ΑΣΦΑΛΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΜΙΑ ΥΠΟΘΕΣΗ ΟΛΩΝ ΑΣΦΑΛΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΜΙΑ ΥΠΟΘΕΣΗ ΟΛΩΝ ΚΟΥΣΗ ΕΛΕΝΗ ΘΩΜΑΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜ.ΣΥΜΕΡΓΑΤΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ << ΑΡΙΑΔΝΗ >> ΤΟΥ ΕΚΠΑ ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΗΣ Β΄ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ – ΠΑΙΔΩΝ Α.ΚΥΡΙΑΚΟΥ
Σκεφθείτε αν στον πραγματικό κόσμο Σκεφθείτε αν στον πραγματικό κόσμο... • Θα αφήνατε το παιδί σας μόνο του στο πάρκο χωρίς επιτήρηση; • Θα αφήνατε το παιδί σας μόνο του τη νύχτα στην πόλη; • Θα αφήνατε το παιδί σας να μπει στη θάλασσα αν δεν το είχατε μάθει πρώτα να κολυμπά; • Θα αφήνατε το παιδί μας να διασχίσει μόνο του έναν αυτοκινητόδρομο; • Θα δίνατε στο παιδί σας τα κλειδιά του αυτοκινήτου σας αν δεν είχε δίπλωμα οδήγησης; • Θα εμπιστευόσασταν το παιδί σας σε έναν άγνωστο; • Θα αφήνατε το παιδί μας να δει στην τηλεόραση ένα έργο που δεν είναι κατάλληλο για την ηλικία του; • Θα αφήνατε το παιδί σας να παίξει στο καζίνο το χαρτζιλίκι του; • Θα δίνατε στο παιδί σας την πιστωτική μας κάρτα για να ψωνίσει ότι θέλει, μάλιστα στο πρώτο μαγαζί που θα βρισκόταν μπροστά του; • Θα δίνατε τα προσωπικά σας στοιχεία σε κάποιον που θα σας σταματούσε στο δρόμο;
Είναι, λοιπόν, πολύ σημαντικό ως γονείς, ως συγγενείς, ως φίλοι, ως εκπαιδευτικοί, να γνωρίσουμε το Διαδίκτυο αφού σε αυτό «κυκλοφορεί», αφιερώνει πολύ χρόνο και σερφάρει «σαν να σερφάρει σε πέλαγος» ….το παιδί μας
Τα οφέλη του διαδικτύου Πηγή γνώσης Άμεση και «ζωντανή» επικοινωνία Διασκέδαση Εξ αποστάσεων εργασία Μείωση της γραφειοκρατίας και πολλά άλλα!!!
Υπηρεσίες Κοινωνικής Δικτύωσης Το Facebook ξεκίνησε στις 4/2/2004 από το φοιτητή Mark Zuckerberg. Κατά τον ιδρυτή του, στόχος του είναι να δώσει τη δύναμη στους χρήστες του να μοιραστούν κοινές εμπειρίες και έναν κόσμο ανοιχτό και συνδεδεμένο. Σήμερα έχει πάνω από 500 εκ. ενεργούς χρήστες παγκοσμίως που το χρησιμοποιούν για να επικοινωνήσουν και να μοιραστούν πληροφορίες με άλλα πρόσωπα.
Τα πιο σημαντικά προβλήματα -Αξιοπιστία περιεχομένου -Κακή χρήση προσωπικών δεδομένων -Παρενόχληση -Κλοπή ταυτότητας -Cyberbullying / Κυβερνοεκφοβισμός -Grooming / Αποπλάνηση
Η ιδιωτικότητά μας είναι πολύτιμη: διαφυλάσσοντας λοιπόν τα προσωπικά μας δεδομένα προστατεύουμε την ιδιωτικότητά μας. το όνομa μας, η διεύθυνση μας, ο αριθμός του κινητού τηλεφώνου μας, το σχολείο στο οποίο πηγαίνουμε, τα μέρη όπου έχουμε ταξιδέψει, οι προτιμήσεις μας… Κάποιες φορές τα προσωπικά δεδομένα αφορούν σε ιδιαίτερα ευαίσθητα στοιχεία της ιδιωτικής μας ζωής, όπως στο θρήσκευμα, στις πολιτικές πεποιθήσεις, στην υγεία ή στην ερωτική μας ζωή.
Να μην αποκαλύπτουν κωδικούς πρόσβασης (password)
Τι γίνεται με το Προσωπικό απόρρητο ;
Είμαι στο chat… Δεν μιλάμε με αγνώστους γιατί : δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για την ταυτότητα του συνομιλητή μας, ακόμα και αν βλέπουμε κάποια φωτογραφία του ή χρησιμοποιούμε κάμερα πολλοί επιτήδειοι για να προσεγγίσουν ανήλικα παιδιά, δίνουν ψευδή στοιχεία για την ταυτότητά τους και κυρίως για την ηλικία τους.
Κυβερνοεκφοβισμός ή διαδικτυακός εκφοβισμός ή Cyberbullying Aφορά οποιαδήποτε πράξη διατύπωσης απειλής εκφοβισμού Ταπείνωσης παρενόχλησης Mέσω της χρήσης του Διαδικτύου, κινητών τηλεφώνων ή άλλων ψηφιακών συσκευών επικοινωνίας.
Αποπλάνηση - Grooming Οι παιδόφιλοι ξεκινούν συζητήσεις με τα πιθανά θύματα με σκοπό : -να αναπτύξουν φιλική σχέση και -να αποσπάσουν πληροφορίες (σχετικά με τον τόπο διαμονής τους, τα ενδιαφέροντα, τα χόμπι και τις σεξουαλικές τους εμπειρίες). οι παιδόφιλοι προκαλούν σιγά σιγά συζητήσεις σεξουαλικής φύσης και στέλνουν στα υποψήφια θύματα φωτογραφίες παιδικής πορνογραφίας και πορνογραφίας ενηλίκων Θέλουν να δώσουν την αίσθηση ότι αυτό είναι κάτι το φυσιολογικό Επίσης κάνουν το θύμα να νοιώθει συνένοχο και δεν μιλά στους γονείς και τους δασκάλους του.
Μέτρα αντιμετώπισης οι γονείς: -Βοηθάμε το παιδί να κατανοήσει τη διαφορά μεταξύ βιβλίου και Διαδικτύου, όπου όλοι μπορούμε να είμαστε «συγγραφείς». -Προτείνουμε στα παιδιά αξιόπιστες σελίδες -Παροτρύνουμε τα παιδιά να διασταυρώνουν την εγκυρότητα της πληροφορίας (ιστοσελίδες, εγκυκλοπαίδειες, βιβλία, κ.λπ.) και να συμβουλεύονται εμάς ή το δάσκαλό τους. -Βοηθάμε το παιδί να κατανοήσει ότι στο διαδίκτυο δεν μπορούμε ποτέ να είμαστε σίγουροι για την ταυτότητα του άλλου, αν δεν τον γνωρίζουμε προσωπικά στον πραγματικό κόσμο. -Προσπαθούμε να είμαστε ενημερωμένοι για τις διαδικτυακές γνωριμίες των παιδιών μας, ώστε να μπορέσουμε να τα συμβουλέψουμε, όταν παρατηρήσουμε κάτι ύποπτο. Το συμβουλεύουμε να κρατά αντίγραφα συνομιλιών που μπορεί να το έφεραν σε δύσκολη θέση .
ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙΣ -Τους εξηγούμε ότι δεν πρέπει να δίνουν ή να δημοσιοποιούν προσωπικά στοιχεία αλλά ούτε και στοιχεία των φίλων τους (διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, διεύθυνση του σπιτιού, το όνομα του σχολείου, ή ο αριθμός του (κινητού) τηλεφώνου) …και ότι δεν μπορούν να δημοσιεύουν φωτογραφίες ή βίντεο στο Διαδίκτυο όπου απεικονίζονται φίλοι τους ή άλλα άτομα, εάν οι φίλοι ή τα άτομα αυτά δεν έχουν πρώτα συμφωνήσει για τη δημοσίευση της φωτογραφίας ή του βίντεο. Κάθε ένας από εμάς είναι κάτοχος της «πνευματικής ιδιοκτησίας» του εαυτού μας, κι αυτό πρέπει να γίνεται απολύτως σεβαστό Όλοι μας πρέπει να αντιμετωπίζουμε τους άλλους χρήστες του Διαδικτύου με τον ίδιο τρόπο που θέλουμε να μας φέρονται αυτοί. Δεν κατηγορούμε ούτε προσβάλλουμε κάποιον στο Διαδίκτυο θεωρώντας ότι αστειευόμαστε, γιατί το αστείο μας μπορεί να μη γίνει αποδεκτό και να πληγώσει το άτομο αυτό Όπως και στον πραγματικό κόσμο, έτσι και στον ψηφιακό τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν πως εάν παραβούν κάποιους συγκεκριμένους κανόνες που συνεπάγονται κυρώσεις, τότε μέσα από τα ηλεκτρονικά ίχνη που όλοι αφήνουμε θα μπορούν να εντοπιστούν οπουδήποτε στον κόσμο.
Ό,τι ανεβάσεις μένει για πάντα.
ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ Είδη on-line ηλεκτρονικών παιχνιδιών Παιχνίδια μέσω browser: Πρόκειται κατά κύριο λόγο για απλά παιχνίδια που παρέχονται δωρεάν σε ιστοσελίδες που στηρίζονται στις διαφημίσεις. Διαφημιστικά παιχνίδια: Παιχνίδια σχεδιασμένα για να προωθήσουν ένα συγκεκριμένο προϊόν, υπηρεσία ακόμα και ιδεολογία. Παιχνίδια δικτύου: Παιχνίδια που εγκαθίστανται στον υπολογιστή και τα οποία παίζονται σε σύνδεση με το Διαδίκτυο. MMORPG (Massively Multiplayer Online Role Playing Games) : ένας τεράστιος αριθμός παικτών συμμετέχει σε ένα και μόνο παιχνίδι και στο ότι το παιχνίδι εξελίσσεται ακόμα και όταν ο παίκτης δεν συμμετέχει σε αυτό.
Έχουν θετικά; -Βελτίωση του οπτικοκινητικού συντονισμού (συντονισμό των χεριών με τα μάτια). -Αύξηση της ικανότητας αντίληψης και εντοπισμού ακόμη και των πιο μικρών διαφορών στην αντίθεση (contrast) και την φωτεινότητα της οθόνης. -Αύξηση διακριτικής ικανότητας των αποχρώσεων του γκρι.
ΑΛΛΑ….. -Είναι εθιστικά -Απομακρύνουν τον έφηβο από το πραγματικό κοινωνικό περιβάλλον -O έφηβος περνά όλο τον ελεύθερο χρόνο του μπροστά στον Η/Υ -Έχει συχνά πονοκεφάλους και νυστάζει στο σχολείο -Πέφτει η σχολική του επίδοση -Παραμελεί το φαγητό του και την προσωπική του υγιεινή -Προτιμά να παίζει παιχνίδια στον υπολογιστή απ’ το να δει τους φίλους του, η ενασχόληση με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια τείνει να υποκαθιστά τις σχέσεις με τους συνομηλίκους και την οικογένειά του -Ο έφηβος είναι ευερέθιστος όταν δεν παίζει ηλεκτρονικά παιχνίδια
Τι να κάνω με τα παιxνίδια; -Παίξτε παρέα με το παιδί σας τα ηλεκτρονικά του παιχνίδια. -Θέστε κανόνες. Συμφωνήστε με το παιδί τον αριθμό των ωρών που θα μπορεί να ασχολείται με το ηλεκτρονικό παιχνίδι. -Χρησιμοποιήστε τα εργαλεία γονεϊκού ελέγχου για να ελέγχετε το χρόνο που δαπανά το παιδί αλλά και το περιεχόμενο των παιχνιδιών. -Παροτρύνετε το παιδί να κάνει συχνά διαλλείματα κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού και να χαλαρώνει αφού τελειώσει το παιχνίδι και προτού πάει για ύπνο. -Συμβουλευτείτε το σύστημα PEGI -Ενθαρρύνετε την κριτική σκέψη. Οι έφηβοι είναι πολύ κερδοφόρα ομάδα – στόχος για τους διαφημιστές στο Διαδίκτυο και γι’ αυτό θα πρέπει να είναι πάντα υποψιασμένοι, ώστε να ξεχωρίζουν την πληροφορία από το διαφημιστικό περιεχόμενο μέσα στα εικονικά περιβάλλοντα των παιχνιδιών.
PEGI: Οι περισσότερες εταιρείες που δημιουργούν και εκδίδουν τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που κυκλοφορούν στο εμπόριο, συμμετέχουν στο Πανευρωπαϊκό Σύστημα Αποτίμησης Ηλεκτρονικών Παιχνιδιών και αυτοαξιολογούν τα προϊόντα τους προτού τα διοχετεύσουν στην αγορά. Οι επισημάνσεις PEGI εμφανίζονται στο εμπρός και στο πίσω μέρος της συσκευασίας προσδιορίζοντας ένα από τα ακόλουθα ηλικιακά επίπεδα: 3, 7, 12, 16 και 18. Προσφέρουν μια αξιόπιστη ένδειξη για την καταλληλότητα του περιεχομένου του παιχνιδιού όσον αφορά την προστασία των ανηλίκων
διαδικτυακές λοταρίες, ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΤΖΟΓΟΣ Ο τζόγος αποτελεί ένα κοινωνικό φαινόμενο, καθώς ένας σημαντικός αριθμός ατόμων καταφεύγει στα τυχερά παιχνίδια, με υπαρκτό τον κίνδυνο εξάρτησης. Στον Παγκόσμιο Ιστό υπάρχουν τέσσερις τρόποι που κάποιος μπορεί να τζογάρει: διαδικτυακές λοταρίες, αγώνες και αθλήματα όπου οι άνθρωποι μπορούν να στοιχηματίσουν διαδικτυακά καζίνο που περιλαμβάνουν παιχνίδια όπως ρουλέτα, μπλακτζάκ, πόκερ κ.α., ιστότοποι που σχετίζονται με το εμπόριο, πωλήσεις ή/ και συναλλαγές.
Μην τρομάζετε αλλά …. Ενημερωθείτε όσο μπορείτε για τη δραστηριότητα του παιδιού αν κάτι σας ανησυχεί και εξηγείστε του τους κινδύνους Μη δίνετε στα παιδιά την πιστωτική σας κάρτα. Υπάρχουν περιπτώσεις ιστοχώρων τζόγου που έχουν σκοπό να εξαπατήσουν τους χρήστες. Μιλήστε γι αυτό στο παιδί
Κινητό τηλέφωνο H προσωπική και ιδιωτική φύση του κινητού τηλεφώνου, που καθιστά τον γονικό έλεγχο σχεδόν αδύνατο. Το γεγονός ότι η συσκευή είναι πάντα ενεργοποιημένη προσφέροντας συνεχή και άμεση επικοινωνία με τους φίλους καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Η σημασία του κινητού στην εικόνα, το κύρος και τη μόδα. Το κινητό έχει φτάσει στο σημείο να αποτελεί κοινωνικό «status» για πολλά παιδιά, σε σημείο που να μην μπορούν χωρίς αυτό ούτε στιγμή. Ο παράγοντας διασκέδαση που παρέχεται μέσω της πλειάδας χαρακτηριστικών που μετατρέπουν μια συσκευή επικοινωνίας σε πανίσχυρο εργαλείο ψυχαγωγίας. Η τιμή, που σημαίνει ότι τα ίδια τα τηλέφωνα και η πρόσβαση στις υπηρεσίες που παρέχονται μέσω αυτών είναι στο βεληνεκές πολλών νεαρών καταναλωτών.
Πότε μιλάμε για εξάρτηση; Κριτήρια η ύπαρξη τουλάχιστον τριών από τα παρακάτω : - Συμπτώματα Συνδρόμου Απόσυρσης , όπως ψυχοκινητική διέγερση, εκούσια ή ακούσια κίνηση δακτυλογράφησης των δακτύλων του χεριού, άγχος, έμμονη σκέψη για το Internet, όνειρα για το Internet - Χρήση Διαδικτύου προκειμένου να αποφευχθούν συμπτώματα απόσυρσης - Παραμονή on-line για > χρονικό διάστημα από το προτιθέμενο - Κατανάλωση υπερβολικού χρόνου ή/και χρήματος σε δραστηριότητες σχετικές με το Διαδίκτυο (λογισμικό, σκληροί δίσκοι κ.λπ) - Έκπτωση λειτουργικότητας του ατόμου (σε κοινωνικό, οικογενειακό, προσωπικό επίπεδο, παραμέληση προσωπικής φροντίδας και υγιεινής, απώλεια ύπνου, ενδοοικογενειακές συγκρούσεις, σχολική αποτυχία) - Συνέχιση χρήσης παρά την γνώση της παραπάνω έκπτωσης
Ποιες είναι οι αιτίες του φαινομένου; Το φαινόμενο είναι συχνότερο : στα αγόρια, σε δυσλειτουργικές οικογένειες, σε παιδιά με καταθλιπτικό συναίσθημα ή διάσπαση προσοχής-υπερκινητικότητα. Φαίνεται ότι πάνω από τα μισά παιδιά παρουσιάζουν κάποιο ψυχικό υπόστρωμα, που πιθανώς συμβάλλει στην ανάπτυξη κατάχρησης διαδικτύου (κυρίως σύνδρομο υπερκινητικότητας-διάσπασης προσοχής ή / και καταθλιπτικό συναίσθημα), ενώ στα υπόλοιπα σημαντικό ρόλο φαίνεται να παίζουν περιβαλλοντικοί παράγοντες (κυρίως έλλειψη επικοινωνίας και εφαρμογής ορίων από την οικογένεια). Οι νέες κοινωνικές συνθήκες (αύξηση της επίπτωσης του διαζυγίου, έλλειψη επικοινωνίας, απουσία επίβλεψης από τους γονείς λόγω εργασίας έξω από το σπίτι) παίζουν το ρόλο τους στην ανάπτυξη του φαινομένου.
Ποιά συμπεριφορά των παιδιών πρέπει να ανησυχήσει τους γονείς; Ποιά συμπεριφορά των παιδιών πρέπει να ανησυχήσει τους γονείς; O υπερβολικός χρόνος ενασχόλησης H μονομανία H παραμέληση των υποχρεώσεων και άλλων ασχολιών H απότομη πτώση της σχολικής επίδοσης H επιθετικότητα H μεταβολή της συμπεριφοράς H απομόνωση και η μείωση του χρόνου δραστηριοτήτων και του χρόνου που περνούν με φίλους H αδιαφορία για πράγματα που παλιά τον/την ευχαριστούσαν Oι πονοκέφαλοι, η ξηρότητα οφθαλμών κ.α.
Τι να κάνω ως γονιός; Θέστε τα όρια ανάλογα με την ηλικία Σεβαστείτε την προσωπικότητα του παιδιού Αφιερώστε χρόνο και διάθεση ώστε να ασχοληθείτε με θέματα διαδικτύου ΜΑΖΙ με τα παιδιά. Τοποθετείστε τον υπολογιστή σε κοινόχρηστο χώρο. Χρήση φίλτρων για επιβλαβείς ιστοσελίδες και συμμετοχή στις επιλογές του εφήβου (χωρίς υπερβολές ή/και παράλογες απαγορεύσεις), συμβάλλουν σε ένα θετικό αποτέλεσμα. Ενημερώστε τα παιδιά με απλά λόγια από μικρή ηλικία για τα φαινόμενα «εθισμού» και παρενόχλησης
Τι να κάνω ως γονιός; Μη χρησιμοποιείτε τη χρήση του υπολογιστή για επιβράβευση ή τιμωρία Σκεφτείτε πότε το παιδί ασχολείται υπερβολικά με το διαδίκτυο; Σκεφτείτε μήπως υπάρχει κάτι που το απασχολεί ή το ανησυχεί… Μήπως είναι διέξοδος από κάτι που το προβληματίζει; Μήπως πρέπει να μιλήσω με κάποιον επαγγελματία. Ορίστε ως αρχική σελίδα του browser σας μια σελίδα που εσείς εγκρίνετε ή μια μηχανή αναζήτησης ειδικά για παιδιά όπως για παράδειγμα οι: http://www.askkids.com, http://kids.yahoo.com ή http://quinturakids.com. Εάν παρατηρήσετε υπερβολική χρήση ή/και συμπεριφορές εθισμού αναζητήστε ΑΜΕΣΩΣ βοήθεια στη γραμμή ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΩ χωρίς χρέωση 800 11 800 15.
Θυμάμαι ότι … Το διαδίκτυο είναι ΜΟΝΟ εργαλείο Στο χέρι μου είναι να αποφασίσω το αν θα το χρησιμοποιήσω υπέρ μου ή εναντίον μου…