Ευρωπαϊκή Ένωση και Διαφθορά Ομιλία της Ανδρούλλας Καμιναρά 28 Φεβρουαρίου 2011

Αλλαγή αντιλήψεων για τη διαφθορά « Η διαφθορά είναι κάτι κακό » Αλλαγή αντιλήψεων για τη διαφθορά Παλαιότερα θεωρούσαμε ότι η διαφθορά είναι ένα αναγκαίο κακό Από τα μέσα της δεκαετίας του η διαφθορά θεωρείται ως ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα που χρειάζεται απτές λύσεις. Γιατί; Οι επιπτώσεις της διαφθοράς είναι σημαντικές και αγγίζουν ευαίσθητους τομείς της κοινωνικής και οικονομικής ζωής - πολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις

Δομή παρουσίασης Α. Η εικόνα που έχουμε σήμερα για τη διαφθορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Κύπρο Β. Οι ενέργειες που κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την καταπολέμηση της διαφθοράς

Α. Η εικόνα για τη διαφθορά Δύο σημαντικές έρευνες 1."Μελέτη για τη Διαφθορά στο Δημόσιο Τομέα στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης« , στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος AGIS 2."Εξετάζοντας τους δεσμούς ανάμεσα στο οργανωμένο έγκλημα και στη διαφθορά« , Κέντρο για τη Μελέτη της Δημοκρατίας για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Α. Συμπεράσματα ερευνών - Ι τα επίπεδα της διαφθοράς διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή (υψηλότερα σε Βουλγαρία, Ρουμανία, Πολωνία, Ιταλία – χαμηλότερα σε Σκανδιναβικές χώρες) οι υπηρεσίες που είναι υπεύθυνες για την εφαρμογή των νόμων επηρεάζονται πιο άμεσα από τις πιέσεις του οργανωμένου εγκλήματος - Αστυνομία - Τελωνεία - Δικαστική εξουσία

Α. Συμπεράσματα ερευνών - ΙΙ Ιδιωτικός τομέας - "οικονομία της νύχτας" (μπαρ, κέντρα διασκέδασης, ενεχυροδανειστήρια κλπ.) - χρηματιστηριακή οικονομία - τζόγος - κτηματαγορά (μεγάλες ευκαιρίες για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος) - επιμελητεία (logistics) και οι εταιρίες μεταφορών (λαθρεμπόριο) - δικηγορικά γραφεία, λογιστικά γραφεία, πάροχοι επιχειρήσεων (μεσάζοντες) Τεχνικές: - εξαγορά υπαλλήλων - συμφωνίες με υψηλόβαθμα στελέχη και διοίκηση

Α. Η εικόνα της διαφθοράς στην Κύπρο Σπάνιες αναφορές στην Κύπρο - δε γίνονται δημόσιες καταγγελίες - "διευκολύνσεις" σε φίλους και γνωστούς - ειδική αναφορά στο κτηματολόγιο - αναφορά στις σχετικά πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις για τον έλεγχο των εσόδων και των περιουσιών των πολιτικών - πρέπει να γίνουν προσπάθειες ώστε να στηθεί μια οργανωτική δομή που θα ενισχύει τη διαφάνεια

Α. Ευρωβαρόμετρο για Κύπρο - Ι Διαφθορά στη χώρα το 94% των Κυπρίων δήλωσαν ότι η διαφθορά είναι σημαντικό πρόβλημα στη χώρα αύξηση κατά 4 μονάδες σε σχέση με 2007 από τα υψηλότερα ποσοστά σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση (μ.ό. 78%).

Α. Ευρωβαρόμετρο για Κύπρο - ΙΙ Διαφθορά στο δημόσιο τομέα το 91% των ερωτηθέντων στην Κύπρο απάντησαν θετικά ποσοστό αυξημένο κατά 15 μονάδες σε σχέση με 2007 από τα υψηλότερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο (83%)

Α. Ευρωβαρόμετρο για Κύπρο - ΙΙΙ Διαφθορά και τοπικές Αρχές το 93% των ερωτηθέντων στην Κύπρο απάντησαν θετικά ποσοστό αυξημένο κατά 14 μονάδες σε σχέση με 2007 από τα υψηλότερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο (81%)

Α. Ευρωβαρόμετρο για Κύπρο - ΙV Κύπριοι που πιστεύουν στην ύπαρξη τέτοιων φαινομένων – πάνω από 60% το υψηλότερο ποσοστό παρατηρείται αναφορικά με την αστυνομία (89%) πάνω από ευρωπαϊκό μέσο όρο αύξηση από το 2007 ως το 2009 (από 10 ως και 24 μονάδες)

Α. Ευρωβαρόμετρο για Κύπρο - V Τι πιστεύουν για τη διαφθορά Σε ποσοστό 80% πιστεύουν ότι είναι αναπόφευκτη (ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 69%)

Α. Ευρωβαρόμετρο για Κύπρο - VΙ - 77% δηλώνουν ότι οι δικαστικές ποινές σε περιπτώσεις διαφθοράς είναι πολύ επιεικείς (ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ίδιος) -74% διαφωνούν με την άποψη ότι υπάρχουν στη χώρα αρκετές περιπτώσεις επιτυχών διώξεων - 71% διαφωνούν με την άποψη ότι οι προσπάθειες της κυβέρνησης να καταπολεμήσει τη διαφθορά είναι αποτελεσματικές

Α. Ευρωβαρόμετρο για Κύπρο - VΙΙ γιατί πιστεύετε ότι υπάρχει διαφθορά; CY: πολλοί διορισμοί σε δημόσια αξιώματα δε γίνονται με αξιοκρατικό τρόπο ποιος πιστεύετε ότι είναι περισσότερο υπεύθυνος για την πρόληψη και καταπολέμηση της διαφθοράς; CY: Εθνική Κυβέρνηση (76%), Αστυνομία (58%) EU27: δικαστικές Αρχές (51%), εθνικές κυβερνήσεις (57%).

Δομή παρουσίασης Α. Η εικόνα που έχουμε σήμερα για τη διαφθορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Κύπρο Β. Οι ενέργειες που κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την καταπολέμηση της διαφθοράς

Β. Ενέργειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει αρμοδιότητα να παρεμβαίνει για θέματα καταπολέμησης της διαφθοράς στο εσωτερικό των κρατών μελών "Πρόγραμμα της Στοκχόλμης" «δεν υπάρχει ασφάλεια χωρίς δικαιοσύνη»

Β. Ενέργειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σχέδιο Δράσης «Πρόγραμμα Στοκχόλμης» Ανακοίνωση για σφαιρική πολιτική κατά της διαφθοράς (εγκαθίδρυση μηχανισμού αξιολόγησης - παρουσίασης εφαρμογής της συνεργασίας με την Ομάδα Κρατών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της διαφθοράς (GRECO) Ευρωπαϊκή στρατηγική για χρηματοπιστωτική έρευνα και για χρηματοπιστωτική και ποινική ανάλυση Νομοθετική πρόταση για επικαιροποίηση του ευρωπαϊκού πλαισίου ποινικού δικαίου για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Εφαρμογή του κανονισμού για τους ελέγχους ρευστών διαθεσίμων που εισέρχονται ή εξέρχονται από την Κοινότητα

Β. Ενέργειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σχέδιο Δράσης «Πρόγραμμα της Στοκχόλμης» Αξιολόγηση της ανάγκης θέσπισης περαιτέρω μέτρων για την ενίσχυση της διαφάνειας νομικών προσώπων και νομικών καταπιστευμάτων Κατευθυντήριες γραμμές για νέα μέσα ανάκτησης προϊόντων εγκλήματος Ευρωπαϊκή στρατηγική για τη διαχείριση της ταυτότητας Βιώσιμο θεσμικό πλαίσιο για το πρόγραμμα FIU.NET (Δίκτυο Μονάδων Χρηματο-οικονομικής Έρευνας της Ένωσης) Πρώτη αξιολόγηση των πολιτικών των κρατών μελών για την καταπολέμηση της διαφθοράς.

Β. Ενέργειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης Διενέργεια δημόσιας διαβούλευσης με θέμα την καταπολέμηση της διαφθοράς μεταξύ Οκτωβρίου και Δεκεμβρίου 2010 Στόχος - να συλλέξει απόψεις, για να διαμορφώσει τον προαναφερθέντα εποπτικό μηχανισμό για την πρόοδο των κρατών μελών στην καταπολέμηση της διαφθοράς. ευρύτατη υποστήριξη που υπάρχει στην Ευρώπη για την ανάληψη περαιτέρω δράσης, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για την καταπολέμηση της διαφθοράς και, κυρίως, για τη σύσταση ενός ευρωπαϊκού εποπτικού μηχανισμού

Β. Ενέργειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης "πακέτο καταπολέμησης της διαφθοράς" ως τον Ιούνιο του ευρωπαϊκός εποπτικός μηχανισμός για την καταπολέμηση της διαφθοράς - Ανακοίνωση της Επιτροπής για συνολική ευρωπαϊκή πολιτική κατά της διαφθοράς - Σχέδιο πρότασης για Απόφαση της Επιτροπής σχετικά με την ίδρυση ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού εποπτείας και αξιολόγησης, - Αναφορά για την προοπτική ένταξης ή συμμετοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ομάδα GRECO - Αναφορά σχετικά με την εφαρμογή από τα κράτη μέλη της Απόφασης Πλαισίου του Συμβουλίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς στον ιδιωτικό τομέα - προτάσεις που κατατέθηκαν στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης