Εκπαίδευση, επιμόρφωση και αξιολόγηση

Τι είναι η μικροδιδασκαλία? 1/1 Τι είναι η μικροδιδασκαλία? 1/1 Η μικροδιδασκαλία ως μέθοδος εκπαίδευσης εκπαιδευτικών εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1960 στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Οι αρχικοί σχεδιαστές ήταν οι Allen & Ryan (1966), οι οποίοι είχαν ως βασικό στόχο τη βελτίωση της διδασκαλίας μέσω της σύνδεσης θεωρίας – πράξης.

Τι είναι η μικροδιδασκαλία? 1/2 Η μικροδιδασκαλία αποτελεί μία φέτα (slice) της διδασκαλίας, ένα μικρομάθημα, το οποίο δίνει στους εκπαιδευτικούς τη δυνατότητα –στο πλαίσιο ενός ασφαλούς και «εργαστηριακού» περιβάλλοντος - αφενός να αποκτήσουν αλλά και να τελειοποιήσουν παιδαγωγικές, εκπαιδευτικές, κοινωνικές δεξιότητες και τεχνικές τους και αφετέρου να βελτιώσουν τη διδασκαλία τους, παρατηρώντας και σχολιάζοντας κριτικά τις μικροδιδασκαλίες των συναδέλφων τους.

Τι είναι η μικροδιδασκαλία? 1/3 Θεωρητικά η μικροδιδασκαλία στηρίχθηκε στις παραδοχές ότι μαθαίνουμε από: Τον αναστοχασμό της δικής μας διδακτικής δραστηριότητας, Τη λειτουργία μας ως εκπαιδευομένων, ενώ μας διδάσκουν άλλοι, Την ανάλυση και συζήτηση αυτών των διαφορετικών εμπειριών (Allen & Ryan, 1966) .

Τι είναι η μικροδιδασκαλία 1/4 Με μία έννοια η μικροδιδασκαλία είναι μορφή σύντομης «μαθητείας», που σκοπό έχει να εξοικειώσει τον εκπαιδευόμενο με ποικίλες διδακτικές δραστηριότητες, με διδακτικές δεξιότητες και με διάφορα διδακτικά προβλήματα ώστε να βελτιώσει τη διδασκαλία του. Με τη δική του άσκηση αλλά και με την παρακολούθηση των μικροδιδασκαλιών των συναδέλφων του βοηθιέται να γνωρίσει τα αδύνατα σημεία του και να τα βελτιώσει, αλλά και να βασιστεί στα δυνατά του σημεία και να τα επεκτείνει.

Στην Ελλάδα η μικροδιδασκαλία εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στη Σχολή ΣΕΛΕΤΕ (σημερινή ΑΣΠΑΙΤΕ) το 1973, στο πλαίσιο τα Πρακτικής Άσκησης των σπουδαστών της. Αργότερα εντάχθηκε ως μέρος της εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών σε αρκετά τμήματα των ΑΕΙ, ιδιαίτερα στα Παιδαγωγικά Τμήματα. Το 1999 ιδρύθηκε το πρώτο εργαστήριο Μικροδιδασκαλίας στο Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής και σε άλλα τμήματα του ΑΠΘ. Η μικροδιδασκαλία εφαρμόστηκε και στην εκπαίδευση των 10.000 εκπαιδευτών εκπαιδευτών ενηλίκων του ΕΚΕΠΙΣ.

Ο σχεδιασμός της μικροδιδασκαλίας Μια μικροδιδασκαλία αφορά στην οργάνωση μιας διδακτικής δραστηριότητας, ενός διδακτικού στιγμιότυπου, ενός μέρους μιας Διδακτικής Ενότητας κλπ σε χρονική διάρκεια 10 ή 15 ή 20 λ, και απαιτεί αναλυτικό και σαφή σχεδιασμό, που περιλαμβάνει απαραίτητα:

Ο σχεδιασμός της μικροδιδασκαλίας Προετοιμασία της διδασκαλίας σε μικροεπίπεδο, Σαφής διατύπωση των εκπαιδευτικών στόχων, Κατάλληλη διάθρωση της διδακτικής ύλης σε υποενότητες σε αντιστοιχία με το περιεχόμενο του μαθήματος, Αντιστοιχία χρόνου-ύλης, Επιλογή των κατάλληλων εκπαιδευτικών τεχνικών, Επιλογή των κατάλληλων εκπαιδευτικών εποπτικών μέσων.

Παράδειγμα Σχεδίου μικροδιδασκαλίας Τίτλος μικροδιδασκαλίας Στόχοι μικροδιδασκαλίας Διάρκεια Εκπαιδευτικές τεχνικές εκπαιδευτικά μέσα

Μικροδιδασκαλία 15 λ. με θέμα: Η σημασία της χρήσης του επιθέτου στην περιγραφή χαρακτήρα (ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού Σχολείου) Στόχοι: Στο επίπεδο μαθαίνοντας και κατανοώντας: Οι μαθητές να εξοικειωθούν με τη σημασία της χρήσης του επιθέτου στην περιγραφή χαρακτήρα. Οι μαθητές να παράγουν γραπτό λόγο, γράφοντας ένα σύντομο κείμενο περιγραφής χαρακτήρα με τη χρήση επιθέτων. Στο επίπεδο επικοινωνώντας: Οι μαθητές να επικοινωνήσουν και να συνεργαστούν στο πλαίσιο της ομάδας τους (αλλά και της ολομέλειας τη τάξης), διαμορφώνοντας ένα μικρό ομαδικό κείμενο και επικοινωνώντας το στους συμμαθητές τους.

Μικροδιδασκαλία 15λ με θέμα: Η σημασία της χρήσης του επιθέτου στην περιγραφή χαρακτήρα Θέματα/ υποενότητες Διάρκεια Εκπαιδευτικές τεχνικές Εκπαιδευτικά μέσα 1.Παρουσίαση των στόχων της ΜΔ (τι θα μάθουν και γιατί). 2. Καταγραφή διαφόρων τύπων χαρακτήρων: πχ επιμελής, εγωιστής, φιλότιμος, που θα πουν οι μαθητές. 3. Επιλογή από κάθε ομάδα ενός χαρακτήρα και γραφή σύντομου κειμένου με θέμα: (περιγράφω το χαρακτήρα που διάλεξα, χρησιμοποιώντας επίθετα). 4. Ανάγνωση από τον εκπρόσωπο κάθε ομάδας του κειμένου της στην ολομέλεια. 5. Σύνοψη/επίλογος (Συμπέρασμα γι΄ αυτό που μάθαμε). 2λ 2 λ 6λ 4λ 1λ Εισήγηση/ερωτήσεις απαντήσεις Καταιγισμός ιδεών Εργασία σε ομάδες Ανάγνωση στην ομάδα Εισήγηση 1λ, Ε-Α Projector: 1 διαφάνεια με ένα σύντομο κείμενο (τι είναι επίθετο και πώς το χρησιμοποιούμε) Πίνακας/ χαρτοπίνακας Φύλλο Τα κείμενα ων μαθητών

Κριτήρια αξιολόγησης της μικροδιδασκαλίας: 1/1 1. Εισαγωγή: Παρουσίαση των στόχων • Κατάλληλες εισαγωγικές παρατηρήσεις• Ενεργοποίηση του ενδιαφέροντος • 2. Κατάλληλο περιεχόμενο της διδασκαλίας: Ως προς τους διδακτικούς στόχους • Εναρμονισμένο με το επίπεδο των εκπαιδευομένων και το ρυθμό που μπορούν να παρακολουθήσουν• Κατάλληλη ροή και τεκμηρίωση επιχειρημάτων • Κατάλληλη σχέση ύλης-χρόνου •

Κριτήρια αξιολόγησης της μικροδιδασκαλίας: 1/2 3. Χρήση προφορικού λόγου: -Ευκρίνεια και σαφήνεια στο λόγο, καλός ρυθμός • -Δίνονται διευκρινίσεις, γίνεται ανάλυση εννοιών • - Όχι εξάρτηση από σημειώσεις • 4. Χρήση γλώσσας του σώματος: -Όχι τυπικότητα, αλλά φυσικότητα• -Επαφή με το βλέμμα με όλους τους εκπαιδευόμενους μαθητές• - Άνεση στη χρήση του χώρου •

Κριτήρια αξιολόγησης της μικροδιδασκαλίας: 1/3 5. Εκπαιδευτικές τεχνικές: - Κατά το δυνατόν συμμετοχικές, σε σχέση με το αντικείμενο • - Πλουραλισμός τεχνικών • - Κατάλληλη υλοποίηση καθεμίας τεχνικής • Κατάλληλη επιλογή και διασύνδεση των τεχνικών. 6. Το παιδαγωγικό κλίμα: -Οικειότητα, ανοικτότητα, ειλικρίνεια -Κλίμα εμπιστοσύνης - Ενθάρρυνση για συμμετοχή (στη τάξη ιδιαίτερα των αδύνατων μαθητών).

Κριτήρια αξιολόγησης της μικροδιδασκαλίας: 1/4 7. Επίλογος: -Υπενθύμιση των στόχων και των βασικών σημείων της μικροδιδασκαλίας • -Ανακεφαλαίωση, συμπεράσματα • -Αναφορά σε πρακτικές εφαρμογές • - Διασύνδεση με το παρακάτω μάθημα…..

Ερωτήσεις-απαντήσεις/συζήτηση, Ο καταιγισμός ιδεών (brainstorming), Έμφαση στις συμμετοχικές εκπαιδευτικές τεχνικές και στον τρόπο που τις επιλέγουμε: Ερωτήσεις-απαντήσεις/συζήτηση, Ο καταιγισμός ιδεών (brainstorming), Οι ομάδες εργασίας, Το παίξιμο ρόλων, Η μελέτη περίπτωσης, Η μέθοδος project, Η προσομοίωση, Η πρακτική άσκηση, Η επίλυση προβλήματος.

Επιλογή κατάλληλων εκπαιδευτικών τεχνικών ανάλογα με: Τους στόχους της μικροδιδασκαλίας, Την υφή του μαθησιακού αντικειμένου, Τους μαθησιακούς τρόπους και τα εκπαιδευτικά χαρακτηριστικά των εκπαιδευομένων, Τις ικανότητες του Εκπαιδευτή, Το μαθησιακό κλίμα, Το διαθέσιμο χρόνο, Τους διαθέσιμους πόρους.

Η εισήγηση Αν επιλέξουμε να χρησιμοποιήσουμε εισήγηση για να εισάγουμε ένα θεωρητικό θέμα ή μία επιστημονική έννοια κλπ τότε προσπαθούμε να είναι σύντομη και να είναι εμπλουτισμένη με ερωτήσεις ή με μία διαφάνεια κλπ.

Η μικροδιδασκαλία συνήθως βιντεοσκοπείται και στη συνέχεια γίνεται προβολή του βίντεο, ώστε ο εκπαιδευτικός να έχει τη δυνατότητα να παρατηρήσει τον εαυτό του και τη διδασκαλία του, αλλά και οι συνάδελφοί του να εστιάσουν την προσοχή τους σε συγκεκριμένες πλευρές της διδασκαλίας. Στο πλαίσιο του Μείζονος Προγράμματος Επιμόρφωσης οι εκπαιδευτικοί, που επιμορφώνονται θα πρέπει να προετοιμάσουν και να κάνουν μια αυτόνομη μικροδιδασκαλία διάρκειας 15 λεπτών (χωρίς βιντεοσκόπηση). Ακροατήριο θα αποτελούν οι υπόλοιποι εκπαιδευτικοί της ομάδας, οι οποίοι θα έχουν τον ρόλο των διδασκομένων.