ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ OΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ Ο οργανωμένος συνδυασμός των συντελεστών παραγωγής για την επίτευξη συγκεκριμένων αντικειμενικών σκοπών Κριτήρια διάκρισης οικονομικών μονάδων: Είδος φορέα (δημόσιες, μικτές, ιδιωτικές) Αντικείμενο δραστηριότητας (εμπορικές, βιομηχανικές, τραπεζικές, ναυτιλιακές κ.λ.π.) Νομική μορφή (ατομικές, ομόρρυθμες, ετερόρρυθμες, εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, αφανείς) Μέγεθος (μικρές, μεσαίες, μεγάλες) Επιδίωξη ή μη του κέρδους (κερδοσκοπικές/ ποριστικές, μη κερδοσκοπικές/εξισωτικές, προσαυξητικές) Π.χ οικονομικών μονάδων =περίπτερο, ξενοδ.μονάδα, τράπεζα ,επιστημονικό ίδρυμα μελετών και ερευνών Ατομική = σ’ ένα φυσικό πρόσωπο, σκοποί ιδιοκτήτη= σκοποί επιχειρ., όχι ελάχιστο κεφαλαίου, συνολικός έλεγχος από ιδιοκτήτη, προσωπική κ απεριόριστη ευθύνη του, άμεσα συνδεδεμένη με αυτόν Ο.Ε-Ε.Ε = προσωπικές εταιρείες Ο.Ε = προσωπική, απεριόριστη και εις ολόκληρον ευθύνη με σύνολο περιουσίας, σχηματίζεται όταν επιδιώκεται κοινός συντονισμός Ε.Ε = ένας τουλάχιστον ετερόρρυθμος εταίρος –ευθύνη μέχρι ποσό εισφοράς Ε.Π.Ε = εταιρικό κεφάλαιο σε μερίδια ,ευθύνη μέχρι ποσού μερίδος- ΕΝΔΙΑΜΕΣΟΣ ΤΥΠΟΣ Α.Ε = Κεφάλαιο διαιρεμένο σε μετοχές-χρεόγραφα Αφανής= ως προς τα έξω η εταιρεία δεν υπάρχει , υφίσταται μόνο ως προς τις μεταξύ των εταίρων εσωτερικές σχέσεις Μέγεθος = ΔΥΣΚΟΛΗ διάκριση ,κυρίως κύκλος εργασιών, κεφάλαιο, αριθμός εργαζομένων Εξισωτική =σχολείο, προσαυξητική = κρατικό δημοτικό θέατρο, ΑΡΧΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
Ο επιστημονικός κλάδος που αναφέρεται στην συλλογή, επεξεργασία ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Ο επιστημονικός κλάδος που αναφέρεται στην συλλογή, επεξεργασία και παροχή χρηματοοικονομικών πληροφοριών Στόχοι της Λογιστικής: Ενημέρωση των ενδιαφερομένων σχετικά με τις οικονομικές μονάδες Υποβοήθηση της διοίκησης και λειτουργίας των οικονομικών μονάδων Διευκόλυνση οικονομικής και κοινωνικής σημασίας δραστηριοτήτων ΑΡΧΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΕΙΣΟΔΟΣ (Ιnput) ΕΞΟΔΟΣ (Οutput) EΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ (Processing) ΑΡΧΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
Ευρήματα στην αρχαιότητα ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ Ευρήματα στην αρχαιότητα Σταυροφορίες ( ανάπτυξη εμπορικών συναλλαγών , ανάγκη παρακολούθησης αποτελεσμάτων) !!! Επινόηση “διγραφικής μεθόδου” Βιομηχανική επανάσταση (οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές μεταβολές) Αρχές 20ου αιώνα, ανάπτυξη «Επιστημονικής Διοίκησης των οργανισμών» Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος (παγκόσμιες εξελίξεις) Ποιο το περιβάλλον ανάπτυξης της??? Ποιες οι συνθήκες??? Βαβυλωνία, αρχαια Αίγυπτο,Ελλάδα-διαφύλαξη συναλλαγών σε πλίνθους.αγγεια,παπύρους Βιομηχ. επανασταση-= δημιουργία Α.Ε ανάγκη συγκέντρωσης μ χρησιμοποίησης κατάλληλων πληροφοριών για ενημέρωση Επιστημονική Διόκηση= στηρίζεται σετην ύπαρξη οργανωμένου λογιστηρίου ΑΡΧΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
ΧΡΗΣΤΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Ζήτηση λογιστικών πληροφοριών από: Εσωτερικούς χρήστες (διοίκηση, διευθυντικά στελέχη) Εξωτερικούς χρήστες (μέτοχοι κ δυνητικοί επενδυτές , αναλυτές επενδύσεων , χρηματοοικονομικοί οργανισμοί, δανειστές, προμηθευτές, δημόσιες υπηρεσίες, εργαζόμενοι) Παροχή λογιστικών πληροφοριών με: Παρακολούθηση των χρηματοοικονομικών γεγονότων της οικονομικής μονάδας Μέτρηση και αποτύπωση των επιδράσεων κάθε γεγονότος Μετασχηματισμό των χρηματοοικονομικών δεδομένων σε λογιστικές πληροφορίες Διοχέτευση των πληροφοριών στους ενδιαφερομένους Εσωτερικοί για: έλεγχο δραστηριοτήτων, προσδιορισμό μακροπρ. στόχων , ανάπτυξη στρατηγικών, λήψη αποφάσεων Μέτοχοι= θέλουν να διαμορφώσουν την επενδυτική τους συμπεριφορά Δυνητικοι= επενδύω ή όχι??? Αναλυτές= πληροφορίες για να συμβουλεύσουν για τυχόν επένδυση πελατών Τράπεζες-δανειστές= να δανειοδοτήσω, παρέχω πίστωση ή όχι??? Δημ, υπηρεσίες= διαμόρφωση οικονομικής, αναπτυξιακής, κοινωνικής , δημοσιονομικής πολιτικής ΑΡΧΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
ΣΧΕΣΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ Διοίκηση επιχειρήσεων Οικονομική επιστήμη Δίκαιο Μαθηματικά –Επιχειρησιακή έρευνα Πληροφορική Επιστήμες συμπεριφοράς ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Χρηματοοικονομική Λογιστική Διοικητική Λογιστική Λογιστική κόστους Ελεγκτική Διεθνής Λογιστική Φορολογική Λογιστική Λογιστική εταιρειών Οικονομική= παρεμφερή θέματα, συναφείς σκοποί- χρήση λογ.πληροφ. Για επαλήθευση οικονομικής θεωρίας βάσει πραγματικότητας Δικαιο= εμπορικό, φορολογικό, Μαθηματικά= προσδιορισμός κόστους, προυπολογισμός, προγραμματισμός επενδύσεων Επ.συμπεριφοράς= καθορισμός στόχων για εργαζομένους, αξιολόγηση αποδόσεων Χρ.Λογ= βλέπε παρακάτω Δοικητική= βοηθά την διοίκηση στην άσκηση έργου της Κόστους= συλλογή , ταξινόμηση, επεξεργασία πληροφοριών για προγραμματισμό, καθορισμό και απολογιστικό έλεγχο του κόστους προιόντων/υπηρεσιών Ελεγτική= αφορά κανόνες, μέθοδοι, διαδικασίες για αποφυγή λαθών Διεθνής= διεθνείς συναλλαγές Φορολογική= επιπτώσεις φορ. Νομοθεσίας σε χρημ. Κατάσταση κ αποτελ.χρήσης Λογιστική εταιρειών = ιδιαίτερη έμφαση σε σύσταση , δίαθεση αποτελεσμάτων χρήσης, μεταβολές ,ετοχικού κεφαλαίου, λύση κ εκκαθάριση ΑΡΧΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Ο κλάδος της Λογιστικής που ασχολείται με τον καθορισμό των αναγκαίων πληροφορικών στοιχείων για τον προσδιορισμό κ παρουσίαση των επιτευχθέντων αποτελεσμάτων της επιχειρηματικής μονάδα σε δεδομένη χρονική περίοδο και της χρηματοοικονομικής της θέσεως στο τέλος της περιόδου, με σκοπό την ενημέρωση των ενδιαφερομένων και την υποβοήθηση στην λήψη αποφάσεων Χαρακτηριστικά Χρηματοοικονομικής Λογιστικής: Ενημέρωση κυρίως τρίτων Δέσμευση λόγω νομοθετικών ρυθμίσεων Ύπαρξη λογιστικών κανόνων «Εξωτερική Λογιστική» # Διοικητική Λογιστική #Διοικητική #Δοικητική , όχι κανόνες δεοντολογίας ΑΡΧΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Οι λογιστικές πληροφορίες πρέπει να είναι: Σχετικές Αξιόπιστες Σαφείς, ακριβείς Πλήρεις, επαρκείς Ουσιώδεις Ουδέτερες Επίκαιρες Συγκρίσιμες Κατανοητές Αξιόπιστες= χρήση με εμπιστοσύνη Ουσιώδεις= αφορούν σημαντικά γεγονότα Ουδέτερες= μη ευνόηση μιας ομάδας χρηστών Συγκρίσιμες= επιτρέπουν διαχρονικές συγκρίσεις ΑΡΧΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΕΚΤΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Αρχές διασφάλισης ομοιόμορφης αντιμετώπισης και παρουσίασης λογιστικών πληροφοριών Αρχή αυτοτέλειας οικονομικής μονάδας Η οικονομική μονάδα είναι διακριτή οντότητα, με δική της περιουσία και υποχρεώσεις- Οι φορείς λογίζονται ως τρίτοι Αρχή συνέχειας της δραστηριότητας Συνέχεια δραστηριότητας για αόριστο χρονικό διάστημα προς υλοποίηση των στόχων και κάλυψη των υποχρεώσεων (π.χ επίδραση στην αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου, υποχρέωση συνέπειας μεθόδων κ.λ.π.) Αρχή περιοδικότητας αποτελεσμάτων Διαίρεση ζωής μονάδων σε χρονικά διαστήματα για καθορισμό χρηματοοικονομικής κατάστασης (κάλυψη πληροφοριακών απαιτήσεων) Ιστορικου κόστους= η αποτίμηση των στοιχείων στην τιμή κτήσης Αντικειμενικότητα= αντικειμενική αποτύπωση των συναλλαγών με δικαιολογ.έγγραφα, δυνατή η επαλήθευση # μη δυνατή επαλήθευση των αποσβέσεων, προβλέψεων-υποκειμενικές εκτιμήσεις-όχι δικαιολογητικά Συντηρητικότητα= αν 2 λύσεις προτιμάται η μέθοδος που οδηγεί σε μικρότερη ευνοική επιδραση της καθαράς θέσης Αποκάλυψης= οι λογ.καταστάσεις να αποκαλύπτουν με σαφή και κατανοητό τρόπο τις πληροφορίες Περιοδικότητας= η ζωή επιχείρησης δαιρεμένη σε χρήσεις –επίκαιρες οι πληροφορίες ΑΡΧΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
Αρχή νομισματικής μονάδας μέτρησης Το χρήμα η καταλληλότερη μονάδα μέτρησης. Υπόθεση σταθερής αγοραστικής αξίας. Αποτύπωση βιβλίων κ στοιχείων σε τοπικό νόμισμα. (Περιορισμοί για ποιοτικά χαρακτηριστικά ή ποσοτικά μη εκφρασμένα σε χρήμα, μη δυνατότητα συγκρίσεων λόγω μεταβολών αγοραστικής αξίας) Αρχή ιστορικού κόστους ή τιμής Καταγραφή, παρακολούθηση, αποτίμηση περιουσιακών στοιχείων στο κόστος κτήσης (εύκολος κ αντικειμενικός προσδιορισμός, αλλά μη συγκρισιμότητα εταιρειών –μη αποτύπωση πραγματικότητας,!!! Αναπροσαρμογή παγίων) Αρχή συντηρητικότητας Επιλογή μεθόδου αποτίμησης εσόδων/ενεργητικού που δίνει μικρότερα δυνατά αποτελέσματα, ή εξόδων / υποχρεώσεων που δίνει τα υψηλότερα αποτελέσματα – (Άμεση αναγνώριση εξόδων κ αναγνώριση εσόδων όταν πραγματοποιηθούν –Αποφυγή υπεραισιόδοξων προβλέψεων)
Αρχή πραγματοποίησης εσόδων Αναγνώριση εσόδων όταν πραγματοποιηθούν , ανεξάρτητα είσπραξης (έχει περατωθεί ή ολοκληρώνεται η πώληση –εισπράττεται το αντίτιμο ή είναι βέβαιο ότι θα εισπραχθεί – διαφορά Κ.Β.Σ ) Αρχή συσχέτισης των εσόδων με τα έξοδα Η αναγνώριση των εξόδων γίνεται στην ίδια χρήση με αυτή των εσόδων. Οικονομικό αποτέλεσμα βάσει σχέσης Έσοδα -Έξοδα Αρχή αυτοτέλειας των χρήσεων Ανεξαρτησία κάθε χρήσης – Προσδιορισμός αποτελέσματος χρήσης βάσει εσόδων και εξόδων χρήσης, ανεξαρτήτως χρόνου είσπραξης
Αρχή πλήρους αποκάλυψης Αρχή πλήρους αποκάλυψης Αποκάλυψη όλων των διαδικασιών, αρχών, κανόνων, υποθέσεων παρουσίασης οικονομικών πληροφοριών καθώς και όλων των σημαντικών γεγονότων που αναφέρονται στην οικονομική δραστηριότητα της επιχείρησης Αρχή του ουσιώδους των λογιστικών πληροφοριών Σημασία πληροφοριών για χρήστες. Κόστος πληροφόρησης μικρότερο του οφέλους. Αρχή συγκρισιμότητας/αρχή συνέπειας στην εφαρμογή των λογιστικών μεθόδων Τήρηση ίδιων αρχών, κανόνων, διαδικασιών μεταξύ χρήσεων ( δυνατότητα διαχρονικής σύγκρισης, εντοπισμός τάσεων) Έσοδα όταν= πραγματοποιείται η πώληση κ εισπράττεται ή είναι βέβαιο ότι θα εισπραχθεί το αντίτιμο Συσχέτιση= προσδιορισμός χρόνου πραγματοποίησης εξόδων- τα έξοδα πραγματοποιούνται στην στην χρήση που δημιουργούνται τα αντίστοιχα έσοδα π.χ πώληση –τα έξοδα ανάλωσης συσκευασίας στην ίδια χρήση ΑΡΧΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
Αρχή αντικειμενικότητας Αμεροληψία και επαλήθευση, με έλλειψη υποκειμενικού στοιχείου και ύπαρξη δικαιολογητικών εγγράφων (δυσκολία αποφυγής υποκειμενικού στοιχείου, μη παράλληλη πορεία χρησιμότητας κ αντικειμενικότητας) Αρχή της εύλογης αξίας Δυνατότητα αποτίμησης στην τρέχουσα αξία (π.χ αναπροσαρμογή παγίων) Αρχή της ουσίας και της πραγματικότητας συναλλαγής Υπερέχει το στοιχείο της πραγματικότητας των συναλλαγών και όχι της νόμιμης κυριότητας (π.χ μίσθωση)