ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Ή Η ΓΚΡΙΖΑ ΕΩΣ ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ./. Βασίλειος Τριτάκης Κέντρο Ερευνών Αστρονομίας και Εφηρμοσμένων Μαθηματικών, Ακαδημία Αθηνών.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ.- ΠΟΙΟ ΕΊΝΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ? ΠΩΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ ? ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ.

ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ.- Η σχεδόν βέβαιη υποψία ότι ένα ποσοστό της έρευνας δεν υπηρετεί την αλήθεια και την γνώση, ως όφειλε, αλλά ίδια και αλλότρια συμφέροντα.

ΠΟΙΑ ΤΑ ΚΙΝΗΤΡΑ.- Εξασφάλισης προσωπικής προβολής και ευκαιριών ανέλιξης. Εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων από κρατικούς οργανισμούς. Εξασφάλιση αμοιβών από ιδιωτικές εταιρείες. Στρατευμένη ΄Έρευνα.

ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΙΣΗΣ.- Δημοσίευσης μερικώς ή ολικώς χαλκευμένων εργασιών, αναφορών, εκθέσεων κατά προτίμηση σε χρηματοδοτούμενα και επηρεαζόμενα περιοδικά. Καλλιέργεια κινδυνολογίας ή εξόγκωση γεγονότων από τα ΜΜΕ με σκοπό τον επηρεασμό της κοινής γνώμης. «Στημένα» συνέδρια με μεγάλη προβολή που χρηματοδοτούνται κυρίως από ενδιαφερόμενες εταιρείες.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ PAPER Βασικό στοιχείο επιστημονικής καταξίωσης και ανέλιξης. Κύρια έκφραση της Αμερικάνικης άποψης περί επιστημονικής παραγωγικότητας. Κύρια αιτία «παρεκτροπών» με σκοπό την αύξηση του αριθμού τους. Κύρια αιτία απαξίωσης μακροχρόνιας έρευνας.

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ PAPERS.-  Απαραίτητη προϋπόθεση για τα παρακάτω είναι η ικανότητα άσκησης καλών Δημοσίων Σχέσεων. Συμμετοχή σε μεγάλες ερευνητικές ομάδες όπου γράφεται ένα paper από 2-3 άτομα και μπαίνουν co- authors Καλές διαπροσωπικές σχέσεις με τους Editors των περιοδικών ώστε να εξασφαλίζεται ευνοϊκή μεταχείριση μέσω «βολικών» Referees. Συμμετοχή σε προγράμματα συλλογής πρωτογενούς υλικού όπου απλά δημοσιεύεις ό,τι βλέπεις. Δημοσίευση «πειραγμένων» εργασιών. Δημοσίευση επικαλυπτόμενων εργασιών.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ.- Καλλιέργεια ψεύτικων προσδοκιών ή ανησυχιών στο κοινό, που φτάνουν το τραγικό όταν πρόκειται για θέματα υγείας (πλασάρισμα εικονικών φαρμάκων, πολυφαρμακία, ελπίδες ίασης ανιάτων ασθενειών, κερδοσκοπία γενικά, κλπ.). Δημιουργία εικονικών επιστημονικών προσόντων και αναξιοκρατικής ανέλιξης ακατάλληλων ατόμων. Κατακλυσμός από papers αμφίβολης αξίας και χρησιμότητας. Εκμαυλισμός, γενικώς μέσα από την αγωνία για καταξίωση, αναρρίχηση, οικονομικό όφελος.

ΓΝΩΣΤΕΣ ΑΠΑΤΕΣ Lysenko. Ινστιτούτο Αγροτικών Καλλιεργειών και Γενετικής, USSR.-( ) Υποθέσεις Βορονόφ και Μπογκομόλετς.(Δεκαετίες 30-40) Αννα Ασλάν και η Νοβοκαϊνη (Δεκαετία 50) Sir Cyril Burt. (University College London). Η κληρονομικότητα του IQ.-(1971) Solar-Terrestrial Relations.

ΓΝΩΣΤΕΣ ΑΠΑΤΕΣ (ΣΥΝΕΧΕΙΑ) Οι βλαβερές συνέπειες του καφέ.(αρχές 1990) Ψυχρή Σύντηξη.( Berkeley California, αρχές δεκαετίας 90) Henrik Schon. (Bell Laboratories). Περίπλοκα ηλεκτρονικά.-( ) Victor Ninov. (Berkeley California). Τα υπερβαρέα στοιχεία 116 και 118 (παράγον κρυπτόν) ) Συνεχιζόμενη απάτη με διατροφικά συμπληρώματα (βιταμίνες, gingeg, bibo- bilonga, Q10, κλπ.)

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ή ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ! Απαγκίστρωση από την Αμερικάνικη ανταγωνιστική αντίληψη «ο πρώτος είναι πρώτος, ο δεύτερος δεν είναι τίποτα». Καθιέρωση νέου τρόπου αξιολόγησης έρευνας και ερευνητών απαλλαγμένη από προκηρύξεις θέσεων, papers και citations. Ενθάρρυνση μακροχρόνιας συλλογικής και ολοκληρωμένης έρευνας. Κρίση από εκλέκτορες εκτός του ιδρύματος του υποψηφίου.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ή ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ (ΣΥΝΕΧΕΙΑ). Ουσιαστική και αυστηρή απαγόρευση επαγγελματικής και επιχειρηματικής δραστηριότητος στους Καθηγητές και Ερευνητές πέρα των κυρίων καθηκόντων τους. Εναλλακτική διαχείριση ερευνητών μεγάλης ηλικίας. Δημιουργία οργάνου ερευνητικής δεοντολογίας το οποίο να ελέγχει την αξιοπιστία και την ηθική του παραγόμενου έργου αλλά και την συμπεριφορά των ερευνητών, ιδιαίτερα κατά τις τηλεοπτικές και δημοσιογραφικές δραστηριότητες τους.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ