ΕΛΒΕΤΙΑ
ΕΚΤΑΣΗ-ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ Η Ελβετία είναι χώρα της δυτικοκεντρικής Ευρώπης. Η Ελβετία είναι χώρα της δυτικοκεντρικής Ευρώπης. Συνορεύει δυτικά με τη Γαλλία, νότια και νοτιοανατολικά με την Ιταλία, βόρεια και βορειοανατολικά με τη Γερμανία και ανατολικά με την Αυστρία και το Λίχτενσταϊν. Είναι μικρή χώρα, με έκταση 41.285 τ.χλμ. και πληθυσμό 8.256.000 κατοίκους.
ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ-ΜΕΓΑΛΕΣ ΠΟΛΕΙΣ Πρωτεύουσα της Ελβετίας είναι η Βέρνη (128.041 κάτοικοι το 2007) ενώ μεγαλύτερη πόλη η Ζυρίχη. Άλλες σημαντικές πόλεις είναι η Βασιλεία, η Γενεύη και η Λωζάνη.
ΒΕΡΝΗ
ΖΥΡΙΧΗ
ΓΕΝΕΥΗ
ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΕΔΑΦΟΥΣ Χωρίζεται μορφολογικά σε δύο ζώνες. Η πρώτη είναι η αλπική ζώνη ενώ η δεύτερη είναι η ζώνη του οροπεδίου. Το μέσο ύψος της αλπικής ζώνης ξεπερνά τα 2.100 μ, ενώ το μέσο ύψος της περιοχής του οροπεδίου βρίσκεται γύρω στα 900 μ. Για τον λόγο αυτό ολόκληρη σχεδόν η οικονομική ζωή της χώρας συγκεντρώνεται στη ζώνη του οροπεδίου. Εκεί βρίσκονται οι κυριότερες πόλεις κι εκεί παράγεται το 85% των βιομηχανικών και το 75% των αγροτικών προϊόντων. Οι ορεινοί αυτοί όγκοι, που καταλαμβάνουν τα 3/5 της χώρας, είναι σκεπασμένοι όλο το χρόνο με χιόνι. Από εδώ πηγάζουν τα μεγάλα ποτάμια της Ευρώπης, ο Ρήνος κι ο Δούναβης και ο Ροδανός. Τα ποτάμια αυτά, καθώς και οι μεγάλες λίμνες της Ελβετίας, τροφοδοτούνται με τα νερά από το λιώσιμο του χιονιού και των παγετώνων, καθώς κι από τα νερά των βροχών που είναι συχνές και δυνατές σ' ένα τέτοιο υψόμετρο. Το όρος Άγιος Γοτθάρδος, στις Κεντρικές Άλπεις, είναι η κυριότερη πηγή τροφοδοσίας των ποταμών της Ευρώπης.
ΑΛΠΕΙΣ-ΒΟΥΝΑ
...ΚΑΙ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ Γέφυρα της Λουκέρνης, Η παλιά πόλη της Βέρνης, Βιβλιοθήκη του Αββαείου, Μνημείο του Λέοντος, Το κάστρο της Gruyeres, Οι παγετώνες των Άλπεων κ.ά.
ΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΛΟΥΚΕΡΝΗΣ
ΠΑΛΙΑ ΠΟΛΗ ΒΕΡΝΗΣ
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΑΒΒΑΕΙΟΥ
ΜΝΗΜΕΙΟ ΛΕΟΝΤΟΣ
ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ Gruyeres
ΠΑΓΕΤΩΝΕΣ
ΚΗΠΟΙ ΣΤΗΝ ΓΕΝΕΥΗ
ΕΛΒΕΤΙΚΑ ΚΑΝΤΟΝΙΑ Καντόνια είναι μικρά κρατίδια. Οι Ελβετοί τους έδωσαν αυτό το όνομα. Είναι κάτι σαν τα θέματα του Βυζαντίου.
ΙΣΤΟΡΙΑ Η περιοχή της Ελβετίας κατοικήθηκε από την προϊστορία. Πρώτοι γνωστοί από τις αρχαίες πηγές κάτοικοί της υπήρξαν κάποια κελτικά φύλα, τα οποία οι Έλληνες τα γνώριζαν με την ονομασία Ελβετοί. Τον 1ο αιώνα π.Χ. οι Ρωμαίοι υπέταξαν τη χώρα, που έγινε ρωμαϊκή επαρχία με το όνομα Ελβετία. Τον 4ο και 5ο αιώνα μ.Χ. η ρωμαϊκή κυριαρχία καταλύθηκε από την εισβολή των γερμανικών φύλων των Αλαμανών και των Βουργουνδών. Στα τέλη του 5ου - αρχές του 6ου ως τον 9ο αιώνα κυριάρχησαν φραγκικά φύλα. Τότε διαδόθηκε ο χριστιανισμός στην Ελβετία και στα φύλα των Αλαμανών, ενώ τέθηκαν τα θεμέλια του φεουδαρχικού συστήματος παραγωγής και διοίκησης Από τον 9ο αιώνα οι Γερμανοί κυριάρχησαν ξανά στην Ελβετία.
Το 1032 το βασίλειο της Βουργουνδίας (μέρος του οποίου ήταν η Ελβετία) ενσωματώθηκε στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία του Γερμανικού Έθνους και στη συνέχεια η Ελβετία υπήρξε πεδίο ανταγωνισμού διαφόρων ηγεμονικών οίκων. Η πολιτική των οίκων αυτών προκάλεσε την αντίδραση των ντόπιων πληθυσμών, που οδήγησε στη σύνδεση των τριών καντονιών του Ούρι, του Σβιτς και του Ούντερβαλντ το 1291 με αμυντική συμμαχία, η οποία θεωρείται η γένεση της Ελβετικής Ομοσπονδίας. Ακολούθησε μια νέα περίοδος συγκρούσεων, στη διάρκεια της οποίας τα καντόνια ήρθαν αρκετές φορές σε σύγκρουση μεταξύ τους, όμως πάντα τα ένωνε η κοινή απειλή των Αψβούργων. Τελικά, μετά από τη νίκη των καντονιών επί του αυτοκράτορα Μαξιμιλιανού Α΄, κατά τον πόλεμο της Σουαβίας, ο τελευταίος αναγκάστηκε να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία τους με τη συνθήκη της Βασιλείας του 1499.
Μαξιμιλιανός Α΄
Μετά από την ήττα τους σε πόλεμο με το βασιλιά της Γαλλίας το 1515 στο Μαρινί, οι Ελβετοί συνήψαν "διαρκή ειρήνη" με τη Γαλλία και στη συνέχεια, το 1521, στρατιωτική συμμαχία μαζί της, περνώντας έτσι υπό την επιρροή της Γαλλίας. Στο μεταξύ, το 1518, η προτεσταντική μεταρρύθμιση ξεκίνησε στη Ζυρίχη, με ηγέτη αρχικά τον ιερέα Τσβίγκλι (Ζβίγκλιους) και αργότερα τον Καλβίνο, και επικράτησε σε μεγάλο μέρος της χώρας, κυρίως στα πεδινά αστικά καντόνια. Κατά τη διάρκεια του 16ου αιώνα η χώρα, διαιρεμένη σε δύο θρησκευτικά δόγματα, γνώρισε σοβαρές κρίσεις και ένοπλες συγκρούσεις ανάμεσα στις δύο παρατάξεις.
Κατά τα χρόνια που ακολούθησαν ως τη Γαλλική Επανάσταση, η Ελβετία γνώρισε μερικές θρησκευτικές συγκρούσεις ανάμεσα στους καθολικούς και τους προτεστάντες κατοίκους της. Η μεγάλη οικονομική ανάπτυξη που σημειώθηκε κατ` αυτή την περίοδο, και η αστικοποίηση της χώρας, οδήγησαν σε μια σειρά εκτεταμένων κοινωνικών ταραχών. Έτσι, το ξέσπασμα της Γαλλικής Επανάστασης βρήκε μεγάλη απήχηση στους Ελβετούς. Το 1798 ο Ναπολέων Βοναπάρτης κατέλαβε την Ελβετία και ίδρυσε την Ελβετική Δημοκρατία, θέτοντας τη χώρα ουσιαστικά υπό τον έλεγχο της Γαλλίας. Η αντίδραση των Ελβετών και η κατάσταση αναρχίας που επικράτησε, ανάγκασε τον Ναπολέοντα να εφαρμόσει το 1803 μια σειρά μεταρρυθμίσεων που ανασύστησαν την ομοσπονδιακή οργάνωση της χώρας, ενισχύοντας την αυτονομία των καντονιών.
Ναπολέων Βοναπάρτης
Μετά την πτώση του Ναπολέοντα, το Συνέδριο της Βιέννης αναγνώρισε την ουδετερότητα της Ελβετίας και της απέδωσε τα καντόνια του Βαλέ, της Γενεύης και της Νεσατέλ, προσδιορίζοντας έτσι τα σύνορα που έχει και σήμερα η ελβετική επικράτεια. Το 1848 ψηφίστηκε το Σύνταγμα της Ελβετικής Ομοσπονδίας, το οποίο ισχύει ακόμα και σήμερα, με μερικές μεταρρυθμίσεις. 20ός αιώνας Η Ελβετία διατήρησε την ουδετερότητά της στους δύο παγκόσμιους πολέμους. Υπήρξε μέλος της Κοινωνίας των Εθνών, η έδρα της οποίας μάλιστα εγκαταστάθηκε στη Γενεύη.
ΓΛΩΣΣΕΣ Επίσημες γλώσσες είναι: η γερμανική (ομιλούμενη από το 63% του πληθυσμού, σύμφωνα με έρευνα του 2000), η γαλλική (20,4%), η ιταλική(6,5%) και η ρετορομανική ( 0.5%), γλώσσα που μιλούν οι κάτοικοι του νοτιοανατολικού καντονιού Γκράουμπιντεν.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Η Ελβετία έχει σταθερά, ακμάζουσα και υψηλής τεχνολογίας οικονομία. Το 2011, κατατάχθηκε ως η πλουσιότερη κατά κεφαλή χώρα (με τον όρο πλούτο να περιλαμβάνει τόσο οικονομικά και μη οικονομικά περιουσιακά στοιχεία). Η Ελβετία είναι γενικά μια πλούσια χώρα, νομισμά της είναι το ελβετικό φράγκο και δεν συμπεριλαμβάνεται στις χώρες της Ε.Ε.
ΕΛΒΕΤΙΚΟ ΦΡΑΓΚΟ
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Πολύ αναπτυγμένα είναι τα γράμματα και οι τέχνες. Από το 17ο αιώνα η Ελβετία ήταν σπουδαίο πνευματικό κέντρο, αν και η έλλειψη εθνικής γλώσσας ταύτισε ιστορικά την ελβετική φιλολογία και σκέψη με τη γερμανική και τη γαλλική. Η Ελβετία είναι η πατρίδα του φιλόσοφου και κοινωνιολόγου Ζαν Ζακ Ρουσσώ, του οικονομολόγου και κοινωνιολόγου Παρέτο, του ποιητή Βριντέλ. Από τους νεότερους ξεχωρίζουν οι γνωστοί θεατρικοί συγγραφείς Μαξ Φρις και Φρίντριχ Ντύρρενματ που γράφουν γερμανικά και το γαλλόφωνο πεζογράφο Κ. Ραμύζ. O Έρμαν Έσσε και ο Καρλ Σπίττελερ τιμήθηκαν με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, ενώ Γιόχαν Χάινριχ Πεσταλότσι έθεσε την παιδαγωγική σε νέες βάσεις. Στο χώρο των εικαστικών τεχνών ο Λε Κορμπυζιέ, υπήρξε ο μεγαλύτερος ίσως αρχιτέκτονας του 20ου αιώνα και ο Πάουλ Κλέε, που ήταν διάσημος ζωγράφος και ο γλύπτης Αλμπέρτο Τζιακομμέτι. Η Ελβετία ήταν η χώρα η οποία φιλοξένησε τον 1ο κατά χρονολογική σειρά διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision, το 1956 στο Λουγκάνο, ενώ το 1989 διεξήχθη ο 34ος διαγωνισμός στη Λωζάνη.
ΑΛΛΑ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΧ. (ιδιαίτερα φαγητα της χώρας)
ΦΑΓΗΤΑ 1. Φοντί τυριού Λιωμένο, τυρί με κομμάτια ψωμιού
2.Rösti είναι ένα είδος τηγανητής πατάτας
3.Bircherműesli 3. Το μούσλι εφευρέθηκε στην Ελβετία, γύρω στο 1900 από τον δόκτορα Μαξιμίλιαν Μπίρχερ – Μπένερ.
4.Raclette-Raclette Είναι το όνομα ενός ελβετικού τυριού το οποίο φτιάχνεται από γάλα αγελάδας. Ταυτόχρονα όμως, είναι και το όνομα ενός πολύ δημοφιλούς σκεύους που χρησιμοποιείται για το λιώσιμο του τυριού. Παλιότερα, ένα ολόκληρο κεφάλι τυρί τοποθετούνταν μπροστά στη φωτιά και όπως αυτό έλιωνε, τα λιωμένα μέρη του «έσταζαν» σε ένα πιάτο για να φαγωθούν. Το όνομά του προέρχεται από το γαλλικό ρήμα «racler» που σημαίνει ξύνω. Σήμερα, οι φλούδες του raclette σκεπάζουν συνήθως μικρές πατάτες, μαγειρεμένες με τη φλούδα τους, λαχανικά, αλλαντικά, κρεμμύδια, τυρί, κομματάκια κρέατος, ακόμα και αποξηραμένα φρούτα.
5. Bűndnernusstorte Το bűndnernusstorte ή engadinernusstorte, είναι ένα κέικ με γέμιση από καραμελωμένα καρύδια.
6. Ριζότο με σαφράν
7. Zürcher Geschnetzeltes Στην κυριολεξία σημαίνει «κρέας κομμένο με το στυλ της Ζυρίχης». Είναι ένα πιάτο με κομμάτια μοσχαρίσιου κρέατος μαγειρεμένα με μανιτάρια, κρεμμύδια, κρασί και κρέμα γάλακτος.
8. Zopf Είναι ένα είδος λευκού ψωμιού σε σχήμα πλεκτού τσουρεκιού
9. Berner platte Περιλαμβάνει μια σειρά κρεάτων και λουκάνικων: ζαμπόν, καπνιστό μπέικον, καπνιστή γλώσσα βοδινού και χοιρινού, παϊδάκια, χοιρινό κότσι, χοιρινό φιλέτο και ώμο, μεδούλι, συνδυασμένα με ξινολάχανο, πατάτες και φασόλια. Το πιάτο φτιάχτηκε για πρώτη φορά στις 5 Μαρτίου 1798, μετά τη νίκη του στρατού της Βέρνης επί των Γάλλων, στο Neuenegg, όπου σ’ ένα μεγάλο εορταστικό πανηγύρι, οι κάτοικοι έφερναν ό, τι είχαν στα σπίτια τους για να φτιαχτεί ένα τεράστιο πιάτο –εξού και η μεγάλη ποικιλία των συστατικών του.
10. Älplermagronen Συχνά αποκαλείται και «μακαρονάδα του βοσκού», το alplermagronen είναι ένα παραδοσιακό όλα-σε-ένα πιάτο προερχόμενο από τη γερμανική πλευρά της Ελβετίας. Περιλαμβάνει όλα τα συστατικά που ήταν διαθέσιμα στους βοσκούς των Άλπεων: τυρί, πατάτες, κρεμμύδια, μακαρόνια, γάλα ή κρέμα γάλακτος και μήλα! Στην κλασική εκδοχή του φτιάχνεται από στρώσεις πατάτας και μακαρονιών με κρέμα γάλακτος και τυρί, ψήνεται στο φούρνο και σερβίρεται με τηγανιτά δαχτυλίδια κρεμμυδιών, σκεπασμένο με σάλτσα από βραστό μήλο. Κάποιες φορές περιέχει και μπέικον.
Δικτιογραφια Google imagines Βικιπαίδεια http://www.clickatlife.gr/geusi/story/29467 http://www.livepedia.gr/index.php/%CE%95%CE%BB% CE%B2%CE%B5%CF%84%CE%AF%CE%B1_%CE% BA%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%82x
ΤΕΛΟΣ!!!