Διερευνητική ανακαλυπτική μάθηση Διερευνητική ανακαλυπτική μάθηση Σπυριδούλα Σκλαβενίτη Σχ. Σύμβουλος ΠΕ 4 Πύργος 2-10-1013

Αξιοποιούμε τη φυσική τάση των παιδιών για διερεύνηση και δημιουργικότητα Βασικό στοιχείο η εκκίνηση από μια ερώτηση που μπορεί να τεθεί είτε από τo μαθητή είτε από τον ίδιο το δάσκαλο Η ερώτηση πρέπει να προκαλεί την παιδική περιέργεια αλλά να έχει και επιστημονικό χαρακτήρα!

Τι προτείνει η Διερευνητική Ανακαλυπτική Mάθηση Όχι διδασκαλία μέσω άμεσης παρουσίασης γνώσεων όπου ο μαθητής είναι σε παθητικό ρόλο αποδέκτη πληροφοριών Ο μαθητής υιοθετεί έναν ενεργό ρόλο ερευνητή Στόχος είναι να ανακαλύψει πληροφορίες και γνώσεις και να οικοδομήσει μια ουσιαστική κατανόηση για το πρόβλημα που διερευνά Ο μαθητής εμπλέκεται σε κύκλο διερεύνησης καταλήγoντας σε συμπεράσματα Ο δάσκαλος έχει το ρόλο του βοηθού/διευκολυντή κατά τη διερεύνηση

Κατά τη διερευνητική μάθηση αναμένεται ότι ο μαθητής: Κατά τη διερευνητική μάθηση αναμένεται ότι ο μαθητής: Θα μαθαίνει καλύτερα το γνωστικό αντικείμενο γιατί οικοδομεί με ενεργό τρόπο τη γνώση μέσα από τη διερεύνηση που κάνει Θα αναπτύξει δεξιότητες διερεύνησης (Ένας τρόπος για να αποκτήσουν οι μαθητές ερευνητικές δεξιότητες είναι να εμπλακούν σε δραστηριότητες διερεύνησης ερωτημάτων ή επίλυσης προβλημάτων. Οι δραστηριότητες αυτές απαιτούν από τους μαθητές να σκεφτούν, να κάνουν επιλογές σχετικά με το <<τι να μεταβάλουν>> και <<τι να μετρήσουν>> και , εν τέλει, πώς να οργανώσουν και υλοποιήσουν την εργασία τους).

Βασικά βήματα (1) Εντοπισμός ενός ενδιαφέροντος ερωτήματος/προβλήματος ΣΧΕΔΙΑΣΗ (1) Εντοπισμός ενός ενδιαφέροντος ερωτήματος/προβλήματος (2) Διατύπωση μιας υπόθεσης (3) Σχεδίαση του πειράματος ΕΚΤΕΛΕΣΗ (4) Εκτέλεση του πειράματος (5) Συλλογή & Ερμηνεία στοιχείων ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ / ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΝΩΣΗΣ (5) Διατύπωση συμπερασμάτων: Υποστήριξη ή Απόρριψη υπόθεσης (6) Προβλέψεις με βάση τα συμπεράσματα

Καθοδηγούμενη διερεύνηση Η σχετική έρευνα έχει δείξει ότι: Η διερεύνηση χρειάζεται υποστήριξη Χωρίς υποστήριξη δεν είναι αποδοτική καθώς οι μαθητές ίσως να μην μπορέσουν να καταλήξουν στις γνώσεις που υποτίθεται ότι πρέπει να ανακαλύψουν Έτσι προτείνεται πάντοτε η Καθοδηγούμενη Διερεύνηση Οι εκπαιδευόμενοι έχουν υποστήριξη σχετικά με αυτό που πρέπει να διερευνήσουν και να ανακαλύψουν (πχ. φύλλο εργασίας με κατάλληλες ερωτήσεις) Η καθοδηγούμενη διερεύνηση οδηγεί σε βελτιωμένη μάθηση (Μακρόχρονη διατήρηση στη μνήμη και μεταφορά γνώσης για επίλυση νέων προβλημάτων )

Διερευνητική Μάθηση με τη χρήση Προσομοιώσεων Διερευνητική Μάθηση με τη χρήση Προσομοιώσεων Ο μαθητής καθοδηγείται στο πως θα «τρέξει» την προσομοίωση, ελέγχοντας υποθέσεις και καταλήγοντας σε συμπεράσματα Τα συμπεράσματα αποτελούν τη χρήσιμη νέα γνώση που έχει οικοδομήσει ο μαθητής Παράλληλα ο μαθητή ασκείται στην τεχνική της διερεύνησης προβλημάτων

Διερευνητική Μάθηση με τη χρήση Προσομοιώσεων Διερευνητική Μάθηση με τη χρήση Προσομοιώσεων Κατά το σχεδιασμό και την κατασκευή σεναρίου με χρήση ΤΠΕ λαμβάνουμε υπόψη μας τα εξής ερωτήματα: Τι παραπάνω προσφέρει η χρήση ΤΠΕ στους μαθητές μας σε σχέση το εργαστηριακό πείραμα ή με τις πληροφορίες που παρουσιάζονται στο βιβλίο; Τι νέο κάνουν οι μαθητές μας σε σχέση με την παραδοσιακή διδασκαλία; (Διερευνητική μάθηση, συνεργατική μάθηση, διαθεματική προσέγγιση).

Διερευνητική Μάθηση με τη χρήση Προσομοιώσεων Διερευνητική Μάθηση με τη χρήση Προσομοιώσεων Ένα φύλλο εργασίας περιλαμβάνει: (1) ΟΔΗΓΙΕΣ: Οδηγίες για το τι να σχεδιάσει στο λογισμικό ή πώς να διαδράσει με το λογισμικό (προσομοίωση, μικρόκοσμο κλπ.) (2) ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ: Ερωτήσεις για το τι να διερευνήσει ο μαθητής παρατηρώντας την ανάδραση του λογισμικού Ο μαθητής σημειώνει τις παρατηρήσεις του στο φύλλο εργασίας (3) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Καθοδήγηση στον μαθητή (με ερωτήσεις) για τα συμπεράσματα στα οποία πρέπει να καταλήξει από την εργασία του με το λογισμικό

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΈΣ ΠΗΓΈΣ «Βασικά χαρακτηριστικά της διερευνητικής μεθόδου διδασκαλίας», Χ. Ραγιαδάκος, http://www.pi-schools.gr/programs/pathway/files/dier_mathisi.pdf Δημητριάδης Στ. Πύλη ηλεκτρονικής εκπαίδευσης. Διδακτική της πληροφορικής, περιβάλλον ηλεκτρονικής μάθησης, Pileas.csd.auth.gr Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα στήριξης Επιμόρφωσης, ΙΤΥ (2010), Τεύχος 1: Γενικό Μέρος, β έκδοση, Πάτρα, Ιανουάριος 2011, http://goo.gl/EMqyx «Οδηγίες στους καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για τη χρήση της διερευνητικής μεθόδου και υποστηρικτικό υλικό», Ν. Παπασταματίου, http://www.pi-schools.gr/programs/pathway/files/dier_gymnasio.pdf Το Έργο “PATHWAY”, http://www.pi-schools.gr/programs/pathway/