Ανάληψη υποχρέωσης

1. Υπόχρεοι ανάληψης υποχρέωσης Όλοι οι φορείς της γενικής κυβέρνησης Μητρώο των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης: site της ελληνικής στατιστικής αρχής Στατιστικά θέματα» Μητρώα» Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης

2. Έννοια ανάληψης υποχρέωσης Ανάληψη υποχρέωσης είναι η διοικητική πράξη με την οποία γεννάται ή βεβαιώνεται υποχρέωση του Δημοσίου και των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης έναντι τρίτων (νομική δέσμευση -άρθρο 21. παρ. 1, ν. 2362/1995) (παρ 1 άρθρο 2 ΠΔ 113/2010)άρθρο 21. παρ. 1, ν. 2362/1995παρ 1 άρθρο 2 ΠΔ 113/2010 Ειδικότερα, ως ανάληψη υποχρέωσης, υπό τη νομική έννοια του όρου, ορίζεται η διοικητική πράξη, με την οποία γεννάται ή βεβαιώνεται η υποχρέωση του Δημοσίου και των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, έναντι τρίτων. Με τη δημοσιονομική έννοια ανάληψη είναι η διοικητική πράξη (απόφαση του αρμόδιου διατάκτη) με την οποία εγκρίνεται η πραγματοποίηση της δαπάνης και δεσμεύεται η αναγκαία πίστωση πριν από οποιαδήποτε σχετική ενέργεια. Διοικητική ανάληψη της σχετικής υποχρέωσης, γίνεται με την έκδοση απόφασης από το εκάστοτε αρμόδιο όργανο. Συνιστά την γενεσιουργό αιτία της δαπάνης και δημιουργεί υποχρέωση προς πληρωμή της.

3. Συμπληρωματικές αναλήψεις υποχρέωσης Σε περιπτώσεις που πραγματοποιηθούν εκ παραδρομής λανθασμένοι υπολογισμοί οφειλόμενοι σε λογιστικά λάθη επιτρέπεται η ορθή επανάληψη της σχετικής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης (217/2007 Πράξη VII Τμήματος Ε.Σ.)217/2007 Πράξη VII Τμήματος Ε.Σ. Αυτό όμως ενδέχεται να δημιουργήσει διάφορα διαδικαστικά προβλήματα (αντιλογισμούς, επανακαταχωρίσεις κ.λπ.) γεγονός που δεν καθιστά λειτουργική τη λύση αυτή.

3. Συμπληρωματικές αναλήψεις υποχρέωσης Με την Υπ. Οικ. 2/85239/0026/2012/ , γίνεται δεκτό ότι, στις προαναφερόμενες περιπτώσεις και εφόσον:Υπ. Οικ. 2/85239/0026/2012/ α) το ύψος της λογιστικής διαφοράς δεν είναι ιδιαίτερα σημαντικό, β) κατά το χρόνο πραγματοποίησης της δαπάνης υφίστατο η συνολικά απαιτούμενη πίστωση, επιτρέπεται η έκδοση συμπληρωματικής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης με τρέχουσα ημερομηνία, πλήρως αιτιολογημένη, οπωσδήποτε όμως εντός εύλογου χρόνου.

4. Ειδικές περιπτώσεις Α. Πιστώσεις που διατίθενται χωρίς απόφαση (άρθρο 158 παρ. 5 Ν 3463/2006). Οι πιστώσεις του προϋπολογισμού που αφορούν: α) αποδοχές κάθε είδους προσωπικού, (και η αποζημίωση για την υπερωριακή απασχόληση Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 1 Πράξη 88/2013)Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 1 Πράξη 88/2013 β) αντιμισθία των αιρετών και του συμπαραστάτη του δημότη, (Ελ. Συν. Τμ. 1 Πράξη 112/2012)Ελ. Συν. Τμ. 1 Πράξη 112/2012 γ) μισθώματα ακινήτων δ) έξοδα κίνησης εισπρακτόρων και ε) υποχρεωτικές εισφορές της περίπτ. ιγ' της παρ. 1 του άρθρου 158 του ΔΚΚ όπως αυτές καθορίζονται σήμερα με την Απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών 55327/1989 (ΦΕΚ 894/Β), διατίθενται χωρίς να απαιτείται απόφαση οποιουδήποτε οργάνου (άρθρο 158 παρ. 5 Ν 3463/2006).

4. Ειδικές περιπτώσεις Οι ανωτέρω περιπτώσεις θεωρούνται δεσμευμένες για ολόκληρο το ετήσιο ποσό τους, με την εγγραφή τους στον προϋπολογισμό, χωρίς να απαιτείται η έκδοση σχετικής πράξης. Στο μητρώο δεσμεύσεων συμπληρώνονται για τις δαπάνες αυτές όλες οι στήλες με εξαίρεση τη στήλη με αριθμό 8 «Αριθμός απόφασης ανάληψης», δεδομένου ότι απόφαση για τη δέσμευση των πιστώσεων αυτών δεν εκδίδεται.

4. Ειδικές περιπτώσεις Β. Δαπάνες για τις οποίες λαμβάνονται οι ΑΥ από την αρχή του έτους α. Δαπάνες πάγιου χαρακτήρα Δαπάνες ύδρευσης Τα τέλη ταχυδρομικών και τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών Η δαπάνη κατανάλωσης φυσικού αερίου Συνδρομές σε εφημερίδες, περιοδικά ή ηλεκτρονικές βάσεις πληροφοριών, οι οποίες άλλωστε είναι κατά κανόνα ετήσιες Τακτικές επιχορηγήσεις δημοτικών ΝΠΔΔ που προβλέπονται στη συστατική πράξη Χρηματικές εισφορές σε αστικές εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, στις οποίες τυχόν συμμετέχει ο δήμος Επιχορηγήσεις σχολικών επιτροπών από τους ΚΑΠ Τέλη κυκλοφορίας αυτοκινήτων και τέλη χρήσης μηχανημάτων έργου Κοινόχρηστα πολυκατοικιών

4. Ειδικές περιπτώσεις Γ. Ανάληψη υποχρέωσης μετά τη διενέργεια της δαπάνης α. Εκτάκτως λόγω τελεσίδικης δικαστικής απόφασης ή διάταξης νόμου Με την περίπτ. α της παρ.2 του άρθρου 46 του Ν. 4238/14 προβλέπεται κατ΄ εξαίρεση η ανάληψη δαπάνης μετά τη δαπάνη.περίπτ. α της παρ.2 του άρθρου 46 Η εξαίρεση αφορά αποκλειστικά στις δαπάνες που επιβάλλονται εκτάκτως, κατά τη διάρκεια της οικονομικής χρήσης, από διατάξεις νόμου ή από τελεσίδικη δικαστική απόφαση. Στις περιπτώσεις αυτές, διενεργείται υποχρεωτικά η άμεση αναμόρφωση του Προϋπολογισμού. Η ανάληψη υποχρέωσης έχει κατ’ εξαίρεση ημερομηνία μεταγενέστερη της ημερομηνίας παραλαβής του τιμολογίου, της κοινοποίησης της δικαστικής απόφασης ή άλλου ισοδύναμου εγγράφου.

4. Ειδικές περιπτώσεις Γ. Ανάληψη υποχρέωσης μετά τη διενέργεια της δαπάνης β. Για δαπάνες για τις οποίες λόγω της φύσης τους δεν είναι δυνατή η ανάληψη της υποχρέωσης πριν από την πραγματοποίηση της δαπάνης έξοδα κηδείας αιρετών ή υπαλλήλων εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων κ.λ.π. Αγοραπωλησία ακινήτων (Στις περιπτώσεις όπου, μετά την απόφαση αγοράς, έπεται η εκτίμηση της αξίας του ακινήτου από την αρμόδια Επιτροπή του άρθρου 186 παρ. 5 του ν. 3463/2006- Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 305/2013)) Η απόφαση για τη δέσμευση (διάθεση) της πίστωσης θα γίνεται αμέσως μόλις γνωστοποιηθούν στο δήμο τα στοιχεία της δαπάνης.

4. Ειδικές περιπτώσεις Δ. Διάφορες περιπτώσεις Αποζημίωση απαλλοτρίωσης Πριν την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου (νομική δέσμευση), με την οποία κηρύχθηκε η αναγκαστική απαλλοτρίωση του ακινήτου, πρέπει να προηγείται η ανάληψη Υποχρέωσης (δημοσιονομική δέσμευση). (Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 262/2013)Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 262/2013 Καταβολή ιδρυτικού κεφαλαίου σε διαδημοτική επιχείρηση ΧΥΤΑ Εφόσον ο Δήμος δεν πραγματοποίησε δαπάνες που να σχετίζονται με την καταβολή είτε του ιδρυτικού κεφαλαίου, είτε των αναλογούντων σ’ αυτόν τελών απόρριψης απορριμμάτων σε κάποια έτη, δεν ήταν απαραίτητη η έκδοση πράξης ανάληψης υποχρέωσης. (Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 296/2013)Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 296/2013

4. Ειδικές περιπτώσεις Ε. Ανάληψη υποχρέωσης - «ΑΝΤΙΘΕΤΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΕΛ. ΣΥΝ.» Βήματα που ακολουθήθηκαν και θεωρήθηκε νόμιμη η δαπάνη (Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 336/2013) ήταν τα εξής: 1.Η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου με απόφασή της την 8 η , προέβη, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 15 παρ. 1 του π.δ. 171/87, στην απευθείας ανάθεση του έργου και στην ψήφιση πίστωσης σε βάρος του προϋπολογισμού. 2.Σε εκτέλεση αυτής, καταρτίστηκε μεταξύ της αναδόχου και του Δημάρχου η από σύμβαση. 3.Στις ο Δήμαρχος προέβη στην πρόταση ανάληψης υποχρέωσης (δηλαδή μεταγενέστερα και της απόφασης ανάθεσης και της σύναψης της σύμβασης).

4. Ειδικές περιπτώσεις Ε. Ανάληψη υποχρέωσης - «ΑΝΤΙΘΕΤΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΕΛ. ΣΥΝ.» Βήματα που ακολουθήθηκαν και θεωρήθηκε νόμιμη η δαπάνη (Ελ. Συν. Πράξη 139/2013 Κλιμ. Τμ. 7) ήταν τα εξής: 1. Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου στις με την οποία εγκρίθηκε η μελέτη της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου για την εκτέλεση του έργου, η δημοπράτηση του έργου με πρόχειρο μειοδοτικό διαγωνισμό και η εκτέλεση αυτού σε βάρος συγκεκριμένου Κ.Α.Ε. του προϋπολογισμού έτους 2011 του Δήμου. 2. Απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου στις με την οποία καταρτίστηκαν οι όροι της διακήρυξης του σχετικού διαγωνισμού. 3. Διενέργεια του διαγωνισμού στις Απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής στις με την οποία εγκρίθηκε το αποτέλεσμα του διενεργηθέντος πρόχειρου διαγωνισμού, κατακυρώθηκε στον μειοδότη και ψηφίστηκε σχετική πίστωση σε βάρος Κ.Α.Ε. του προϋπολογισμού έτους Η παράλειψη της προσκόμισης της αντίστοιχης πρότασης ανάληψης υποχρέωσης δεν αίρει, κατά το μέρος αυτό, τη νομιμότητα της δαπάνης.

5. Ανατροπή αναλήψεων υποχρέωσης Πότε ανατρέπεται η ΑΥ H ανάληψη της υποχρέωσης ανατρέπεται με αιτιολογημένη απόφαση του αρμοδίου κατά περίπτωση οργάνου διάθεσης της πίστωσης (δημάρχου, οικονομικής επιτροπής, δημοτικού συμβουλίου) στις ακόλουθες περιπτώσεις (άρθρο 4 παρ. 1 β και 5 ΠΔ 113/2010): α. Όταν η δαπάνη ματαιωθεί για οποιοδήποτε λόγο β. Όταν η ανάληψη της υποχρέωσης δεν εκτελεσθεί εν όλω ή εν μέρει μέσα στο οικονομικό έτος στο οποίο αναφέρεται

5. Ανατροπή αναλήψεων υποχρέωσης Περιπτώσεις στις οποίες δεν απαιτείται απόφαση του διατάκτη για την ανατροπή ανάληψης υποχρέωσης Δεν εκδίδεται απόφαση ανατροπής της ανάληψης, όταν μένει αδιάθετο υπόλοιπο της δεσμευθείσας πίστωσης, χωρίς να έχει μεσολαβήσει ματαίωση της δαπάνης ή ανεκτέλεστη ολικώς ή μερικώς ανάληψη υποχρέωσης. Τα αδιάθετα αυτά υπόλοιπα ανατρέπονται λογιστικά, χωρίς να απαιτείται δηλαδή σχετική απόφαση, και λαμβάνονται υπ' όψη για τον υπολογισμό της διαθέσιμης πίστωσης σε κάθε κωδικό αριθμό.

5. Ανατροπή αναλήψεων υποχρέωσης Διαδικασία 1.Η απόφαση του διατάκτη για την ανατροπή των αναλήψεων υποχρέωσης, μπορεί να γίνει έως και το πρώτο δεκαήμερο του επόμενου έτους. Οι αποφάσεις δύναται να εκδίδονται είτε ξεχωριστά για κάθε μία ανάληψη υποχρέωσης που ανατρέπεται είτε συγκεντρωτικά ανά Κωδικό Αριθμό Εξόδου (ΚΑΕ) για το συνολικό ποσό ανάληψης υποχρέωσης που πρέπει να ανατραπεί στον εν λόγω ΚΑΕ. Οι αποφάσεις που τυχόν λαμβάνονται μετά την 31η Δεκεμβρίου, θεωρείται ότι η ανάληψη υποχρέωσης έχει ανατραπεί στις 31/12 και φυσικά όλες οι απαιτούμενες εγγραφές γίνονται με την ημερομηνία αυτή.

5. Ανατροπή αναλήψεων υποχρέωσης 2. Αρνητικές εγγραφές Με αρνητικές εγγραφές (αντιλογισμός) τόσο στο Μητρώο Δεσμεύσεων του Φορέα, όσο και στο Βιβλίο Εγκρίσεων και Εντολών Πληρωμής, διαγράφονται τα αντίστοιχα ποσά και αποδεσμεύονται οι σχετικές πιστώσεις. Οι αρνητικές λογιστικές εγγραφές, λαμβάνουν και αυτές μοναδικό αριθμό καταχώρησης.

5. Ανατροπή αναλήψεων υποχρέωσης 3. Προσοχή! Η διαδικασία της ανατροπής ανάληψης υποχρέωσης είναι υποχρεωτική. Θα πρέπει στα δικαιολογητικά που υποβάλλονται για την εκκαθάριση και πληρωμή των σχετικών δαπανών, εκτός από τη νέα απόφαση ανάληψης υποχρέωσης του πχ 2012, να επισυνάπτεται και η απόφαση της αντίστοιχης ανατροπής του 2011.

5. Ανατροπή αναλήψεων υποχρέωσης Παραδείγματα Παράδειγμα 1: Έχουμε στον κωδικό ΧΧΧΧ πίστωση €. Γίνεται ανάληψη υποχρέωσης για ποσό €, δηλ. δεν έχει γίνει ανάληψη υποχρέωσης για τα €. Από τα €, που έγινε ανάληψη υποχρέωσης, ανατέθηκαν και εκτελέστηκαν (κόπηκαν τιμολόγια) για τα €. Από τα €, για τα οποία εκδόθηκαν τιμολόγια, πληρώθηκαν τα € και έμειναν ανεξόφλητα τα υπόλοιπα €. Σχετικά με την ανατροπή ανάληψης υποχρέωσης στο παράδειγμά μας έχουμε τα εξής: 1. Για τα € που δεν έγινε ανάληψη υποχρέωσης, δεν γίνεται ανατροπή. 2. Για τα € που πληρώθηκαν (εξοφλήθηκαν), δεν γίνεται ανατροπή. 3. Για τα που ματαιώθηκε η δαπάνη (δεν έγινε καμία ανάθεση), γίνεται ανατροπή. 4. Για τα € που εκτελέστηκαν, δηλ. κόπηκε τιμολόγιο, αλλά δεν πληρώθηκε, γίνεται ανατροπή. Δηλαδή συνολικά στο συγκεκριμένο κωδικό θα γίνει ανατροπή €.

5. Ανατροπή αναλήψεων υποχρέωσης Παραδείγματα Παράδειγμα 2: Έστω ότι έχω δεσμεύσει ποσό € για μία προμήθεια. Κάνω διαγωνισμό και τελικά κατακυρώνεται για €. το ποσό της σύμβασης. Τα € ανατρέπονται λογιστικά.

5. Ανατροπή αναλήψεων υποχρέωσης Ανατροπές για δαπάνες που δεν απαιτείται ΑΥ στο τρέχον έτος Για τις δαπάνες αποζημίωσης των αιρετών οργάνων που αφορούν το τρέχον έτος (κατ' επέκταση και των υπολοίπων δαπανών που απαιτείται ΑΥ), στο οποίο δημιουργούνται, δεν απαιτείται η έκδοση σχετικής απόφασης, αλλά αρκεί η εγγραφή τους στον οικείο προϋπολογισμό. Όταν δεν πληρωθούν μέσα στο έτος που δημιουργήθηκαν οι απαιτήσεις, τότε η πληρωμή γίνεται με την έκδοση σχετικής απόφασης από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου περί ανάληψης υποχρεώσεων σε βάρος των πιστώσεων των κωδικών αριθμών της κατηγορίας 81 (Π.Ο.Ε.). (Ελ. Συν. Τμ. 1 Πράξη 112/2012).Ελ. Συν. Τμ. 1 Πράξη 112/2012

5. Ανατροπή αναλήψεων υποχρέωσης Ανάληψη υποχρεώσεων σε βάρος των πιστώσεων του επόμενου οικονομικού έτους (παράδειγμα: νέο έτος 2013, προηγούμενο 2013) Οι αποφάσεις ανάληψης υποχρεώσεων ακολουθούν ιεραρχικά την εξής σειρά: 1. Των πολυετών υποχρεώσεων, κατά το μέρος που αφορούν στη δαπάνη που θα πραγματοποιηθεί εντός του έτους. 2. Των υποχρεώσεων για τη δέσμευση πιστώσεων ισόποσων με το ανεκτέλεστο μέρος των αντίστοιχων αναλήψεων του προηγούμενου έτους. Με τις αποφάσεις ανάληψης υποχρεώσεων της περίπτωσης αυτής, δεσμεύονται οι ειδικές πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό του οικείου Φορέα για τα παρελθόντα έτη, μόνο στην περίπτωση που τα παραστατικά στοιχεία της δαπάνης (τιμολόγιο, Α.Π.Υ. κ.λπ.) φέρουν ημερομηνία του 2013.

5. Ανατροπή αναλήψεων υποχρέωσης 3. Οι πιστώσεις που έχουν προβλεφθεί για την πληρωμή ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων παρελθόντων οικονομικών ετών (αρθ. πρώτο υποπαρ. Γ2 ν. 4093/2012 (Α.222) για ολόκληρο το ποσό αυτών. 4. Οι πιστώσεις για τις σταθερές δαπάνες [(μισθοδοσία, κ.λπ.], τις δαπάνες πάγιου χαρακτήρα και τις δαπάνες για μισθώματα ακινήτων.

5. Ανατροπή αναλήψεων υποχρέωσης Ειδική περίπτωση Η απόφαση δημοσιονομικής ανάληψης της δαπάνης, η οποία ανακλήθηκε κατά το προηγούμενο έτος παύει να υφίσταται λόγω μη εκτέλεσής της και δεν παράγει πλέον έννομα αποτελέσματα. (βλ. Πρ. 249/2011 VII Tμημ. Ελ.Συν.) Είναι νόμιμη η υπογραφή σύμβασης και η εκ των υστέρων ανάληψη υποχρέωσης το τρέχον έτος, εφόσον αυτή είχε ληφθεί κανονικά (και ανατραπεί) το προηγούμενο έτος. (Ελ. Συν. Τμ. 7 Πράξη 116/2012)Ελ. Συν. Τμ. 7 Πράξη 116/2012