Παναγια, η μητερα του θεου Πειραματικό Λύκειο Πανεπιστημίου Μακεδονίας Ομάδα ανάπτυξης Ξανθή Αλμπανάκη, Θεολόγος Θεσσαλονικη/17-6-2015

Η εκπαιδευτική πρακτική υλοποιήθηκε στο Πειραματικό Λύκειο Πανεπιστημίου Μακεδονίας στην Α΄ Λυκείου στο μάθημα των Θρησκευτικών. Επιλέχθηκε η ενότητα: “Παναγία, η μητέρα του Θεού”, ώστε να έρθουν σε επαφή οι μαθητές με το πρόσωπο της Παναγίας αξιοποιώντας πρότερες γνώσεις και εμπειρίες. Οι μαθητές δούλεψαν ομαδοσυνεργατικά σε όλη τη διάρκεια των δραστηριοτήτων σε πολυμεσικά περιβάλλοντα και σε ψηφιακές κοινότητες στις οποίες είχαν τη δυνατότητα να αλληλεπιδρούν. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ανοιχτησ εκπαιδευτικησ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ & ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Σχεδιασμός Το σενάριο αναπτύχθηκε με βάση τον εποικοδομισμό και την oλιστική προσέγγιση, ενώ υιοθετήθηκε το μοντέλο της προσωπικής ανάπτυξης. Η υλοποίηση προϋποθέτει α) μικρή εξοικείωση με εφαρμογές web2 β) εξοικείωση με την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία γ) αίθουσα πληροφορικής του σχολείου Παράλληλα γίνεται αξιοποίηση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και επικοινωνίας. Διδακτικοί στόχοι Ενδεικτικά: Γνωριμία και κατανόηση του συνόλου και των επιμέρους πτυχών της Ορθόδοξης πίστης, Εντοπισμός και καταγραφή των θεοτοκωνυμίων Εξοικείωση με εφαρμογές εργαλείων web 2 Καλλιέργεια συνεργατικής μάθησης ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ & ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ανοιχτησ εκπαιδευτικησ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ανοιχτησ εκπαιδευτικησ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Περιβάλλον – Πλαίσιο Η πρακτική εφαρμόστηκε στο μάθημα των Θρησκευτικών της Α΄ Λυκείου με τίτλο: “Παναγία, η μητέρα του Θεού”. Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές: Θρησκευτικά, Πληροφορική, Μουσική, Εικαστικά, Ιστορία, Αγγλικά, Γεωγραφία, Γλώσσα. Για την υλοποίηση του σεναρίου χρησιμοποιείται η αίθουσα πληροφορικής του σχολείου Τάξη Α΄Λυκείου Διάρκεια Διδακτική ενότητα 2 ωρών Ρόλος Διδάσκοντα ενθαρρυντικός υποστηρικτικός συμβουλευτικός διευκολυντικός συντονιστικός διαμεσολαβητικός εποπτικός Επιμελητής περιεχομένου (curator) τεχνική υποστήριξη ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ανοιχτησ εκπαιδευτικησ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ανοιχτησ εκπαιδευτικησ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Α. 1η διδακτική ώρα. Πρώτη φάση: Eνασχόληση με το ψηφιακό σχολείο και εφαρμογές web 2 : Οι μαθητές αξιοποιούν υλικό από: α) το ψηφιακό σχολείο και το φωτόδεντρο β) πολυμεσικές εφαρμογές Β. 2η διδακτική ώρα. Δεύτερη φάση: Ενασχόληση με εφαρμογές και παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού. Μέσα από την εφαρμογή thinglink (http://www.thinglink.com/) επεξεργάζονται χάρτη με τον τίτλο «Παναγίες» (http://www.thinglink.com/scene/493479788049072130). Εμπλουτίζουν το χάρτη με πολυμεσικό υλικό αξιοποιώντας το Google map & το Google eath. Αξιοποιούν την εφαρμογή blubbr (www.blubbr.tv) για να δημιουργήσουν ένα δικό τους κουίζ ερωτήσεων πάνω σε ύμνο που αναφέρεται στην Παναγία. Δημιουργούν εικονικό θεματικό τρισδιάστατο μουσείο (Εκκλησιαστικό μουσείο με εικόνες της Παναγίας, http://goo.gl/drZVMT). Γ. Τρίτη φάση: (εξ αποστάσεως)/ Δραστηριότητα δημιουργικής γραφής ποίησης on- line : Η συμβολή της Παναγίας στο σχέδιο της Θ. Οικονομίας : «Φαντάσου αν….(Imagine if…)» ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ανοιχτησ εκπαιδευτικησ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

Η συμβολή της Παναγίας στο σχέδιο της Θ. Οικονομίας «Φαντάσου αν….(Imagine if…)» (http://www.flipsnack.com/albaxan/fznib5m9.html)

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ανοιχτησ εκπαιδευτικησ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Οι μαθητές εργάζονται ομαδοσυνεργατικά σε εξι ομάδες των τεσσάρων ατόμων στο εργαστήριο πληροφορικής. Οι μαθητές είναι εξοικειωμένοι από την αρχή της σχολικής χρονιάς στην ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, οι οποίες δημιουργήθηκαν βάσει των προτιμήσεων των μαθητών αφού λήφθηκε υπόψη όμως και έρευνα βάσει κοινωνιογράμματος από την αρχή της σχολικής χρονιάς Αρχικά γίνεται κατανομή αρμοδιοτήτων στα μέλη κάθε ομάδας (χειριστής υπολογιστή, καθοδηγητής βημάτων φύλλου εργασίας, επεξεργαστής υλικού, συντονιστής). ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ανοιχτησ εκπαιδευτικησ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ Εφαρμογή blubbr, https://www.blubbr.tv/ Δημιουργία εικονικού 3d μουσείου με Power point (http://goo.gl/drZVMT). Kouιζ - ψηφιακό σχολείο, http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/5591. Λογισμικό δημιουργίας χαρτών thinglink, http://www.thinglink.com/. Λογισμικό ηχογράφισης vocaroo, http://vocaroo.com/. Λογισμικό κατασκευής ηλεκτρονικού βιβλίου, http://www.flipsnack.com. Φωτόδεντρο, http://photodentro.edu.gr/lor/. ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ Προώθηση ενεργής εμπλοκής των μαθητώνν στη μαθησιακή διαδικασία και στην παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού μέσω διαδικτυακών εργαλείων. Καλλιέργεια πνεύματος συνεργασίας μέσα από την εργασία τους σε ομάδες σε συνδυασμό με εργαλεία και εφαρμογές web 2. Επίτευξη ασύγχρονης εκπαίδευσης και επικοινωνίας μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικού. Κατάργηση χρονικών και τοπικών περιορισμών. Ενεργοποίηση εκπαιδευτικών να στραφούν σε παρόμοιες εκπαιδευτικές πρακτικές. Δυνατότητα διάχυσης παραγόμενου υλικού στο διαδίκτυο σε γονείς, εκπαιδευτικούς και μαθητές. Το σχολείο “άνοιξε” τις πόρτες του. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ Σε σχέση με τους αρχικούς στόχους προέκυψε πρόσθετη μαθησιακή αξία από την αξιοποίηση του ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου, εφόσον επιτεύχθηκε: α) αλληλοσυσχετισμός μαθημάτων (θρησκευτικά –γεωγραφία-Ιστορία- Γλώσσα-Μουσική) και βαθμιαία ενιαιοποίηση σχολικής γνώσης β) ενίσχυση αυτοπεποίθησης, επιδεξιότητας και εκτέλεσης ενεργειών των μαθητώνμε ακρίβεια γ) καλλιέργεια (δια) πολιτισμικής συνείδησης και ενίσχυση αισθήματος ταυτότητας παράλληλα με την αξιοποίηση του πολιτισμικού πλούτου και του κοινωνικοπολιτισμικού υπόβαθρου των μαθητών δ) αύξηση της συμμετοχής των μαθητών στις δραστηριότητες ε) ρύθμιση της γνώσης (αυτορρύθμιση), ώστε οι μαθητές να διαμορφώνουν προσωπικούς στόχους και τρόπους επίτευξης αυτών ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ Αξιολόγηση επίτευξης των στόχων: Mέσα από τη σταδιακή δημιουργία ενός «e-portfolio» των μαθητών, το οποίο τηρείται και εμπλουτίζεται σταδιακά Μεσα από τη συμμετοχή των μαθητών στις διάφορες δραστηριότητες Με την αυτοαξιολόγηση και με την ετεροαξιολόγηση των παραγόμενων προϊόντων των μαθητών. Οι ομάδες αξιολογούνται από τη συνεργασία των μελών της, τη συμπλήρωση των φύλλων εργασίας και την παρουσίαση Συνολικά εφαρμόστηκε το μοντέλο της διαμορφωτικής αξιολόγησης στη διάρκεια της πρακτικής, ενώ για τη διεξαγωγή συμπερασμάτων σε σχέση με την αποδοτικότητα της πρακτικής διενεργήθηκε έρευνα πεδίου ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ

Σχέση με άλλες ανοιχτές εκπαιδευτικές πρακτικές Η πρωτοτυπία της πρακτικής ως προς την ιδέα σχετίζεται με το γεγονός ότι τα ψηφιακά μέσα που αξιοποιούνται αναπλαισιώνονται και αναπροσαρμόζονται από τους μαθητές ώστε να παραχθεί πρωτότυπο αυθεντικό υλικό. Αξιοποιήθηκαν λογισμικά και εφαρμογές ιδιαίτερα αγαπητά στους μαθητές εντασσόμενα όμως στη διδασκαλία με ένα πολύ πιο δημιουργικό τρόπο. Κατά τη διάρκεια χρησιμοποιήθηκαν πολλές τεχνικές ώστε να υπάρχει όπου είναι δυνατό διαφοροποιημένη διδασκαλία και να καλλιεργηθούν και άλλες δεξιότητες των μαθητών. Οι διδακτικές επιλογές πλαισιώθηκαν με πόρους που απορρέουν από την κοινωνική «τοπογραφία» της τάξης Αξιοποίηση, Γενίκευση, Επεκτασιμότητα Η πρακτική υλοποιείται εύκολα. Υπάρχει δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης του υλικού και αναπροσαρμογής από άλλους εκπαιδευτικούς ανάλογα με τις ανάγκες της τάξης είτε αυτούσια είτε τμηματικά. Το παραγόμενο υλικό είναι προσβάσιμο σε γονείς, εκπαιδευτικούς και μαθητές Επιλεκτικές δραστηριότητες μπορούν να αξιοποιηθούν στο Δημοτικό, στη Β΄ και Γ΄ Γυμνασίου, στην Α΄ & Β΄ Λυκείου. Επίσης μπορούν να αξιοποιηθούν στα μαθήματα της Ιστορίας, των Εικαστικών και της Ερευνητικής Εργασίας στη Α΄ και Β΄ Λυκείου (π.χ. η Παναγία στη Λογοτεχνία, στα δημοτικά τραγούδια κ.α). ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΑΝΟΙΧΤΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ / ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ, ΓΕΝΙΚΕΥΣΗ, ΕΠΕΚΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ

ΠΡΟΣΘΕΤΟ ΥΛΙΚΟ ΠΟΥ ΑΞΙΟΠΟΙΗΘΗΚΕ Πρόσθετο υλικό που αξιοποιήθηκε Βιβλία Αλμπανάκη, Ξ. (2013). Σύγχρονες διδακτικές προσεγγίσεις του μαθήματος των Θρησκευτικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση με δημιουργική αξιοποίηση των Νέων Τεχνολογιών, Θεσσαλονίκη: Μπαρμπουνάκης. Κουλουμπαρίτση, Α., & Ματσαγγούρας, Η. (2004). Φάκελος εργασιών του μαθητή (Portfolio): Η αυθεντική αξιολόγηση στη διαθεματική διδασκαλία, στο Π. Αγγελίδης και Γ. Μαυροειδής (επιμ.), Εκπαιδευτικές Καινοτομίες για το Σχολείο του Μέλλοντος. Αθήνα: Τυπωθείτω, 2004. Μητροπούλου, Β., «Το εκπαιδευτικό σενάριο με χρήση των ΤΠΕ στη διδασκαλία των Θρησκευτικών. Στο: Αγωγή αγάπης και ελευθερίας, Τιμητικό αφιέρωμα στον ομότιμο καθηγητή Χ. Βασιλόπουλο, εκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη, 2012. Websites Wendy W Murawski, Lisa A Dieker, Tips and Strategies for Co-Teaching at the Secondary Level. Ανακτήθηκε από http://www.senia.asia/wp-content/uploads/2011/02/Tips-and-strategies-for- co-teaching-at-the-secondary-level.pdf, retrieved on 12/2/2013. Artfulthinking, http://www.pz.gse.harvard.edu/artful_thinking.php. ΠΡΟΣΘΕΤΟ ΥΛΙΚΟ ΠΟΥ ΑΞΙΟΠΟΙΗΘΗΚΕ