ΗΜΕΡΙΔΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ 27 - 06 - 2014

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Δημοπούλου Βασιλική 4ο ΕΠΑΛ Καλαμάτας

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Ο όρος (πριν - σήμερα) Τεχνολογίες γραμματισμών Άλλοι γραμματισμοί Συγγενείς όροι Ψηφιακός γραμματισμός Στόχοι ψηφιακού γραμματισμού

Ο όρος Γραμματισμός (Παραδοσιακά) Σηματοδοτεί ένα βασικό επίπεδο εκπαίδευσης Ο εγγράμματος (αυτός που ξέρει γράμματα) γνωρίζει ανάγνωση, διαβάζει και χρησιμοποιεί τον έντυπο λόγο για την επικοινωνία, πληροφόρηση & ψυχαγωγία του Διαφορά Γραμματισμού – Αλφαβητισμού

Ο παραδοσιακός Γραμματισμός Για τον πολίτη του 20ου αιώνα περιελάμβανε Ανάγνωση, γραφή, αριθμητική Γνώσεις απαραίτητες για την κοινωνικοποίηση, ανεξάρτητες από επάγγελμα, φύλο, θρησκευτικές & πολιτικές πεποιθήσεις & ενεργή χρήση αυτών

Εξέλιξη Γραμματισμού Σε συγκεκριμένο τόπο & χρόνο εξαρτάται από τις διαθέσιμες τεχνολογίες επεξεργασίας & μετάδοσης επικοινωνίας Δεν παραμένει αμετάβλητος αλλά εξελίσσεται διαρκώς σύμφωνα με την εξέλιξη της τεχνολογίας Η εξέλιξή του προσδιορίζεται από μια σειρά κοινωνικοτεχνικών αλλαγών

Στάδια Τεχνολογίας-Γραμματισμών Bruce (1998) Πρωτόγονα Συμβολικά Συστήματα Πολύπλοκη Προφορική Γλώσσα Πρώιμη Γραφή Χειρόγραφος Εγγραμματισμός Τυπογραφικός Εγγραμματισμός Τηλεοπτικός Εγγραμματισμός Ψηφιακός / Πολυμεσικός Εγγραμματισμός / Εγγραμματισμός Υπερκειμένου Εικονική Πραγματικότητα

Παραδοσιακός & Ψηφιακός Γραμματισμός (1) Ο όρος του γραμματισμού που μεταφράζεται στις ικανότητες ανάγνωσης και γραφής επεκτάθηκε σταδιακά στην ψηφιακή εποχή και πλέον μεταφράζεται στην ικανότητα κατανόησης της πληροφορίας με οποιονδήποτε τρόπο και αν παρουσιάζεται η τελευταία (Lanhman 1995)

Παραδοσιακός & Ψηφιακός Γραμματισμός (2) Ο 20ος αιώνας χαρακτηρίστηκε από μια σημαντική ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφορίας όπως τηλέφωνο, κινηματογράφος, ραδιόφωνο, τηλεόραση, βίντεο, κινητό τηλέφωνο Τεχνολογίες που ενώ αρχικά ήταν αναλογικές, σήμερα βασίζονται στην ψηφιακή τεχνολογία & την ψηφιοποίηση Έδωσαν βαρύνουσα θέση στο πολυτροπικό μήνυμα (κείμενο, εικόνα, ήχος)

Παραδοσιακός & Ψηφιακός Γραμματισμός (3) Οι Η/Υ επέτρεψαν την επεξεργασία των πληροφοριών με μεγάλη ταχύτητα & αξιοπιστία Η ανάπτυξη των δικτύων Η/Υ επέτρεψε τη μετάδοση των πληροφοριών αυτών με μικρό κόστος & διευκόλυνε επιπλέον την πρόσβαση σε τεράστιο όγκο πληροφοριών για περαιτέρω ανάπτυξη των επικοινωνιών

Παραδοσιακός και Ψηφιακός Γραμματισμός (4) Αναπτύχθηκε σταδιακά ένα πλέγμα διαχείρισης πολυτροπικής πληροφορίας και επικοινωνίας το οποίο δημιούργησε ένα νέο είδος λόγου, τον ψηφιακό λόγο Ο ψηφιακός λόγος έχει σημαντικές διαφορές από τον έντυπο, μια διαφορετική οικονομία και οικολογία

Παραδοσιακός και Ψηφιακός Γραμματισμός (5) Μείζονες εξελίξεις σε άλλα πεδία (όπως η παγκοσμιοποίηση), έδωσαν μια τεράστια ώθηση στη διάδοση των ψηφιακών τεχνολογιών Οι ψηφιακές τεχνολογίες επέφεραν ριζικές αλλαγές σε θέματα που είναι θεμελιώδη για το σύγχρονο πολιτισμό, όπως το βιβλίο, η εφημερίδα, το κείμενο γενικότερα, αλλά και οι τρόποι έκφρασης και η επικοινωνία καθώς και η ψυχαγωγία

Είδη γραμματισμών Σχολικός γραμματισμός Κοινωνικός γραμματισμός Ανάγνωση, γραφή, ανάπτυξη γνωσιακών δεξιοτήτων (καλλιέργεια της λογικής σκέψης, κατανόηση γραμματικών κανόνων, ικανότητα διαχείρισης αφηρημένων εννοιών, ανάπτυξη επικοινωνιακών και άλλων διανοητικών δεξιοτήτων) Κοινωνικός γραμματισμός γνώση των τρόπων παραγωγής και κατανόησης διαφορετικών ειδών λόγου & κειμένου Διαφορετικού είδους κείμενα απαιτούν διαφορετικές τεχνικές “ανάγνωσης” & κατανόησης

Είδη γραμματισμών (2) Λειτουργικός γραμματισμός Κριτικός γραμματισμός ικανότητα του ατόμου να αντεπεξέρχεται σε όλες τις δραστηριότητες για την ανάπτυξη της κοινωνικότητάς του & στην ένταξή του στη σημερινή αγορά εργασίας Κριτικός γραμματισμός ευαισθητοποίηση στον τρόπο διαμόρφωσης των κειμένων από τους δημιουργούς τους ώστε να περάσουν συγκεκριμένα μηνύματα και στην ανάπτυξη κριτικής σκέψης απέναντί τους http://www.komvos.edu.gr/glwssa/odigos/thema_e1/5.1Basic.htm

Γραμματισμοί που διδάσκονται στα Σ.Δ.Ε. Γλωσσικός Γραμματισμός Αριθμητικός Γραμματισμός Αγγλικός Γραμματισμός Πληροφορικός Γραμματισμός Κοινωνικός Γραμματισμός Περιβαλλοντικός Γραμματισμός Επιστημονικός-Τεχνολογικός Γραμματισμός Πολιτισμικός-Αισθητικός Γραμματισμός

Προγράμματα Σπουδών για τον Πληροφορικό Γραμματισμό Προγράμματα Σπουδών για τον Πληροφορικό Γραμματισμό   στο Δημοτικό http://digitalschool.minedu.gov.gr/info/newps/ Πληροφορική και Νέες Τεχνολογίες/ΤΠΕ Δημοτικό.pdf στο Γυμνάσιο http://digitalschool.minedu.gov.gr/info/newps/Πληροφορική και Νέες Τεχνολογίες/ΤΠΕ Γυμνάσιο.pdf

Ένταξη των ΤΠΕ στην Εκπαιδευτική Διαδικασία Ένταξη των ΤΠΕ στην Εκπαιδευτική Διαδικασία Δεν είναι απλή εξοικείωση των μαθητών με τους Η/Υ, με λογισμικά και το Διαδίκτυο Κυρίως στοχεύει: Στην ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων και στην ενίσχυση των μαθησιακών ικανοτήτων (διερεύνηση, κριτική σκέψη, μοντελοποίηση λύσεων, συνθετική ικανότητα, δημιουργικότητα, ικανότητες επικοινωνίας και συνεργασίας) Ώστε να ενεργοποιήσει τους μαθητές προσφέροντάς τους πολλαπλές ευκαιρίες για μάθηση

Ο Πληροφορικός Γραμματισμός πριν 20 ή 30 χρόνια και σήμερα Δεξιότητες χρήσης των ψηφιακών συστημάτων (Η.Υ., αλλά και άλλων συστημάτων, που σηματοδοτούν νέες καθημερινές κοινωνικές πρακτικές) Σύνολο των ικανοτήτων κοινωνικών πρακτικών και γνώσεων που είναι απαραίτητες για την κοινωνικοποίηση των ατόμων, με σκοπό τόσο την ατομική βελτίωση, όσο και τη γενικότερη προαγωγή του κοινωνικού συνόλου

Ο Πληροφορικός Γραμματισμός Σήμερα (2) Έχει σχέση με την εξοικείωση με τις web 2.0 τεχνολογίες όπως: ιστολόγια (blogs), wikis, ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης (social networking), εργαλεία διαμοίρασης πληροφοριών, εργαλεία κοινωνικού ευρετηριασμού (social bookmarking) κ.ά.

Ο Πληροφορικός Γραμματισμός Σήμερα (3) Θεωρούμε ότι άπτεται διαφόρων «κλασικών» γνωστικών αντικειμένων, όπως η Πληροφορική, αλλά και γνωστικών περιοχών, όπως ο πληροφοριακός Γραμματισμός. Ουσιαστικά αποτελεί το ψηφιακό ανάλογο του παραδοσιακού Γραμματισμού. Το κύριο αντικείμενό του αποτελούν ο ψηφιακός λόγος και η χρήση του στη σύγχρονη κοινωνία.

Ο Πληροφορικός Γραμματισμός Σήμερα (4) Διακρίνεται σε Οπτικό γραμματισμό (visual literacy) Γραμματισμό Μέσσων Μαζικής Επικοινωνίας (media literacy) Υπολογιστικό γραμματισμό (computer literacy) Δικτυακό γραμματισμό (network literacy)

Συγγενείς ΄Οροι Πληροφορικού γραμματισμού (1) Πληροφοριακός εγγραμματισμός (information literacy) Πληροφορικός εγγραμματισμός (computer literacy) – ή και εγγραμματισμός της τεχνολογίας της πληροφόρησης (IT/information technology), ηλεκτρονικός εγγραμματισμός (electronic literacy), εγγραμματισμός ηλεκτρονικής πληροφόρησης (electronic information literacy) Εγγραμματισμός βιβλιοθηκών (library literacy)

Συγγενείς ΄Οροι Πληροφορικού γραμματισμού (2) Εγγραμματισμός μέσων μαζικής επικοινωνίας (media literacy) Δικτυακός εγγραμματισμός (network literacy) και γραμματισμός διαδικτύου (Internet literacy, hyper literacy) Ψηφιακός εγγραμματισμός (digital literacy), γραμματισμός ψηφιακής πληροφόρησης (digital information literacy), ακόμη και γραμματισμός της σιλικόνης (silicon literacy).

Ταξινόμηση των διδακτικών στόχων του ψηφιακού γραμματισμού κατά Bloom (1) ΓΝΩΣΗ (λειτουργική γνώση) τον τρόπο αναπαράστασης της πληροφορίας στον ψηφιακό λόγο τον τρόπο μεταφοράς της ψηφιακής πληροφορίας την ανάκληση στοιχείων, όπως εντολές του περιβάλλοντος, χρησιμοποιούμενες δομές / τεχνικές στρατηγικές για την καταμέτρηση αντικειμένων, αλγόριθμοι αναζήτησης, δομές δεδομένων γνώσεις χειρισμού βασικών λογισμικών, όπως οι εφαρμογές γραφείου γνώση της αντίστοιχης ορολογίας

Ταξινόμηση των διδακτικών στόχων του ψηφιακού γραμματισμού κατά Bloom (2) ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ η δυνατότητα των εκπαιδευομένων να χρησιμοποιήσουν ενδεχόμενα νοητικά μοντέλα που έχουν σχηματίσει και τα οποία τους επιτρέπουν να αιτιολογήσουν τις πράξεις τους η στοιχειώδης γνώση της δομής των δικτύων η οποία επιτρέπει, για παράδειγμα, να αναπαρασταθεί σχηματικά ο τρόπος με τον οποίο διακινούνται οι πληροφορίες στο Διαδίκτυο η ικανότητα του εκπαιδευόμενου να πραγματοποιήσει αναζητήσεις στο Διαδίκτυο ή σε μια βάση δεδομένων που σχετίζονται άμεσα με ένα θέμα

Ταξινόμηση των διδακτικών στόχων του ψηφιακού γραμματισμού κατά Bloom (3) ΕΦΑΡΜΟΓΗ την επίλυση απλών προβλημάτων, όπως η εγκατάσταση απλών εφαρμογών την ικανότητα του ατόμου να συμμετέχει σε διάφορα είδη ψηφιακών κοινοτήτων την ικανότητα να πραγματοποιεί συνδυασμένες αναζητήσεις στο Διαδίκτυο που μπορούν να σχετίζονται με διάφορα γνωστικά αντικείμενα να χρησιμοποιεί κατάλληλα διάφορες εφαρμογές για να ολοκληρώσει μια εργασία του

Ταξινόμηση των διδακτικών στόχων του ψηφιακού γραμματισμού κατά Bloom (4) ΑΝΑΛΥΣΗ να αναλύει, π.χ. το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και να πιθανολογεί για κακόβουλη ή ανεπιθύμητη ηλεκτρονική επιστολή να αναλύει στοιχεία από το περιεχόμενο ιστοσελίδων και να αποφαίνεται για την πρόθεση του δημιουργού ή το νόημα τους να αποκωδικοποιεί το ιδιαίτερο νόημα των πληροφοριών, όπως συνάφεια ζητούμενης και ανευρισκόμενης πληροφορίας σε μια μηχανή αναζήτησης να γνωρίζει τη νέα ψηφιακή σημειολογία και το ψηφιακό πρωτόκολλo επικοινωνίας και μπορεί να αποκωδικοποιήσει υπονοούμενα, όπως για παράδειγμα την ύπαρξη και χρήση emoticons

Ταξινόμηση των διδακτικών στόχων του ψηφιακού γραμματισμού κατά Bloom (5) ΣΥΝΘΕΣΗ να παράγουν ψηφιακό λόγο, για παράδειγμα να γνωρίζουν πώς να δημιουργούν ιστοσελίδες να συνθέτουν με ικανοποιητικό τρόπο, σε ένα πολυτροπικό κείμενο πληροφορίες που εντοπίζουν από διάφορες ψηφιακές πηγές για οιοδήποτε θέμα σημαντικό στοιχείο στην παραγωγή πολυτροπικών κειμένων δεν είναι η επιδεξιότητα στη χρήση εργαλείων δημιουργίας τους, αλλά η ικανότητα να συνθέσει τα επιμέρους ψηφιακά στοιχεία με τρόπο τέτοιο ώστε να δημιουργεί το επιθυμητό μήνυμα

Ταξινόμηση των διδακτικών στόχων του ψηφιακού γραμματισμού κατά Bloom (6) ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ γνώση για τους κινδύνους ψηφιακής εξαπάτησης διατύπωση προσωπικής άποψης του γνώση κοινωνικών και νομικού χαρακτήρα επιπτώσεων των Τ.Π.Ε. ευαισθητοποίηση σε θέματα γλωσσικής ή άλλης (ηθικής, φιλοσοφικής) διάστασης του νέου ψηφιακού λόγου και του κυβερνοπολιτισμού

Δεξιότητες που ορίζουν τον πληροφορικά γραμματισμένο(1) Να αναγνωρίζει την ανάγκη για πληροφορία Να αποκτά την πληροφορία από κατάλληλες πηγές Να αναπτύσσει δεξιότητες χρήσης της τεχνολογίας της πληροφορίας Να αναλύει & να αξιολογεί την πληροφορία κριτικά Να οργανώνει & να επεξεργάζεται την πληροφορία Να τη χρησιμοποιεί αποτελεσματικά & δημιουργικά στη λήψη αποφάσεων

Δεξιότητες που ορίζουν τον πληροφορικά γραμματισμένο(2) Να δημιουργεί & να μεταδίδει αποτελεσματικά πληροφορία & γνώση Να κατανοεί & να σέβεται τις ηθικές, νομικές & κοινωνικοπολιτικές παραμέτρους της πληροφορίας & των τεχνολογιών της Να αποκτά στάσεις & διαθέσεις θετικές στη δια βίου μάθηση

Δικτυογραφία - Βιβλιογραφία Πρόγραμμα πληροφορικού γραμματισμού http://orion.lib.teithe.gr/index.php?page=web-databases Από το γραμματισμό στους πολυγραμματισμούς http://www.literacy.gr/sites/default/files/apo%20grammatismo%20se%20polygrammatismous.pdf Σχολικός, Κοινωνικός, Λειτουργικός και κριτικός γραμματισμός http://www.komvos.edu.gr/glwssa/odigos/thema_e1/5.1Basic.htm Ο γλωσσικός γραμματισμός http://users.auth.gr/users/7/4/051447/public_html/dimos/docs/ergasia116.pdf οπτικός γραμματισμός http://users.sch.gr/eirskoura/wp-content/uploads/2013/04/grammatismos-blog.pdf Γραμματισμός των ΜΜΕ http://www.24grammata.com/?p=11551 Πρακτικές ψηφιακού γραμματισμού http://www.greek-language.gr/greekLang/files/document/practice/texnologikos_grammatismos_3.pdf

Δικτυογραφία - Βιβλιογραφία γραμματισμοί στα ΣΔΕ http://users.uom.gr/~p2/sde/index_sde.htm έρευνα ψηφιακού γραμματισμού http://di.ionio.gr/cie/images/documents13/CIE2013_proceedings/data/cie2013_300.pdf Επιμόρφωση εκπαιδευτικών Β επιπέδου http://epimorfwsh-b.wikispaces.com/ Γραμματισμός http://www.sepen.gr/files/70.pdf http://lekythos.library.ucy.ac.cy/handle/10797/10811 http://hcicte2012.uth.gr/main/sites/default/files/proc/Proceedings/GiannakopoulouBatziou.pdf εκπαιδευτικό ιστολόγιο http://eprl.korinthos.uop.gr/BlogsPortal/postg/2012/05/08/ Γραμματισμός στα μέσα επικοινωνίας στο ψηφιακό περιβάλλον europa.eu/legislation_summaries/information_society/.../am0004_el.htm

Ευχαριστούμε για τον χρόνο σας ! Δημοπούλου Βασιλική