ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΘΗΚΕΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΗΛΙΚΩΝ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΘΗΚΕΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ Χειμερινό Τετράμηνο 2006

Η πτώση (Η αμαρτία – α’ μέρος) Κυριακή, 29 Οκτωβρίου 2006 Η πτώση (Η αμαρτία – α’ μέρος)

«Και έλαβε Κύριος ο Θεός τον άνθρωπον και έθεσεν αυτόν εν τω παραδείσω της Εδέμ διά να εργάζηται αυτόν και να φυλάττη αυτόν. Προσέταξε δε Κύριος ο Θεός εις τον Αδάμ λέγων, Από παντός δένδρου του παραδείσου ελευθέρως θέλεις τρώγει, από δε του ξύλου της γνώσεως του καλού και του κακού δεν θέλεις φάγει απ' αυτού· διότι καθ' ην ημέραν φάγης απ' αυτού, θέλεις εξάπαντος αποθάνει.» Γεν. β’ 15-17

«Και είδεν η γυνή, ότι το δένδρον ήτο καλόν εις βρώσιν, και ότι ήτο αρεστόν εις τους οφθαλμούς, και επιθυμητόν το δένδρον ως δίδον γνώσιν· και λαβούσα εκ του καρπού αυτού, έφαγε· και έδωκε και εις τον άνδρα αυτής μεθ' εαυτής, και αυτός έφαγε. Και ηνοίχθησαν οι οφθαλμοί αμφοτέρων, και εγνώρισαν ότι ήσαν γυμνοί· και ράψαντες φύλλα συκής, έκαμον εις εαυτούς περιζώματα». Γεν. γ’ 6-7

«Διά τούτο καθώς δι' ενός ανθρώπου η αμαρτία εισήλθεν εις τον κόσμον και διά της αμαρτίας ο θάνατος, και ούτω διήλθεν ο θάνατος εις πάντας ανθρώπους, επειδή πάντες ήμαρτον·» Ρωμ. ε’ 12

Οι άμεσες συνέπειες της αμαρτίας Οι άμεσες συνέπειες της αμαρτίας Είδαν ότι ήταν γυμνοί. Κατάρα στον άντρα. Κατάρα στη γυναίκα. Κατάρα στον όφι. Κατάρα στη γη. Εκδίωξη από τον κήπο. Χωρισμός από τον Θεό.

Μορφές του θανάτου Πνευματικός θάνατος: Χωρισμός ανθρώπου από τον Θεό Κοινωνικός θάνατος: Χωρισμός ανθρώπου από τον συνάνθρωπο Οικολογικός θάνατος: Χωρισμός ανθρώπου από τη φύση Φυσικός θάνατος: Χωρισμός σώματος και ψυχής

Τι είναι η αμαρτία; «η αμαρτία είναι η ανομία». Α’ Ιωάν. γ’ 4 Η αμαρτία είναι η αποτυχία ενός ηθικού όντος να προσαρμοστεί στον ηθικό νόμο του Θεού στην πράξη, στη σκέψη, ή στη φύση του.

Η προέλευση της αμαρτίας «Μηδείς πειραζόμενος ας λέγη ότι από του Θεού πειράζομαι· διότι ο Θεός είναι απείραστος κακών και αυτός ουδένα πειράζει». Ιάκ. α΄ 13 Ωστόσο, η αμαρτία εισήλθε στον κόσμο, επειδή ο Θεός ο ίδιος έδωσε ηθική ελευθερία στα ηθικά του πλάσματα. Δεν υπάρχει άλλος Θεός του κακού, δίπλα στον Θεό του καλού. Ούτε υπάρχει κάτι κακό αφ’ εαυτού. Το κακό δεν είναι αυθύπαρκτο. Κακό είναι η διαστρέβλωση του καλού.

Το προπατορικό αμάρτημα Πώς μας επηρεάζει η αμαρτία του Αδάμ; Υπάρχουν διαφορές απόψεων, όσον αφορά το μέγεθος της πτώσης του ανθρώπου. 1) Το σύστημα του Πελάγιου-πελαγιανισμός 2) Το σύστημα του Αυγουστίνου-καλβινισμός 3) Ο ημιπελαγιανισμός-αρμινιανισμός

1) Η άποψη του Πελάγιου Ο Πελάγιος ήταν πατέρας του 5ου αι. μ.Χ., άνθρωπος με υποδειγματική χριστιανική ζωή. Δίδασκε πως η αμαρτία του Αδάμ δεν επηρεάζει τους απογόνους του, παρά μόνο ως κακό παράδειγμα. Δεν μπορεί να θεωρούμαστε ένοχοι για τις αμαρτίες κάποιου άλλου. Ο Αδάμ έπεσε μόνος του. Δεν συμπαρέσυρε κανένα στην πτώση του. Ο άνθρωπος δεν έχει ροπή προς το κακό. Ελεύθερη θέληση: Ο άνθρωπος σήμερα έχει από μόνος του τη δυνατότητα να εκτελέσει το θέλημα του Θεού, αν μόνον το επιλέξει. Η άποψη του Πελάγιου καταδικάστηκε στην Σύνοδο της Καρχηδόνας το 418 μ.Χ.

Απάντηση στον Πελαγιανισμό Αν δεν συνδεόμαστε με τον Αδάμ, τότε γιατί πεθαίνουμε όλοι; Γιατί η Γραφή λέει πως είμαστε «φύσει τέκνα οργής» (Εφεσ. β’ 3, Ρωμ. ε’ 19); Γιατί χρειαζόμαστε όλοι την αναγέννηση; (Ιωάν. γ’). Αν η θέλησή μας δεν έχει επηρεαστεί από τον Αδάμ, τότε γιατί όλοι οι άνθρωποι είναι αμαρτωλοί, και έχουν όλοι διαπράξει προσωπικές αμαρτίες (Γεν. ς’ 5, Ρωμ. γ’ 23);

2) Η άποψη του Αυγουστίνου Ο Αυγουστίνος ήταν πατέρας του 5ου αι. Η διδασκαλία του άσκησε τεράστια επιρροή στη Δυτική Εκκησία, Καθολική και Ευαγγελική. Δίδαξε το δόγμα του προπατορικού αμαρτήματος, που σημαίνει στην εκδοχή αυτή, δύο πράγματα: Α) Κληρονομημένη ενοχή: Η ενοχή του Αδάμ λόγω της διαθήκης καταλογίζεται και στους απογόνους του. Εν Αδάμ πάντες ήμαρτον (Ρωμ. ε’ 12-18) και βρίσκονται υπό κατάκριση. «Καθώς λοιπόν δι' ενός αμαρτήματος ήλθε κατάκρισις εις πάντας ανθρώπους, ούτω και διά μιας δικαιοσύνης ήλθεν εις πάντας ανθρώπους δικαίωσις εις ζωήν». Ρωμ. ε’ 18

Η άποψη του Αυγουστίνου Β) Κληρονομημένη διεφθαρμένη φύση: Ο Αδάμ μας κληροδότησε μια φύση επιρρεπή στην αμαρτία, τελείως διεφθαρμένη, τελείως άρρωστη (Εφ. β’ 3). Ολοκληρωτική διαφθορά α. Η φύση μας δεν διαθέτει κανένα πνευματικό καλό ενώπιον του Θεού: κάθε κομμάτι του εαυτού μας έχει επηρεαστεί από την αμαρτία - ο νους, τα συναισθήματα και οι επιθυμίες, η καρδιά μας, οι στόχοι και τα κίνητρά μας και ακόμη τα σώματά μας. Ο Παύλος λέει: «Διότι εξεύρω ότι δεν κατοικεί εν εμοί, τουτέστιν εν τη σαρκί μου, αγαθόν· Ρωμ. ζ’ 18» β. Όσον αφορά τις πράξεις μας, είμαστε εντελώς ανίκανοι να πράξουμε το πνευματικά καλό ενώπιον του Θεού. «όσοι δε είναι της σαρκός δεν δύνανται να αρέσωσιν εις τον Θεόν». Ρωμ. η’ 8

Συνέπειες της άποψης του Αυγουστίνου Η θέλησή μας ελεύθερα ακολουθεί την αμαρτωλή μας φύση. Ο άνθρωπος αμαρτάνει, επειδή είναι αμαρτωλός. Δεν κάνουμε απλώς αμαρτίες. Είμαστε αμαρτωλοί. Χωρίς τη κυρίαρχη χάρη του Θεού, που δίνεται στους προορισμένους εκλεκτούς, ο άνθρωπος είναι τελείως ανίκανος να ανταποκριθεί στο ευαγγέλιο. Χωρίς νέα φύση, νέα καρδιά, δηλ. αναγέννηση, ο άνθρωπος δεν μπορεί να επιλέξει και να ακολουθήσει τον Θεό.

Χωρία που υποστηρίζουν αυτή την άποψη «Και θέλω δώσει εις αυτούς καρδίαν μίαν και πνεύμα νέον θέλω βάλει εν υμίν· και αποσπάσας την λιθίνην καρδίαν από της σαρκός αυτών θέλω δώσει εις αυτούς καρδίαν σαρκίνην, διά να περιπατώσιν εν τοις διατάγμασί μου και να φυλάττωσι τας κρίσεις μου και να εκτελώσιν αυτάς·» Ιεζ. ια’ 19-20 «Ο φυσικός όμως άνθρωπος δεν δέχεται τα του Πνεύματος του Θεού·» Α’ Κορ. β’ 14 «ουδείς δύναται να είπη Κύριον Ιησούν, ειμή διά Πνεύματος Αγίου.» Α’ Κορ. ιβ’ 3 «Ουδείς δύναται να έλθη προς εμέ, εάν δεν ελκύση αυτόν ο Πατήρ» Ιωάν. ς’ 44

Πιθανές αντιρρήσεις Ερώτηση: Είναι δίκαιο να θεωρούμαστε ένοχοι για την αμαρτία κάποιου άλλου; Απάντηση: Αυτός ο άλλος δεν είναι κάποιος τυχαίος άνθρωπος. Είναι η κεφαλή μας, ο εκπρόσωπός μας στη Διαθήκη της δημιουργίας, ο Αδάμ. Αντερώτηση: Είναι δίκαιο να σωζόμαστε χάριν της υπακοής ενός άλλου, δηλ. του Χριστού;

Πιθανές αντιρρήσεις Ερώτηση: Τι σημαίνει η ολοκληρωτικά διαφθορά; Δεν υπάρχουν ηθικοί και καλοί άνθρωποι στον κόσμο; Απάντηση: Το δόγμα της ολοκληρωτικής διαφθοράς δεν σημαίνει ότι κάθε άνθρωπος είναι στο έσχατο διεφθαρμένος, αλλά ότι κάθε τομέας της ύπαρξής μας έχει μολυνθεί από την αμαρτία. Υπάρχουν κατά κόσμον ηθικοί άνθρωποι, αλλά δεν μπορούν να σταθούν ενώπιον του Θεού. «πάσα η δικαιοσύνη ημών είναι ως ρυπαρόν ιμάτιον·» Ησαΐας ξδ’ 6

3) Ημιπελαγιανισμός-Αρμινιανισμός Άποψη που ακολούθησε η Ανατολική Εκκλησία, επικράτησε μετά τη Μεταρρύθμιση στην Καθολική Εκκλησία και ασπάσθηκαν οι Αρμινιανιστές Ευαγγελικοί (από τον θεολόγο Αρμίνιο από τον 17ο αι. , Μεθοδιστές, Πεντηκοστιανοί κ.ά.). Σύμφωνα με την άποψη αυτή η ενοχή του Αδάμ δεν κληροδοτείται στους απογόνους του. Ο κάθε άνθρωπος θεωρείται ένοχος, ή του καταλογίζεται η αμαρτία του Αδάμ, μόνο αφού αμαρτήσει ο ίδιος προσωπικά. Ο Αδάμ μας κληροδοτεί ωστόσο την εξασθενημένη από την αμαρτία φύση του.

Ημιπελαγιανισμός-Αρμινιανισμός Ο άνθρωπος είναι εξασθενημένος, ωστόσο δεν είναι ανίκανος να ανταποκριθεί στον Θεό και να συνεργαστεί με την χάρη του Θεού. Επειδή η θέληση είναι επιρρεπής στην αμαρτία, ο Θεός βοηθά με τη χάρη του κάθε άνθρωπο, ώστε να εξισορροπηθεί το κακό και ο άνθρωπος τελικά να μπορεί να επιλέξει ελεύθερα τον Θεό ή να τον απορρίψει. Έτσι … Ελεύθερη θέληση: Ο άνθρωπος μπορεί να δεχθεί ή να αποκρούσει τη χάρη του Θεού. Ο ημιπελαγιανισμός καταδικάστηκε από τη Σύνοδο της Οράγγης το 529 μ.Χ. Ο Αρμινιανισμός από την καλβινιστική Σύνοδο της Dordt το 1618.

Απαντήσεις στον Αρμινιανισμό Δεν εξηγεί ικανοποιητικά το Ρωμαίους ε’ 12-18. Η άποψη ότι ο Θεός δίνει σε κάθε άνθρωπο χάρη που εξισορροπεί τη ροπή προς την αμαρτία, ώστε να επιλέξει ελεύθερα, δεν βρίσκει υποστήριξη στη Γραφή.

Προσευχή και περισυλλογή Έχω εξομολογηθεί ποτέ για την αμαρτία του Αδάμ; Έχω κατανοήσει τι έκταση έχει η αμαρτία στην ύπαρξή μου; Ευχαριστία στον Θεό, διότι με την χάρη του ελκύει τους εκλεκτούς από την αμαρτία και τον θάνατο στην αιώνια ζωή και βασιλεία του Ιησού Χριστού.

Βιβλιογραφία Grudem, Systematic Theology, κεφ. 24 www.bible.org: Session 6 και 7