1 ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ για το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας (ΚΠΓ) Μάης 2015 Η σύνδεση της δημόσιας ξενόγλωσσης εκπαίδευσης με το ΚΠΓ Καθηγήτρια Β. Δενδρινού, Πρόεδρος της ΚΕΕ

Το ΚΠΓ σήμερα Οι εξετάσεις διενεργούνται σε 6 γλώσσες (Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Ισπανικά και Τουρκικά), αλλά έχει αναπτυχθεί η υποδομή του συστήματος για την εξέταση και άλλων σημαντικών για την Ελλάδα γλωσσών (π.χ. Ρωσικά). Για λόγους οικονομίας (σε συλλογικό και ατομικό επίπεδο) αναπτύχθηκαν διαβαθμισμένα όργανα μέτρησης της γλωσσομάθειας (Α1+Α2, Β1+Β2, Γ1+Γ2). Η πιστοποίηση, που φέρει την σφραγίδα του Υπουργείου Παιδείας, γίνεται στη βάση της 6βαθμης κλίμακας του ΣτΕ (Α1, Α2, Β1, Β2, Γ1, Γ2). Οι εξετάσεις σήμερα διενεργούνται δύο φορές τον χρόνο (Μάη και Νοέμβρη) σε έντυπη μορφή, αξιοποιώντας την υποδομή που διαθέτει το Υπουργείο Παιδείας για τις πανελλήνιες εξετάσεις εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στις εξετάσεις λαβαίνουν μέρος παιδιά (11-18 ετών) και ενήλικες (19-60 ετών).

Κοινωνική αξιοπιστία (face validity) του ΚΠΓ Ο θεσμός έχει πλέον αναπτυχθεί και αναγνωριστεί εντός και εκτός Ελλάδας:  αναγνωρίζεται από το ΑΣΕΠ ως προσόν για εργασία  αναγνωρίζεται από δημόσιους φορείς των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης Το πολυγλωσσικό σύστημα εξετάσεων του ΚΠΓ, για το οποίο έχουν διεξαχθεί και συνεχίζουν να διεξάγονται σημαντικές ερευνητικές μελέτες ( χαίρει πλέον διεθνούς αναγνώρισης Οι μελέτες για το ΚΠΓ που δημοσιεύονται σε ελληνικά και διεθνή έντυπα είναι πλέον μακροσκελείς ( 15.doc?dl=0) 15.doc?dl=0

Υποδομές και βιωσιμότητα του ΚΠΓ Τα πανεπιστημιακά τμήματα που εμπλέκονται στο σύστημα για την κάθε γλώσσα έχουν αναπτύξει τις κατάλληλες συνθήκες (ανθρώπινο δυναμικό και υλικοτεχνική υποδομή) για την απρόσκοπτη συνέχιση του έργου Το σύστημα έχει εξασφαλίσει:  κατάλληλα εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό για την προετοιμασία, την διενέργεια και την αποτίμηση των εξετάσεων  εργαλεία και μέσα για τη μέτρηση της αξιοπιστίας και εγκυρότητας των θεμάτων εξέτασης  συγκροτημένο πρόγραμμα επιμόρφωσης των αξιολογητών που είναι στο Μητρώο του ΚΠΓ Το σύστημα έχει επίσης εξασφαλίσει τις συνθήκες για την βιωσιμότητά του και την αυτοχρηματοδότησή του.

Καινοτόμες δράσεις του ΚΠΓ και προοπτικές Έχει αναπτυχθεί ηλεκτρονική πλατφόρμα για την διενέργεια διαβαθμισμένων οργάνων μέτρησης της γλωσσομάθειας, με e-tests στις 6 γλώσσες του ΚΠΓ με προσαρμοστικό σύστημα εξετάσεων. Έχει αναπτυχθεί ηλεκτρονική πλατφόρμα για την αυτοματοποίηση των διεργασιών συμμετοχής στις εξετάσεις από πλευράς υποψηφίων και εξεταστών. Έχει αναπτυχθεί ηλεκτρονικό πρόγραμμα για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση των αξιολογητών του ΚΠΓ και ηλεκτρονική πλατφόρμα τηλεκπαίδευσής τους. Έχει δημιουργηθεί το ηλεκτρονικό σχολείο του ΚΠΓ (KPG e-school) ( για την δωρεάν προετοιμασία των υποψηφίων και άλλων ενδιαφερομένων, εν όψει του σχεδίου σύνδεσης της ξενόγλωσσης εκπαίδευσης με τις εξετάσεις του ΚΠΓ (για πλοήγηση στο η- σχολείο:

Σύνδεση της εκπαίδευσης στο σχολείο με το ΚΠΓ Η σύνδεση της ξενόγλωσσης εκπαίδευσης στο σχολείο αποτελεί επιτακτικό, χρόνιο αίτημα των σχολικών συμβούλων και εκπαιδευτικών ξένων γλωσσών, καθώς επίσης των μελών ΔΕΠ των τμημάτων ξένων γλωσσών και φιλολογιών.

Με ποιες βαθμίδες εκπαίδευσης να γίνει η σύνδεση Α/θμια εκπαίδευση  Εξετάσεις μόνο στην 6 Δημοτικού - Α’ ξένη γλώσσα (Αγγλικά) Β/θμια εκπαίδευση  Γ’ Γυμνασίου (εξετάσεις στην Α’ και την Β΄ ξένη γλώσσα)  Γ’ Λυκείου (εξετάσεις στην Α’ και την Β’ ξένη γλώσσα) Γ/θμια εκπαίδευση  Για εισαγωγή σε ΤΕΙ+ΑΕΙ  Για εισαγωγή σε Τμήματα ξένων γλωσσών και φιλολογιών Διά βίου εκπαίδευση  Εκπαίδευση ενηλίκων στα Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων  Εκπαίδευση ενηλίκων στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας  Εκπαίδευση εργαζομένων

Βασική προϋπόθεση για την σύνδεση Η σύνδεση της ξενόγλωσσης εκπαίδευσης στο σχολείο με το ΚΠΓ προϋποθέτει και ένα νέο Πρόγραμμα Σπουδών (Π.Σ.). Το Π.Σ. που συνάδει με το σκεπτικό αυτό έχει ήδη εκπονηθεί. Πρόκειται για το «Ενιαίο Πρόγραμμα Σπουδών των Ξένων Γλωσσών» (ΕΠΣ-ΞΓ). Το ΕΠΣ-ΞΓ, το οποίο εκπονήθηκε το 2011 ( λαμβάνει υπόψη το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες, είναι σύμφωνο με τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πολυγλωσσία και έχει ευθυγραμμιστεί με τους δείκτες επικοινωνιακής επάρκειας του συστήματος των εξετάσεων για το ΚΠΓ. Εφαρμόστηκε πιλοτικά τις σχολικές χρονιές και σε 160 σχολεία ανά την Ελλάδα Με την γενικευμένη εφαρμογή του ΕΠΣ-ΞΓ, το σχολείο θα παρέχει και θα αξιολογεί τις γνώσεις και δεξιότητες που συνάδουν με τις εξετάσεις του ΚΠΓ.

Αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας Συμφωνώντας με το επιτακτικό αίτημα των Σχολικών Συμβούλων, των εκπαιδευτικών ξένων γλωσσών και των μελών ΔΕΠ των τμημάτων ξένων γλωσσών και φιλολογιών, οι ειδικοί που εμπλέκονται στο ΚΠΓ προτείνουν: δωρεάν προετοιμασία των ενδιαφερομένων για τις εξετάσεις του ΚΠΓ  στο εκπαιδευτικό τους περιβάλλον  με εξ αποστάσεως (αυτο)εκπαίδευση στον ιδιωτικό τους χώρο αξιοποιώντας τα φροντιστηριακά μαθήματα που προσφέρονται μέσω του η-σχολείου του ΚΠΓ δωρεάν επιμόρφωση εκπαιδευτικών που προετοιμάζουν τους υποψήφιους για τις εξετάσεις του ΚΠΓ αξιοποιώντας:  το ψηφιακό υλικό που έχει εκπονηθεί για την εκπαίδευση και αυτό-εκπαίδευση ενδιαφερομένων για το ΚΠΓ και διατίθεται μέσω του η-σχολείου του ΚΠΓ συμμετοχή όσων μαθητών επιθυμούν να λάβουν μέρος στις εξετάσεις για την πιστοποίηση της γλωσσομάθειάς τους, με εξέταστρα κατά 50% οικονομικότερα των ιδιωτικών συστημάτων πιστοποίησης.

Σύνδεση της εκπαίδευσης στο σχολείο με το e-ΚΠΓ Οι εξετάσεις των μαθητών μπορούν να πραγματοποιούνται με τη βοήθεια της τεχνολογίας! Η ηλεκτρονική πλατφόρμα που έχει αναπτύξει το ΙΤΥΕ-Διόφαντος και Το σύστημα ηλεκτρονικών εξετάσεων που εκπονείται σε συνεργασία με τους ειδικούς του ΕΚΠΑ και του ΑΠΘ θα αξιοποιηθούν προς όφελος του συστήματος της εκπαίδευσης και του συστήματος πιστοποίησης της γλωσσομάθειας.

Διενέργεια ηλεκτρονικών εξετάσεων για το ΚΠΓ Το σύστημα ηλεκτρονικών εξετάσεων που έχει αναπτυχθεί είναι «προσαρμοστικό» (adaptive) με την έννοια ότι ο αλγόριθμος που έχει προβλεφθεί επιτρέπει την προσαρμογή του συστήματος στο επίπεδο της γλωσσομάθειας του υποψήφιου. Η λύση αυτή παρέχει τη δυνατότητα: 1. να προσδιορίζεται μεν για την κάθε εκπαιδευτική βαθμίδα σε ποιο επίπεδο γλωσσομάθειας είναι καλό να στοχεύει η διδακτική και μαθησιακή διαδικασία (στην Α’ και στη Β΄ γλώσσα) αλλά, εάν οι συνθήκες δεν το επιτρέπουν, το benchmark να μην αποτελεί εμπόδιο στην πρόοδο του μαθητή 2. να δίνει εξετάσεις όποιος επιθυμεί όταν κρίνει ο ίδιος ο μαθητής, ο εκπαιδευτικός ή ο κηδεμόνας του ότι είναι έτοιμος για πιστοποίηση στο επίπεδο γλωσσομάθειας Χ στην Α’ και σε μία ή περισσότερες Β΄ ξένες γλώσσες.

Οροθέτηση των επιθυμητών επιπέδων γλωσσομάθειας σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης Α/θμια εκπαίδευση  Έκτη δημοτικού: επίπεδο Α1+ στην Α’ ξένη γλώσσα Β/θμια εκπαίδευση (γυμνάσιο)  Γ’ Γυμνασίου : επίπεδο Β1+/Β2- στην Α’ ξένη γλώσσα και Α1+ στην Β’ γλώσσα  Γ’ τάξη ΓΕΛ: επίπεδο Γ1- στην Α’ ξένη γλώσσα και Β1- στην Β’ γλώσσα  Γ τάξη ΕΠΑΛ: επίπεδο Β2- στην Α’ ξένη γλώσσα και Α2- στην Β’ γλώσσα Γ/θμια εκπαίδευση  Για εισαγωγή σε ΤΕΙ+ΑΕΙ: επίπεδο Β2 στην επιλεγόμενη γλώσσα  Για εισαγωγή σε Τμήματα ξένων γλωσσών και φιλολογιών: επίπεδο Γ1 στην Αγγλική, Β2 στην Γαλλική και Γερμανική, Β1 στην Ιταλική και Ισπανική Διά βίου εκπαίδευση  Εκπαίδευση ενηλίκων στα Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων  Εκπαίδευση ενηλίκων στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας  Εκπαίδευση εργαζομένων (σε διαφορετικά εργασιακά περιβάλλοντα (τουριστικά, επιχειρησιακά, ιατρικά, κ.ά.)

Γιατί ηλεκτρονικές εξετάσεις; Προσαρμογή του επιπέδου δυσκολίας των δοκιμασιών κατά τη διενέργεια της εξεταστικής διαδικασίας Εξετάσεις με μικρότερο διαχειριστικό κόστος εφαρμόζοντας σύγχρονες τεχνικές παραγωγής και διανομής θεμάτων Διενέργεια εξετάσεων χωρίς χρονικούς περιορισμούς για όλα τα σχολεία της χώρας το κάθε σχολείο μπορεί να αποφασίζει πότε θα κάνει τις εξετάσεις των μαθητών του) Πλήρως αυτοματοποιημένη διαδικασία βαθμολόγησης για τις ενότητες κατανόησης γραπτού και προφορικού λόγου Καταγραφή και ψηφιοποίηση για τις ενότητες παραγωγής γραπτού και προφορικού λόγου παρέχοντας διευκολύνσεις στις διαδικασίες βαθμολόγησης των γραπτών δοκιμίων αλλά και των ηχογραφημένων αρχείων προφορικής παραγωγής 13

Επιπλέον προοπτικές και καινοτομίες του e-ΚΠΓ Δημιουργία και διάθεση διαγνωστικών e-τεστ σε μαθητές για την προετοιμασία τους δωρεάν Προοπτική αξιοποίησης δικτύου Κέντρων Πιστοποίησης με πολλαπλές χρήσεις Σύγχρονες υποδομές διοικητικής λειτουργίας υποστηριζόμενες από πληροφοριακά συστήματα Σύγχρονο σύστημα παραγωγής και διαχείρισης δοκιμασιών για τη δημιουργία και συντήρηση δεξαμενών υλικού πιστοποίησης 14

Το ΚΠΓ ως σύστημα εξωτερικής αξιολόγησης Οι εξετάσεις για το ΚΠΓ δεν θα πρέπει να στοχεύουν σε διαδικασίες εσωτερικής αξιολόγησης της επίδοσης των μαθητών –δηλαδή μέτρησης της γνώσης και των δεξιοτήτων που αποκτούνται αποκλειστικά στο σχολείο, όπως γίνεται λ.χ. με τις εξετάσεις προόδου ή τις απολυτήριες εξετάσεις. Το ΚΠΓ, όπως και οποιοδήποτε διεθνές σύστημα πιστοποίησης γλωσσομάθειας, προϋποθέτει και επιβάλλει διαδικασίες εξωτερικής αξιολόγησης, αφού εξετάζει τις γνώσεις και δεξιότητες που έχει αναπτύξει κάποιος (ανεξάρτητα πού τις ανέπτυξε) προκειμένου να πιστοποιήσει ότι η γλωσσομάθεια του υποψήφιου είναι στο επίπεδο Χ. Με τον τρόπο αυτόν: αποφεύγεται και το φαινόμενο του να διδάσκει ο εκπαιδευτικός με αποκλειστικό στόχο την προετοιμασία για εξετάσεις (“teaching to the test”) διατηρείται η αξιοπιστία του συστήματος με στόχο τη διεθνή του αναγνώριση.

Προκλήσεις & Προτάσεις Το ΚΠΓ δεν έχει γίνει αρκετά γνωστό στο ευρύ κοινό (τουλάχιστον σε σχέση με τα ξένα, ιδιωτικά συστήματα που ξοδεύουν αρκετά για να διαφημιστούν. Υπάρχουν τρόποι προώθησης και προβολής από το Υπουργείο Παιδείας του ΚΠΓ εφόσον υποστηρίζει τις δικές του, τις εθνικές μας εξετάσεις. Το ΚΠΓ μπορεί με την σωστή οικονομική διαχείριση να είναι επικερδές και να αυτό- χρηματοδοτείται ενώ μέχρι στιγμής αφενός ξοδεύει χρήματα το Υπουργείο από τον κρατικό προϋπολογισμό για την διενέργεια των εξετάσεων και αφετέρου απορροφώνται χρήματα από ευρωπαϊκά προγράμματα. Με εξέταστρα στο 50% των ξένων, ιδιωτικών συστημάτων (εφόσον υπάρξει αύξηση του αριθμού των υποψηφίων) το η-ΚΠΓ μπορεί να αυτοχρηματοδοτείται με στόχο την προετοιμασία και διενέργεια των εξετάσεων, καθώς και την αξιολόγηση της επίδοσης των υποψηφίων και της εγκυρότητας των εξετάσεων. Τα οργανωτικά προβλήματα που αφορούν τη διενέργεια των έντυπων εξετάσεων έχουν σταδιακά μειώσει πολύ σημαντικά τον αριθμό υποψηφίων: Την μία εξεταστική του 2003 είχαμε υποψήφιους για 4 γλώσσες και 1 επίπεδο γλωσσομάθειας, ενώ σήμερα έχουμε υποψήφιους για 6 γλώσσες και 6 επίπεδα! Τα προβλήματα θα επιλυθούν σε μεγάλο βαθμό με την αξιοποίηση των υποδομών με την χρήση των ΤΠΕ που έχουν αναπτυχθεί για το e-ΚΠΓ. Για να πραγματοποιηθούν οι e-εξετάσεις απαιτείται νομοθετική ρύθμιση που να τις επιτρέπει. Οι ειδικοί που έχουν εμπλακεί στο e-ΚΠΓ έχουν ετοιμάσει σχέδιο νόμου που απαιτείται ακόμη και για να γίνουν οι εξετάσεις πιλοτικά (οι οποίες θα είναι δωρεάν για τους συμμετέχοντες).

Πληροφορίες για το ΚΠΓ Πληροφορίες για την διενέργεια των έντυπων εξετάσεων του ΚΠΓ: Πληροφορίες για το ΚΠΓ γενικά, δράσεις και έργα: Πληροφορίες για το συγχρηματοδοτούμενο έργο που υλοποίησε το ΑΠΘ : Πληροφορίες για το συγχρηματοδοτούμενο έργο που υλοποίησε το ΕΚΠΑ :