ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΜΑΧΙΜΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 2010-2011-Συνάντηση 3η ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΣΤΙΚΩΝ/ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ/ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ Τηλ.: 22800737, 22800951 Fax: 22800639 E-mail: dme-viologia@schools.ac.cy 1

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΜΑΧΙΜΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ_ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ αρ.3 Περιεχόμενο τρίτης συνάντησης Σκεπτικό ανάπτυξης διδακτικού/ μαθησιακού υλικού στο πλαίσιο των νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων Κριτήρια αξιολόγησης διδακτικού/ μαθησιακού υλικού Βιωματικά εργαστήρια: παρουσίαση, ανάπτυξη και αξιολόγηση διδακτικού/ μαθησιακού υλικού, με την αξιοποίηση παραδειγμάτων από τη διδακτέα ύλη της Βιολογίας της Α΄ Γυμνασίου, σύμφωνα με τα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα

Σκεπτικό ανάπτυξης διδακτικού/ μαθησιακού υλικού στο πλαίσιο των νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων Η εφαρμογή των νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων προϋποθέτει, για κάθε γνωστικό αντικείμενο, τη δημιουργία τράπεζας εκπαιδευτικού υλικού στην οποία πέραν από τα υφιστάμενα σχολικά εγχειρίδια ή μέσα διδασκαλίας θα περιλαμβάνεται και επιπλέον διδακτικό υλικό το οποίο θα παραχθεί στο πλαίσιο της επιμόρφωσης και της διαδικασίας εισαγωγής των νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων. Η διαδικασία της ανάπτυξης διδακτικού/ μαθησιακού υλικού έχει ήδη αρχίσει με την ανάπτυξη υλικού για την Α΄ Γυμνασίου.

Σκεπτικό ανάπτυξης διδακτικού/ μαθησιακού υλικού στο πλαίσιο των νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων Προκειμένου να συγκροτηθεί τράπεζα εκπαιδευτικού υλικού για κάθε μάθημα το Υ.Π.Π. ακολουθεί την εξής διαδικασία: 1. Χαρτογράφηση του υφιστάμενου υλικού. 2. Αξιολόγηση της συμβατότητάς του με τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα. 3. Ανάπτυξη νέου εκπαιδευτικού υλικού στο πλαίσιο της φιλοσοφίας των νέων Προγραμμάτων Σπουδών. 4. Ετοιμασία και αποστολή στους μάχιμους εκπαιδευτικούς ενός «Οδηγού για τον Εκπαιδευτικό» ο οποίος θα τους καθοδηγεί για το πώς θα χρησιμοποιούν το σύνολο του εκπαιδευτικού υλικού.

Μορφές διδακτικού/ μαθησιακού υλικού

Μορφές διδακτικού/ μαθησιακού υλικού 1. Σχολικά διδακτικά εγχειρίδια: Αναπλαισιώνουν την επιστημονική γνώση (Bernstein, 1991) μέσα από μετασχηματισμούς και εμπλουτισμούς, τόσο στο επίπεδο του περιεχομένου όσο και στο επίπεδο της δομής και της γλώσσας των διδακτικών κειμένων. Αποφεύγουν την άμεση διδασκαλία προσχηματισμένων εννοιών. Αξιοποιούν κατάλληλες δραστηριότητες για οικοδόμηση εννοιών και ορισμών (Ross, 2003). Περιέχουν ασκήσεις εμπέδωσης και ασκήσεις επεξεργασίας των πρωτογενών πληροφοριακών δεδομένων που παραθέτουν (Κιούσης, 1994).

Μορφές διδακτικού/ μαθησιακού υλικού 2. Βιβλίο δραστηριοτήτων για το μαθητή Περιορίζει το γραπτό πληροφοριακό υλικό και τις επεξηγήσεις περιεχομένου. Περιλαμβάνει οργανωμένες δραστηριότητες που αποσκοπούν στην οικοδόμηση της γνώσης. Δίνει την ευκαιρία στα παιδιά να μάθουν, προσπαθώντας να ερμηνεύσουν και να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους. Λαμβάνει υπόψη τις προαπαιτούμενες για τη μάθηση γνώσεις και δεξιότητες των μαθητών, καθώς και τις εναλλακτικές τους ιδέες.

Μορφές διδακτικού/ μαθησιακού υλικού 3. Εγχειρίδιο του εκπαιδευτικού Εμπεριέχει πληροφοριακό υλικό για τον εκπαιδευτικό. Παρέχει διευκρινήσεις σχετικά με δυσνόητες επιστημονικές έννοιες. Ενημερώνει τον εκπαιδευτικό για τις εναλλακτικές ιδέες των μαθητών. Προτείνει πιθανές διδακτικές προτάσεις.

Μορφές διδακτικού/ μαθησιακού υλικού 4. Ψηφιακό διδακτικό/ μαθησιακό υλικό

Μορφές διδακτικού/ μαθησιακού υλικού Η συνδυαστική αξιοποίηση των διαφόρων μορφών εκπαιδευτικού υλικού μπορεί να αποτελέσει ισχυρό διδακτικό/μαθησιακό εργαλείο για την ανάπτυξη των ποικίλων μορφών γνώσης και δεξιοτήτων, καθώς και στάσεων και συμπεριφορών που προτείνονται στα νέα Αναλυτικά Προγράμματα.

Ανάπτυξη και εγκυροποίηση διδακτικού/ μαθησιακού υλικού Πυλώνες των νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων Απόκτηση επαρκούς και συνεκτικού σώματος γνώσεων από όλες τις επιστήμες. Απόκτηση γνώσεων και ανάπτυξη στάσεων και συμπεριφορών που απαρτίζουν τη σύγχρονη δημοκρατική πολιτότητα. Καλλιέργεια όλων των ιδιοτήτων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων που απαιτούνται στην κοινωνία του 21ου αιώνα («ικανότητες-κλειδιά»).

Ανάπτυξη και εγκυροποίηση διδακτικού/ μαθησιακού υλικού Συνιστώσες της μάθησης στις φυσικές επιστήμες Πηγή: Ερευνητική Ομάδα Μάθησης στις Φυσικές Επιστήμες, Πανεπιστήμιο Κύπρου

Μεθοδολογία ανάπτυξης διδακτικού υλικού Πηγή: Ερευνητική Ομάδα Μάθησης στις Φυσικές Επιστήμες, Πανεπιστήμιο Κύπρου Διατύπωση ενιαίων μαθησιακών επιδιώξεων Διατύπωση μαθησιακών στόχων και δεξιοτήτων Επιλογή στρατηγικών διδασκαλίας και μάθησης Επιλογή εργαλείων και ανάλυση των δυνατοτήτων τους/ Γλώσσα Έρευνα για τις δυσκολίες και αρχικές ιδέες των μαθητών Σχεδιασμός ακολουθιών διδακτικών δραστηριοτήτων Αξιολόγηση σε πραγματικά περιβάλλοντα μάθησης 13

Ανάπτυξη και εγκυροποίηση διδακτικού/ μαθησιακού υλικού

Κριτήρια αξιολόγησης διδακτικού/μαθησιακού υλικού Κριτήρια συμβατότητας με τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα: ΑΞΟΝΑΣ 1: Κατοχή ενός επαρκούς και συνεκτικού σώματος γνώσεων. ΑΞΟΝΑΣ 2: Καλλιέργεια αξιών, υιοθέτηση στάσεων και επίδειξη συμπεριφορών, που απαρτίζουν τη σύγχρονη δημοκρατική πολιτότητα. ΑΞΟΝΑΣ 3: Καλλιέργεια ιδιοτήτων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων που απαιτούνται από την κοινωνία του 21ου αιώνα – ικανότητες κλειδιά. Κριτήρια γλωσσολογικά - δόμησης και οργάνωσης μαθησιακού υλικού. Κριτήρια αξιολόγησης της μάθησης.

Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια συμβατότητας με νέα Αναλυτικά Προγράμματα: ΑΞΟΝΑΣ 1: Κατοχή ενός επαρκούς και συνεκτικού σώματος γνώσεων Α. Υπάρχει συνέχεια και συνοχή με την προϋπάρχουσα γνώση;

Β. Γνωσιολογικά κριτήρια περιεχομένου: …Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια συμβατότητας με νέα Αναλυτικά Προγράμματα: ΑΞΟΝΑΣ 1: Κατοχή ενός επαρκούς και συνεκτικού σώματος γνώσεων Β. Γνωσιολογικά κριτήρια περιεχομένου: 1. Υπάρχει ακρίβεια/ αντικειμενικότητα και πληρότητα στις πληροφορίες που παρέχονται; 2. Είναι το περιεχόμενο οργανωμένο με τρόπο που να αναδύονται βασικές έννοιες, φαινόμενα και γενικεύσεις; 3. Γίνεται σύνδεση της σχολικής γνώσης με την καθημερινή ζωή; 4. Δίνεται η ευκαιρία στους μαθητές να εφαρμόζουν και να αξιολογούν την αποκτηθείσα γνώση; 5. Δίνεται έμφαση σε προαπαιτούμενες/ πυρηνικές/ μετασχηματιστικές γνώσεις; 6. Προωθείται η διαθεματικότητα και διεπιστημονικότητα;

Γ. Κριτήρια διδακτικής μεθοδολογίας …Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια συμβατότητας με νέα Αναλυτικά Προγράμματα: ΑΞΟΝΑΣ 1: Κατοχή ενός επαρκούς και συνεκτικού σώματος γνώσεων Γ. Κριτήρια διδακτικής μεθοδολογίας 1. Λαμβάνεται υπόψη ο μαθητικός πληθυσμός (ηλικιακό, γνωστικό επίπεδο) στον οποίο απευθύνεται το μαθησιακό υλικό; 2. Γίνεται ισόρροπη προώθηση όλων των μαθησιακών επιδιώξεων και στόχων, σύμφωνα με τα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα; 3. Είναι οι στόχοι ξεκάθαροι και συγκεκριμένοι και κατάλληλοι για τις μαθησιακές ανάγκες των μαθητών; 4. Είναι κατάλληλες οι προτεινόμενες διδακτικές/μαθησιακές προσεγγίσεις για την προώθηση κάθε στόχου/ δεξιότητας; 5. Υπάρχει κατάλληλη αφόρμηση και κατάλληλα ερωτήματα που να ενεργοποιούν γνωστικές, μεταγνωστικές, συναισθηματικές ή/ και αισθητικές μορφές μάθησης; 6. Αξιοποιούνται οι εναλλακτικές ιδέες των μαθητών;

…Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια συμβατότητας με νέα Αναλυτικά Προγράμματα: ΑΞΟΝΑΣ 1: Κατοχή ενός επαρκούς και συνεκτικού σώματος γνώσεων …Γ. Κριτήρια διδακτικής μεθοδολογίας 7. Αξιοποιούνται οι εμπειρίες και οι απόψεις των μαθητών; 8. Εντοπίζονται και αξιολογούνται οι απαραίτητες προαπαιτούμενες γνώσεις; 9. Συνδυάζεται η εξατομικευμένη, ομαδική και συλλογική εργασία; 10. Προβλέπεται διαφοροποίηση στη διδακτική/μαθησιακή διαδικασία; 11. Αξιοποιούνται κατάλληλα μέσα και υλικά για την προώθηση της μάθησης (ΤΠΕ, κείμενο, φύλλα εργασίας, εικόνες, θεατρικός και ποιητικός λόγος, εικαστικές και μουσικές εκφράσεις, μοντέλα κ.τ.λ.).

…Γ. Κριτήρια διδακτικής μεθοδολογίας …Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια συμβατότητας με νέα Αναλυτικά Προγράμματα: ΑΞΟΝΑΣ 1: Κατοχή ενός επαρκούς και συνεκτικού σώματος γνώσεων …Γ. Κριτήρια διδακτικής μεθοδολογίας 12. Η εργασία για το σπίτι : Είναι διατυπωμένη με σαφήνεια; Συμβάλλει στην κατανόηση των πυρηνικών εννοιών της διδακτικής ενότητας; Συμβάλλει στην εμπέδωση και ανάπτυξη δεξιοτήτων (συλλογιστικές, επιστημολογικές, επιστημονικές, πρακτικές κ.τ.λ.); Βοηθά τους μαθητές να συνδέσουν τη νέα γνώση με την προϋπάρχουσα; Παρέχει ευκαιρίες εφαρμογής της νέας γνώσης σε ζητήματα της καθημερινής ζωής (μετασχηματιστική γνώση); Προωθεί τη διαθεματικότητα και διεπιστημονικότητα;

Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια συμβατότητας με νέα Αναλυτικά Προγράμματα: ΑΞΟΝΑΣ 2: Καλλιέργεια αξιών, υιοθέτηση στάσεων και επίδειξη συμπεριφορών, που απαρτίζουν τη δημοκρατική πολιτότητα 1. Προωθείται η ανάπτυξη στάσεων και συμπεριφορών που διακρίνουν το δημοκρατικό πολίτη; 2. Προωθείται ο σεβασμός προς κάθε άτομο ανεξάρτητα από τη φυλή, το φύλο, την καταγωγή κ.τ.λ.; 3. Προωθείται ο σεβασμός προς το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον και η αειφόρος ανάπτυξη; 4. Προωθείται η κοινωνική υπευθυνότητα και κοινωνική δικαιοσύνη και αλληλεγγύη;

Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια συμβατότητας με νέα Αναλυτικά Προγράμματα: ΑΞΟΝΑΣ 3: Καλλιέργεια ιδιοτήτων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων που απαιτούνται από την κοινωνία του 21ου αιώνα – ικανότητες κλειδιά

Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια συμβατότητας με νέα Αναλυτικά Προγράμματα: ΑΞΟΝΑΣ 3: Καλλιέργεια ιδιοτήτων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων που απαιτούνται από την κοινωνία του 21ου αιώνα – ικανότητες κλειδιά Α. Κριτήρια ανάπτυξης συλλογιστικών δεξιοτήτων. (δεξιότητες συλλογισμού και κριτικής σκέψης, μεταγνωστικές δεξιότητες, δεξιότητες δημιουργικής σκέψης και λύσης προβλήματος κ.τ.λ.) 1. Γίνεται αξιοποίηση της επαγωγικής και αναλογικής συλλογιστικής; Χρησιμοποιούνται μεταφορές και αναλογίες; 2. Εμπεριέχονται διαδικασίες οργάνωσης, διαχείρισης και ανάλυσης δεδομένων, όπως σύγκριση, ταξινόμηση, ιεράρχηση, αποδόμηση, σύνθεση, αξιολόγηση, μετατροπή, μεταφορά τους κ.τ.λ.;

…Α. Κριτήρια ανάπτυξης συλλογιστικών δεξιοτήτων …Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια συμβατότητας με νέα Αναλυτικά Προγράμματα: ΑΞΟΝΑΣ 3: Καλλιέργεια ιδιοτήτων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων που απαιτούνται από την κοινωνία του 21ου αιώνα – ικανότητες κλειδιά …Α. Κριτήρια ανάπτυξης συλλογιστικών δεξιοτήτων 3. Εμπεριέχονται διαδικασίες διατύπωσης ερευνητικών ερωτημάτων, υποθέσεων, προβλέψεων, σχεδιασμού πειραματικών διαδικασιών, συλλογής δεδομένων, καταγραφής αποτελεσμάτων, εξαγωγής και παρουσίασης συμπερασμάτων κ.τ.λ.; 4. Προωθούνται οι μεταγνωστικές στρατηγικές προγραμματισμού, καθοδήγησης και αυτοαξιολόγησης της σκέψης και της δράσης; 5. Ενθαρρύνεται η αποκλίνουσα και δημιουργική σκέψη με δραστηριότητες ιδεοθύελλας, ανατροπών, διαθεματικής προσέγγισης και αναζήτησης καινοτόμων μορφών έκφρασης; 6. Προωθείται η καλλιέργεια δεξιοτήτων συστημικής σκέψης;

Β. Κριτήρια ανάπτυξης επιστημολογικής επάρκειας …Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια συμβατότητας με νέα Αναλυτικά Προγράμματα: ΑΞΟΝΑΣ 3: Καλλιέργεια ιδιοτήτων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων που απαιτούνται από την κοινωνία του 21ου αιώνα – ικανότητες κλειδιά Β. Κριτήρια ανάπτυξης επιστημολογικής επάρκειας 1. Εμπεριέχονται δραστηριότητες για κατανόηση της φύσης της επιστήμης; 2. Προωθείται η κατανόηση του τρόπου ανάπτυξης και εγκυροποίησης της γνώσης; 3. Ενθαρρύνεται η κατανόηση των δυνατοτήτων και περιορισμών της επιστήμης; 4. Αξιοποιείται η ιστορία της επιστήμης ως μέσο για κατανόηση της ανάπτυξης της επιστημονικής γνώσης;

Α. Γλωσσολογικά κριτήρια Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια γλωσσολογικά - δόμησης και οργάνωσης μαθησιακού υλικού Α. Γλωσσολογικά κριτήρια Χρησιμοποιείται ορθά η ελληνική γλώσσα και αποφεύγονται συντακτικά και ορθογραφικά λάθη; 2. Υπάρχει ορθή δόμηση και λογική σύνδεση προτάσεων και παραγράφων; 3. Το επίπεδο της γλώσσας που χρησιμοποιείται στο υλικό κινείται στα ανώτατα όρια της ηλικίας των μαθητών, ώστε το υλικό να είναι κατανοητό αλλά και αναπτυξιακό;

…Α. Γλωσσολογικά κριτήρια …Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια γλωσσολογικά - δόμησης και οργάνωσης μαθησιακού υλικού …Α. Γλωσσολογικά κριτήρια 4. Υπάρχει συμβατότητα αναγνωστικής δυσκολίας κειμένου με το αναγνωστικό επίπεδο της ηλικίας των μαθητών; 5. Αξιοποιείται η κατάλληλη ορολογία, σύμφωνα με την ηλικία των μαθητών; 6. Υπάρχει η κατάλληλη χρήση χρόνων και φωνής των ρημάτων μέσα στο κείμενο;

…Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια γλωσσολογικά - δόμησης και οργάνωσης μαθησιακού υλικού Β. Κριτήρια αξιοποίησης μαθησιακών εργαλείων 1. Αξιοποιείται ποικιλία μαθησιακών εργαλείων; 2. Τα μαθησιακά εργαλεία που χρησιμοποιούνται, είναι κατάλληλα και συνεισφέρουν στην προώθηση των μαθησιακών επιδιώξεων και στόχων; 3. Δίνονται σαφείς οδηγίες για τη χρήση των διαφόρων μαθησιακών εργαλείων;

…Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια γλωσσολογικά - δόμησης και οργάνωσης μαθησιακού υλικού Β. Κριτήρια αξιοποίησης μαθησιακών εργαλείων 4. Τα μαθησιακά εργαλεία είναι προσβάσιμα; 5. Ο χρόνος που δίνεται στα μαθησιακά εργαλεία και στο μαθησιακό υλικό γενικά είναι συμβατός με αυτόν που πραγματικά απαιτείται; 6. Ο πραγματικός χρόνος που απαιτείται είναι σύμφωνος με τον ετήσιο προγραμματισμό της διδακτέας ύλης;

Γ. Κριτήρια τυπο-εκδοτικά …Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια γλωσσολογικά - δόμησης και οργάνωσης μαθησιακού υλικού Γ. Κριτήρια τυπο-εκδοτικά 1. Υπάρχει η κατάλληλη οργάνωση των τίτλων και υποτίτλων του υλικού; 2. Γίνονται οι απαραίτητες υπογραμμίσεις/επισημάνσεις, όπου αυτό είναι απαραίτητο; 3. Το μέγεθος και το είδος των γραμμάτων που χρησιμοποιούνται είναι τα κατάλληλα για το μαθητικό πληθυσμό στον οποίο απευθύνονται;

Γ. Κριτήρια τυπο-εκδοτικά …Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια γλωσσολογικά - δόμησης και οργάνωσης μαθησιακού υλικού Γ. Κριτήρια τυπο-εκδοτικά 4. Η έκταση των κειμένων και των εικόνων είναι κατάλληλη για το ηλικιακό επίπεδο των μαθητών; 5. Σηματοδοτείται με χρωματικούς ή άλλους τρόπους η μετάβαση από μια ενότητα ή υποενότητα σε άλλη; 6. Είναι γενικά λειτουργικό και αισθητικά αποδεκτό το υλικό;

Κριτήρια αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού: Κριτήρια αξιολόγησης της μάθησης 1. Δίνεται η δυνατότητα μέσα από το μαθησιακό υλικό να γίνει αρχική, συντρέχουσα και τελική αξιολόγηση; 2. Υπάρχει εναρμόνιση των διαδικασιών και του περιεχομένου αξιολόγησης με τους διδακτικούς στόχους; 3. Καλύπτει η αξιολόγηση όλους τους τομείς και τις διαδικασίες μάθησης; 4. Υπάρχει πρόβλεψη για αναδιάρθρωση της διδασκαλίας σύμφωνα με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης;

ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΧΩΝ ΟΜΑΔΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Μελέτη Μαθησιακού Υλικού. Γενική Ανάγνωση της Κλείδας Αξιολόγησης. Γενική Συζήτηση για το Περιεχόμενο και τη δομή του Μαθησιακού Υλικού. Αξιολόγηση με Βάση την Κλείδα Αξιολόγησης. Ετοιμασία των Αποτελεσμάτων της Αξιολόγησης. Ορισμός Υπεύθυνου Παρουσίασης των Αποτελεσμάτων της Αξιολόγησης. Παρουσίαση των Αποτελεσμάτων της Αξιολόγησης στην Ολομέλεια. Συζήτηση και Επίλυση Αποριών στην Ολομέλεια.

Βιβλιογραφικές αναφορές στην αγγλική γλώσσα Anderson, C., (1999). Inscriptions and Science learning. Journal of Research in Science Teaching, 36, 973-974. Ben-Peretz, M., (1981). Curriculum analysis as a tool of evaluation. In Lewy, A. & Nevo, D.. Evaluation Roles in Education. London: Gordon and Breech. Fox, R., (2001). Constructivism examined. Oxford Review of Education, 27, 23-25. Harmon, J. & Wood, D., (2002). The TAB book club approach. Middle School Journal, 32, 51-56. Millar, R. & Osborne, j., (1998). Beyond 2000. London: King‘s College. Ross, A., (2003). Childrens Political Learning: Concept-based Approaches versus Issues-based approaches. In C. Roland-Levy & A. Ross. Political learning and Citizenship in Europe. Stoke on Trent, Uk: Trend ham Books Yore, Craig & Maguire, (1998). Index of Science Reading Awareness: An Interactive Model, Test Verification, and grades 4-8 Results. Journal of Research in Science Teaching, 35, 27-51.

Βιβλιογραφικές αναφορές στην ελληνική γλώσσα 1.Bernstein, B., (1991). Παιδαγωγικός Κώδικας και Κοινωνικός Έλεγχος. Αθήνα: Αλεξάνδρεια 2. Βρεττός, Ι., (1999). Εικόνα και Σχολικό Εγχειρίδιο. Αθήνα: Αυτοέκδοση 3. Κιούσης, Γ., (1994). Η Συγγραφή και Αξιολόγηση των Διδακτικών Βιβλίων, Νέα Παιδεία, 69, 92-102 3. Ματσαγγούρας, Η., (2001). Στρατηγικές Διδασκαλίας: Η Κριτική Σκέψη στη Διδακτική Πράξη. Αθήνα: Gutenberg 4. Ματσαγγούρας, Η., (2003). Η Διαθεματικότητα στη Σχολική Γνώση: Εννοιοκεντρική Αναπλαισίωση και Σχέδια Εργασίας. Αθήνα: Γρηγόρης

ΦΥΣΙΟΓΝΩΣΤΙΚΩΝ/ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ/ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥΣ Η ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΣΤΙΚΩΝ/ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ/ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΕΥΧΕΤΑΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥΣ ΜΙΑ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΝΕΑ ΧΡΟΝΙΑ