Διάλεξη : είναι η μετάδοση γνώσεων από τον δάσκαλο στο μαθητή με το λόγο, την επίδειξη αντικειμένων, την υποδειγματική εκτέλεση δεξιοτήτων ( πνευματικών ή κινητικών) Στόχος είναι η μετάδοση επιστημονικών γνώσεων και η διέγερση ενδιαφερόντων καθώς και η πληροφόρηση σε επίκαιρο θέμα, σε ευρύ κοινό,
Χρησιμοποιείται : Κατάκτηση ύλης σε ευρύ ακροατήριο – τριτοβάθμια εκπαίδευση Δημιουργία ισχυρών εντυπώσεων, έντονου βιώματος στους μαθητές, διέγερση έντονων συναισθημάτων, η εξύψωση του ηθικού, η προτροπή σε δράση και η ανάπτυξη κινήτρων Εισαγωγή & ανακεφαλαίωση σε άλλες μεθόδους Συγκεντρώσεις ενηλίκων Δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν άλλες μέθοδοι
Δεν υπάρχει οικονομική άνεση Η συμμόρφωση σε διακηρυγμένες αλήθειες Για κάθε είδους περιγραφή (γεγονότων, προσωπικών εμπειριών...) Για πρόταση μιας καινούργιας θεωρίας Για την προβολή μιας διαφορετικής άποψης ή γεφύρωση διάφορων συγκρουόμενων ή συγκεχυμένων θεμάτων ή ενοτήτων
Δε χρησιμοποιείται : Για την διδασκαλία δεξιοτήτων Όταν επιδιώκονται άλλοι σκοποί εκτός της μετάδοσης γνώσεων Όταν η ύλη είναι περίπλοκη Όταν είναι απαραίτητη η συμμετοχή των μαθητών Όταν επιδιώκεται η καλλιέργεια των ανώτερων νοητικών λειτουργιών (ανάλυση, σύνθεση.....) Όταν οι μαθητές είναι χαμηλής νοημοσύνης Όταν άλλες μέθοδοι είναι καταλληλότεροι για τον επιδιωκόμενο σκοπό
Τύποι μάθησης με βάση τη νευρογλωσσολογία Οπτικός Ακουστικός Κινητικός Στους περισσότερους ανθρώπους, συνδυασμοί αυτών Γιατί να παρακολουθήσω μια διάλεξη μαθήματος, όταν είμαι οπτικο- κινητικός τύπος? Ρόλος του εκπαιδευτή στην επεξήγηση και εις βάθος κατανόηση θέματος, και στη σύνδεση με την πράξη Παράλληλα, λιγότερος κόπος / χρόνος για τον εκπαιδευόμενο
Αξιολόγηση της διδασκαλίας που διεξάγεται με διάλεξη Με μαγνητοφώνηση Με αξιολόγηση από παρατηρητή συνάδελφο Με συζήτηση με τους μαθητές Με την ανάλυση των σημειώσεων των μαθητών Με σύντομα ερωτηματολόγια Με ανάλυση των τελικών εξετάσεων Με παρατήρηση της συμπεριφοράς των μαθητών Με τη διεξαγωγή συζήτησης μεταξύ των μαθητών Με τη χρήση κλίμακας εκτίμησης
Μειονεκτήματα διάλεξης Δίνει έμφαση στο δάσκαλο – όχι στο διδασκόμενο Περιορίζει την αυτενέργεια Οργανώνεται εκ των προτέρων από το δάσκαλο Ευνοεί την εξάρτηση από την αυθεντία του δασκάλου Δεν προσφέρεται για διδασκαλία δεξιοτήτων Ο δάσκαλος δεν γνωρίζει αν γίνεται κατανοητός – απουσιάζει η ανατροφοδότηση
Περιορίζει τη δυνατότητα εξατομίκευσης αναγκών Δεν συμμετέχουν όλες οι αισθήσεις. Κυρίως συμμετέχει η ακοή
Πλεονεκτήματα διάλεξης Προσφέρει άμεση πρόσβαση στη γνώση Μεταβιβάζει έντονα βιώματα και νέες γνώσεις Διεγείρει προβληματισμό, ενδιαφέρον και κίνητρα Προσφέρει γνώσεις σε μεγάλο ακροατήριο Πιο αποτελεσματική από το γραπτό λόγο Πιο οικονομική Χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με άλλες μεθόδους
21 κανόνες για την επιτυχία της διάλεξης 1. Να είναι εποπτική – ποικίλοι τρόποι 2. Στα προβλεπόμενα χρονικά όρια 3. Γλώσσα ζωντανή και φυσική - τόνος – ρυθμός – χρωματισμός – έλεγχος άγχους 4. Απλή διατύπωση εννοιών 5. Εκφράσεις, κινήσεις, οι μορφασμοί να είναι προσεγμένοι, όχι προσποιητοί 6. Σωστό σχεδιασμό, με άνεση και αυθορμητισμό
7. Συγκεκριμένα συμπεράσματα 8. Ευκαιρίες για ερωτήσεις – διευκρινήσεις στη διάρκεια της διάλεξης 9. Χρησιμοποίηση παραδειγμάτων, συσχετισμών, εικόνων από τη ζωή 10. Παρατηρεί τους φοιτητές και διεγείρει την ενεργητική τους συμμετοχή 11. Γνήσια συναισθηματική συμμετοχή 12. Αποδέσμευση από τις σημειώσεις 13. Οπτική επαφή με το ακροατήριο
14. Διαπροσωπικές σχέσεις θετικές 15. Καλλιεργεί προφορικό λόγο στους ακροατές 16. Σύνδεση ενοτήτων μεταξύ τους 17. Χρησιμοποίηση του διαλόγου 18. Συσχέτιση με άλλες μεθόδους 19. Εποπτικά μέσα για αποφυγή μονοτονίας 20. Παρακολούθηση βαθμού κόπωσης των ακροατών 21. Σύνοψη στο τέλος της διάλεξης