“Αυτόνομος Εκπαιδευτικός” και “κριτικοί μαθητές” ως κοινότητα μάθησης της Ιστορίας

ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ Σημαίνει: Λειτουργία του ως «δημιουργού» Ευέλικτη διαχείριση του διδακτικού υλικού Αξιοποίηση του εγχειριδίου του μαθητή ως απλού «οδηγού» και «εργαλείου» για τον διδάσκοντα Συνεχή διαμορφωτική επεξεργασία Αποδέσμευση από τις τυποποιημένες διδακτικές μεθόδους Προϋποθέτει: «Ανοιχτά» προγράμματα σπουδών Κουλτούρα αυτοαξιολόγησης Συνεργασιμότητα σε επίπεδο σχολικής μονάδας

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ Ανακαλυπτική / διερευνητική μάθηση «Επίλυση προβλήματος» Εποικοδομητική αξιοποίηση προγενέστερης γνώσης «Μαθαίνω πώς να μαθαίνω» Ομαδική συνεργασία και ανταλλαγή των απόψεων

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ (EDUCATIONAL SCENARIO) Το εκπαιδευτικό σενάριο : Συνδυάζει την αυτενέργεια του εκπαιδευτικού με την ανάπτυξη κριτικής σκέψης στους μαθητές Είναι μαθησιακό περιβάλλον της έμπνευσης του εκπαιδευτικού με εστιασμένο γνωστικό αντικείμενο και συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς στόχους Εντάσσεται γνωστικά στο πλαίσιο προκαθορισμένης διδακτικής ενότητας ή ενοτήτων Βασίζεται σε επιλεγμένο (πρόσθετο διδ. Υλικό) Προϋποθέτει διδακτική θεώρηση της ύλης και οργάνωση της διδασκαλίας

Λαμβάνει υπόψη την ιδιοσυγκρασία του και το επίπεδο των μαθητών Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΠΌ ΈΝΑΝ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΔΑΣΚΑΛΟ Αναδεικνύει την αυτενέργεια του εκπαιδευτικού ως παιδαγωγού / επιστήμονα / «επαγγελματία» Λαμβάνει υπόψη την ιδιοσυγκρασία του και το επίπεδο των μαθητών Προηγείται της Διδακτικής Επεξεργασίας στην τάξη, μπορεί όμως να υπόκειται και σε διαμορφωτική διαδικασία και ανατροφοδότηση κατά τη διάρκειά της Εξασφαλίζει την εποικοδομητική αξιοποίηση του διδακτικού χρόνου (πηγές/μία «ιστορία μέσα στην άλλη) Βασίζεται στους παιδαγωγικά προβλεπόμενους ή / και στους επιλεγόμενους από τον εκπαιδευτικό διδακτικούς στόχους Ιδιαίτερα σημαντική στο μάθημα της Ιστορίας, λόγω της απρόβλεπτης δράσης του ανθρώπινου παράγοντα

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Επισήμανση της φύσης τής κάθε διδακτικής ενότητας (συμβαντολογική, πολιτισμική, ποσοτική, ανθρωπογεωγραφική κλπ) Καθορισμός κεντρικού διδακτικού άξονα και επιμέρους αξόνων “Διαχείριση” του υποστηρικτικού υλικού του βιβλίου (κειμενικές και μη πηγές, δηλ. χάρτες, εικόνες και πίνακες), ώστε η διδακτική επεξεργασία του να είναι σύμμετρη με το διδακτικό χρόνο Εντοπισμός τυχόν διδακτικών και παιδαγωγικών ελλείψεων του βιβλίου (μειωμένη εποπτικότητα, ελλιπής τεκμηρίωση κλπ) Διαθεματικές επιλογές Δόμηση του μαθήματος μεθοδολογική/ τεχνητή ή φυσική/κατά την αλληλουχία των ιστορούμενων γεγονότων Πρόσθετοι διδακτικοί στόχοι της επιλογής του εκπαιδευτικού

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Διδασκαλία της Ιστορίας με τη χρήση πρόσθετου διδακτικού υλικού (“πηγές” της επιλογής του εκπαιδευτικού και των μαθητών)

ΕΠΙΛΕΓΟΥΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΜΕ ΚΡΙΤΗΡΙΑ: Συμβατότητα των πηγών με το μαθησιακό επίπεδο της τάξης και ανταπόκριση στο «κλίμα» της Διδακτική αναγκαιότητα κατανόησης ουσιωδών σημείων της ενότητας Εναλλακτική πληροφόρηση των μαθητών στο πλαίσιο πολύπλευρης προσέγγισης Εμπλουτισμός του υπάρχοντος υποστηρικτικού υλικού του βιβλίου και με άλλα είδη πηγών (π.χ. εικαστικές ή πίνακες) Αυθεντικότητα του ιστορικού υλικού και βιωματική συμμετοχή της τάξης

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΚΕΨΗ Αξιοποίηση των ιστορικών γνώσεων των μαθητών από προηγούμενες τάξεις Επιλογή συσχετιζόμενων, κατά το δυνατόν, πηγών Επιζήτηση της σύγκρισής τους «Ανάγνωση» εικόνων και τεκμηρίωσή της βάσει των γραπτών πηγών Συνεργασία στην τάξη για την ερμηνεία τους

ΕΙΔΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Κειμενική Πηγή Γελοιογραφία Εικόνα Εικαστικό Έργο Φωτογραφία Χάρτης Πίνακας (στατιστικών κ.α. δεδομένων) Πολυμέσα Διαδίκτυο Εκπαιδευτικά λογισμικά

Δύο (2) ΣΕΝΑΡΙΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ (Διαφορετικά: Σκοποθεσία – Ηλικιακό επίπεδο – Μαθησιακές ανάγκες) Ιστορία Γ΄ Γυμνασίου Έμφαση στην Ελληνική Ιστορία πρώτη εξοικείωση με το περιεχόμενο των ιστορικών πηγών βιωματική προσέγγιση της ιστορικής πραγματικότητας Ιστορία Β΄ Λυκείου Γενικής Παιδείας Ευρωπαϊκές και παγκόσμιες διαστάσεις της ελληνικής Ιστορίας Συστηματική επεξεργασία γραπτών ιστορικών πηγών, τεκμηρίωση και παρουσίαση ιστορικού θέματος Εμβάθυνση στην ιστορική γνώση