμπλουτιστούν με την προσαρμογή τους στις ιδιαίτερες συνθήκες του οικοτουρισμού στη χώρα μας και στο εθνικό νομοθετικό πλαίσιο Το Πρότυπο Σήμανσης EETLS καταρχήν ανταποκρίνεται στις ανάγκες των οικοτουριστικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα έχοντας τη δυνατότητα να βελτιωθεί περισσότερο

Πιλοτική εφαρμογή Συμμετοχή Ελαιώνας Αγροτουριστικές κατοικίες Οικολογική φάρμα Σχίνος <<Στην πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος, κατά τους τελευταίους έξι μήνες, συμμετείχαν 4 τουριστικές επιχειρήσεις με κύριο αντικείμενο τη διαμονή, μία επιχείρηση διοργάνωσης υπαίθριων δραστηριοτήτων και ένας Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενης Περιοχής. Τους ευχαριστούμε όλους για τη συμμετοχή τους!!!>>