Η Πληροφορική στη Δημοτική Εκπαίδευση Η πρόκληση μετά την πολιτική απόφαση Λεύκιος Δοράτης Συντονιστής Κλιμακίου Πληροφορικής Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού

Η πολιτική απόφαση •ΣΤΟΧΟΣ: Ο μαθητής τελειώνοντας το δημοτικό να κατέχει τις βασικές εκείνες δεξιότητες που να τον καθιστούν ικανό να συμμετέχει με επιτυχία στην κοινωνία της Πληροφορίας. •Ευθύνη της πολιτείας: Να αναπτύξει την κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή και να προετοιμάσει το ανθρώπινο δυναμικό μέχρι το 2003

Βασικό Ερώτημα •Μπορεί το εκπαιδευτικό μας σύστημα να ανταποκριθεί;

Προϋποθέσεις •Προετοιμασία του εκπαιδευτικού •Ο Υπολογιστής ως γνωστικό-διερευνητικό εργαλείο •Το επίπεδο της ευρύτερης κοινωνίας στον τομέα •Οι αποφάσεις θα λαμβάνονται με εκπαιδευτικά κριτήρια •Θετική διάθεση αντιμετώπισης των προβλημάτων

Κίνδυνοι •Ο Υπολογιστής δεν είναι απλά ένας αγωγός πληροφοριών •εξομοιωτής •εργαλείο μάθησης και επικοινωνίας •μέσο παρουσίασης •καλλιεργεί την κρίση •εργαλείο μοντελοποίησης

Υλοποίηση της απόφασης Τομείς Α. Αγορά και εγκατάσταση εξοπλισμού στα σχολεία Β. Χρήση του διαδικτύου για αναβάθμιση της διδασκαλίας Γ. Επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στη χρήση των Υπολογιστών και αξιοποίησή τους στη διαδικασία της μάθησης Δ. Δημιουργία ομάδας στήριξης των εκπαιδευτικών (εκπαιδευτικής / τεχνικής) Ε. Αναθεώρηση των υφιστάμενων Αναλυτικών Προγραμμάτων

-Α – Αγορά και εγκατάσταση εξοπλισμού -Α – Αγορά και εγκατάσταση εξοπλισμού 1.Κατανόηση του «τι» επιδιώκουμε εκπαιδευτικά 2.Καθορισμός του «πώς» και του «πότε» θα υπάρχει αξιοποίηση της Τεχνολογίας 3.Επιλογή της διδακτικής μεθόδου / μεθόδων που θα ακολουθούνται _____________________________________________________________________ •Προδιαγραφές του εξοπλισμού και επιλογή του εκπαιδευτικού λογισμικού •Υπολογισμός του κόστους αγοράς του εξοπλισμού και του λογισμικού με βάση τα πιο πάνω •Έγκριση του σχετικού κονδυλίου •Διαδικασία προσφορών •Αξιολόγηση των προσφορών •Κατακύρωση των προσφορών σε μια ή περισσότερες Εταιρείες •Προετοιμασία των σχολικών μονάδων για να μπορέσουν να λειτουργήσουν το νέο εξοπλισμό (επιλογή αιθουσών, ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις, μέτρα ασφαλείας) •Εγκατάσταση και δικτύωση των Υπολογιστών

- Β - Χρήση των εφαρμογών του διαδικτύου για αναβάθμιση της διδασκαλίας •Γιατί εισάγουμε στους μαθητές την ικανότητα χρήσης του διαδικτύου; •Ποιες εφαρμογές του διαδικτύου θα χρησιμοποιηθούν από την τάξη; •«Πότε» και «πόσο» θα γίνεται η αξιοποίησή του; •Πρέπει να γίνεται έλεγχος του υλικού στο οποίο έχουν πρόσβαση οι μαθητές και αν ναι, πώς μπορεί τεχνικά να το πετύχουμε; •Μπορεί η τάξη ή ο εκπαιδευτικός να κατασκευάζει και να συντηρεί ιστοσελίδες; Με ποια δεοντολογία;

1. Αναζήτηση πληροφοριών Ερωτήματα: •Στο διαδίκτυο οι επιλογές μας δεν υπακούνε οπωσδήποτε στην ελεύθερη ατομική μας προαίρεση αλλά είναι μελετημένα κατευθυνόμενες; •Εάν το διαδίκτυο δε διευρύνει τη δυνατότητα πρόσβασης στη «σωστή» γνώση αλλά διευκολύνει την καταναλωτική αποχαύνωση;

•Θα μπορεί ο δάσκαλος να διακρίνει για το πότε πρέπει να αξιοποιηθεί το διαδίκτυο; •Ποιες πληροφορίες μας ενδιαφέρουν και ποιες όχι; •Πόση ώρα θα αναζητά ο μαθητής πληροφορίες; Θα καταστεί ποτέ ικανός να διακρίνει το πότε σταματά την αναζήτηση;

•Πώς θα διασφαλίσει ο εκπαιδευτικός τη μη πρόσβαση του μαθητή σε ακατάλληλου περιεχομένου ιστοσελίδες στο διαδίκτυο; •Πώς το Υπουργείο μπορεί να βοηθήσει τον εκπαιδευτικό στο να επιτύχει το πιο πάνω; •Τι λέει η διεθνής εμπειρία;

•Πρέπει να υπάρχει λογοκρισία στο περιεχόμενο των ιστοσελίδων που σχεδιάζονται από τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς; •Η αρχή αυτή δεν αντιβαίνει στην όλη φιλοσοφία του διαδικτύου; •Ποιος θα αποφασίσει εάν θα γίνεται έγκριση του υλικού ή όχι; •Ποιος οφείλει να προστατεύσει εκπαιδευτικούς και μαθητές από τις επιπτώσεις της τοποθέτησης στο διαδίκτυο ακατάλληλου υλικού; •Ποιο υλικό θεωρούμε «ακατάλληλο» και ποιο «κατάλληλο»; 2. Σχεδιασμός ιστοσελίδων από παιδιά και εκπαιδευτικούς

3. Επικοινωνία μέσω του διαδικτύου •Επικοινωνία μεταξύ μαθητών: Θα χρησιμοποιηθεί το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο; Θα χρησιμοποιηθεί πρόγραμμα επικοινωνίας σε πραγματικό χρόνο; IRC, ICQ, Netmeeting; •Πώς θα γίνεται η διευθέτηση και οργάνωση της επικοινωνίας; Ποιοι θα επικοινωνούν και με ποιους, πότε και ποιο το αντικείμενο της επικοινωνίας;

Διαδίκτυο – Θέσεις του Υ.Π.Π.  Η χρήση των εφαρμογών διαδικτύου στα σχολεία είναι αναπόφευκτη.  Σε 10 χρόνια που θα βγουν οι μαθητές μας στην αγορά εργασίας, πόσες θα είναι οι απαιτήσεις χρήσης του διαδικτύου για το άτομο; (έστω για οικονομικούς λόγους).  Για να γίνει αξιοποίηση του διαδικτύου πρέπει να γνωρίσουν οι εκπαιδευτικοί σε μεγάλο βαθμό τις εφαρμογές του και τη χρήση τους. Τις δυνατότητες και τις παγίδες του. Τη διαφορά της χρήσης από την κατάχρηση.

 Το μάθημα με το διαδίκτυο: 1.προσεκτικά σχεδιασμένο 2.σαφείς εκπαιδευτικοί στόχοι 3.ο δάσκαλος να υπολογίζει τα πλαίσια του περιεχομένου των σελίδων που θα «κατεβάσουν» οι μαθητές. 4.Οι ιστοσελίδες που σχεδιάζονται από τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές, να αποστέλλονται στους διαχειριστές των servers (Υ.Π.Π.) που θα τοποθετηθούν και σε περίπτωση που το υλικό αντίκειται στην κοινή δεοντολογία της πλειοψηφίας, να κοινοποιούνται οι «ενστάσεις» στον εκπαιδευτικό. Εάν ο ίδιος, επιθυμεί να τοποθετήσει τις ιστοσελίδες στο διαδίκτυο, να λαμβάνει την προσωπική ευθύνη και το κόστος. 5.Το διαδίκτυο πρέπει να γίνει αγωγός επικοινωνίας μεταξύ των εκπαιδευτικών για ανταλλαγή υλικού, αξιόλογων ηλεκτρονικών διευθύνσεων κ.α.

- Γ - Επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στη χρήση των Υπολογιστών και αξιοποίησή τους στη διαδικασία της μάθησης •Η προετοιμασία των εκπαιδευτικών πρέπει να θεωρείται η πιο σημαντική προτεραιότητα από τον καθένα μας.

Ερωτήματα: •Πρέπει να πειστεί ο εκπαιδευτικός ότι δεν έχει άλλη επιλογή στο αν θα πρέπει να μπορέσει να χρησιμοποιεί την Τεχνολογία; Μήπως μπορεί να αδιαφορήσει μπροστά σε αυτή την τεράστια πρόκληση; Ποιος θα τον πείσει; Εάν θα πρέπει να πειστεί αλλά αδιαφορεί, ποιες θα πρέπει να είναι οι συνέπειες; Πρέπει να υπάρξουν τέτοιες; Εάν αδιαφορήσει, πώς προχωρούμε ως εκπαιδευτικό σύστημα; •Εάν ο εκπαιδευτικός πειστεί, θα καταφέρει το σύστημα να τον προετοιμάσει; Έαν όχι, πώς προχωρούμε; •Εάν προετοιμαστεί, θα καταφέρει να ανταποκριθεί; Αν όχι, πώς προχωρούμε;

Θέσεις του Υ.Π.Π. Ο εκπαιδευτικός θα καταφέρει να χρησιμοποιήσει σωστά την Τεχνολογία όταν: •Το σύστημα του παρέχει τις κατάλληλες διευκολύνσεις (του κάνει τα «πράγματα» εύκολα) δηλ.: του δίνει ευκαιρίες επιμόρφωσης αλλά και χρήσης της Τεχνολογίας σε εύκολες συνθήκες •Παρέχει στο περιβάλλον του εκπαιδευτικού την πιο εύκολη πρόσβαση στα μέσα •Του παρέχει εκπαιδευτική στήριξη (υλικό, δραστηριότητες, στόχους, δειγματικά μαθήματα) •Να τον κάνει να αντιληφθεί το πόσο θα αναβαθμιστεί η αποτελεσματικότητα του και πόσο «διαφορετική» θα είναι η νέα μέθοδός του •Όταν πειστεί και εξασφαλίσει εξοπλισμό ο ίδιος

- Δ - Δημιουργία ομάδας στήριξης (εκπαιδευτικής / τεχνικής) •Για να μπορέσει να εφαρμοστεί με αρκετή επιτυχία η πολιτική απόφαση πρέπει να συσταθεί ομάδα στήριξης. •Η ομάδα πρέπει να μπορεί σε ικανοποιητικό βαθμό να παράγει εκπαιδευτική προβληματική γύρω από την πολιτική απόφαση και να στηρίζει τους εκπαιδευτικούς άμεσα. •Παράλληλα πρέπει να υπάρχει ο μηχανισμός της άμεσης επίλυσης τεχνικών προβλημάτων όταν αυτά παρουσιάζονται στην τάξη. Η πρόβλεψη είναι ότι το σημείο αυτό θα αποτελέσει ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που θα προκύψουν από την εφαρμογή της πολιτικής απόφασης. Μπορούμε να επιλύουμε τα προβλήματα όταν αυτά παρουσιάζονται;

- Ε - Αναθεώρηση των υφιστάμενων Αναλυτικών Προγραμμάτων •Το σημαντικότερο που πρέπει να γίνει μετά την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών είναι ο εμπλουτισμός των υφιστάμενων Αναλυτικών Προγραμμάτων με ιδέες αξιοποίησης της Τεχνολογίας. Εάν θέλουμε πραγματικά να επιτύχουμε αξιοποίηση της Τεχνολογίας από τους εκπαιδευτικούς, πρέπει να την «περάσουμε» μέσα από το μάθημα της μέρας όπως αυτό σχεδιάζεται με βάση το Αναλυτικό Πρόγραμμα. Ένα τέτοιο εγχείρημα θα μάς έφερνε μπροστά στην ανάγκη αναθεώρησης της φιλοσοφίας των υφιστάμενων Αναλυτικών Προγραμμάτων και όχι μόνο στην ανάγκη εμπλουτισμού τους με δραστηριότητες Πληροφορικής.

Σημείο που βρίσκεται η υλοποίηση της πολιτικής απόφασης Οικονομική πτυχή  Έχει εγκριθεί το κονδύλι των £ από το Υπουργικό Συμβούλιο και το οποίο περιλαμβάνει τα πιο κάτω: 1.Αγορά Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και εκτυπωτών για εξοπλισμό όλων των τμημάτων των τάξεων Δ’, Ε’ και Στ’ σε παγκύπρια βάση 2.Αγορά και εγκατάσταση εκπαιδευτικού λογισμικού αξίας £200 σε κάθε Υπολογιστή 3.Δικτύωση των Υπολογιστών (εκεί που μπορεί να γίνει) 4.Ένωση με γραμμή ISDN όλων των σχολικών μονάδων και καταβολή του τέλους συνδρομής στον παροχέα Υπηρεσιών Διαδικτύου 5.Μισθοί της ομάδας στήριξης 6.Οδοιπορικά της ομάδας 7.Οικονομικό κόστος επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών

Επιμόρφωση •Έχει κατατεθεί σχέδιο για επιμόρφωση όλων των εκπαιδευτικών που υπηρετούν στους ανώτερους κύκλους.( Δ’, Ε’ και Στ’ ) •Η ομάδα που κατέθεσε το σχέδιο εισηγείται: Την εκπαίδευση και επιμόρφωση ενός εκπαιδευτικού από κάθε ανώτερο κύκλο (πολλαπλασιαστές) Την εκπαίδευση όλων των δασκάλων στις σχολικές μονάδες από τους πολλαπλασιαστές σε θέματα χρήσης των Υπολογιστών στην εκπαιδευτική διαδικασία

•Στο σχέδιο συμπεριλαμβάνεται η ύλη και ο χρόνος που απαιτείται για την αποτελεσματική προετοιμασία των εκπαιδευτικών στο να μπορούν να χρησιμοποιούν την Τεχνολογία στην τάξη.

Διαδίκτυο •Ένωση όλων των σχολείων με γραμμή ISDN (εγκατάσταση modem) •Εξασφάλιση κωδικών πρόσβασης για τα σχολεία •Δημιουργία ομάδας για τα σχολεία στο egroups

Επίλογος •Η Πολιτική Απόφαση έχει ήδη παρθεί και άρχισε να υλοποιείται. Η επιτυχία υλοποίησής της εξαρτάται από ένα σημαντικό παράγοντα. Την προσωπική διάθεση και προσπάθεια των εκπαιδευτικών που καλούνται να αλλάξουν ριζικά τη μέθοδο διδασκαλίας που χρησιμοποιούσαν για πολλά χρόνια. Έχουν όμως το ηθικό χρέος απέναντι στους μαθητές τους να το καταφέρουν γιατί τα παιδιά σήμερα απαιτούν όσο ποτέ άλλοτε μια ποιοτική και αναβαθμισμένη εκπαίδευση.

Κλιμάκιο Πληροφορικής Λεύκιος Δοράτης Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Τηλ.: Τηλεομ.: Ηλεκτρ. Ταχ.: