Περιεχόμενα μαθήματος Περιεχόμενα μαθήματος Βασικές Έννοιες- Εισαγωγή στις θεωρίες της Οργάνωσης, Επιχειρηματικό περιβάλλον Ορισμός, στόχοι και μορφές επιχειρήσεων Δομή και διάρθρωση της οργάνωσης μιας επιχείρησης, Λειτουργία της επιχείρησης Διοίκηση των Επιχειρήσεων- Έλεγχος Λήψη Αποφάσεων Μελέτες Περίπτωσης Ειδικά θέματα (προγραμματισμός κι έλεγχος παραγωγής, διαχείριση κι έλεγχος αποθεμάτων, κ.ά.) Οικονομική των επιχειρήσεων (ισολογισμοί, κοστολόγηση, κ.ά.),

Στόχοι Επιχείρησης 1από 14 Επιχειρηματικοί Στόχοι διακρίνονται σε στρατηγικούς και λειτουργικούς: Στρατηγικοί Στόχοι, ποιοτικοί, π.χ λειτουργία στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης, βελτίωση ποιότητας, ασφαλές εργασιακό περιβάλλον, ανάπτυξη σε νέες αγορές, τεχνολογιες Λειτουργικοί Στόχοι, μετρήσιμοι, σαφείς. Δραστηριότητες άτομα, μονάδες που θα τις πραγματοποιήσουν

Στόχοι/ Στρατηγική διοίκηση παραγωγής /επιχείρησης, 2από14 Αγορά Επιχειρησιακή Στρατηγική Χρηματοοικονομική στρατ. Λειτουργική στρατηγική Στόχοι Στρατηγική εμπορίας Διοίκηση παραγωγής Εισροές Υλικά Απαιτήσεις …….. Εκροές: Προϊόντα Υπηρεσίες Προσωπικό Εγκαταστάσεις Μηχανήματα Διαδικασίες Συστήματα σχεδιασμού και ελέγχου Δείκτες Σύστημα παραγωγής ....

Στόχοι Επιχείρησης 4 από 14 Στρατηγικοί Στόχοι & Λειτουργικοί Στόχοι, Στοχοθέτηση, Οργάνωση ενεργειών δράσης για υλοποίηση τους, έλεγχος, διορθωτικές κινήσεις συνιστούν αντικείμενο της Διοίκησης των Επιχειρήσεων. Δύσκολη και διαρκής προσπάθεια, συνεργασία όλων των τμημάτων μίας επιχείρησης. Για να υλοποιηθούν οι στόχοι και σκοποί μίας επιχείρησης αυτοί πρέπει να διαχέονται και να αφορούν όλα τα επί μέρους τμήματα, μέρη της

ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΣΤΟΧΩΝ- ΚΟΜΒΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ 6 από 14 Δημιουργία έργων Καθορισμός 3 Καθορισμός Κρίσιμων Παραμέτρων Επιτυχία Περιοχές Ανάπτυξης 7 2 Στρατηγική 6 Καθορισμός Στόχων 5 Καθορισμός Πολιτικής, Οράματος Εσωτερική Αξιολόγηση Έλεγχος Υλοποίησης 4 1 8

Στόχοι Επιχείρησης, 5/14 ΔιοίκησηΠαραγωγικώνΣυστημάτων/Επιχείρησης: Σχεδιασμός Επιλογή Στόχων Οργάνωση Έλεγχος Παρατήρηση & Μέτρηση Δουλεύοντας Μαζί Ηγεσία Συντονισμός

Στόχοι Επιχείρησης 7 από14 ΣΤΟΧΟΘΕΤΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ, ΙΕΡΑΡΧΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΣΤΟΧΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΜΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΟΥΣ

Στόχοι Επιχείρησης 8 από 14 Λόγω του δυναμικού και ταχέως εξελισσόμενου περιβάλλοντος στο οποίο καλείται να λειτουργήσει μία επιχείρηση απαραίτητη η Σύνδεση και εναρμόνιση όλων των επί μέρους στόχων με μία σειρά από δείκτες. Ισορροπία μεταξύ στρατηγικών και λειτουργικών στόχων. Χρονική εξισορρόπηση, Στατικός (βραχυπρόθεσμος), Δυναμικός (Μακροπρόθεσμος) Εξισορρόπηση ποιοτικών και ποσοτικών στόχων

Στόχοι Επιχείρησης 9 από 14 ΣΤΟΧΟΣ: ΤΟ ΜΕΤΡΗΣΙΜΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΠΟΥΕΠΙΔΙΩΚΕΙ ΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΕΝΑΣ ΣΤΟΧΟΣ. ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΣΑΦΗΝΕΙΑ, ΚΑΙ ΝΑ ΕΠΙΤΥΓΧΑΝΕΤΑΙ ΣΕ ΜΙΑ ΣΕΙΡΑ ΑΠΟ ΣΤΑΔΙΑ ΜΕΤΑ ΑΠΌ ΤΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΘΕΣΕΙ ΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΙΑ

Στόχοι Επιχείρησης 10 από 14 Η ΣΤΟΧΟΘΕΤΗΣΗ ΣΥΜΒΑΛΛΕΙ ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΑ ΏΣΤΕ ΈΝΑΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ/ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΕΙ ΠΛΗΡΩΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ ΤΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΤΟΥ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟ ΕΠΕΚΤΕΙΝΕΙ

Στόχοι Επιχείρησης 11από 14 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΣΤΟΧΟΘΕΤΗΣΗΣ S= ΣΑΦΕΙΣ, ΑΠΛΟΙ (SPECIFIC*, SIMPLE) M= ΜΕΤΡΗΣΙΜΟΙ Α= ΕΠΙΤΕΥΞΙΜΟΙ, (ΑCHIEVABLE) R= Ρεαλιστικοί, Βιώσιμοι(Realistic,Sustainable) Τ= Kαθορισμένοι Χρονικά (Time)

Στόχοι Επιχείρησης 12 από 14 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΣΤΟΧΟΘΕΤΗΣΗΣ S= ΣΑΦΕΙΣ, ΑΠΛΟΙ (SPECIFIC*, SIMPLE) M= ΜΕΤΡΗΣΙΜΟΙ Α= ΕΠΙΤΕΥΞΙΜΟΙ, (ΑCHIEVABLE) R= Ρεαλιστικοί, Βιώσιμοι* (Realistic,Sustainable) Τ= Kαθορισμένοι Χρονικά (Time) * Η επίτευξη αυτών των στόχων συνάδει με τις αρχές της Βιώσιμης Ανάπτυξης, δεν συγκρούονται με τις αρχές της περιβαλλοντικής προστασίας, και της κοινωνικής συνοχής

Δείκτες για την παρακολούθηση επίτευξης Στόχων Επιχείρησης, 13/14

Δείκτες για την παρακολούθηση επίτευξης Στόχων Επιχείρησης 14/14

Στόχοι Επιχείρησης 14α από14 Εξισορροπημένη Λειτουργία επιχείρησης Mέγιστη ωφέλεια στον αποδέκτη υπηρεσιών/αγαθών: τιμή προϊόντος, ποιότητα, χρόνος υλοποίησης, δίκτυο διανομής Δυναμική και Βιώσιμη παρουσία της επιχείρησης, συνεχείς παρεμβάσεις και βελτιώσεις σε επίπεδο προίόντος, και οργάνωσης της παραγωγής

Διοίκηση με Συστήματα Ολικής Ποιότητας Η αναβάθμιση και επικαιροποίηση των παραπάνω συστημάτων ακολουθεί τις αρχές της διαδικασίας συνεχούς βελτίωσης CHECK DO ACT PLAN Κύκλος Deming ( PDCA ) σε επίπεδο συστήματος Αξιολόγηση Μέτρηση Συλλογή και επεξεργασία στοιχείων και υπολογισμός Κρίσιμων Δεικτών έργου Προσδιορισμ ός Στόχων Ποιότητας Λειτουργία

Οργάνωση των επιχειρήσεων, 1/20 Η οργάνωση μπορεί να εκδηλώνεται είτε ως ενέργεια είτε ως αποτέλεσμα του οργανώνω Ως δράση, η οργάνωση είναι ρυθμιστική και αφορά τις σχέσεις εντός συνόλου ή συνόλου/περιβάλλοντος. Συνδυασμός κατάλληλων συνεργιών ώστε με τα διαθέσιμα μέσα να εξασφαλίζεται η άριστη ικανοποίηση του κοινού σκοπού του συνόλου. Υποστήριξη έναντι εσωτερικής δυσλειτουργίας

Οργάνωση των επιχειρήσεων, 2/20 Ως έννοια περιλαμβάνει: Την επιδίωξη ενός κοινού σκοπού με συγκεκριμένα μέσα Τη θέσπιση και αποδοχή κανόνων και μεθόδων που συμβάλλουν στην υλοποίηση του στόχου Τη σύνταξη αρμονικής και αποτελεσματικής διάταξης όλων των παραγόντων που μετέχουν στην οργάνωση (δημιουργία οργανογράμματος) Τη σύσταση ενός οργανισμού με βέλτιστη κατανομή λειτουργιών και οργάνων

Επιστημονική οργάνωση επιχειρήσεων, 3/20 Βασικά στοιχεία: Καταμερισμός των έργων Εφαρμογή κατάλληλων μεθόδων εργασίας Χρήση προηγμένων και βελτιωμένων τεχνικών μέσων Διαχείριση των εργασιακών σχέσεων κατά τρόπο που να εξασφαλίζει την ενεργή συμμετοχή του ανθρώπινου παράγοντα. Στόχος της οργάνωσης είναι η επίτευξη της άριστης αποτελεσματικότητας, (παραγωγικότητα, αποδοτικότητα, οικονομικότητα) μιας επιχείρησης

Επιστημονική οργάνωση επιχειρήσεων, 4/20 Καταμερισμός εργασιών

Ανάγκη για την Οργάνωση & Διοίκηση της Παραγωγής 5/20 Από την Βιομηχανική επανάσταση, 18ος αιώνας, δημιουργούνται νέα μεγάλης κλίμακας παραγωγικά συστήματα με ανάγκες οργάνωσης και διεύθυνσης της παραγωγής Επιστημονική Διοίκηση

Θεωρίες οργάνωσης & διοίκησης 6/20 Taylor (1856-1915) Η επιστήμη να αντικαταστήσει τον εμπειρισμό Η συνεργασία εργοδοτών κι εργαζομένων Η συλλογικότητα αντί για τον ατομισμό Η απόδοση των εργαζομένων να συνδυαστεί με την ικανοποίησή τους Με στόχο την αύξηση της αποδοτικότητας της εργασίας, αντικατάσταση του τεχνίτη εργάτη

Θεωρίες οργάνωσης & διοίκησης 7/20 Taylor: ανάλυση οργανωτικής ενέργειας, Ποιοτικός έλεγχος Ακριβής προσδιορισμός του στόχου Σχεδιασμός υλοποίησης του στόχου Αξιολόγηση των μέσων που θα χρησιμοποιηθούν Πραγματοποίηση των ενεργειών που αποφασίστηκαν σύμφωνα με το σχεδιασμό Έλεγχος των αποτελεσμάτων

Θεωρίες οργάνωσης & διοίκησης 7/20α Taylor: 4 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Ανάπτυξη μίας πραγματικής επιστήμης της Διοικήσεως Επιστημονική Επιλογή του Προσωπικού Επιστημονική εκπαίδευση και ανάπτυξη του προσωπικού Ανάπτυξη εποικοδομητικής συνεργασίας μεταξύ Διοίκησης και εργαζομένων Κριτική στις Μεθόδους του Taylor : Προτείνει υπεραποδοτικά πρότυπα, και έρχεται σε αντίθεση με την ανθρώπινη φυσιολογία και ψυχολογία

Θεωρίες οργάνωσης & διοίκησης 8 /20 Fayol (1841-1926), Μηχανικός Μεταλλείων, Απόφοιτος École Nationale Supérieure des Mines Διατύπωση της έννοιας της διοίκησης Πρόβλεψη και Προγραμματισμός, Οργάνωση, Έκδοση Εντολών, Συντονισμό, έλεγχο Διάκριση των λειτουργιών της επιχείρησης Αρχές και στοιχεία της διοίκησης Προσόντα του επιχειρηματία

Θεωρίες οργάνωσης & διοίκησης 8a /20 Fayol (1841-1926), Γεννήθηκε σε ένα προάστιο της Κωνσταντινούπολης. Ο πατέρας του ήταν επιβλέπων Μηχανικός στην κατασκευή της Γέφυρας του Γαλατά. Επέστρεψε στην Γαλλία το 1847, και σπούδασε Μεταλλειολόγος Μηχανικός. Στα 19 του προσλήφθηκε ως Μηχανικός στην μεταλλευτική εταιρεία "Compagnie de Commentry-Fourchambeau-Decazeville" στο Commentry. Έγινε Δ/ντης το 1888, η εταιρεία τότε είχε 1,000εργαζόμενους και παρέμεινε σε αυτή τη θέση 30 χρόνια, μέχρι το 1918. Το 1900 η Εταιρεία του ήταν μία από τις μεγαλλίτερους χαλυβουργίες στη Γαλλία Το 1916 δημοσίευεσε την εμπιερία του ως Διευθυντικός Στέλεχος στο βιβλίο "Administration Industrielle et Générale", μερικά χρόνια μόλις μετά την έκδοση του Frederick Winslow Taylor theory of Scientific Management.

Θεωρίες οργάνωσης & διοίκησης 9/20 Ford (1863-1947)-εισήγαγε την έννοια της αλυσίδας παραγωγής Οικονομία χώρου, χρόνου και υλικών Ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση Εκπαίδευση του προσωπικού Εφαρμογή του προγραμματισμού στην εργασία Εισαγωγή των τριών S (simplification, specification, standardization) απλοποίηση – προδιαγραφή – τυποποίηση Συνεχής ροή της παραγωγικής διαδικασίας Ικανοποιητικές απολαβές εργαζομένων – Αντιμετώπιση ως συνεργατών

Θεωρίες οργάνωσης & διοίκησης 9α/20 Τaylor, Fayol, Ford θεμελιωτές της κλασικής σχολής Οργάνωσης και Διοίκησης από τη δεκαετία του 1930 δέχονται έντονη κριτική για τον εργασιοκεντρικό της χαρακτήρα, Η. Savall, 2003 Criticism of Taylor's organization theory (cf Savall, 1989, p. 16 sqq.). Initially (1973, 1975), we focused our criticism on the so-called “scientific organization” or Taylor's organisation theory starting from a macro-economic vision. The division of labor pushed to the limits leads to considerable economic and social waste. The potential profits that an excessively fragmented division of labor could generate are swept away by the costs of the dιsfunctions it generates. Now these costs which we call hidden are not taken into consideration in accounting documents nor in the strategic decisions of organizations. Thus the dichotomy between those who create and those who execute whether it be at the top of the company (strategic implementation decision) or at the level of the workshops (partitioning between methods services and manufacturing services) is a permanent source of high hidden costs, as is the rejection of initiative and non-wage incentives. ….In terms of the organization of work, Taylorism leads to the dehumanization of work and to technological hegemony, despite the good intentions re-asserted by Taylor in front of the House of Representatives where he had been summoned to justify himself.

Θεωρίες οργάνωσης & διοίκησης 10/20 Mayo (1886-1949) Οι συναισθηματικοί παράγοντες παίζουν σημαντικότερο ρόλο στις οικονομικές σχέσεις, από τους λογικούς και τους οικονομικούς. Aπαίτηση του εργαζόμενου για σεβασμό Ο άνθρωπος επηρεάζεται περισσότερο από παράγοντες, οι οποίοι καθορίζονται από τη συμμετοχή του στις διάφορες κοινωνικές ομάδες Οι τεχνολογικές μεταβολές διαταράσσουν τις κοινωνικές συνθήκες και σχέσεις μεταξύ των εργαζομένων, με αποτέλεσμα την ανατροπή της ισχύουσας ισορροπίας Η ανάπτυξη και απόκτηση νέων κοινωνικών δεξιοτήτων πρέπει να στηριχτεί αρχικά σε ένα πλέγμα ατομικών συνεργασιών και στη συνέχεια σε ένα σύστημα επικοινωνίας διοίκησης και προσωπικού

Μετά την εφαρμογή των πρώτων θεωριών οργάνωσης, 11/20… .Το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα εφαρμογή νέων τεχνολογιών στην παραγωγή για επιπλέον αύξηση της παραγωγικότητας (ρομποτική, έμπειρα συστήματα, Computer Integrated Manufacturing, CAD/CAM..) Πληροφορική καθοριστική παράμετρος των σύγχρονων εξελίξεων στην παραγωγή & περαιτέρω αυτοματοποίηση των παραγωγικών λειτουργιών

Μετά την εφαρμογή των πρώτων θεωριών οργάνωσης, 12/20.. Παράλληλα η μελέτη της θεωρίας τη ανθρώπινης συμπεριφοράς εξετάζει τις συνθήκες που κινητοποιούν το δημιουργικό και ενεργητικό άτομο. Οι σύγχρονοι ερευνητές εκτιμούν ότι η όποια ικανοποίηση για τον εργαζόμενο, μετράται εκ του αποτελέσματος, ex poste, και όχι εκ των προτέρων (ex ante).

Συστημική θεωρία, 13/20 Τις τελευταίες δεκαετίες αναπτύχθηκε η συστημική θεωρία. Βασίζεται στην αντίληψη ότι η παραδοσιακή οργάνωση και το σύστημα αρμοδιοτήτων δεν επαρκούν για να θεμελιώσουν μία πλήρη θεωρία της οργάνωσης, γιατί αυτές θεωρούν ότι μεταξύ των τομέων μίας επιχείρησης μεταβιβάζονται μόνο εντολές. Σύμφωνα με την συστημική θεωρία η επικοινωνία έχει πολλές μορφές και οι πληροφορίες είναι διαφόρων τύπων.

Συστημική θεωρία, 14/20 Η επιχείρηση ως ένας «κοινωνικός θεσμός», έχει προκύψει από την ένωση ατόμων και αποτελείται από επιμέρους στοιχεία, ο δυναμικός λειτουργικός συνδυασμός των οποίων σχηματίζει ένα ολοκληρωμένο, επί μέρους κοινωνικό σύστημα (Dahrendorf)

Συστημική θεωρία, 15/20 Χαρακτηριστικά επιχείρησης Δέχεται από το περιβάλλον της εισροές π.χ. κεφάλαιο, πρώτες ύλες, κ.λπ. Τα στοιχεία αυτά με τη χρήση παραγωγικών και οργανωτικών – διοικητικών διαδικασιών υποβάλλονται σε επεξεργασία και μετατροπή Η επιχείρηση διοχετεύει πίσω στο περιβάλλον της το αποτέλεσμα της επεξεργασίας, εκροές (προϊόν) Το περιβάλλον, απορροφώντας τις εκροές που δέχεται επανατροφοδοτεί το σύστημα με νέες εισροές για να συνεχιστεί η λειτουργία του.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Διοικηση Επιχείρησης/Παραγωγής Παραγωγική διαδικασία Εισροές Εκροές Εργασία,μηχανές,πρώτες ύλες,ενέργεια,πληροφορία προ’ι’οντα, υπηρεσίες, παραπροϊόντα Επιχείρηση κάθε οικονομική μονάδα η οποία με τον κατάλληλο συστηματικό και οργανωτικό σχεδιασμό των συντελεστών παραγωγής, παράγει ή εφοδιάζεται με προϊόντα τα οποία στην συνέχεια μεταπωλεί με στόχο το κέρδος

Συστημική θεωρία Κάθε οργανισμός-σύστημα υπάρχει και λειτουργεί μέσα σε ένα περιβάλλον – το γενικό κοινωνικό σύστημα (υπερσύστημα) και περιέχει το υποσύστημα της διοίκησης και οργάνωσης που περιλαμβάνουν ένα αριθμό στοιχείων και δραστηριοτήτων που βρίσκονται σε αμοιβαία εξάρτηση και συνέργεια (συνέργεια (α, β) > α+β)

Το περιβάλλον της επιχείρησης Εξωτερικό Περιβάλλον Κοινωνικοπολιτιστικές Δυνάμεις Λειτουργικό περιβάλλον Τεχνολογικές Δυνάμεις Ανταγωνιστές Οικονομικές Δυνάμεις Παγκόσμιες Δυνάμεις Επιχείρηση Πελάτες Προμηθευτές Διανομείς Δημογραφικές Δυνάμεις Πολιτικές & Νομικές Δυνάμεις

Κάθε οργανισμός- σύστημα –επιχείρηση Συνδέεται με τον τόπο και το χρόνο Τείνει σε κατάσταση ισορροπίας ‘Εχει όριο, όχι πάντα σαφώς καθορισμένο Υπάρχει και λειτουργεί μέσα σε ένα περιβάλλον- γενικό κοινωνικό σύστημα, υπερσύστημα Περιέχει το υποσύστημα της διοίκησης και οργάνωσης Εχει παράγοντες που επηρεάζουν τη δομή και λειτουργία του