Περιαστικό δάσος Ιωαννίνων

Η πόλη των Ιωαννίνων έχει το μοναδικό πλεονέκτημα να βρίσκεται σε επαφή με δύο ιδιαίτερης αισθητικής αξίας χώρους, τη λίμνη και το δάσος. Τα δασύλλια δημιουργήθηκαν τμηματικά, κατά θέσεις, με τεχνητή αναδάσωση η οποία ξεκίνησε το έτος 1928 στη θέση «Μεϊντάνι». Μαρτυρία αυτής της πρώτης αναδάσωσης μπορείτε να δείτε στο φύλλο της εφημερίδας ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ της χθες σήμερα

Το εμβαδόν των εκτάσεων δασυλλίων Ιωαννίνων ανέρχεται σε 1072 στρέμματα σύμφωνα με το σχέδιο αποτερματισμού του έτους Τα όριά τους είναι σαφώς καθορισμένα και δεν υπάρχει καμία αμφισβήτηση ορίων. Περιμετρικά του Αισθητικού Δάσους Ιωαννίνων έχει κατασκευασθεί μόνιμη περίφραξη. Διευκρινίζεται εδώ ότι η οριογραμμή του Αισθητικού Δάσους Ιωαννίνων δεν ακολουθεί ομαλή πορεία αλλά τέτοια με πάρα πολλές εσοχές και εξοχές γεμάτη από μικρούς και στενούς κολπίσκους. Εκεί έχουν ανεγερθεί οικοδομές οι οποίες επειδή αγγίζουν το υφιστάμενο δασύλλιο δημιουργείται η αίσθηση ότι ανεγέρθηκαν εις βάρος του δάσους. [3]

Τα δασύλλια βρίσκονται πάνω σε βράχο ασβεστόλιθο με το έδαφός να χαρακτηρίζεται κυρίως μετρίου βάθους έως αβαθές, αβαθές μέχρι πολύ αβαθές, ξηρό και άγονο. Το υψόμετρο κυμαίνεται από τα 520 μέχρι τα 637 μέτρα (Ψιλή Γορίτσα). Η κλίση του εδάφους κυμαίνεται από 5%-70% με επικρατούσα την κλίση 60-65%. [2] [1] Αποτελούνται από αμιγής τραχεία πεύκη με σποραδικά άτομα κυπαρίσσου και μικρές επιφάνειες αυτοφυών φυλλοβόλων πλατύφυλλων. Η περιοχή υπάγεται στην Παραμεσογειακή ζώνη βλαστήσεως που αποτελεί μια ιδιόρρυθμη μεταβατική ζώνη βλάστησης από τα αείφυλλα στα ξηρόφυλλα φυλλοβόλα πλατύφυλλα (λοφώδης, υποορεινή). [1]

ΑΡΑΙΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΝΕΩΝ ΕΙΔΩΝ Η παρέλευση μεγάλου χρόνου από τη δημιουργία του δάσους με τεχνητή αναδάσωση, σημειωτέων ότι τα δένδρα έχουν σήμερα ηλικία χρόνων, χωρίς την εφαρμογή κατάλληλων δασοκομικών χειρισμών έχει δημιουργήσει προβλήματα. [1] Η μη έγκαιρη σε μικρότερη ηλικία των δένδρων πραγματοποίηση αραιώσεων, προκάλεσε μεγάλη πυκνότητα με αποτέλεσμα την καθ’ ύψος αύξηση των δένδρων και την αποξήρανση των κλάδων σε μεγάλο ύψος, με συνέπεια σήμερα στη μεγαλύτερη έκταση του δάσους η ζώσα κώμη να έχει περιορισθεί στο 1/3 ή και λιγότερο του ύψους των δένδρων. Αυτό, σε συνδυασμό με το αβαθές έδαφος και το ασθενές ριζικό σύστημα των συγκεκριμένων ειδών πεύκης, καθιστά τα δένδρα ευάλωτα σε ανεμορριψιές και χιονοθλασσιές. [1] [2] Επιβεβλημένη είναι η εφαρμογή αραιώσεων. Αρχικά πρέπει να απομακρυνθούν τα καταπιεσμένα, κακόμορφα, κατεστραμμένα άτομα, κι όσα παρουσιάζουν προβλήματα ευστάθειας ώστε να ευνοηθεί η ανάπτυξη αναγέννησης ατόμων του ίδιου είδους (κωνοφόρα) αλλά και ανάπτυξης και άλλων αυτοφυών αλλά και ειδών που θα εγκατασταθούν με τεχνητή αναδάσωση. [1]

Τρεις λόφοι περιζώνουν την πόλη μας από Δυτικά και προς Βορειοδυτικά, ήτοι της Περιβλέπτου, της Πλατείας Πάργης και στη συνέχεια του Αγίου Γεωργίου. Ο τελευταίος φθάνει μέχρι το τοπωνύμιο της «Σταύρωσης» ή «Προσκύνησης», δηλαδή τον αυχένα του πρώην Σανατορίου και σήμερα Νοσοκομείου «Χατζηκώστα», προς το νέο συνοικισμό της πόλεως, τα «Καρδαμίτσια». Και οι τρεις ήταν πάντοτε ολόγυμνοι από δέντρα. Η χλωρίδα τους αποτελούνταν μόνο από την άγρια αυτοφυή ποώδη ή θαμνώδη βλάστηση. Τους λόφους αυτούς όπως είναι σήμερα αναδάσωσε την εαρινή και φθινοπωρινή περίοδο, την τριετία το Δασαρχείο Ιωαννίνων. Στην εργασία αυτή ελάμβαναν μέρος, εκτός από τους εργάτες και μαθητές των μεγαλυτέρων τάξεως του Γυμνασίου, για τους οποίους το ημερομίσθιο ήταν 8 δραχμές κάτω των 18 ετών και 12 δρχ. για κανονικής ηλικίας εργάτες, ποσό όχι ευκαταφρόνητο για την εποχή εκείνη! Ελάχιστοι είναι αυτοί που γνωρίζουν ότι τα δασύλλια της πόλης μας είναι τεχνητά, οι περισσότεροι θεωρούν ότι ανέκαθεν βρίσκονταν εκεί.

ΧΩΡΟΙ ΑΝΑΨΥΧΗΣ Για την εξυπηρέτηση αναγκών δασικής αναψυχής έχουν εγκατασταθεί σε 4 θέσεις (Τσιφλικόπουλο, Αγία Τριάδα, Δροσιά κα Προφήτης Ηλίας) χώροι αναψυχής- παιδικές χαρές και έχει αναπτυχθεί δίκτυο μονοπατιών - πεζόδρομων μήκους 7 km τα οποία χρησιμοποιούνται σε υψηλό βαθμό και απαιτείται η επέκτασή τους. [1]

ΛΑΤΟΜΕΙΑ Στις θέσεις Τζεμ και Περίβλεπτος υπάρχουν εγκαταλειμμένα λατομεία μεγάλης έκτασης σε θέσεις προσιτές στο κοινό και σε κοινή θέα που χρήζουν ενεργειών αποκατάστασης τοπίου. [1]

ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Έχει ολοκληρωθεί το δίκτυο Πυρόσβεσης των δασυλλίων, το οποίο βρίσκεται σε λειτουργική ετοιμότητα και περιλαμβάνει 6 δεξαμενές ύδατος των 500 m3, και 71 πυροσβεστικούς κρουνούς σε δίκτυο σωληνώσεων μέτρων.