JOb, Young and KnoWlEdge in Landscape CULTure PROJECT JOY WELCULT JOb, Young and KnoWlEdge in Landscape CULTure Ioannina, 19.11.2015

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Ορισμός Οικομουσείου Το Οικομουσείο είναι ένα μουσείο που επικεντρώνεται στην ταυτότητα μιας περιοχής Βασίζεται στην τοπική συμμετοχή Είναι ένα μέσο με το οποίο οι κοινότητες μπορούν να διατηρήσουν, να ερμηνεύσουν και να δώσουν αξία στην υλική και άυλη κληρονομιά τους Έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά ανάλογα με τον τοπικό πολιτισμό και την κληρονομιά

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Ευρωπαϊκή Σύμβαση Τοπίου Πρώτη διεθνής συνθήκη που αφορά όλες τις πτυχές του ευρωπαϊκού τοπίου Ισχύει σε ολόκληρη την επικράτεια των συμβαλλομένων μερών και καλύπτει φυσικές, αγροτικές, αστικές και περιαστικές περιοχές Αφορά τοπία που θα μπορούσε να θεωρηθούν εξαιρετικά, καθώς και καθημερινά ή υποβαθμισμένα τοπία Έχει ως στόχο την προστασία, τη διαχείριση και τον σχεδιασμό όλων των τοπίων 38 κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης την έχουν επικυρώσει συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Οικομουσεία Οι κύριοι εκφραστές των οικομουσείων Hugues de Varine και George Henri Riviere καθόρισαν τις διαφορές μεταξύ μουσείων και οικομουσείων: Διαχέεται σε περιοχή και δεν περικλείεται σε κτίριο Αναφέρεται σε πολιτιστική κληρονομιά αντί για συλλογή

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Οικομουσεία Πολιτιστική κληρονομιά αναφέρεται σε κινητά, ακίνητα, υλικά και μη υλικά αγαθά, τοπία, δάση, αγροικίες, σπίτια και έπιπλα, φολκλορικά στοιχεία, έθιμα και γεωργικές τεχνολογίες Σημαντική είναι η «ανθρώπινη κληρονομιά», η οποία αποτελείται από τοπικούς φορείς, θεματοφύλακες όχι μόνο της μνήμης της κοινότητας, αλλά και από τεχνικές και τεχνογνωσία που αντιπροσωπεύουν το πιο ζωντανό κομμάτι της κοινωνίας

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Δυσκολίες στον Ορισμό του Οικομουσείου Ο ορισμός των οικομουσείων είναι δύσκολος για τους ακόλουθους λόγους: Η τάση να αλλάζουμε από μουσεία αντικειμένων σε μουσεία ιδεών θολώνει τις διαχωριστικές γραμμές μεταξύ θεματικών αρμοδιοτήτων Η έννοια της τοποθεσίας ή της περιοχής έχει αλλάξει και έχει εμπλουτιστεί από νέες κοινωνικές αντιλήψεις

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Δυσκολίες στον Ορισμό του Οικομουσείου Ο ορισμός των οικομουσείων είναι δύσκολος για τους ακόλουθους λόγους: Η έννοια του μουσείου έχει αλλάξει και πολλά από τα αρχικά χαρακτηριστικά διαδίδονται μέχρι σήμερα (Νέα Μουσειολογία) αλλά μόνο μερικά από αυτά όπως η διατήρηση μιας τοποθεσίας, παραμένουν διακριτικά του οικομουσείου Τα οικομουσεία έχουν πολλές «ρίζες» (πάρκα, υφιστάμενα τοπικά μουσεία, πολιτιστικές ομάδες) και κάθε οικομουσείο που δημιουργείται επηρεάζεται από την ιστορία και τους υποστηρικτικές τους

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Κριτήρια Ορισμού Οικομουσείων Κριτήρια Patrick Boylan για την ταξινόμηση οικομουσείων Αξιολογούνται από 1 έως 5 (άνω του 20 => οικομουσείο) ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ Χώροι αναφοράς Κτίριο Περιοχή Επίκεντρο ερμηνείας Συλλογή Κληρονομιά με μια ολιστική έννοια Οργανωτικές προτεραιότητες Επιστημονική Διεπιστημονική Δημόσια αναφορά Επισκέπτες Κοινότητα Διαχείριση Το μουσείο και οι φορείς του Συλλογικότητα και σχετικά όργανα

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Κριτήρια Ορισμού Οικομουσείων Κριτήρια αξιολόγησης του Peter Davis: Η περιοχή που επεκτείνεται πέρα από τα σύνορα του μουσείου, Επιτόπιες ερμηνείες και ερμηνείες κατακερματισμένης περιοχής, Συνεργασία και εταιρική σχέση, Συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στις δραστηριότητες ενός οικομουσείου, Ολιστική και διεπιστημονική ερμηνεία

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Προϋποθέσεις Διάκρισης Οικομουσείων Προϋποθέσεις του Andreas Jorgensen που διακρίνουν τα οικομουσεία από τα υπαίθρια μουσεία, τα μουσεία τοπικής ιστορίας και τα κέντρα πολιτιστικής κληρονομιάς: Ύπαρξη ενός κέντρου τεκμηρίωσης, Παρουσία πολλών κέντρων επισκεπτών με εκθέσεις, Ύπαρξη εργαστηριών για την ενεργό συμμετοχή των επισκεπτών, Σύνδεση με το τοπικό περιβάλλον (βιότοπος που είναι φυσικό συστατικό ενός οικοσυστήματος όπου αυτόχθονα είδη, ίχνη των πολιτισμών και ιδιοκτησίες συνυπάρχουν), Διαδρομές και θεματικές διαδρομές.

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Ιταλικός Ορισμός Οικομουσείου Ορισμός του Mondi locali-rete Italiana di ecomusei (Τοπικοί κόσμοι - Ιταλικό δίκτυο οικομουσείων) : Στηρίζεται σε μια συμφωνία με την οποία η κοινότητα φροντίζει και επανερμηνεύει την περιοχή Όροι που επαναλαμβάνονται και αποτελούν τη βάση ενός οικομουσείου: τοπίο, ταυτότητα, μνήμη, πολιτισμός, προώθηση, διατήρηση και βιωσιμότητα Κληρονομιά: αναφορά σε όλα όσα μας περιτριγυρίζουν, υλικά και μη-υλικά αγαθά, όχι μόνο σε ιστορικά κτίρια και μνημεία αλλά και στην ίδια την ιστορία και την παράδοση

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Ορισμός Ευρωπαϊκού Δικτύου Οικομουσείων Ένας δυναμικός τρόπος με τον οποίο οι κοινότητες διατηρούν, ερμηνεύουν και διαχειρίζονται την κληρονομιά τους με στόχο την αειφόρο ανάπτυξη Βασίζεται σε μια κοινοτική συμφωνία που ερμηνεύεται ως η αμοιβαία συγκατάθεση που υπονοεί αμοιβαίες δεσμεύσεις μεταξύ των τοπικών φορέων Κοινότητα σημαίνει μια ομάδα με γενική εμπλοκή, μοιρασμένες ευθύνες και εναλλασσόμενους ρόλους

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Ιταλικός Ορισμός Οικομουσείου Ορισμός του Mondi locali-rete Italiana di ecomusei (Τοπικοί κόσμοι - Ιταλικό δίκτυο οικομουσείων) : Βασικοί πρωταγωνιστές της περιοχής: κάτοικοι (μέλη κοινοτήτων) - φυσικοί κληρονόμοι του πλούτου της περιοχής, αντιπρόσωποι ιδρυμάτων που ασχολούνται με την εφαρμογή των κανόνων και το γενικό συμφέρον, τοπικές διοικήσεις, κρατικοί φορείς, πανεπιστήμια και μουσεία, και οικονομικοί παράγοντες - οι εταιρείες που λειτουργούν στην περιοχή που είναι ταυτόχρονα οι ωφελούμενοι, οι χρήστες, οι παραγωγοί και οι καταστροφείς της κληρονομιάς

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Ιταλικός Ορισμός Οικομουσείου Ορισμός του Mondi locali-rete Italiana di ecomusei (Τοπικοί κόσμοι - Ιταλικό δίκτυο οικομουσείων) : Σημαντικά χαρακτηριστικά οικομουσείων: προώθηση περιβαλλοντικών, ιστορικών και πολιτιστικών πόρων της περιοχής και των κατοίκων της, του συνόλου των υλικών και άυλων κληρονομιών, ενεργοποιώντας τις κοινότητες ανδρών και γυναικών μιας προκαθορισμένης περιοχής Δυνητικά στοιχεία συλλογών οικομουσείου: τοπική τεχνογνωσία, αντικείμενα, αρχιτεκτονικές, καλλιεργημένα χωράφια, μονοπάτια και όλα τα άλλα που εμπλέκονται στην περιοχή, υλικά και μη-υλικά

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Agenda Ecomusei 2016 Τα οικομουσεία πρέπει να είναι οι υποστηρικτές των εργαστηρίων / παρατηρητηρίων για την κληρονομιά, οι τοπικοί σταθμοί που μεταδίδουν την ευρεία και γόνιμη ιδέα ενός εδαφικού «ανθρώπινου πολιτισμού» ικανού να ξεκινήσει αυτές τις διαδικασίες που σχετίζονται με την πολιτιστική κληρονομιά Θεματικές ενότητες εργασιών της Ατζέντας: Εκπαίδευση και έρευνα, τοπία και σχεδιασμός, παραγωγή και ποιότητα ζωής, εκπαίδευση και κοινωνικό-πολιτισμική ψυχαγωγία

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Κύριος Στόχος Οικομουσείου Κύριος στόχος είναι να προσφέρει στο ευρύ κοινό ευκαιρίες να γνωρίσει επιστήμες και τεχνολογίες που εφαρμόζονται στην περιοχή μέσω μίας προσέγγισης που: Επικεντρώνεται στην υιοθέτηση της επιστημονικής μεθόδου Βοηθάει στη συμμετοχή πολιτών στις επιλογές που χρειάζονται για την απόκτηση τεχνολογικής μάζας Προωθεί μια διεπιστημονική προσέγγιση Εισάγει την κοινωνική διάσταση σαν στοιχείο του συνόλου

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Προσδοκίες Οικομουσείου Οι βασικές προσδοκίες που αφορούν το οικομουσείο είναι: Η δημιουργία ευκαιριών για μια ολοκληρωμένη περιοχή μελέτης και για τους κατοίκους Η προώθηση περιφερειακής ανάπτυξης μέσω της συμμετοχής κατοίκων Ενεργοποίηση σχεδιασμού, οργάνωσης, διατήρησης, κεφαλαιοποίησης, προώθησης και διάχυσης κοινωνικό-τουριστικών δράσεων που συνδέονται με την οικολογική αειφόρο αναβάθμιση της περιοχής προωθώντας νέες ευκαιρίες ανάπτυξης που χαρακτηρίζονται από ιστορικά καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος τοπία και από τοπικές παραγωγές

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Γενικοί Στόχοι Οικομουσείου Γενικοί στόχοι: Ενεργός συμμετοχή του πληθυσμού Ευαισθητοποίηση και υποστήριξη αειφόρου ανάπτυξης των κοινοτήτων Διατήρηση της έννοιας των τοποθεσιών Παροχή τουριστικών διαδρομών Προώθηση εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων επιστημονικής έρευνας

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Ειδικοί Στόχοι Οικομουσείου Γνώση και προστασία της περιοχής: η πιθανότητα να διαδοθεί μία καλύτερη γνώση της περιοχής απαιτεί τη γνώση της ιστορίας της και των φυσικών ισορροπιών με στόχο την ενίσχυση του σεβασμού και της προσοχής του περιβάλλοντος Συντονισμός περιοχής και αγροτική ανάπτυξη: ο καθορισμός του οικομουσείου χρειάζεται τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων φορέων για την εμβάθυνση της περιβαλλοντικής γνώσης με βάση τις υφιστάμενες εμπειρίες και με στόχο τον σχεδιασμό καινοτόμων αειφόρων λύσεων

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Οικομουσείο και Ανάπτυξη Το οικομουσείο ως εργαλείο που εξυπηρετεί την οικονομική ανάπτυξη: Το οικομουσείο ως τουριστικό αξιοθέατο: ένα πρόσθετο αξιοθέατο κληρονομιάς που συμπληρώνει την αξία του υφιστάμενου κεφαλαίου και στο πλαίσιο του οποίου δεν δημιουργούνται νέες πρωτοβουλίες αλλά ενισχύονται οι υφιστάμενες Το οικομουσείο ως ενίσχυση της τοπικής ταυτότητας: Ο στόχος είναι να καταστήσει την τοπική κοινωνία περισσότερο συνεκτική, ενήμερη και ζωτική, αυξάνοντας την ανταγωνιστική δυνατότητα της περιοχής ενώ νέοι ρόλοι αναζητούνται για την περιοχή ως μια νέα πιθανή πηγή πλούτου

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Χαρακτηριστικά Οικομουσείου Οι βασικές δραστηριότητες του οικομουσείου δεν διαφέρουν από εκείνες των παραδοσιακών μουσείων, δηλαδή να συλλέγουν, καταγράφουν, μελετούν, διατηρούν και επικοινωνούν μια συγκεκριμένη κληρονομιά Τα οικομουσεία διαφέρουν από τα συμβατικά μουσεία στο ότι αποδίδεται χρηστική αξία στις δραστηριότητες συντήρησης και συνδέεται το έργο τους με μη-μουσειακούς στόχους Το οικομουσείο διακρίνεται από το γεγονός ότι επιδιώκει να εξασφαλίσει στους ενδιαφερόμενους πολίτες μια μη-τυπική, εξειδικευμένη-στο-μουσείο εκπαίδευση και να τίθεται σε συνεχή αναθεώρηση

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Δομή Οικομουσείου Η περιοχή ενός οικομουσείου αναφέρεται ως μια επικράτεια (περιοχή που αποτελείται από ένα συνδυασμό των τοπικών χαρακτηριστικών και των πόρων) Κύριες εγκαταστάσεις του είναι ο κεντρικός πυρήνας και οι δορυφόροι, που παίζουν σημαντικό ρόλο στην παροχή πληροφοριών και στη διαχείριση του οργανισμού για το οικομουσείο. Οι δορυφόροι περιλαμβάνουν γραφικά σημεία, τοποθεσίες παρατήρησης, κέντρα πόρων, ιαματικές πηγές και κάμπινγκ, τα οποία διατάσσονται σύμφωνα με το ειδικό θέμα του οικομουσείου Πεζοπορικά μονοπάτια που συνδέουν τους δορυφόρους και δρόμοι πρόσβασης στο δίκτυο μεταφορών διαμορφώνουν το δίκτυο του οικομουσείου

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Ενδεικτική Δομή Οικομουσείου

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Έννοιες Δομής Οικομουσείου Η βασική δομή του οικομουσείου περιγράφεται από τις ακόλουθες έννοιες: Επικράτεια = περιοχή Κεντρικός πυρήνας και Δορυφόροι = Κύριες εγκαταστάσεις για την παροχή πληροφοριών και για δημόσιες σχέσεις για διοικητικούς οργανισμούς Πεζοπορικά μονοπάτια Δρόμοι πρόσβασης στο δίκτυο = Δίκτυο μεταφορών που συνδέει τον κεντρικό πυρήνα και τους δορυφόρους

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Βασικές Προδιαγραφές Οικομουσείου Για τη δημιουργία του Οικομουσείου θα πρέπει να πληρούνται οι ακόλουθες προδιαγραφές: Η τοποθεσία του οικομουσείου πρέπει να είναι στο κέντρο της περιοχής που είναι αντιπροσωπευτική της ταυτότητας της περιφέρειας Για να συνταχθεί η τοπική κοινότητα με το έργο, το οικομουσείο θα πρέπει να συνδέεται με τους κατοίκους και τους τοπικούς φορείς στις δραστηριότητες του και την ανάπτυξη του, θα καλύπτει ανάγκες αναφορικά με την ανάπτυξη των περιοχών και των κατοίκων Θα πρέπει να μπορεί να δεχθεί μεγάλο αριθμό επισκεπτών χωρίς να βλάπτεται το περιβάλλον γύρω από το οικομουσείο και να συνδέεται με το οδικό δίκτυο με στόχο την εύκολη πρόσβαση.

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Τμήματα Οικομουσείου Απαραίτητα τμήματα οικομουσείου: Τμήμα υποδοχής και πληροφοριών Χώρος εκπαίδευσης Εγκαταστάσεις που συμπεριλαμβάνουν κατάστημα μουσείου, καφετέρια, εστιατόριο, καταλύματα Εγκαταστάσεις διαχείρισης και συναντήσεων Φυσικοί και τεχνητοί χώροι ανοιχτοί σε επισκέψεις συμπεριλαμβανομένων κατοικήσιμων περιοχών και δομημένοι σε χώρους επίδειξης και πειραματισμού, όπου οι επισκέψεις οργανώνονται σε συνεργασία με τους κατοίκους

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Δημιουργία Οικομουσείου Διάγνωση της περιοχής και της τοποθεσίας του οικομουσείου Διάγνωση των συμμετεχόντων τοπικών και εθνικών εταίρων και της δομής του έργου Δημιουργία προγράμματος ανάπτυξης οικομουσείου

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Πρόγραμμα Ανάπτυξης Οικομουσείου Πρόγραμμα και περιεχόμενα (λειτουργίες, αρχιτεκτονική, ολοκλήρωση τοπίου) του οικομουσείου Μελέτη οικονομικής βιωσιμότητας, διάγνωση επιλογών και φάσεις υλοποίησης Σχεδίαση και διαμόρφωση της Διοικητικής και Επιβλέπουσας Επιτροπής και των εργαλείων διαχείρισης Αναλυτικά σχέδια για αναστύλωση και προσαρμογή κτιρίου Διάγνωση εξωτερικών συνεργασιών για χρηματοδότηση, συνεργασία, εκπαίδευση και ορατότητα

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Πρόγραμμα Ανάπτυξης Οικομουσείου Ανάπτυξη του αναλυτικού μουσειογραφικού προγράμματος. Προετοιμασία όρων αναφοράς συμπεριλαμβανομένων των κτιριακών εργασιών, του μουσειογραφικού εξοπλισμού και των εργαλείων επικοινωνίας, της διαμόρφωσης τοπίου, των δημόσιων εργασιών, των χώρων στάθμευσης, των δρόμων και των πεζόδρομων. Τελικά βήματα υλοποίησης όπως πρωτότυπα διαμόρφωσης τοπίου, αναστύλωση κεντρικού κτιρίου, πρωτότυπα μουσειογραφικού εξοπλισμού. Τελική αναφορά και συνάντηση με ενδιαφερόμενους φορείς.

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Χρηματοδότηση και Διαχείριση Οικομουσείου Χρηματοδότηση: από διάφορους πόρους-χρηματοδοτήσεις και από εισιτήρια, πρέπει να διασφαλίζεται η αυτάρκεια μετά από λίγο Διαχείριση: συνήθως δημιουργείται Εταιρία Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ) στην οποία ανατίθεται με συμβόλαιο η διαχείριση => δίνεται η δυνατότητα εμπορικής δραστηριότητας με αγροτικούς παραγωγούς και χειροτέχνες για την πώληση προϊόντων

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Άλλες Δραστηριότητες για τη Δημιουργία ενός Οικομουσείου Δημιουργία ιστότοπου: Για τη διασφάλιση πρόσβασης σε όλες τις ομάδες εργασίας αλλά και σε ανεξάρτητους συμμετέχοντες και για την προβολή μιας γενικότερης εικόνας της δουλειάς που έχει γίνει Δημιουργία και διατήρηση δικτύων – σχέσεων με άλλα οικομουσεία: Στόχος είναι η δημιουργία σταθερών δικτύων, η υλοποίηση συναντήσεων εργασίας, προσωπικών επαφών, ανταλλαγής υλικών και υπηρεσιών, ενώ ως κατάλληλα εργαλεία χρησιμοποιούνται το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, οι επισκέψεις, το διαδίκτυο

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Άλλες Δραστηριότητες για τη Δημιουργία ενός Οικομουσείου Εκπαίδευση: Πρόκειται για δραστηριότητες και προγράμματα που εμπλέκουν ενδιαφερόμενους πολίτες ώστε να γίνουν φορείς και παραγωγοί των δραστηριοτήτων και των προγραμμάτων τους που είναι σχετικά με τη διοίκηση, τη συλλογή, την έρευνα, την τεκμηρίωση και τη διατήρηση Ο τρόπος προσέγγισης στην υλοποίηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων των οικομουσείων είναι λίγο διαφορετικός σε σχέση με τα συμβατικά μουσεία

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Άλλες Δραστηριότητες για τη Δημιουργία ενός Οικομουσείου Συνήθεις βασικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες: Υλοποίηση εκπαιδευτικών μαθημάτων Επιλογή δεξιοτήτων που πρέπει να αναπτυχθούν Καθορισμός κατάλληλης εμπειρίας για διαφορετικές εκπαιδευτικές ανάγκες Διάγνωση ειδικών κατηγοριών κοινού-στόχου που χρειάζονται εξειδικευμένη εκπαίδευση Διάγνωση καταλλήλων εκπαιδευτών Γνώση του τύπου και της ποιότητας εκπαίδευσης που παρέχεται σε άλλα οικομουσεία Διάγνωση ανθρώπων στους οποίους απευθύνονται οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες Επιλογή και παραγωγή υλικού που θα χρησιμοποιηθεί

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Συμμετοχική Απογραφή Κληρονομιάς Επικεντρώνεται στην καταγραφή και ανάδειξη της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς ως βασικά στοιχεία για την κατασκευή της εδαφικής ταυτότητας Μπορεί να οριστεί ως η βασική διαδικασία της οποιασδήποτε πολιτικής για την εδαφική κληρονομιά, σημείο εκκίνησης της οποίας είναι η ανοιχτή συμμετοχή Εκροή της απογραφής είναι ο Χάρτης Κοινοτήτων

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Συμμετοχική Απογραφή Κληρονομιάς Συμμετοχική διαδικασία αναγνώρισης πόρων κληρονομιάς με βάση τα εξής κριτήρια: Πολιτιστικά κριτήρια Κοινωνικά κριτήρια, τα οποία περιλαμβάνουν όλα τα στοιχεία (προφορικές παραδόσεις, συλλογικές εκδηλώσεις, κλπ.), τα οποία παίζουν καθοριστικό ρόλο στη ζωή της κοινότητας ή αντιπροσωπεύουν πολιτιστικές παραδόσεις ή κάποιον ιδιόμορφο τρόπο ζωής Οικονομικά κριτήρια, τα οποία αφορούν την αξία του αγαθού σε ένα καθορισμένο χρονικό διάστημα, την υλική του κατάσταση, το κόστος συντήρησής του, τις δυνατότητές του μετά τις αλλαγές στην απασχόληση και το άμεσο ή έμμεσο όφελος για την κοινότητα, που προέρχεται από την «απασχόληση» που συνδέεται με τον τουρισμό

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Συμμετοχική Απογραφή Κληρονομιάς Συμμετοχική διαδικασία αναγνώρισης πόρων κληρονομιάς με βάση τα εξής κριτήρια: Κριτήρια αξιοποιησιμότητας, με βάση την οικονομική αξία του αγαθού που προέρχεται από την τουριστική δραστηριότητα Επαγγελματικά επιστημονικά και αισθητικά κριτήρια που συνδέονται με μια αντικειμενική ανάλυση

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Παραδείγματα Συμμετοχικής Απογραφή Κληρονομιάς Βενεζουέλα: εθελοντές, δίκτυα συντονιστών, ΙΠΚ

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Παραδείγματα Συμμετοχικής Απογραφή Κληρονομιάς Σκωτία: 9 κατηγορίες «προφορικές παραδόσεις και εκφράσεις», «παραδοσιακές τέχνες», «παραδοσιακό θέατρο και χορός», «μουσική», «φεστιβάλ», «παιχνίδια» και «γαστρονομικές παραδόσεις», 160 στοιχεία

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Οδηγός Οικομουσείων έργου JOY-WELCULT Ορίζει το οικομουσείο Καθορίζει στόχους, προσδοκίες και τον ρόλο τους στην ανάπτυξη μιας περιοχής Ορίζει την απογραφή πολιτιστικής κληρονομιάς Δίνει παραδείγματα απογραφής κληρονομιάς, χάρτη κοινοτήτων και οικομουσείων Ορίζει τον ρόλο του Facilitator (Διαχειριστή Οικομουσείου)

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Διαχειριστής (Facilitator) Οικομουσείων Είναι ένας άνθρωπος που ξέρει την περιοχή του οικομουσείου, και γνωρίζει καλά τη δυναμική και τις μεταμορφώσεις που έχει υποστεί η περιοχή Δεξιότητες του μεσολαβητή, τόσο εντός όσο και εκτός της ομάδας των πολιτών που συμμετέχουν ενεργά Ευαισθητοποιημένο άτομο που είναι σε θέση να φέρει στο φως δυνατά και αδύνατα σημεία της ομάδας, μεταφράζοντας τα σε συμφέροντα και ανάγκες της περιοχής Επικοινωνιακός, είναι σε θέση να διαβάσει τις κρίσιμες πτυχές της περιοχής μαζί με την κοινότητα και είναι σε θέση να τις μεταδώσει, χρησιμοποιώντας μια καθαρή, απλή και κατανοητή γλώσσα

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Τι Κάνει ο Διαχειριστής (Facilitator) Οικομουσείων Ρόλος: καθοδηγεί τη συζήτηση, ακούει, τονώνει και προσανατολίζει τους συμμετέχοντες σε μια συζήτηση προσπαθώντας να συνδέσει ανθρώπους μέσα στην ομάδα Διευκρινίζει στόχους, περιόδους, προγράμματα, μέσα και προτάσεις Προσέχει ατομικούς και συλλογικούς πόρους της ομάδας, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν και να μην χαθούν Διοργανώνει εργαστήρια, που αναφέρονται σε συνεδριάσεις πολιτών που συμμετέχουν στο έργο, προσπαθώντας να αυξήσει την εμπλοκή και θεσμικών φορέων, τοπικών ενώσεων, ταξιδιωτικών πρακτόρων και άλλων προσωπικοτήτων που μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη του έργου

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Βασικά Εργαλεία ενός Διαχειριστή (Facilitator) Οικομουσείων Χάρτης κοινοτήτων / Community Map Εργαστήρια για την απογραφή πολιτιστικής κληρονομιάς και τη δημιουργία χάρτη κοινοτήτων Οδηγός για Διαχειριστές Οικομουσείων του έργου JOY- WELCULT

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Επιλογή Διαχειριστών (Facilitators) Οικομουσείων Νέα άτομα του χώρου του πολιτισμού ή των κοινωνικών επιστημών Επικοινωνιακά με γνώσεις Αγγλικών και ικανότητες υλοποίησης παρουσιάσεων Αξιολόγηση σε δύο στάδια: 1. αξιολόγηση βιογραφικών και 2. αξιολόγηση υποψηφίων μέσα από συνέντευξη

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Νομοθεσία Οικομουσείων Στην Ελλάδα δεν υπάρχει σχετική νομοθεσία Ν. 3028/2002 που καθορίζει το πλαίσιο λειτουργίας των μουσείων Ορίζει υπεύθυνους φορείς (Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού) και διαδικασίες αδειοδότησης (διαφέρει ανάλογα με τη συλλογή) Διαχωρίζει σε εθνικά μουσεία, μουσεία εθνικού σκοπού, περιφερειακά μουσεία, τοπικά μουσεία και μουσεία με διεθνείς συλλογές

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Νομοθεσία Οικομουσείων Η Ιταλία χαρακτηρίζεται από πολλές περιφερειακές νομοθετήσεις σχετικά με τα οικομουσεία Περιφερειακός νόμος Piedmont no. 1995/31 για την παροχή χρηματοδότησης για οικομουσεία Καθορίζει στόχους για τα οικομουσεία Καθορίζει τη διαδικασία δημιουργίας οικομουσείου αλλά οριοθετεί και κάποια βασικά χαρακτηριστικά διαχείρισης Ορίζει επιτροπές και όρους χρηματοδότησης

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ / ECOMUSEUM Οικομουσεία στην Ευρώπη Πάνω από 250 στην Ευρώπη από τα οποία τα περισσότερα βρίσκονται στην Ιταλία (>150) και στη Γαλλία (>70) Άλλα οικομουσεία στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ιταλία, στην Αυστρία, στη Σκανδιναβία, στο Βέλγιο, στην Κροατία, στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στην Πολωνία, στη Σλοβενία, στην Τσεχία και στην Ελλάδα Οικομουσείο Αώου στην Ήπειρο Παραδείγματα από Inventory Έργου

Ευχαριστώ για την προσοχή σας!