Δημήτρης Ματθαίου Ομ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Η αυτονομία της σχολικής μονάδας και οι κεντρομόλες δυνάμεις του συγκεντρωτισμού Δημήτρης Ματθαίου Ομ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
I. Εκπαιδευτική αποκέντρωση με αυτονόμηση της σχολικής μονάδας Το σκεπτικό της αποκέντρωσης/αυτονόμησης και οι υποκείμενες αρχές του New Public Management: Οι αποφάσεις εγγύτερα στους ενδιαφερομένους: Ενεργοποίηση Αποδεκτών και Παρόχων Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων και μετάθεση ευθυνών Το αποτελεσματικό σχήμα: Αυτονόμηση > πλουραλισμός προσεγγίσεων > ανταγωνισμός > βελτίωση ποιότητας Έμφαση στο αποτέλεσμα και απεμπλοκή του κράτους από τις διαδικασίες
I. Εκπαιδευτική αποκέντρωση με αυτονόμηση της σχολικής μονάδας Το νέο εταιρικό σχήμα εκπαιδευτικής διοίκησης: Πηδαλιούχος και κωπηλάτες Το κράτος θέτει στόχους/πλαίσιο λειτουργίας και ελέγχει το αποτέλεσμα Τοπικές αρχές /σχολικές μονάδες αποφασίζουν για τις βέλτιστες προσεγγίσεις Σχολική μονάδα και λοιποί εταίροι σε ένα αποκεντρωμένο σχήμα: Μοντέλα επιμερισμού αρμοδιοτήτων Πεδία αυτονόμησης Σχολικό πρόγραμμα Χρηματοδότηση Εκπαιδευτικό προσωπικό (προσλήψεις, μισθοί, καθήκοντα)
II. Το ιδεολογικό οπλοστάσιο του συγκεντρωτισμού Το κράτος ως θεματοφύλακας αξιών: Το εθνικό ιδεώδες Κοινωνική ισότητα / ίσες εκπαιδευτικές ευκαιρίες Ο πατερναλιστικός χαρακτήρας του κράτους Η δημοκρατική νομιμοποίηση του πολιτικού προσωπικού Η διαχειριστική ισχύς της κρατικής γραφειοκρατίας Business as usual: θεσμική αδράνεια και νομή εκπαιδευτικής εξουσίας
III. H ετοιμότητα της σχολικής μονάδας να αυτονομηθεί Η υπέρβαση της κρατούσας σχολικής κουλτούρας: Από κουλτούρα: Σε Κουλτούρα: Εφαρμογής εκπαιδευτικής πολιτικής Ομοιομορφίας Συλλογικής ανάληψης/ διάχυσης/ μετάθεσης ευθυνών Εσωστρέφειας (συνομιλητές οι παραγωγοί εκπαίδευσης) Σταθερών/ ενιαίων κανόνων Διαμόρφωσης εκπαιδευτικής πολιτικής Διαφορετικότητας στη φυσιογνωμία Αξιολόγησης και απόδοσης λόγου Εξωστρέφειας (συνομιλητές και οι αποδέκτες εκπαίδευσης) Διαπραγματεύσιμων κανόνων
III. H ετοιμότητα της σχολικής μονάδας να αυτονομηθεί Αντικειμενικές δυσκολίες Η ατελής επαγγελματική κατάρτιση των εκπαιδευτικών για το νέο ρόλο. Ο εκπαιδευτικός ανάμεσα στην επιστήμη και την υπαλληλία. Το μικρό μέγεθος των σχολικών μονάδων. Οι ελλιπείς υποδομές