ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΑΓΡΟΤΕΜΑΧΙΩΝ ΤΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΑΓΡΟΤΕΜΑΧΙΩΝ Ντόκου Αικατερίνη1, Αρβανίτης Απόστολος2 1Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός, Msc ΤΑΤΜ-ΑΠΘ, Διδάκτορας ΤΑΤΜ-ΑΠΘ, Βόλος, kntokou@gmail.com 2 Καθηγητής Κτηματολογίου ΤΑΤΜ-ΑΠΘ 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

τί είναι; Ένα σύστημα καταγραφής, ενημέρωσης και διαχείρισης των αγροτεμαχίων με την εγγύηση του Εθνικού Κτηματολογίου. 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών 2

4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών γιατί; Επειδή σήμερα, δεν υπάρχει αξιόπιστο σύστημα που να καταγράφει και να διαχειρίζεται την αγροτική έκταση και κατ’ επέκταση την αγροτική περιουσία. Ελλείψει του συγκεκριμένου συστήματος η Ελλάδα αδυνατεί να σχεδιάσει την παραγωγή της μέσω ενός αγροτικού κτηματολογίου καθώς και να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που ορίζουν οι Ευρωπαϊκοί Κανονισμοί σχετικά με τις επιδοτήσεις καλλιεργειών που λαμβάνει κάθε έτος και για τις οποίες εκ των υστέρων πληρώνει υπέρογκα ποσά προστίμων λόγω μη-συμμόρφωσης με τους απαιτούμενους όρους. 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών 3

ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΑΓΡΟΤΕΜΑΧΙΩΝ 4 Το Σύστημα Αναγνώρισης Αγροτεμαχίων δημιουργείται με βάση χάρτες ή κτηματολογικά έγγραφα ή άλλες χαρτογραφικές αναφορές. Χρησιμοποιούνται τεχνικές ηλεκτρονικού συστήματος γεωγραφικών πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένης κατά προτίμηση της εναέριας ή δορυφορικής ορθοφωτογραφίας, με ομοιογενή πρότυπα που εξασφαλίζουν ακρίβεια τουλάχιστον ισοδύναμη με χαρτογραφία κλίμακας 1:10.000 και από το 2016 κλίμακας 1:5.000 λαμβανομένου παράλληλα υπόψη του περιγράμματος και της κατάστασης του αγροτεμαχίου (άρθρο 70 Καν. 1306/2013). Τo Σύστημα Αναγνώρισης Αγροτεμαχίων (LPIS), είναι ένα είδος αγροτικού κτηματολογίου, όπου όμως δεν ενδιαφέρει ο ιδιοκτήτης των αγροτεμαχίων, αλλά αυτός που εκμεταλλεύεται τα αγροτεμάχια, ο οποίος είναι και ο δικαιούχος της ενίσχυσης (Παναγιωτόπουλος Α., 2004). 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 5 διάφορες μορφές καταγραφής αγροτικής γης: αγροτεμάχιο κτηματολογικό γεωτεμάχιο νησίδες «μπλοκ» Η επιλογή του αγροτεμαχίου αναφοράς εξαρτάται κυρίως από την ιστορική ανάπτυξη της διαχείρισης της γης σε κάθε χώρα και συσχετίζεται και με την αρχική ανάπτυξη του LPIS π.χ. αν το LPIS βασίστηκε στο Κτηματολόγιο κ.τ.λ. (Kay S. & Milenov P., 2008). 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών κυριότερα χαρακτηριστικά 6 Κοινά χαρακτηριστικά, κοινές προδιαγραφές και κοινή αναφορά: η κάθε Χώρα-Μέλος τηρεί τις δικές της διαδικασίες. Χώρες που χρησιμοποιούν το Κτηματολόγιο είτε ως υπόβαθρο είτε ως παράλληλη Βάση Δεδομένων για τους ελέγχους των Ευρωπαϊκών Επιδοτήσεων. Χώρες που δεν το χρησιμοποιούν ή το χρησιμοποιούσαν παλιότερα και τώρα το έχουν εγκαταλείψει (π.χ. Γαλλία). Χώρες που έχουν συσχετίσει Κτηματολόγιο και LPIS: Ισπανία, Ιταλία, Κύπρος, Πολωνία, Αυστρία και η περιοχή Baden-Württemberg της Γερμανίας. Το σημαντικότερο στοιχείο αυτών των Χωρών είναι ότι ουσιαστικά δημιούργησαν το Κτηματολόγιο με τελικό στόχο και σκοπό το LPIS και με αυτόν τον τρόπο εξαλείφθηκαν οι περισσότερες δυσκολίες που θα μπορούσαν να προκύψουν από τη διαφορά αγροτεμαχίου και κτηματολογικού γεωτεμαχίου. 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ περισσότερο ενημερωμένο Ε.Κ. & Σ.Α.Α. 7 περισσότερο ενημερωμένο Σ.Α.Α. έλλειψη θεσμοθετημένου κύκλου ενημέρωσης ενιαίου υποβάθρου και μεθοδολογία διαδικασιών μεταβολές σε ετήσια βάση ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ενημέρωση μέσω προδιαγραφών μεταβολές σε ορισμένες περιπτώσεις 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ορθοφωτοχάρτες σε κλίμακα 1:5.000 Ε.Κ. & Σ.Α.Α. 8 μεγαλύτερη ακρίβεια Σ.Α.Α. ορθοφωτοχάρτες σε κλίμακα 1:5.000 δηλούμενες προς επιδότηση επιφάνειες (χαρτογραφικά κενά (gaps) στα υπόβαθρα) εμπλεκόμενοι παράγοντες στο στάδιο συλλογής και ψηφιοποίησης δηλώσεων ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ορθοφωτοχάρτες σε κλίμακα 1:5.000 όλες οι εκτάσεις 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Ε.Κ. & Σ.Α.Α. 9 αξιοπιστία Σ.Α.Α. τα Δημόσια Κτήματα - δασικές εκτάσεις- δεν καταγράφονται ο διοικητικός έλεγχος με βάση την έκταση που αναγράφεται στα ενοικιαστήρια και όχι τίτλους κυριότητας του εκμισθωτή ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ για τα στοιχεία που καταγράφονται στα μητρώα του Ε.Κ., διενεργείται έλεγχος νομιμότητας 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟΥ Σ.Α.Α. 10 Διατήρηση του Εθνικού Κτηματολογίου (ως περισσότερο ακριβής, αξιόπιστη και ενημερωμένη βάση στο χώρο των γεωγραφικών και περιγραφικών δεδομένων) και η ενσωμάτωση σε αυτό του Συστήματος Αναγνώρισης Αγροτεμαχίων. Δημιουργία Κτηματολογικού Σ.Α.Α. Δημιουργία Χωρικού Μοντέλου: Χωρικό Μοντέλο του Ε.Κ. όπου επιπρόσθετα συμπληρώνονται οι πληροφορίες του υπάρχοντος Σ.Α.Α. Δημιουργία Περιγραφικού Μοντέλου: Μέσω των συσχετίσεων των οντοτήτων των μοντέλων που περιγράφουν τις Βάσεις Δεδομένων του Σ.Α.Α. και του Ε.Κ. Προσδιορισμός των όρων: κτηματολογικό υπο-Γεωτεμάχιο & πολυ-Γεωτεμάχιο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

Το Κτηματολογικό υπο-γεωτεμάχιο και πολυ-γεωτεμάχιο 11 Ως Κτηματολογικό υπο-Γεωτεμάχιο (Cadastral Sub-Parcel) προσδιορίζεται εκείνο το τμήμα του Κτηματολογικού Γεωτεμαχίου το οποίο περιλαμβάνει ένα και μοναδικό αγροτεμάχιο όπως αυτό ορίζεται στις αντίστοιχες εγκυκλίους του ΟΠΕΚΕΠΕ και τους Κανονισμούς. Σύμφωνα με τον παραπάνω προσδιορισμό, το αγροτεμάχιο με χαρακτηριστικό (δ) ορίζεται ως υπο-Γεωτεμάχιο του κτηματολογικού γεωτεμαχίου με τον αριθμό τέσσερα (4). Το κτηματολογικό γεωτεμάχιο με τον αριθμό τέσσερα (4) αποτελείται επίσης και από τα υπο-γεωτεμάχια ε, στ, ζ και η. α β γ ζ η δ ε στ Πηγή αρχικής εικόνας: (http://marswiki.jrc.ec.europa.eu/wikicap). 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

Το Κτηματολογικό υπο-γεωτεμάχιο και πολυ-γεωτεμάχιο 12 Ως Κτηματολογικό πολυ-Γεωτεμάχιο (Cadastral Multi-Parcel) ορίζεται εκείνο το σύνολο των Κτηματολογικών Γεωτεμαχίων το οποίο περιλαμβάνει ένα και μοναδικό αγροτεμάχιο όπως αυτό ορίζεται στις αντίστοιχες εγκυκλίους του ΟΠΕΚΕΠΕ και τους Κανονισμούς. Σύμφωνα με τον παραπάνω ορισμό, το αγροτεμάχιο με χαρακτηριστικό (Α) ορίζεται ως Πολυ-Γεωτεμάχιο που αποτελείται από τα κτηματολογικά Γεωτεμάχια 1 και 2. Πηγή αρχικής εικόνας: (http://marswiki.jrc.ec.europa.eu/wikicap). 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών Το χωρικό μοντέλο του Κτηματολογικού Σ.Α.Α. 13 Επιφάνεια αναφοράς: επίπεδο πληροφορίας του Ε.Κ. (γεωτεμάχιο) «πάνω» στο οποίο θα «πέσει» το επίπεδο πληροφορίας του Σ.Α.Α. (αγροτεμάχιο). ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΙΜΗ ΜΟΝΑΔΑ ΓΕΩΤΕΜΑΧΙΟ Υπο-ΓΕΩΤΕΜΑΧΙΟ Πολυ-ΓΕΩΤΕΜΑΧΙΟ «ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΙΜΗ ΜΟΝΑΔΑ»: γνωρίσματα από την οντότητα ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ του Ε.Κ. και τις συμπληρώσεις από τα στοιχεία της οντότητας «ΑΓΡΟΤΕΜΑΧΙΟ» του Σ.Α.Α. Μπορεί να είναι ένα ΓΕΩΤΕΜΑΧΙΟ ή ένα/ή περισσότερα πολυ-ΓΕΩΤΕΜΑΧΙΑ ή ένα/ή περισσότερα υπο-ΓΕΩΤΕΜΑΧΙΑ είτε τέλος συνδυασμός όλων αυτών. 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών Το περιγραφικό μοντέλο του Κτηματολογικού Σ.Α.Α. 14 Ως βάση αναφοράς: το μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων του Ε.Κ. το οποίο συμπληρώνεται ή μεταβάλλεται σύμφωνα με τα σημαντικότερα στοιχεία του Σ.Α.Α. Με βάση τα κοινά στοιχεία «κλειδιά» που βρίσκονται στα δύο μοντέλα πληροφοριών, ενοποιούνται οι οντότητες είτε άμεσα είτε έμμεσα. Η «συνεργασία» των δύο συστημάτων πραγματοποιείται με την πλήρη ενσωμάτωση των ιδιοτήτων της οντότητας ΑΓΡΟΤΗΣ του Σ.Α.Α. στην οντότητα ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ του Ε.Κ., τη συσχέτιση των οντοτήτων ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΙΜΗ ΜΟΝΑΔΑ και ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ αντίστοιχα, και τέλος την «επικοινωνία» των υπολοίπων οντοτήτων με έμμεσες συσχετίσεις των κοινών τους στοιχείων. 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

Πιλοτική Εφαρμογή του Κτηματολογικού Σ.Α.Α. 15 Δεδομένα εφαρμογής Ο Κτηματολογικός Χάρτης μιας αγροτικής περιοχής στη Δημοτική Ενότητα Νέας Αγχιάλου Δ. Βόλου, σε ψηφιακή μορφή. (πηγή δεδομένων: Ε.Κ.Χ.Α. Α.Ε.) Η ορθοφωτογραφία, χωρικής ανάλυσης 0.50μ. (εφαρμογή θέασης) της παραπάνω αναφερόμενης αγροτικής περιοχής σε ψηφιακή μορφή. (πηγή δεδομένων: Ε.Κ.Χ.Α Α.Ε.) Τμήμα της Περιγραφικής Βάσης Δεδομένων του Εθνικού Κτηματολογίου με εγγραφές που αφορούν στη συγκεκριμένη αγροτική περιοχή. Το σχεσιακό μοντέλο της περιγραφικής βάσης δεδομένων του Κτηματολογικού Σ.Α.Α., το οποίο συμπληρώθηκε με πλασματικές εγγραφές αναφορικά με τα στοιχεία των αγροτών, των αγροτικών δικαιωμάτων, των αγροτεμαχίων κτλ. Microsoft Office Access και ArcGIS 10.0. 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών Μεθοδολογία δημιουργίας του Κτηματολογικού Σ.Α.Α. 16 Δημιουργία της Περιγραφικής Β.Δ. του Κτηματολογικού Σ.Α.Α. Δημιουργία του σχεσιακού μοντέλου. Εισαγωγή της περιγραφικής Β.Δ. του Εθνικού Κτηματολογίου στο Κτηματολογικό Σ.Α.Α. Δημιουργία της Χωρικής Β.Δ. του Κτηματολογικού Σ.Α.Α. Κτηματολογική Χωρική Β.Δ.: στοιχεία των καλλιεργούμενων εκτάσεων (αγροτεμαχίων) με τη βοήθεια των εφαρμογών ArcCatalog, ArcMap και ArcToolbox του ArcGIS 10. Σύνδεση Χωρικής και Περιγραφικής Β.Δ. Χωρική Β.Δ. Περιγραφική Β.Δ. 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών αποτελέσματα - συμπεράσματα 17 Η ψηφιοποίηση των αγροτεμαχίων «ακολουθεί» τη χωρική απεικόνιση των κτηματολογικών γεωτεμαχίων, με αποτέλεσμα να προσδιορίζεται μοναδικά η θέση και το εμβαδό των αγροτεμαχίων και συνεπώς να περιορίζονται σημαντικά τα σφάλματα ψηφιοποιήσεων και η αναγκαιότητα διενέργειας επιτοπίων ελέγχων. Η υποβολή Αίτησης Ενιαίας Ενίσχυσης σε ετήσια βάση, μπορεί να αποδειχτεί ιδιαίτερα ωφέλιμη για το Εθνικό Κτηματολόγιο καθώς ο αγρότης-δικαιούχος μπορεί σε ετήσια βάση να λαμβάνει γνώση για τις κτηματολογικές καταγραφές και ενδεχόμενα λάθη τους. Το Κτηματολογικό Σ.Α.Α. φαίνεται να παρουσιάζει απλότητα στη χρήση του χωρίς να απαιτεί ιδιαίτερες μεταβολές στα ισχύοντα συστήματα καταγραφής των κτηματολογικών και αγροτικών καταγραφών. Υιοθετείται μια προτυποποίηση των δεδομένων που οδηγεί σε αύξηση της ποιότητας της πληροφορίας και κατ’ επέκταση σε βελτίωση του τρόπου αναγνώρισης των αγροτεμαχίων. 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών αποτελέσματα - συμπεράσματα Το μοντέλο του Κτηματολογικού Σ.Α.Α. αποτελεί ένα μέσο τεκμηρίωσης και εγγύησης για τα ελληνικά αγροτεμάχια και τις αγροτικές επιδοτήσεις. Ευχαριστώ για την προσοχή σας! 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών 18