Πολιτικές στήριξης του Εθελοντικού Κινήματος και ενθάρρυνσης της ενεργού συμμετοχής του πολίτη - Γραφείο Επιτρόπου Εθελοντισμού και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων

Γενικό πλαίσιο πολικής Θεσμός Προεδρικών Επίτροπων Διορίζονται από το Πρόεδρο της Δημοκρατίας με εκτελεστική πράξη, υπάγονται στην Προεδρία και είναι υπό την δικαιοδοσία του Προέδρου της Δημοκρατίας. Τομείς δράσεις του Εθελοντικού Κινήματος Ο σύγχρονος εθελοντισμός καλύπτει όλους τους τομείς της κοινωνίας, και ο ρόλος του είναι σημαντικός σε Ευρωπαϊκό και Διεθνές επίπεδο. Ευρωπαϊκές Πολιτικές Ενεργός συμμέτοχη + Εθελοντισμός + Νεολαία=> Καταπολέμηση της ανεργίας – προσωπική ανάπτυξη - πρόληψη Πολιτική της Κυπριακής Δημοκρατίας Για πρώτη φορά στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας υιοθετούνται πολιτικές που αποσκοπούν: στη στήριξη και αναβάθμιση του εθελοντικού κινήματος και των ΜΚΟ, και στην εφαρμογή εργαλείων τα οποία ενθαρρύνουν την ενεργό συμμετοχή του πολίτη, και ειδικότερα της νέας γενιάς. Συμβαλλόμενα μέρη: Η Κοινωνία των Πολιτών, το Εθελοντικό κίνημα και ΜΚΟ, Τοπική Αυτοδιοίκηση και Εκκλησία.

Το Μοντέλο του Εθελοντισμού Το Μοντέλο του Εθελοντισμού

Το Μοντέλο του Εθελοντισμού Το Μοντέλο του Εθελοντισμού Στη σύγχρονη εποχή ο εθελοντισμός έχει καθιερωθεί ως ο θεσμός εκείνος που συμβάλει στην αντιμετώπιση των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων και καλείται να αναπληρώσει τα κενά που δημιουργεί η αδυναμία του κράτους και οι μηχανισμοί της αγοράς. Στο πλαίσιο αυτό στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει την εμφάνισή τους πολλές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (MKO) με πληθώρα εθελοντικών δράσεων και κύρια πεδία εφαρμογής το περιβάλλον, τον πολιτισμό, και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Σε κάθε πεδίο εφαρμογής οι μη κυβερνητικές οργανώσεις έχουν μορφή ιδρύματος, ή μη κερδοσκοπικής εταιρείας, ή σωματείου ή συλλόγου, ή λέσχης. Η δράση τους στηρίζεται, κυρίως, στην εθελοντική προσφορά των μελών τους. Ο εθελοντισμός δεν είναι απλά ένας όρος, είναι στάση ζωής και δρα εποικοδομητικά στο κοινωνικό στερέωμα προάγοντας την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στην προάσπιση των θεμελιωδών τους δικαιωμάτων και ενδυναμώνοντας την κοινωνική αλληλεγγύη και συνοχή. Ο εθελοντισμός αφορά όλους ανεξάρτητα από κοινωνικές και οικονομικές διακρίσεις.

Αντιμετωπίζονται κενά του κράτους Οφέλη για την Κοινωνία Αρετές και Αξίες Αντιμετωπίζονται κενά του κράτους Οικονομικό κόστος. Για τις υπηρεσίες που προσφέρει το Εθελοντικό κίνημα και οι ΜΚΟς, το κράτος εξοικονομεί δεκάδες εκατομμύρια ευρώ ανά έτος (υπολογίζεται ότι το ποσοστό είναι γύρω στο 6 -14% του ΑΕΠ) Ενδυναμώνεται η Δημοκρατία Συνεισφορά στην ενδυνάμωση μιας ενιαίας και σταθερής κοινωνίας

Πως ενθαρρύνεται η συμμετοχή Αναγνώριση της «Μη Τυπικής και Άτυπης Μάθησης» Καλλιέργεια του Εθελοντισμού στα σχολεία και στην κοινωνία γενικότερα Καλύτερος συντονισμό, πληροφόρηση και διαφάνεια

Πολιτικές αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού Καλύτερη στόχευση των Χορηγιών του Κράτους, με διαφάνεια, στόχευση, πληροφόρηση και έλεγχο Αναγνώριση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης Υποδομές για τις Εθελοντικές Οργανώσεις Εργαλεία τα οποία ενθαρρύνουν την ενεργό συμμετοχή του πολίτη και ειδικότερα των νέων Προώθηση και αξιοποίηση Ευρωπαϊκών Κονδυλίων και καλών πρακτικών

Εργαλεία ενθάρρυνσης της ενεργούς συμμετοχής του πολίτη και ειδικότερα των νέων Διαβουλεύσεις Ομάδες Εργασίας Ερωτηματολόγια Διαδικτυακές συζητήσεις Έρευνες

Τομείς Εθελοντισμού σε συνεργασία με το Κράτος (εκτός από τα θέματα υγείας κλπ.) Πρόγραμμα «Παρατηρητής της Γειτονιάς». Συνεργασία του πολίτη με την Αστυνομία Πολιτική Άμυνα Συμμετοχή εθελοντών σε αιμοδοσίες ως αιμοδότες (σχεδόν 37,00 εθελοντές αιμοδότες) αλλά και στη όλη διοργάνωση των αιμοδοσιών Κοινωνική Οικονομία Νέος τομέας ανάπτυξης

Ημέρα Δημόσιας Διαβούλευσης Υλοποίηση πολιτικών Ημέρα Δημόσιας Διαβούλευσης Η Δημόσια Διαβούλευση έχει σκοπό και στόχο, να δώσει στους πολίτες τη δυνατότητα να εκφράσουν τις απόψεις και εισηγήσεις τους επί συγκεκριμένων ζητημάτων και μέτρων, έτσι ώστε το κράτος να μπορεί να διαμορφώνει ολοκληρωμένη άποψη για τη χάραξη Πολιτικών. Η διαδικασία αυτή θα φέρει την Κυβέρνηση πιο κοντά στον πολίτη δεδομένου ότι το κράτος δεν μπορεί να εκσυγχρονιστεί χωρίς τη συμμετοχή του. Για αυτό το λόγο στα πλαίσια της Εβδομάδας Εθελοντισμού (1η μέχρι 8η Δεκεμβρίου), καθορίστηκε η 4η Δεκεμβρίου ως «Ημέρα Δημόσιας Διαβούλευσης. Η διαδικασία της Δημόσιας Διαβούλευσης θα επαναλαμβάνεται κάθε τέσσερις μήνες.

Δημόσιες Διαβουλεύσεις 1η Δημόσια Διαβούλευση 3-5 Δεκεμβρίου 2013 2η Δημόσια Διαβούλευση 14 - 23 Ιουνίου 2014 14 Υπουργεία και Υπηρεσίες διοργάνωσαν Δημόσιες Διαβουλεύσεις με ομάδες στόχου και Θεματικές. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συμμετείχε στην 2η Δημόσια Διαβούλευση με 150 ανένταχτους πολίτες και κυρίως νέους. Πάνω από 750 συμπολίτες μας έλαβαν μέρος σε αυτές τις Διαβουλεύσεις 13 Υπουργεία και Υπηρεσίες διοργάνωσαν Δημόσιες Διαβουλεύσεις με ομάδες στόχου και Θεματικές. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συμμετείχε στην 1η Δημόσια Διαβούλευση με πάνω από 100 Εθελοντικές Οργανώσεις και ΜΚΟ. Πάνω από 600 συμπολίτες μας έλαβαν μέρος σε αυτές τις Διαβουλεύσεις.

Δημόσια Διαβούλευση Εθελοντικών Οργανώσεων και Προέδρου της Δημοκρατίας

Άτυπο Υπουργικό Συμβούλιο Ενεργός πολίτης Ημέρα του Πολίτη Άτυπο Υπουργικό Συμβούλιο Οι συμμετέχοντες ήταν νέοι από Λύκεια και Πανεπιστήμια οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τη λειτουργία του Υπουργικού Συμβουλίου και μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του να συζητήσουν με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τους Υπουργούς, θέματα που τους απασχολούν και προβληματίζουν. Επίσης, είχαν την ευκαιρία να κρίνουν και να σχολιάσουν όσα άκουσαν κατά την συνεδρία του άτυπου Υπουργικού Συμβουλίου αλλά και να προβούν σε εισηγήσεις.

Εθελοντισμός και ενεργός πολίτης στα σχολειά Σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού ανακοινώθηκαν πολιτικές για την καλλιέργεια του Εθελοντισμού και ενεργού πολίτη στα σχολειά όπως: Καθορισμός σε κάθε σχολική μονάδα ενός εκπαιδευτικού και ενός μαθητή υπεύθυνου για θέματα εθελοντισμού και ενεργού πολίτη. Ένταξη στις ετήσιες δράσεις των σχολικών μονάδων μίας τουλάχιστο δράσης σε θέματα εθελοντισμού και ενεργού πολίτη. Δημιουργία εγχειριδίου για τον εθελοντισμό και ενεργό πολίτη (βιβλίου καλών πρακτικών) Αξιοποίηση των εκπαιδευτικών σχολικών εκδρομών

«Δικαιώματα και Ευθύνες των Εθελοντών» Υλοποίηση πολιτικών Θεσμοθετήθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο η Διακήρυξη «Δικαιώματα και Ευθύνες των Εθελοντών» Η έγκριση της Διακήρυξης από το Υπουργικό Συμβούλιο: Θεσμοθετεί πολιτικά, ένα έγγραφο το οποίο ενδυναμώνει και βελτιώνει τον τρόπο λειτουργίας των Εθελοντικών και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και τη διαχείριση των εθελοντών. Περιλαμβάνει βασικές αρχές Κώδικα Δεοντολογίας Καθορίζει μια κοινή βάση για τον εκσυγχρονισμό του Εθελοντικού κινήματος.

Επενδύουμε στον εθελοντή και στα στελέχη Επενδύουμε στον εθελοντή και στα στελέχη Καλλιέργεια της ενεργούς συμμετοχής στα κοινά και της προσωπικής / ατομικής και υπεύθυνης ανάπτυξης. Πρόσβαση, καθώς και ενθάρρυνση των πολιτών να συμμετέχουν τόσο σε εθελοντικές δραστηριότητες όσο και σε μη κυβερνητικές εθελοντικές οργανώσεις. Ενημέρωση των εθελοντών σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του. Για το σκοπό αυτό δημιουργήθηκε το έγγραφο με τίτλο: Δικαιώματα και Ευθύνες των Εθελοντών». Τα πιο σημαντικά άρθρα είναι : Άρθρο 1, 5,7,11,12,13,14,38,42.

Οφέλη Εθελοντισμού Απόκτηση ικανοτήτων, γνώσεων και δεξιοτήτων Γνωριμίες και κοινωνικοποίηση «δυνατότητα για απόκτηση καινούργιων φίλων και δημιουργίας αμοιβαίας φιλίας» Απόκτηση αυτοεκτίμησης και ικανοποίησης σε προσωπικό επίπεδο Σημαντικό εργαλείο πρόληψης ενάντια των εξαρτήσεων (ναρκωτικά, το αλκοόλ και την παραβατικότητα) Σημαντικό εργαλείο για την εξεύρεση εργασίας Ενδυναμώνει τη συμμετοχική Δημοκρατία

Άλλες Πολιτικές ενδυνάμωσης Το έγγραφο πολίτικης της κοινωνίας των Πολιτών Σε συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης έχουμε συγγράψει το Έγγραφο της Κοινωνίας των Πολιτών, το οποίο θα καθορίζει μ’ ένα δομημένο τρόπο την σχέση Κράτους και Κοινωνίας των Πολιτών (Οργανωμένη και μη Οργανωμένη). Η χάρτα του Ενεργού Πολίτη Θα επεξηγεί την έννοια του ενεργού πολίτη και τα οφέλη, τόσο σε ατομικό επίπεδο αλλά και στην κοινωνία, καθώς και τον τρόπο ενεργοποίησης των πολιτών καιν ειδικότερα των νέων στα κοινά Τα δυο έγραφα πολικής είναι στην διαδικασία έγκρισης από το Υπουργικό Συμβούλιο.

Υλοποίηση πολιτικών Υποδομές Η δημιουργία Υποδομής σε κάθε Επαρχία - «Το Σπίτι του Εθελοντή» Θα δημιουργηθεί σε κάθε Επαρχία « Το Σπίτι του Εθελοντή» που θα αποτελείται από μικρά γραφεία με βασικό εξοπλισμό και κοινόχρηστους χώρους- χώροι πολλαπλών χρήσεων. Η πολιτική αυτή είναι πιο δίκαιη, διαφανής και οικονομικά συμφέρουσα. Στη Λάρνακα το πρώτο «Σπίτι του Εθελοντή» έχει ήδη λειτουργήσει, ενώ στην Λευκωσία έχει ήδη ετοιμαστεί ο χώρος και αναμένεται να λειτουργήσει επαρκώς εντός των επόμενων ημερών.

Υλοποίηση πολιτικών Σε συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης, αξιοποιούνται καλυτέρα τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα και δίνεται άμεση σχετική πληροφόρηση. http://www.fundingprogrammesportal.gov.cy/en/χρηματοδοτικά-προγράμματα Συνεργασία με Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού προωθείται η αναγνώριση της «Μη τυπικής και άτυπης μάθησης» (συνεργαζόμενοι φορείς: εργοδότες, Πανεπιστήμια, το Εθελοντικό Κίνημα και ΜΚΟ). Συνεργασία με Δήμους - «Δημιουργία Συμπράξεων Δήμων και Εθελοντικών Οργανώσεων και ΜΚΟ» (οργανωμένη κοινωνία των πολιτών). Δημιουργία επαρχιακού οργάνου για την προστασία και ευημερία των ζώων, θεσμοθέτηση των Συμβουλίων Νεολαίας και των Δημόσιων Διαβουλεύσεων.

Έρευνα για τον Εθελοντισμό και ενεργό πολίτη στην Κύπρο Η Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου στα πλαίσια της συνεργασίας της με το Γραφείο Επιτρόπου Εθελοντισμού και ΜΚΟ, συμπεριέλαβε στην ετήσια έρευνα της αναφορικά με το Εισόδημα και Συνθήκες Διαβίωσης των Νοικοκυριών για το έτος 2015, ερωτήσεις που αφορούσαν την εμπλοκή των Κυπρίων ηλικίας 16 ετών και άνω σε εθελοντικές δραστηριότητες, είτε σε ατομικό είτε σε συλλογικό επίπεδο. Η συγκεκριμένη έρευνα, κάλυψε δείγμα 4.357 νοικοκυριών και 9.984 μελών τους, ηλικίας 16 χρονών και άνω. Για πρώτη φορά στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας έχουμε αποτυπώσει το πραγματικό πρόσωπο της κοινωνίας στα θέματα εθελοντισμού και ενεργού πολίτη. Η έρευνα αυτή θα επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο.

Γενικά αποτελέσματα έρευνας 2015 To 7,17% συμμετείχε σε εθελοντική εργασία μέσω ενός οργανισμού ή οργανωμένου συνόλου. Από τις γυναίκες, το 7,61% ενώ από τους άντρες, το 6,68% Το 2,63%, συμμετείχε σε εθελοντική εργασία με δική τους πρωτοβουλία. Από τις γυναίκες το 2,69%, ενώ από τους άντρες, το 2,56%. Το 1,79%, συμμετείχε σε δημόσια διαβούλευση. Από τις γυναίκες το 1,11%, ενώ από τους άντρες, το 2,51%.

Γενικά αποτελέσματα έρευνας 2015

Πολιτικές αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού Δημιουργία Δικτύων Οι Φορείς Εθελοντισμού θα πρέπει να δημιουργούν δίκτυα, ανά τομέα δραστηριοτήτων και θεματικής (Περιβάλλον, Υγείας, κ.λ.π.), ώστε να υπάρχει καλύτερος συντονισμός και μεγιστοποίηση στην αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, υποδομών και χορηγιών. Σύντομα, το Γραφείο του Επιτρόπου Εθελοντισμού θα αρχίσει να δημιουργεί και να συντονίζει αυτά τα δίκτυα. Σε κάθε Υπουργείο ορίστηκε Λειτουργός αρμόδιος για θέματα εθελοντισμού και ενεργού πολίτη Ολοκληρωμένη εισήγηση για αξιοποίηση εθελοντών σε περιόδους κρίσης Ετοιμασία Εθνικής Στρατηγικής για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Εκμετάλλευση Συνεργασία με Υπουργεία με στόχο την τροποποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας ώστε να ενδυναμωθεί ο θεσμός της κηδεμονευτικής επιτήρησης.

Πολιτικές αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού Συμμετοχή στο Συμβούλιο Εγκληματικότητας. Συμμετοχή σε Διυπουργική Επιτροπή για την χάραξη ολοκληρωμένης πολιτικής για τα άτομα με ειδικές ανάγκες ( για όλες τις ηλικίες). Συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως και ΜΚΟ σε θέματα πρόληψης και καταπολέμησης της τρομοκρατίας και του βίαιου εξτρεμισμού, και για την εξεύρεση πρακτικών που στοχεύουν στην υγιή απασχόληση των φυλακισμένων αλλά και τρόπων επανένταξης τους. Συμμετοχή στην Εθνική Επιτροπή για τα Ναρκωτικά η οποία μελετά μεταξύ άλλων την αντιμετώπιση χρηστών εξαρτησιογόνων ουσιών Συμμετοχή στην Διυπηρεσιακή Ομάδα Εργασίας για την σύσταση ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΕΟΛΑΙΑ

Νομοθεσίες Νομοσχέδιο (Τροποποιητικός) με τίτλο « Ο περί Σωματείων και Ιδρυμάτων και για άλλα Συναφή Θέματα Νόμος του 2015» Καταργούμε τις Λέσχες (Υποστατικό ψυχαγωγίας με ένα Γραμματέα και 20 τουλάχιστον μέλη). Θα έχουν ένα χρόνο να μετατραπούν σε άλλη νομική οντότητα θα καταργηθούν Υποβολή εξελεγμένων λογαριασμών από εγκεκριμένα γραφεία για ΜΚΟ με προϋπολογισμό άνω των €30.000. Για προϋπολογισμό κάτω του ποσού αυτού, θα υποβάλουν οικονομικό απολογισμό. Υποχρέωση για τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο, οργάνωση Γενικής Συνέλευσης, που είναι εργαλείο συμμετοχικής Δημοκρατίας και ελέγχου. Ενημέρωση κάθε αρχή του έτους για τα στοιχεία επικοινωνίας της Οργάνωσης και των ονομάτων των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου. Σε περίπτωση μη εφαρμογής των πιο πάνω για διάστημα δυο ετών, τότε θα ανακαλείται η άδεια λειτουργιάς της Οργάνωσης. Ύπαρξη ενός αρχείου με όλες τις ΜΚΟ. Στόχος χρηστή διοίκηση και διαφάνεια στα οικονομικά.

Νομοθεσίες Νομοσχέδιο με τίτλο « Ο περί της Δημιουργίας Φορέα για την Προστασία, και την Ευημερία των κατοικίδιων ζώων»: στοχεύετε η βέλτιστη ρύθμιση θεμάτων που αφορούν στην προστασία και ευημερία των ζώων σε όλα τα επίπεδα. Θα έχει εκτελεστική εξουσία, προϋπολογισμό, καλύπτοντας κενά του Κράτους (λόγο πολυδιάσπασης των Υπηρεσιών του) και των αδυναμιών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Ο περί Διενέργειας Εράνων Νόμος του 2014: προωθείται τροποποίηση του για καλύτερη ρύθμιση και έλεγχος των εράνων. Έγιναν αυστηρές αλλαγές όπως απαγορεύεται ο έρανος από πόρτα σε πόρτα εκτός από εξαιρετικές περιπτώσεις όπως είναι του Ερυθρού Σταυρού. Απαγορεύεται η επαιτεία στα φώτα τροχαίας. Υπάρχει διαδικασία αιτήσεις για αδεία για έρανο με υποβολή μετά την ολοκλήρωση οικονομικού απολογισμού.

Νομοθεσίες « Ο Περί ιδιωτικών οργανισμών κοινής ωφέλειας (πιστοποίηση) νόμος του 2014»: Εντοπίσαμε κενό στους κανονισμούς, με τους οποίους καθορίζονται το τι είναι ‘’Φιλανθρωπικη Οργάνωση’’, με τον καθορισμό τον οποίο, δικαιούται η Οργάνωση φοροαπαλλαγές. Σχεδιάσαμε και ολοκληρώσαμε το προσχέδιο του Νόμου, ο οποίος καθορίζει κρατητήρια και υποχρεώσεις των Οργανώσεων για να έχουν αυτή τη πιστοποίηση. Συμβολή και στα δυο νομοσχέδια είχε το Συμβούλιο της Ευρώπης

Ευχαριστώ για την προσοχή σας! Στοιχεία επικοινωνίας: Γιάννης Γιαννάκη Προεδρικός Επίτροπος Εθελοντισμού και ΜΚΟ Τηλ.: 22 400163 Φαξ: 22 400181 E-mail: volunteerism@presidency.gov.cy Ιστοσελίδα: www.volunteercommissioner.gov.cy     www.facebook.com/epitroposethelontismou     twitter.com/YiannakiYiannis