"Η βιώσιμη λύση της τσιμεντοβιομηχανίας στη διαχείριση Έργο Life+ «Ολοκληρωμένη Πράσινη Διαχείριση Πετρελαιοειδών Αποβλήτων και Κατάλοιπων με βάση τον Κύκλο Ζωής - ΕLINA» 3Ο Forum Διαλόγου / 7.6.2013 "Η βιώσιμη λύση της τσιμεντοβιομηχανίας στη διαχείριση & αξιοποίηση αποβλήτων με ανάκτηση ενέργειας" Εισηγητής: Ιωάννης Φουντουλάκης Δ/νση Επιχειρηματικής Ανάπτυξης & Εναλλακτικών Καυσίμων, Τομέας Ελλάδας

Η ανάγκη για προστασία του περιβάλλοντος, οδηγεί στην αξιοποίηση διαφόρων αποβλήτων ως εναλλακτικών καυσίμων στην τσιμεντοβιομηχανία ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΝΑΓΚΗ ΜΕΙΩΣΗΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO2 ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΩΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΟΥ ΤΣΙΜΕΝΤΟΥ Ε.Ε.98-99/2008 - Ν. 4042/2012 ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑ, ΕΙΔΙΚΑ ΑΥΤΑ ΜΕ ΥΨΗΛΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΒΙΟΜΑΖΑΣ, ΒΟΗΘΟΥΝ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CΟ2 ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΣΙΜΕΝΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Η βιώσιμη λύση της τσιμεντοβιομηχανίας ΤΙΤΑΝ, με αξιοποίηση δευτερογενών καυσίμων και α΄ υλών,προερχόμενων από απόβλητα, δημιουργεί παράλληλα οφέλη και συμβάλλει στη Βιώσιμη Ανάπτυξη Π Α Ρ Α Λ Λ Η Λ Α Ο Φ Ε Λ Η ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΣΙΜΕΝΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Μείωση εκπομπών CO2 Αποφυγή αύξησης των ΧΥΤΑ,Υ Εξοικονόμηση ορυκτών, μη ανανεώσιμων καυσίμων και α΄ υλών Ασφαλής και οικονομική λύση στη διαχείριση και αξιοποίηση αποβλήτων Ανάπτυξη της περιβαλλοντικής βιομηχανίας με νέες μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων & παραγωγής δευτερογενών καυσίμων & α΄υλών Αύξηση του μεταφορικού έργου υλικών δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας Συνεργασία με Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΕΙ-ΤΕΙ) για πρώθηση ερευνητικού έργου Μείωση εκπομπών CO2 Μείωση του κόστους παραγωγής και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας ΠΟΥ ΣΥΝΙΣΤΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΗ «ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ»

Βασικές κατηγορίες αποβλήτων και μονάδες επεξεργασίας των, απ΄ όπου μπορούν να προκύψουν και δευτερογενή καύσιμα & α΄ ύλες αξιοποιήσιμα από τη τσιμεντοβιομηχανία, με Επενδύσεις που πληρούν τα κριτήρια βιωσιμότητας, συμβάλλοντας στην Ανάπτυξη ΑΣΑ Ανακύκλωση – Κομποστοποίηση Μηχανική Βιολογική Επεξεργασία (MBE) για παραγωγή RDF/SRF, πλέον τα ογκώδη των Δήμων για παραγωγή δευτερογενών καυσίμων Τα αστικά λύματα Ε.Ε.Λ. Επεξεργασία ιλύος για ξήρανση – υγιεινοποίηση, με προορισμό την ανάκτηση ενέργειας και ύλης ή μετά από συστηματικό έλεγχο σε εδαφικές χρήσεις ΚΔΑΥ Επεξεργασία των υπολειμμάτων ανακύκλωσης συσκευασιών που οδηγούνται σε ΧΥΤΑ, με σκοπό την ενεργειακή τους αξιοποίηση Βιομηχανικά απόβλητα ή παραπροϊόντα άλλων βιομηχανιών Μετά από επεξεργασία – ανάμιξή των και ποιοτικό έλεγχο, μπορούν να αποτελέσουν δευτερογενή καύσιμα ή εναλλακτικές α΄ ύλες για την τσιμεντοβιομηχανία - «Βιομηχανική Συμβίωση»

Ενδεικτικές κατηγορίες δευτερογενών καυσίμων, σε συνέχεια επεξεργασίας των αποβλήτων (waste management companies) με συμβολή στην Ανάπτυξη ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ & ΑΣΤΙΚΩΝ ΛΥΜΑΤΩΝ Συνήθης επεξεργασία: Διαλογή, τεμαχισμός, ξήρανση, ανάμιξη,oμογενοποίηση, για παραγωγή δευτερογενών καυσίμων & α΄ υλών RDF/SRF ASF (Λάσπες – Πριονίδι) ASR (υπολείμματα ανακύκλωσης οχημάτων τέλους κύκλου ζωής - ΟΤKΖ) DSS (Ξηραμένη λυματολάσπη)

Η βιώσιμη πρόταση της τσιμεντοβιομηχανίας Η τσιμεντοβιομηχανία, μέσω των υφιστάμενων χωροθετημένων και λειτουργούντων εγκαταστάσεων, με την λήψη της απαραίτητης άδειας μετά από διάλογο με τη τοπική κοινωνία, και με πρόσθετες συμπληρωματικές επενδύσεις, μπορεί να προσφέρει βιώσιμη λύση, αξιοποιώντας τα παραγόμενα δευτερογενή καύσιμα, από τις μονάδες επεξεργασίας των αποβλήτων, με 100% ανάκτηση της εμπεριεχόμενης ενέργειας

Με τη τεχνολογία της συναποτέφρωσης (co-incineration) στον κλίβανο παραγωγής τσιμέντου, ανακτάται πλήρως η εμπεριεχόμενη ενέργεια υπό μορφή θερμότητας και η ύλη ενσωματώνεται στη δομή του τσιμέντου χωρίς υπόλειμμα να οδηγείται σε ΧΥΤΥ - ΕΑ

Ασφαλής ενεργειακή αξιοποίηση στον κλίβανο της τσιμεντο-βιομηχανίας, με δοκιμασμένες πρακτικές και τεχνογνωσία εδώ και πολλά χρόνια στην Ε.Ε. τσιμεντοβιομηχανίας περίπου

ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ Δραστηριότητες του Ομίλου ανά γεωγραφική περιοχή Ο Όμιλος ΤΙΤΑΝ είναι ένας ελληνικών συμφερόντων, ανεξάρτητος παραγωγός τσιμέντου και δομικών υλικών, με βιομηχανική εμπειρία άνω των 100 χρόνων. Με έδρα στην Ελλάδα, ο Όμιλος δραστηριοποιείται σε 4 γεωγραφικές ενότητες και διαθέτει εργοστάσια σε 9 χώρες, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα δομικών υλικών: τσιμέντο, αδρανή υλικά, έτοιμο σκυρόδεμα, τσιμεντόλιθοι, έτοιμα ξηρά κονιάματα 4 ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΤΣΙΜΕΝΤΟΥ 29 ΛΑΤΟΜΕΙΑ 28 ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΤΟΙΜΟΥ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑΤΟΣ 4 ΣΤΑΘΜΟΙ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ ΤΣΙΜΕΝΤΟΥ 1 ΜΟΝΑΔΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΞΗΡΩΝ ΚΟΝΙΑΜΑΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑ & ΔΥΤΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ 5 ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΤΣΙΜΕΝΤΟΥ 11 ΛΑΤΟΜΕΙΑ 9 ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΤΟΙΜΟΥ 2 ΣΤΑΘΜΟΙ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ 3 ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΤΣΙΜΕΝΤΟΥ 2 ΜΟΝΑΔΕΣ ΑΛΕΣΗΣ 15 ΛΑΤΟΜΕΙΑ 4 ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΤΟΙΜΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Η.Π.Α. 2 ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΤΣΙΜΕΝΤΟΥ 6 ΛΑΤΟΜΕΙΑ 96 ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΤΟΙΜΟΥ 14 ΣΤΑΘΜΟΙ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ 9 ΜΟΝΑΔΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΣΙΜΕΝΤΟΛΙΘΩΝ

Περιβαλλοντικές Επιδόσεις – Στόχοι του Ομίλου ΤΙΤΑΝ O κύριος στόχος του Ομίλου είναι να μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα (CO2) κατά 22% από τα επίπεδα του 1990, μέχρι το 2015 Ο στόχος αυτός επετεύχθη το 2011. Στόχος του Ομίλου είναι το ποσοστό αυτό να φθάσει στο 10% μέχρι το 2017. Το ποσοστό υποκατάστασης συμβατικών καυσίμων με εναλλακτικά στην παραγωγή τσιμέντου και κλίνκερ από τον Όμιλο ΤΙΤΑΝ (θερμική υποκατάσταση) το 2012 ανήλθε σε 3% (vs 1.56% το 2011)

Χρήση εναλλακτικών καυσίμων στη τσιμεντοβιομηχανία ΤΙΤΑΝ (Ελλάδα) Η τσιμεντοβιομηχανία ΤΙΤΑΝ αξιοποιεί δευτερογενή καύσιμα και εναλλακτικές πρώτες ύλες στα εργοστάσια της, έχοντας επενδύσει σε κατάλληλες και σύγχρονες υποδομές, με τις απαραίτητες άδειες, μετά από διάλογο με την τοπική κοινωνία. Το 2012 αξιοποίησε σημαντικές ποσότητες δευτερογενών καυσίμων, όπως: και θα έχει υποκαταστήσει αρκετές ποσότητες ορυκτών πρώτων υλών με εναλλακτικές πρώτες ύλες απο βιομηχανικά απόβλητα ή παραπροιόντα, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της «Βιομηχανικής Συμβίωσης».

Εργοστάσιο Καμαρίου Βοιωτίας (KMΡ) 1976 / 2 κλίβανοι / Προθερμαντής/ 2 X 3.600 tn (without AF) clinker/day

Μονάδα διαχείρισης & αξιοποίησης Εναλλακτικών Καυσίμων στο Καμάρι Βοιωτίας To 2011, αναβαθμίστηκε η υφιστάμενη μονάδα διαχείρισης & αξιοποίησης Εναλλακτικών Καυσίμων στο Εργοστάσιο Καμαρίου, η οποία λειτουργεί από το 2001. Η αναβάθμιση της μονάδας σχεδιάστηκε σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία ATEX, η οποία επιτρέπει την λειτουργία της μονάδας σε περιβάλλον δυνητικής εκρηκτικότητας. Είναι εξοπλισμένη με ξεχωριστό αντι-εκρηκτικό σύστημα καθώς και με σύστημα πυρασφάλειας, τα οποία εξασφαλίζουν την ασφάλεια των εργαζομένων και του περιβάλλοντος. Η μονάδα αυτή σχεδιάστηκε για την αξιοποίηση διαφορετικών τύπων εναλλακτικών καυσίμων, όπως αποξηραμένης ιλύος, RDF/SRF, ASF και κάθε είδους στερεών εναλλακτικών καυσίμων. Έχει τη δυνατότητα να τροφοδοτεί και τους δύο κλιβάνους, με maximum ρυθμό 10 τν/ώρα. Το συνολικό κόστος της επένδυσης ανήλθε σε €2.5 εκ.

Εργοστάσιο Θεσσαλονίκης (ΘΣΝ) 1962 / Εκσυγχρονισμός 2003/ 1 Κλίβανος/ Pre-calciner/ 4.100 tn clinker/day

Μονάδα διαχείρισης & αξιοποίησης Εναλλακτικών Καυσίμων στη Θεσσαλονίκη To 2011, ολοκληρώθηκε και η κατασκευή της μονάδα διαχείρισης & αξιοποίησης Εναλλακτικών Καυσίμων στο Εργοστάσιο Θεσσαλονίκης. Η εγκατάσταση αυτή διαθέτει silo χωρητικότητας 340 μ3 και δυνατότητα τροφοδοσίας 10 τν/ώρα. Και αυτή η εγκατάσταση σχεδιάστηκε σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία ATEX. Επιλέον, η μονάδα έχει εξοπλιστεί με κλειστό κυκλικό σύστημα το οποίο διοχετεύει τα απαέρια των σακόφιλτρων στον κλίβανο, αποφεύγοντας την διαρροή οσμών στο περιβάλλον. Η μονάδα αυτή σχεδιάστηκε για την αξιοποίηση διαφορετικών τύπων εναλλακτικών καυσίμων, όπως ορυζοφλοιού, RDF/SRF και κάθε είδους στερεών εναλλακτικών καυσίμων βιομάζας. Επίσης, η νέα αυτή εγκατάσταση είναι σχεδιασμένη για να προσφέρει λύση στο πρόβλημα της αξιοποίησης της αποξηραμένης ιλύος των βιολογικών καθαρισμών. Το απόβλητο αυτό μπορεί να αξιοποιηθεί με ασφάλεια και με περιβαλλοντικά φιλικό τρόπο, αποφέροντας πολλαπλά οφέλη στην τοπική κοινωνία, το εργοστάσιο και το περιβάλλον. Το συνολικό κόστος της επένδυσης ανήλθε σε €2.8 εκ.

Μονάδα διαχείρισης & αξιοποίησης Εναλλακτικών Καυσίμων στη Θεσσαλονίκη Προς το παρόν αξιοποιούνται: Εναλλακτικά καύσιμα προερχόμενα από υπολείμματα αγροτικής βιομηχανίας, όπως υπολείμματα εκκόκισης βαμβακιού, ορυζοφλοιός και ελαττωματικά προϊόντα, όπως π.χ. πίτα ελαιοκράμβης, ηλίανθου κ.λ.π. Μη ανακυκλώσιμα υπολείμματα ξύλου, όπως κατεστραμμένες ξυλοπαλέτες, πριονίδι, κλαδέματα κ.λ.π. Μελλοντικά: Σε διαδικασία διεύρυνσης της ΑΕΠΟ με παράλληλη κοινωνική συναίνεση για επιπρόσθετη αξιοποίηση, υπολειμμάτων ανακύκλωσης συσκευασιών μπλε κάδων ξηραμένης λυματολάσπης υπολειμμάτων ανακύκλωσης (ΟΤKΖ) λασπών διϋλιστηρίων με πριονίδι

Alternative Solid Fuel (ASF) Λάσπες διϋλιστηρίων Alternative Solid Fuel (ASF) Κωδ. ΕΚΑ 191215* Κατάλληλη Επεξεργασία με: Πριονίδι Άλλα προσροφητικά υλικά Ενεργειακή αξιοποίηση του υλικού στο Εργοστάσιο Καμαρίου / Νέα εγκατάσταση ATEX, 5τν/ ώρα/ κλίβανο Δευτερογενές καύσιμο, το οποίο μπορεί εύκολα να τροφοδοτηθεί με αερομεταφορά στο main burner * Hazardous Waste

Απαραίτητα ποιοτικά χαρακτηριστικά του υλικού ASF για ασφαλή και βέλτιστη αξιοποίησή του στην τσιμεντοβιομηχανία ΤΙΤΑΝ

Κυριότερα προβλήματα στην αξιοποίηση του ASF στην τσιμεντοβιομηχανία ΤΙΤΑΝ, επιπτώσεις στη λειτουργία του εργοστασίου και ενδεικτικές λύσεις αντιμετώπισής τους «Φραξίματα» του άγωγού μεταφοράς του υλικού στον main burner λόγω παρουσίας ξένων, μεταλλικών και μη σωμάτων στο υλικό  διακοπή παραγωγικής λειτουργίας  χρονοβόρα και δαπανηρή διαδικασία «ξεφραξίματος» Οπτικός και μαγνητικός έλεγχος του υλικού και συστήματα απομάκρυνσης των ξένων υλών, στις εγκ/σεις του προμηθευτή, πριν την φόρτωση και μεταφορά του στο εγοστάσιο τσιμέντου «Κολλήματα» στα τοιχώματα της εγκ/σης λόγω μη ομοιογένειας του υλικού  διακοπή παραγωγικής λειτουργίας  χρονοβόρα και δαπανηρή διαδικασία «καθαρίσματος» Έλεγχος προδιαγραφών του παραγόμενου υλικού στις εγκ/σεις του προμηθευτή, κατά την παραγωγική διαδικασία, καθώς και κατά την παραλαβή στο εργοστάσιο Πρόκληση ρύπανσης ή ατυχημάτων κατά την μεταφορά - εκφόρτωση του υλικού εντός του εργοστασιακού χώρου Πιστή τήρηση των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας από το προσωπικό του προμηθευτή / Εκπαίδευση προσωπικού

Συνεργασία με εταιρίες παραγωγής ASF Καμαρίου το 2008 Το 2012 αξιοποιήθηκαν περίπου 8 χιλ.τν ASF

Alternative Liquid Fuel (ALF) αλλά αντίστοιχων προδιαγραφών με το ASF, εκτός της υγρασίας (max 50%) Σε φάση δημιουργίας απαραίτητης υποδομής στο Εργοστάσιο Καμαρίου και έναρξη δοκιμών χρήσης υγρού εναλλακτικού καυσίμου

Ευχαριστώ για την προσοχή σας Ιωάννης Φουντουλάκης